Кері итеруші күш

Қысқа мерзімді жоспар
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:

Мектеп: М.Әбенова атындағы ЖОМ
Күні: 7.12.2022ж
Мұғалімнің аты-жөні: Каримова Н
Сынып: 7 <<б>>
Қатысқандар саны: 24
Қатыспағандар саны: 0
Сабақтың тақырыбы
Кері итеруші күш. Архимед заңы.

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)
7.3.1.12.Сұйықтар мен газдардағы кері итеруші күштің табиғатын түсіндіру
7.3.1.13.Есептер шығаруда Архимед заңын қолдану
Сабақ мақсаттары
Барлық оқушылар:

-Сұйықтар мен газдардағы кері итеруші күштің/Архимед күші/табиғатын түсінеді, -формуласын есептер шығаруда қолдана алады.

Оқушылардың басым бөлігі:

-Архимед күшінің қандай шамаларға тәуелді екендігін біледі, -Архимед күшіне өмірден,табиғаттан мысалдар келтіре алады.

Кейбір оқушылар:

-Архимед күшінің бар екендігін тәжірибе жүзінде дәлелдеп, оның табиғаттағы пайдасы туралы түсініп айта алады.
Бағалау критерийлері
-Сұйықтар мен газдардағы кері итеруші күштің/Архимед күші/табиғатын түсіне біледі. -Архимед күшінің қандай шамаларға тәуелді екенін түсінеді. -Архимед заңының формуласын есептер шығаруда қолдана біледі.

Тілдік мақсаттар
Оқушылар: Анықтамаларды жатқа айта алады, есептерді талқылайды, өз ойын басқаларға жеткізе алады, қорытынды жасайды.
Құндылықтарға баулу
Жұптық жұмыста - өзара сыйластық, ынтымастық, бір-бірін құрметтеу, адамгершілік, бағалауда - шыншылдық, жарқындылық. Бір бірімен қатынасқа түсе отырып, басқалардың пікірлерін тыңдауға, өз пікірін ашық айтуға дағдыланады.
Пәнаралық байланыстар
Тарих,математика,әдебиет,география.
АКТ қолдану дағдылары
http://bilimland.kz/kk/content/lesson/11173-sannyng_boligin_tabu_zhane_boligi_boi_ynsha_sandy_tabu
Интерактивті тақта
Тақырып бойынша алдыңғы білім
Денеге әрекет ететін күштерді біледі, ажырата алады.
Сабақ барысы
Сабақтың жоспарланған кезеңдері
Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет
Ресурстар
Сабақтың басы
(0-10 мин)

Білу
Үй тапсырмасы:

Түсіну
Ой қозғау

Ортасы
15 мин
Қолдану
Топпен жұмыс
<<Сынақ алаңы>>
Кейс техналогиясы

Талдау
7 мин.

Жинақтау
5 мин.

І. Ұйымдастыру кезеңі. 1.Сәлемдесу, оқушыны түгендеу, психологиялық ахуал орнату 2.Сыныпты <<Пазл>> әдісімен топқа бөлу : 1 - топ: Алғырлар.
2 - топ: Ойшылдар. 3 - топ: Тапқырлар.
Слайдтан сабақтың кезеңдерімен, мақсатымен,бағалау критерийлерімен таныстырамын. << Суреттер сырын ашайық>> Артындағы сұрақтарға жауап берейік.

Күштің ФБ: <<Қол шапалақтау>> әдісі.
Проблемалық сұрақтар:
1.Допты қолмен суға батырғаннан кейін қолымызды жіберсек, доп қайтадан су бетіне шығады. Неліктен? 2. Неге ауыр денелерді суда көтерген жеңіл?
3. Ағаш бөрене мен шегені көлге тастасақ қайсысы батады? Неге?
(Оқушылардың жауабынан соң):
Демек, сұйыққа батырылған денеге сұйық тарапынан кері итеруші күш әсер етеді. Бұл күштің мәнін тұңғыш рет көне грек ғалымы Архимед есептеп шығарған болатын. Сондықтан бұл күшті Архимед күші деп те атайды. Архимед туралы аңызды еске түсірейік. Бейнекөрсетілім <<Архимед туралы аңыз>> https://youtu.be/EbQwx6rHDSk
Архимедтің ашқан жаңалығының мән-мағынасын түсіну үшін қарапайым тәжірибе жасап көрейік. Сұйыққа батырылған денеге әсер ететін кері итеруші күш, осы дене ығыстырып шығарған сұйықтың салмағына тең болады. Бұл заңды Архимед ашқан, сондықтан оның есімімен -- Архимед заңы деп аталады. Бейнекөрсетілім.
https://youtu.be/oTVp_Adhf_M
Көктем. Үйлердің шатырынан ірі, әрі көңілді су тамшылары жерге тамады. Әне-міне дегенше сылдырлаған бұлақтар жол бойымен ағады. Мақсатпен Берік терезеге қарап отырып, жақын арада көлшіктерге қалай кеме жіберетіндерін жоспарлады.
- Мақсат, сен кемелерді дайындадың ба?
- Дайындайтын несі бар? Қағаз үнемі қолымызда, керегінше жасай беруге болады.
- Жоқ, маған олай ұнамайды! Қағаз кемелер суды тез сіңіріп, жарамсыз болып қалады. Мен бір кеме болса да нағыз кемеге ұқсатып жасағым келеді.
Неден жасаған дұрыс болар еді? Мүмкін әкемнен кішкентай ағаш кесінділерін сұрап алып, кемені ағаштан жасасам ба?
- Егер шынайы кеме болсын десең, онда ол металдан болуы керек!
-Сен не дегеніңді ойландың ба? Металл кеме шеге сияқты бірден батып кетеді.
Мен дүкеннен алған металл кемені жіберіп көргенмін. Батып кетті! Мүмкін пенопластан кесіп жасаған дұрыс шығар? Ол ағаштан жұмсақ, оны кесу оңай болады және ол батып кетпейді.
-Күлкімді келтірмеші! Нағыз кеме сияқты, бірақ жеңіл болсын дейсің. Сенің дүкеннен алған кемең батып кетсе де нағыз кемелер батпайды. Одан да Интернет желісінен қолдан кеме жасауға кеңестер табайық та өзіміз жасап көрейік, әлі уақытымыз бар емес пе?
Кейс бойынша сұрақтар:
1.Қалай ойлайсыңдар, балалардың қайсысы дұрыс айтты?
Сен олардың біреуінің көзқарасын қолдар ма едің?Неліктен?
2. Сен кемені қай материалдан жасар едің? Неліктен?
3. Нағыз кемелер неге батып кетпейтінін білесің бе?

Дәптерге жазу : <<Кері итеруші күш дененің көлеміне және сұйықтың тығыздығына байланысты болады>> Мұны формула түрінде былай өрнектеп жазамыз:
FА=Vдене*pсұйық*g Бұл Архимед күші деп аталады.
Бағалау критерийі
Дискриптор:
Сұйықтар мен газдардағы кері итеруші күштің табиғатын түсіне біледі.
Кері итеруші күштің табиғатын зерттеуде тәжірибелер жасай алады.
Архимед күшінің қандай шамаларға тәуелді екенін түсінеді.
Дененің көлеміне байланысты екенін біледі.

Дененің тығыздығына тәуелді емес екенін біледі.

Сұйықтың тығыздығына байланысты екенін біледі
Жұптық жұмыс: Сиқырлы конверт тапсырмасы:
А: №1. Көлемдері бірдей темір және шыны щариктерді суға батырсақ, кері итеруші күштер бірдей әсер ете ме? В: №2. Суға көлемі 100 см3 болатын дене батырылған. Осы денеге әсер ететін ығыстырушы күшті анықтаңдар. Судың тығыздығы-1000кг/м3 С: №3. Ағаштың суға батып тұрған бөлігіне 18,6 Н Архимед күші әсер етеді. Осы ағаштың суға батқан бөлігінің көлемі қандай?
Бағалау критерийі
Дискриптор:
Архимед заңының формуласын есептер шығаруда қолдана біледі.
Есеп мазмұнын түсініп, шартын жаза алады.

Өлшем бірліктерін ХБЖ-ға келтіре алады

Есептерді шығару кезінде формуланы тиімді пайдаланады

Математикалық есептеулері дұрыс
Жеке жұмыс: <<Физикалық диктант>>
Сұйыққа (газға) батырылған денелерге АРХИМЕД КҮШІ әсер етеді.
· Архимед күші ЖОҒАРЫ бағытталған.
· Архимед күші дененің ауадағы және сұйықтағы САЛМАҚТАРЫНЫҢ айырмасына тең.
· Архимед күші дененің ығыстырып шығарған СҰЙЫҚТЫҢ салмағына тең. · Архимед заңы мына түрде жазылады: FА = ρс*g*Vд
· Архимед заңы арқылы суда кемелер ЖҮЗЕДІ. ФБ Мадақтау арқылы <<Өте жақсы>>, <<Жарайсың>>, Қол шапалақтау
Сапалық және эксперименттік есептер:
№1. Ауада әрең көтеретін тасты су астында неге оп-оңай көтереміз?Мысалы: құдықтағы шелек су астында жеңіл де, ал көтере бастаған сайын ауырлай түседі. Неліктен?
№2. Екі ыдыс алып біреуіне тұщы су және тұзды су құйып, жұмыртқа салайық, сол кездегі құбылысты түсіндір.
№3. Бірдей бес ыдыс бар. Олардың біріншісі сумен, екіншісі спиртпен, үшіншісі керосинмен, төртіншісі сынаппен, бесіншісі бензинмен толтырылған. Осы сұйықтардың қайсысы ыдыс түбіне ең көп, ең аз, бірдей қысым түсіреді?
Дұрыс жауаптарымен салыстырып өзін-өзі бағалайды.
ФБ: <<Шапалақ>> әдісі.

Слайд №

Қол шапалақтау әдісі

Доп, су құйылған ыдыс

http://bilimland.kz

<<Көршіңмен жұптас>> әдісі арқылы топ құру

Сабақтың соңы
3 мин
Рефлексия: <<Ашық терезе>> әдісі .
Бүгін мен білдім.

Мен үйрендім.
Қолымнан келеді.

Қиындық тудырды.
Смайликпен бағалау. Үйге тапсырма: Кері итеруші күш.Архимед заңы.

Саралау - оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?
Бағалау - оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай*тексеруді*жоспарлайсыз?
Денсаулық*және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Саралау тапсырмалары оқушыларға сабақтың ортасында деңгейлеріне қарай беріледі.Өз қалауларымен орындайды.
Оқушылар бірлесе отырып топпен жұмыс жасайды.. Олар бір - біріне көмек көрсету арқылы есептерді бірлесіп шығарады. Жұптық жұмыс бойынша әр жұп шығарған есептерін басқа жұптар алдында қорғайды және әрбір жұп мүшесінің өзіндік рөлі болу керек. Ал баяулау келе жатқан оқушыларға озық оқушылардың жеткен жетістігіне жету үшін үйде толықтырулар жасауларын сұранамын
1.Оқушылар өзін-өзі, өзара бірін - бірі бағалайды.
2.Мұғалім бағалауы.
Оқушылар өзін өзі тексеру арқылы*деңгейлік тапсырмаларды*қаншалықты*дұрыс*орындай алғандығын*анықтап, өзінің*көрсетілген*оқу мақсатына <<жеткендігін>> не<<талпынатындығын>> бағалайды.Сабақ барысында*қолдау, мадақтау және формативті бағалауды қолданамын.
Сыныпта парта мен орындықтар-дың оқушы денсаулығына зиян келтірмейтіндей етіп орналас-тырылуына басты назар аударамын. Сызу және жазу құралдарымен қауіпсіз жұмыс жасау техникасын ескертемін. Сергіту жаттығуын жасатамын.

Сабақ бойынша рефлексия
Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?
Жеткізбесе, неліктен?
Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?
Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?
Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?
Бұл бөлімді сабақ туралы өз пікіріңізді білдіру үшін пайдаланыңыз. Өз сабағыңыз туралы сол жақ бағанда берілген сұрақтарға жауап беріңіз.

Жалпы баға
Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?
1: 2:
Сабақты жақсартуға не ықпалетеалады (оқытутуралы да, оқутуралы да ойланыңыз)?
1:
2:
Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?