Темір және болат

Күні:

Тобы:

Оқытушы:
С.Тиллаходжаева
Сабақтың тақырыбы:
Темір және болат
Сабақтың түрі
Жаңа тақырыпты меңгеру
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)
Темірдің периодтық жүйедегі орнын, табиғатта таралуын, алынуын, физикалық, химиялық қасиетін түсіну, адам үшін маңыздылығын, қолданылуын білу. Темір қатарында болат туралыда түсінік беру.
Сабақтың мақсаттары
- Темірдің периодтық жүйедегі орнын сипаттай білу;
- Темірдің физикалық қасиетін, адам үшін маңыздылығын түсіну;
- Химиялық қасиетін талдау;
- Темірді бөліп алу барысында болатын химиялық үдерістерді, конвертерлік өндіруді үйрену;
- Темір мен болатты коррозиядан қорғау тәсілдерін меңгеру;
- Темір және болатты қолдана алуын білу.
Бағалау критерийлері
Мадақтау, тест, жеке жұмыс арқылы бағаланады.
Тілдік мақсаттар

Оқушылар:
Темірдің периодтық жүйедегі орнын, табиғатта кездесуін, физикалық қасиетін түсіндіре алады.
Өнеркәсіпте алынуын, қолданылуын сипаттай алады.

Пәнге қатысты лексика және терминология:
Тотығу мен тотықсыздану процестері, коррозия, электролиз, маңызды темір минералдары; кен, металдардың белсенділік қатары, қауіпсіздіктің қажетті талаптары.

Диалогқа/жазылымға қажетті тіркестер:
1. Жай заттарға әсері +бейметалдарға;
2. Күрделі заттарға әсері+суға
+қышқылдарға
+тұздарға
Құндылықтарды
дарыту

Үштілділік: слайд.
Денсаулық: сабақ барысы.
Құрмет: қарым-қатынас дағдылары.
Жауапкершілік: қалыптастырушы бағалау тапсырмаларын орындау;
Жаһандық азаматтылық: ресурстар, тапсырмалар, талқылау.
Пәнаралық байланыстар
География: Табиғатта кездесуі және темір кенінің таралуы.
Биология: Қандағы гемоглобиннің құрамына кіреді.
АКТ қолдану дағдылары
POWER POINT таныстырылымы.
Бастапқы білім
Химия.
- Периодтық жүйедегі орнына қарай элементті және оның қосылыстарын сипаттау;
- Заттардың тотығу-тотықсыздану реакциялары.
Дифференциация
Барлық оқушылар:
- периодтық жүйедегі орнын, табиғатта таралуын, физикалық қасиетін сипаттай алады.
Көпшілік оқушылар:
- темірдің маңызын, қолданылуын түсіндіре алады, химиялық қасиетін жаза алады.
Кейбір оқушылар:
- сандық есептерді шығара алады.

Сабақтың барысы
Сабақтың кезеңдері
Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет
Ресурстар
Сабақтың басы
0-6 минут
Оқушылармен амандасу.
Сыныпта ынтымақтастықтық атмосферасын және қалыпты оқу ортасын қалыптастыру.

Топқа бөлу. Металдар туралы мақал-мәтелдер арқылы.

1-топ: Темір кессең қысқа кес.
2-топ: Болат бүгілмес, морт сынар.

Үй жұмысын тексеру:
а) әр оқушы өткен сабақта естерінде не қалды айтады;
ә) сұрақ-жәуап
Дайын жауаптар бойынша өзара алмастырып, тексереді, өзара бағалайды.
Жаңа сабақ. Қызығушылықты ояту.
Металдардың мағынасын ашады. Оқушылар сабақтың тақырыбын табады және оқушылармен біріге отырып сабақ мақсаты айқындалады.
Темір.
Темір десек біздің көз алдымызға шойын мен болат келеді <<Жер бетінде темір жойылып кетсе, не болады деп елестетсек, көшелерде сұмдық көрініс, темір жол да,поездар да, машиналар да жоқ, көпірлер үйіндіге айналған ,өсімдіктер семіп ,өле бастаған.Адам денесіндегі 3г темір жойылса , тіршілігін тоқтатып , өліп қалар еді.>> ,бұл көріністі суреттеген , темірдің маңыздылығын айтқан атақты минералог , академик А.Е.Ферсман.

А4, Презентациялар

Әр оқушыға бағалау парағы таратылады
http://itest.kz/ Өзін-өзі бағалау.
https://twig-bilim.kz/ru/film/the-elements-iron
Сабақтың ортасы
8 минут

15 минут

8 минут

1-тапсырма. Жеке жұмыс.
1. ХЭПЖО - 4-периодтың VIII топтың қосымша топшасында орналасқан.
2. Химиялық таңбасы - Fe.
3. Аr - 567.
4. Валенттілігі - II, III.
5. Атом құрылысы - +26Fe (26p-, 30n-,) 26е-. 4 электрондық қабат, 2) 8) 14) 2), электрондық конфигурациясы.
6. Электондық және графиктік формуласы - 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d6 4s2.
7. Тотығу дәрежесі 0,+2,+3, кейде +6; тотықсыздандырғыш. Бұл жерде металдардың кристалл торы, физикалық қасиеті қандай екені еске түсіріледі.
Басқа оқушылар жауапты толықтырады.
2-тапсырма. Жұптық жұмыс.
Темірдің химиялық қасиеті мына жоспар бойынша мұғаліммен бірге талқыланады.
1) Жай заттарға әсері +бейметалдарға

2) Күрделі заттарға әсері+суға
+қышқылдарға
+тұздарға
Тақтаға оқушылар реакция теңдеулерін жазып, электролиттік диссоциациялану, тотығу-тотықсыздану процестері теориясы тұрғысынан түсіндіріледі.

Дескриптор:

- Металдардың типтік қасиеттерін атайды
- Металдардың электрөткізгіштігі мен жылу өткізгіштігін кемдеген де екі кілт сөзді қолдану арқылы түсіндіреді
- Металдардың жылтырлығын кемдеген де екі кілт сөзді қолдану арқылы түсіндіреді
- Металдардың иілгіштігін кемдеген де екі кілт сөзді қолдану арқылы түсіндіреді

3-тапсырма: Топтық жұмыс.
Сабақ барысында bilimland.kz сайтын қолдана отырып, бейнебаяндарды көріп және оқулықтағы мәліметтерді қолдана отырып талдау жүргізіп, жұмыстарын қорғайды.
1-топ: Темірдің табиғатта таралуы, физикалық қасиеті, адам үшін маңызы.
2-топ: Темірдің өнеркәсіпте алынуы,
Темір коррозиясы және қорғау жолдары.
Топтық тапсырмаға қойылатын бағалау критерийлері:
1) Тапсырманың мазмұнының сай болуы.
2) Безендірілуі.
3) Жеткізе білуі.
4-тапсырма. Сабақты бекіту: Жеке жұмыс.

Fe-->Fe2O3-->Fe(OH)2-->Fe(OH)3-->FeCl3

Na --> Na2O --> NaOH --> NaCl
Mg+HCL=

Zn +AgNO3=

Hg+FeCL2=

KOH+H2SO4=

Na3PO4+Ca NO3 =

AgNO3+HCL=

Дескриптор:

-Реакцияның типтік қасиеттерін атайды
- Орын алу реакциясын айта алады
-Алмасыну реакцияларын жалғастыра алады
- Металдардың кристалдық торының диаграммасын сала алады
- Металдардың қасиетіне сәйкес қолданысына мысал келтіре алады

Оқушылар бағалау парақшалары бойынша бағаланады.
Үй жұмысы: Металдардың өміріміздегі маңызы тұралы эссе жазу
Презентация

Презентация

https://bilimland.kz/kk/content/structure/1019-periodtyq_keste
топтар бірін-бірі критерий бойынша бағалайды.

bilimland.kz сайты.
Сабақтың соңы
3 минут

Бүгінгі сабағымыздың мақсаты жүзеге асырылды ма?
Рефлексия жүргізу: (Жүргізілген сабаққа оқушылар өз бағасын береді, әр оқушы сәйкес смайликті таңдап тақтаға жабыстырады)

Сабақ бойынша рефлексия
Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба?
Оқушылардың барлығы ОМ қолжеткізді ме? Жеткізбесе, неліктен?
Дифференциация дұрыс жүргізілді ме?
Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?
Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар
болды, неліктен?
Сабақ мақсаты оқу мақсатына сай құрылған. Сабақтың басында тренинг ойыны жүргізілді. Оқушыларды тақырыпқа шығу үшін сұрақ-жәуап арқылы топқа бөлдім. Проблемалық сұрақ қойылып сабақтың тақырыбын тапқаннан кейін видео көрсетілді. http://twig-bilim.kz/. Темірді сипаттауда жеке жұмыс жүргізіліп, дұрыс жазған, жазбағаны слайд арқылы тексерілді. Жұптық жұмыста химиялық қасиет мұғаліммен бірге талқыланды. Топтық жұмыста әр топқа тапсырмалар беріліп оқушылар
Жалпы баға
Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?
1:
2:
Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?
1:
2: