Газ көлемін есептеу

САБАҚ ЖОСПАРЫ
ҰЗАҚ МЕРЗІМДІ ЖОСПАРДЫҢ ТАРАУЫ
CHAPTER
8.2В
Стехиометриялық есептеулер
Мектеп
SCHOOL

МҰҒАЛІМНІҢ АТЫ-ЖӨНІ
NAME SURNAME
--------------------------------------------------------------------------------

Қатысқандар
ATTENDED
--------------------------------------------------------------------------------

ПӘНІ
SUBJECT
--------------------------------------------------------------------------------
Химия
Chemistry
Қатыспағандар
ABSENT
--------------------------------------------------------------------------------

СЫНЫП
GRADE
8
Күні
DATE

САБАҚТЫҢ ТАҚЫРЫБЫ
TOPIC
Авогадро заңы. Молярлық көлем
Avogadro's Law. The Molar Volume
ОСЫ САБАҚТА ҚОЛ ЖЕТКІЗІЛЕТІН ОҚУ МАҚСАТТАРЫ
OBJECTIVES
8.2.3.6 -Авогадро заңын білу және қалыпты және стандартты жағдайлардағы газдар көлемін есептеуде молярлық көлемді қолдану
--------------------------------------------------------------------------------
to calculate the molar mass , Molar Volume
САБАҚТЫҢ МАҚСАТЫ
AIM

- қалыпты және стандартты жағдайдағы газдардың молярлық көлемін есептеулерде қолдану;
- реакция өнімінің немесе бастапқы реагенттердің біреуінің көлемі немесе зат мөлшері белгілі болған жағдайда белгісіз заттың көлемін, зат мөлшерін есептеу.
БАҒАЛАУ КРИТЕРИЙІ
ASSESSMENT
Білу және түсіну
Қалыпты және стандартты жағдайдағы газдардың молярлық көлемін есептеулерде қолданады;
реакция өнімінің немесе бастапқы реагенттердің біреуінің көлемі немесе зат мөлшері белгілі болған жағдайда белгісіз заттың көлемін, зат мөлшерін есептейді;
ОЙЛАУ ДАҒДЫЛАРЫ CRITICAL THINKING SKILLS
--------------------------------------------------------------------------------
Білу, түсіну, қолдану
ТІЛДІК МАҚСАТТАР
LANGUAGE AIMS
Берілген кілтті сөздерді қолданып академиялық тілді дамытады: газ, молярлық көлем, салыстырмалы тығыздық, көлемдік қатынас.
Пән бойынша арнайы лексика және терминология:
Mole- моль
molar mass - молярлық масса
Avogadro number - Авогадро саны
Газ - gas
Көлем - volume
Молярлық көлем - Molar Volume
Қатынас- ratio
Стандартты жағдай - normal conditions
Қысым - Pressure
Температура-Temperature
ҚҰНДЫЛЫҚТАРҒА БАУЛУ
VALUES
--------------------------------------------------------------------------------
Өмір бойы оқу, патриотизм құндылықтары сабақ барысында насихатталады.Өмір бойы оқу, патриотизм құндылықтары сабақ барысында насихатталады.
ПӘНАРАЛЫҚ БАЙЛАНЫС
SUBJECT INTERCONNECTION
--------------------------------------------------------------------------------
Физика, ағылшын тілі пәндерімен көлем, моль ұғымдары арқылы байланыс жасалады.
АЛДЫҢҒЫ БІЛІМ
PREVIOUS KNOWLEDGE
Химиялық реакция теңдеулері.

САБАҚ БАРЫСЫ
САБАҚТЫҢ ЖОСПАРЛАНҒАН КЕЗЕҢДЕРІ
САБАҚТАҒЫ ЖОСПАРЛАНҒАН ЖАТТЫҒУ ТҮРЛЕРІ
РЕСУРСТАР
САБАҚТЫҢ БАСЫ
2 мин

САБАҚТЫҢ ОРТАСЫ
Ұйымдастыру кезеңі
Сәлемдесу.Good morning !
How are you today?
What date is it today?
Who is absent today?
I want you to form groups.
І. Сабақта ынтымақтастық ортасын құру.
Үй тапсырмасы тексеріліп талқыланады.
Өзара бағалау және өзін-өзі бағалау.
Іс әрекет түрі: Жұптық жұмыс.
Бағалау: Мұғалім комментарийі
Ой қозғау Thoughts excited
oo What is the relative atomic mass?
oo What is the relative molecular mass ?
oo What is the Avogadro number?
oo Number of molecules
oo How to calculate the mole?
oo How to calculate the mass?
oo How to сalculating the Molar Mass
I.Оқушылардың өткен сабақ бойынша білімдерін еске түсіру <<Ой қозғау>>
students will introduce you to the concept of the amount of a substance, mole, molar mass, and learn how to calculate the molar mass of substances.
Миға шабуыл
ІІ.Сабақ тақырыбы мен мақсаты таныстырылады.
Ой қозғау
Әртүрлі газдармен толтырылған шарлардың бәрі ауада ұша ала ма?
Сабақ тақырыбы, мақсаты хабарланып, кілтті сөздер аударылады.
Презентация бойынша Авогадро заңын түсіндіру және мысал есепті шығару. Мольдік көлем ұғымын және стандартты жағдайды түсіндіру
Іс әрекет түрі: бүкіл сыныппен жұмыс
Бағалау: Мұғалімнің комментарийі
Жұптық жұмыс
1-тапсырма
1.Мольдік көлем пайдаланып мольді көлемге айналдыруға есеп шығару.
2.Мольдік көлем арқылы массаны көлемге айналдыру.
ІІІ. Реакция теңдеуі бойынша газ көлемін есептеуге мысал қарастыру.
2-тапсырма
Реакция теңдеуі бойынша газ көлемін табуға есептер шығару.
Іс әрекет түрі: жұппен жұмыс
Бағалау: Мұғалімнің комменарийі, өзара бағалау
Дифференциация: Барынша ұғымтал оқушылар өз бетімен тапсырманы орындайды, ал үлгерімі орта немесе төмендеу оқушыларға қолдау көрсетіледі.
Бекіту сұрақтары: дұрыс не қате
Тапсырма1. Molar volume is equal to 22,4 L True False
2. Standard conditions affect gas volume (Қ.Ж газдың көлеміне әсер етеді) True False
3. Oxygen consists of 2 atoms True False
4. The amount of substance is measured in grams(Зат мөлшері граммен өлшенеді) True False
5. The pollutant is gas (ластаушы газ) CO2 True False
Оқушылар слайдта берілген тапсырма бойынша өзіндік жұмыс орындайды, нәтижесін жұпта талқылап өзара тексереді.
Іс әрекет түрі: топтық жұмыс
Бағалау: өзара бағалау, мұғалім комментарийі
--------------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------------
Оқулық
--------------------------------------------------------------------------------
пен жұмыс

кеспе қағаздарда деңгейлі тапсырмалар беруге болады.
--------------------------------------------------------------------------------
Таратпа материал

САБАҚТЫҢ СОҢЫ
End of the lesson
3 мин

Homework:
Оқу мақсаттарын меңгеру деңгейін <<Нысана>> әдісімен анықтап, кері байланыс жасау.
Үй жұмысы. : Оқулықпен жұмыс 8 сынып оқулығы, есептер шығару.
.Do exercise § 18 №2,3 т on page 67-69 for your homework
ІV Кері байланыс
<<Үш сөз>> әдісі арқылы оқушылар стикерге бүгінгі сабақтан үйренген негізгі үш термин немесе сөз тіркесін жазып шығады.
Рефлексия <<Таңдау>> әдісі.
Не білдім, нені үйрендім?
What did you Leаrn?
Не нәрсе түсініксіз болып қалды? What was not clear?
Қай сұрақ бойынша қайта жұмыс жасау керек? What more work needs to be done?
--------------------------------------------------------------------------------

111-тапсырма өзіндік жұмыс
Газ формуласы
Заттың мөлшері
Молярлық массасы
массасы
көлемі
N2
1 моль
28 г/моль
28г
22,4л
О2
0,5 моль
32 г/моль
16г
11,2л
Н2
1 моль
2 г/моль
2г
22,4л
CO2
2 моль
44 г/моль
88г
44,8л
СН4
2 моль
16 г/моль
32г
44,8л
NН3
0,5 моль
17 г/моль
8,5г
11,2л

№1 Молярлық көлемді пайдаланып моль арқылы газ көлемін есептеу
Стандартты жағдайда 2,75 моль N2 газы қандай көлем алады?
№2 Молярлық көлемді пайдаланып моль арқылы газ массасын есептеу
A. Сандартты жағдайда 4,00 г CH4 көлемі қанша?
1) 5,60 л 2) 11,2 л 3) 44,8 л
№3 B. 8.00 л Не газының массасы қанша стандартты жағдайда?
1) 25,6 г 2) 0,357 г 3) 1,43 г
№4 С.What mass of Fe will react with 5.50 L O2 at STP?
5.50 л O2 оттекпен әрекеттесетін Fe темірдің массасын есептеңдер.

№5 Стандартты жағдайда 15,0 г алюминий толық әрекет-тесу үшін оттегі газының O2 қанша көлемі (л) қажет?
№6 84 г.азот (қ.ж.) қанша көлем алады?

Газ көлемін есептеу
Оқу мақсаты:
- реакция өнімінің немесе бастапқы реагенттердің біреуінің көлемі немесе зат мөлшері белгілі болған жағдайда белгісіз заттың көлемін, зат мөлшерін есептеу
1. H2 + CuO = Cu + H2O
8 г мыс оксидімен сутектің қандай көлемімен әрекеттеседі? (2,24 л)
2. Zn + 2HCl = H2↑ + ZnCl2
65 г мырыш хлорсутекпен әрекеттескенде сутектің қандай көлемі түзіледі? (22,4 л)
3. 2Mg + O2 = 2MgO
24 г магний оттектің қандай көлемімен әрекеттеседі? (11,2л)
4. 2H2S + 3O2 = 2H2O + 2SO2
а) 1 моль күкірсутек оттектің қандай көлемімен әрекеттеседі? (33,6 л)
б) 3 моль күкірсутек оттекпен әрекеттескенде күкірт диоксидінің қандай көлемі түзіледі?
(67,2 л)

Жауаптары
Оқу мақсаты:
№1 Молярлық көлемді пайдаланып моль арқылы газ көлемін есептеу
1. Стандартты жағдайда 2,75 моль N2 газы қандай көлем алады?
№2 Молярлық көлемді пайдаланып моль арқылы газ массасын есептеу
A. Сандартты жағдайда 4,00 г CH4 көлемі қанша?
1) 5,60 л 2) 11,2 л 3) 44,8 л A. 1) 5,60 л
4,00 г CH4 x 1 моль CH4 x 22,4 л (қ.ж.) = 5,60 16,0 г CH4 1 моль CH4 B. 3) 1,43 г
8,00 л x 1 моль He x 4,00 g He = 1,43 г He
22,4 л 1 моль He

B. 8.00 л Не газының массасы қанша стандартты жағдайда?
1) 25,6 г 2) 0,357 г 3) 1,43 г
Стандартты жағдайда 15,0 г алюминий толық әрекет-тесу үшін оттегі газының O2 қанша көлемі (л) қажет?
4 Al(қ) + 3 O2(г) --> 2 Al2O3(қ)
Жоспар: г Al моль Al моль O2 л O2 (қ.ж.)
15,0 г Al x 1 моль Al x 3 моль O2 x 22,4 л (қ.ж.)
27,0 г Al 4 моль Al 1 моль O2
= 9,33 л O2 қ.ж.
What mass of Fe will react with 5.50 L O2 at STP?
5.50 л O2 оттекпен әрекеттесетін Fe темірдің массасын есептеңдер.
4 Fe(s) + 3 O2(g) 2 Fe2O3(s)
4Fe(s) + 3O2(g) 2Fe2O3(s)
? 5.50 L at STP
5.50 L O2 x 1 mole x 4 moles Fe x 55.9 g Fe = 18.3 g
22.4 L 3 moles O2 1 mole Fe

Газ көлемін есептеу
1. H2 + CuO = Cu + H2O
8 г мыс оксидімен сутектің қандай көлемімен әрекеттеседі? (2,24 л)
2. Zn + 2HCl = H2↑ + ZnCl2
65 г мырыш хлорсутекпен әрекеттескенде сутектің қандай көлемі түзіледі? (22,4 л)
4. 2Mg + O2 = 2MgO
24 г магний оттектің қандай көлемімен әрекеттеседі? (11,2л)
4. 2H2S + 3O2 = 2H2O + 2SO2
а) 1 моль күкірсутек оттектің қандай көлемімен әрекеттеседі? (33,6 л)
б) 3 моль күкірсутек оттекпен әрекеттескенде күкірт диоксидінің қандай көлемі түзіледі?
(67,2 л)

Задание 1
1 группа Вычислить объем водорода массой 2 г при стандартных условиях.
2 группа Вычислить объем азота массой 28 г при стандартных условиях.
3 группа Вычислить объем кислорода массой 32 г при стандартных условиях.
4 группа Вычислить объем гелия массой 8 г при стандартных условиях.
Какие получились величины объема. С чем это связано ?
Задание 2. Придумать обратную задачу.
Познакомить другие группы со своими задачами .
Используя запись на чистом листе.
Решение задач. Обмен мнениями.

Газ формуласы
Заттың мөлшері
Молярлық массасы
массасы
көлемі
N2
1 моль

28г

32 г/моль
16г
11,2л

2 г/моль

22,4л

44 г/моль
88г

СН4
2 моль

32г

0,5 моль
17 г/моль

Газ формуласы
Заттың мөлшері
Молярлық массасы
массасы
көлемі
N2
1 моль

28г

32 г/моль
16г
11,2л

2 г/моль

22,4л

44 г/моль
88г

СН4
2 моль

32г

0,5 моль
17 г/моль

Газ формуласы
Заттың мөлшері
Молярлық массасы
массасы
көлемі
N2
1 моль

28г

32 г/моль
16г
11,2л

2 г/моль

22,4л

44 г/моль
88г

СН4
2 моль

32г

0,5 моль
17 г/моль

Газ формуласы
Заттың мөлшері
Молярлық массасы
массасы
көлемі
N2
1 моль

28г

32 г/моль
16г
11,2л

2 г/моль

22,4л

44 г/моль
88г

СН4
2 моль

32г

0,5 моль
17 г/моль

Газ формуласы
Заттың мөлшері
Молярлық массасы
массасы
көлемі
N2
1 моль

28г

32 г/моль
16г
11,2л

2 г/моль

22,4л

44 г/моль
88г

СН4
2 моль

32г

0,5 моль
17 г/моль

Газ формуласы
Заттың мөлшері
Молярлық массасы
массасы
көлемі
N2
1 моль

28г

32 г/моль
16г
11,2л

2 г/моль

22,4л

44 г/моль
88г

СН4
2 моль

32г

0,5 моль
17 г/моль

Тапсырма
1. Molar volume is equal to 22,4 L True False
2. Standard conditions affect gas volume (Қ.Ж газдың көлеміне әсер етеді) True False
3. Oxygen consists of 2 atoms True False
4. The amount of substance is measured in grams(Зат мөлшері граммен өлшенеді) True False
5. The pollutant is gas (ластаушы газ) CO2 True False

Тапсырма
1. Molar volume is equal to 22,4 L True False
2. Standard conditions affect gas volume (Қ.Ж газдың көлеміне әсер етеді) True False
3. Oxygen consists of 2 atoms True False
4. The amount of substance is measured in grams(Зат мөлшері граммен өлшенеді) True False
5. The pollutant is gas (ластаушы газ) CO2 True False

Тапсырма
1. Molar volume is equal to 22,4 L True False
2. Standard conditions affect gas volume (Қ.Ж газдың көлеміне әсер етеді) True False
3. Oxygen consists of 2 atoms True False
4. The amount of substance is measured in grams(Зат мөлшері граммен өлшенеді) True False
5. The pollutant is gas (ластаушы газ) CO2 True False

Тапсырма
1. Molar volume is equal to 22,4 L True False
2. Standard conditions affect gas volume (Қ.Ж газдың көлеміне әсер етеді) True False
3. Oxygen consists of 2 atoms True False
4. The amount of substance is measured in grams(Зат мөлшері граммен өлшенеді) True False
5. The pollutant is gas (ластаушы газ) CO2 True False

Тапсырма
1. Molar volume is equal to 22,4 L True False
2. Standard conditions affect gas volume (Қ.Ж газдың көлеміне әсер етеді) True False
3. Oxygen consists of 2 atoms True False
4. The amount of substance is measured in grams(Зат мөлшері граммен өлшенеді) True False
5. The pollutant is gas (ластаушы газ) CO2 True False

Тапсырма
1. Molar volume is equal to 22,4 L True False
2. Standard conditions affect gas volume (Қ.Ж газдың көлеміне әсер етеді) True False
3. Oxygen consists of 2 atoms True False
4. The amount of substance is measured in grams(Зат мөлшері граммен өлшенеді) True False
5. The pollutant is gas (ластаушы газ) CO2 True False

Тапсырма
1. Molar volume is equal to 22,4 L True False
2. Standard conditions affect gas volume (Қ.Ж газдың көлеміне әсер етеді) True False
3. Oxygen consists of 2 atoms True False
4. The amount of substance is measured in grams(Зат мөлшері граммен өлшенеді) True False
5. The pollutant is gas (ластаушы газ) CO2 True False

Са + Cl2 -->СаCl
Na + S --> Na2S
H2SО4+ Mg -->MgSО4 + H
__N2 + H2 -->2NH3
2H2O --> __H2 + O2

В
___P + 5Cl2 -->PCl5
- - __Na + S --> Na2S
__HCl + Mg -->MgCl2 + H2
__N2 + __H2 -->2NH3
2H2O --> __H2 + O2

С
N2 + О2 --> N2 О5
Na + О2 --> Na2О
HCl + Аl --> АlCl3 + H2
H2SО4+ Аl --> Аl2 (SО4) 2 + H2

Term
Қазақша
Таңбалануы

моль

Авогаро саны

Мольдік масса

Есепте

Көлем

Химиялық реакция

Химиялық теңдеу

Көбейту

Бөлу

Term
Қазақша
Таңбалануы

моль

Авогаро саны

Мольдік масса

Есепте

Көлем

Химиялық реакция

Химиялық теңдеу

Көбейту

Бөлу

Term
Қазақша
Таңбалануы

моль

Авогаро саны

Мольдік масса

Есепте

Көлем

Химиялық реакция

Химиялық теңдеу

Көбейту

Бөлу

Term
Қазақша
Таңбалануы

моль

Авогаро саны

Мольдік масса

Есепте

Көлем

Химиялық реакция

Химиялық теңдеу

Көбейту

Бөлу

Term
Қазақша
Таңбалануы

моль

Авогаро саны

Мольдік масса

Есепте

Көлем

Химиялық реакция

Химиялық теңдеу

Көбейту

Бөлу

Term
Қазақша
Таңбалануы

моль

Авогаро саны

Мольдік масса

Есепте

Көлем

Химиялық реакция

Химиялық теңдеу

Көбейту

Бөлу

Substance
Зат
Салыстырмалы молекулалық масса
Molar mass
Молярлық масса

Quantity of mole
Моль саны
Mass of substance
Заттың массасы

Number of molecules
Молекула саны

Mr
M = m/n
n = m/M
m = M ∙ n
N = NA ∙ n
HCl

H2SO4

CО2 . FeCl2

Substance
Зат
Салыстырмалы молекулалық масса
Molar mass
Молярлық масса

Quantity of mole
Моль саны
Mass of substance
Заттың массасы

Number of molecules
Молекула саны

Mr
M = m/n
n = m/M
m = M ∙ n
N = NA ∙ n
HCl

H2SO4

CО2 . FeCl2

Substance
Зат
Салыстырмалы молекулалық масса
Molar mass
Молярлық масса

Quantity of mole
Моль саны
Mass of substance
Заттың массасы

Number of molecules
Молекула саны

Mr
M = m/n
n = m/M
m = M ∙ n
N = NA ∙ n
HCl

H2SO4

CО2 . FeCl2

Substance
Зат
Салыстырмалы молекулалық масса
Molar mass
Молярлық масса

Quantity of mole
Моль саны
Mass of substance
Заттың массасы

Number of molecules
Молекула саны

Mr
M = m/n
n = m/M
m = M ∙ n
N = NA ∙ n
HCl

H2SO4

CО2 . FeCl2

Аты жөні
1 тапсырма
2 тапсырма
3 тапсырма
4 тапсырма

Бағалау парағы
Әр дұрыс жауапқа 1 балл

Аты жөні
1 тапсырма
2 тапсырма
3 тапсырма
4 тапсырма

Әр дұрыс жауапқа 1 балл
Әр дұрыс жауапқа 1 балл

Аты жөні
1 тапсырма
2 тапсырма
3 тапсырма
4 тапсырма

Аты жөні
1 тапсырма
2 тапсырма
3 тапсырма
4 тапсырма

Әр дұрыс жауапқа 1 балл

Аты жөні
1 тапсырма
2 тапсырма
3 тапсырма
4 тапсырма

Аты жөні
1 тапсырма
2 тапсырма
3 тапсырма
4 тапсырма

Әр дұрыс жауапқа 1 балл

ӨЗІНДІК ЖҰМЫС
Аты-жөні: ______________________________________________________________
1 Азот газының сутек бойынша салыстырмалы тығыздығын есептеңіз_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
2 Метан газының (СН4) оттек бойыншасалыстырмалытығыздығынесептеңіз
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
3 Хлор газыныңсутекбойыншасалыстырмалытығыздығынесептеңіз
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
4 Гелий бойыншасалыстырмалытығыздығы 7,5ке теңгаздыңмолекулалықмассасынесептеңіз
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
5 Азот бойыншатығыздығы 10,5ке теңгаздыңмолекулалықмассасынесептеңіз
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
6 Оттек бойыншатығыздығы 1,235ке теңгаздыңмолекулалықмассасынесептеңіз