Мақал сөздер

Сабақ жоспары
<<ЕСІК ГУМАНИТАРЛЫҚ-ЭКОНОМИКАЛЫҚ КОЛЛЕДЖІ>> МКҚК

Оқу сабағының жоспары

Балалар әдебиеті туралы түсінік.
Модуль /пән атауы : КМ 03 Балалар әдебиеті және мәнерлеп оқу практикумы
Педагог: Райханова А.Н

2023 жылғы <<10>> қазан
1.Жалпы мәліметтер
Курс: ІІ; 01140100 - <<Бастауыш білім беру педагогикасы мен әдістемесі>>
Топ: 300 В
Сабақтың түрі: Практикалық
2.Мақсаты: Халық даналығындағы мақал - мәтелдер туралы түсінік беру; тәрбиелік мәнін аңғару және балалардың ой - жүйесін, сөздік қорын дамытудағы орнын анықтау;
Бағалау критерийлер:
1) Мақал-мәтелдердің балалардың ой-жүйесін дамытудағы алатын орнын, сөздік қорды молайтудағы ықпалын талдайды.
2) Халық даналығына баулудағы мақал-мәтелдердің айырмашылығы, тақырыптық ерекшеліктерін жүйелейді.

3. Қажетті ресурстар: А4 парағы,маркерлер,бағалау парағы,интербелсенді тақта,стикерлер,презентация.
5. Сабақтың барысы:
Сабақтың кезеңі/ уақыт
Педагогтің әрекеті
Білім алушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы

Ұйымдастыру.Студенттермен сәлемдесіп, назарын сабаққа адару.
Психологиялық ахуал.
<<Ұжымдық санау>>.
Топшалар арасында ынтымақтастық атмосферасын ұйымдастыру және бірге жұмыс істеу үшін:
әр топшаға <<бастадық>> деген белгіден соң сандарды рет-ретімен, кезекпен 10-ға дейін айту керек. Ойынның шарты мынадай: 1. бір санды екі рет қайталамау 2. Бір-бірімен сөйлеспеу, 3. Бірдей екі адам сандарды айтпау керек. егер осы үш шрт бұзылатын болса, ойын қайтадан басталады.

Топқа бөлу.
1-топ. Мақал сөздер
2-топ. Мәтел сөздер
3-топ. Табу сөздер
4-топ. Нақыл сөздер

Жаңа тақырыпты ашу мақсатында Абай Құнанбаевтың 29 қара сөзін тыңдау.

1. Қара сөзде Абай не жайлы айтты?
2.Абай жиырма тоғызыншы қара сөзінде қазақ халқы ішінде қолданылып жүрген қандай мақал-мәтелдері айтты ?.
3. "Біздің қазақтың мақалдарының көбінің іске татырлығы да бар, іске татымақ түгіл, не құдайшылыққа, не адамшылыққа жарамайтұғыны да бар", - деген жолдарды қалай түсінесің ?
Сабақтың тақырыбы мен мақсаты анықталады.Жарыс сабақтың кезеңдерімен танысады.

Әр топшаға <<бастадық>> деген белгіден соң сандарды рет-ретімен, кезекпен 10-ға дейін айтады

Абай қара сөзін талдайды, қазақ мақалдары туралы өз ойын айтады.

C-68-74
Дескрипторлар:
-Абай қара сөзіне өз ойын білдіреді
-Абай қара сөзімен келісу немесе келіспеуіне байланысты мысал келтіреді;

интербелсенді тақта,стикерлер,презентация.

https://youtu.be/dbRPfKf4tus

Мақал мәтелдер туралы түсінік беру
Бейнебаян.

І-КЕЗЕҢ. <<Қара жәшік>>(2 балл)
<<Қара жәшік>> әдісін қолдану.
-Кәзір мен сіздерге мақалдың басын оқимын, ал сіздер қара жәшік ішіндегі затты анықтау арқылы мақалды аяқтайсыздар. Әр топтан бір студенттен шығады.

1-топ. Мақал сөздер
> Тіл тас жарады,
Тас жармаса бас жарады.
2-топ. Мәтел сөздер
> Кітап-ғалым,тілсіз мұғалім
3-топ. Табу сөздер
> Білімі жоқ ұл, жұпары жоқ гүл.
4-топ. Нақыл сөздер
> Ағашы аласа болса да,
Алмасы тамаша болады.

ІІ-КЕЗЕҢ. Әңгіме құрау.(6 балл)
Әр тақырып төңірегінде шағын мақалды әңгіме құрау керек. Қойылатын шарт әңгіменің ішінде мақал-мәтелдер болуы керек. 5-6 сөйлем.Мақал-мәтелдер тақырыбы рандомды түрде Flippity қосымшасы арқылы таңдалады.
Төрт түлік малға,
Егіншілікке
Отанды, туған жерді,
өскен елді, атамекенді сүю;
Ерлік, батырлыққа байланысты
Оқу, өнер, білім
Еңбек тақырыбындағы
Ынтымақ, бірлік, татулық;
Достық, жолдастық туралы
Адамгершілік, жақсы-жаман мінез
Денсаулық, отбасы, үнемшілдік.

ІІІ-КЕЗЕҢ. Суретке қарап мақалды тап . (2 балл)
1-топ

Жауап: Ақсақ қой түстен кейін маңырайды

Жауап: Қыздың жолы жіңішке
2-топ.

Жауап: Қарға қарғаның көзін шұқымас

Жауап: Ит жоқта, шошқа үреді
3-топ

Жауап:Ұядан не көрсең, ұшқанда соны ілерсің

Жауап:Семіздікті қой ғана көтереді
4-топ

Жауап:Айдағаны бес ешкі,ысқырығы жер жарар.

Жауап:Құтты қонак келсе, қой егіз табады

Пікір және бейнебаян бойынша өз ойларын жеткізеді.

Жаңа тақырып бойынша материалдармен жұмыс істейді

Топпен жұмыс жасайды.Мақалдарды пайдаланып шағын мәтін құрайды.

Суретке қарап мақал-мәтелді анықтайды.

C-70-74
Дескрипторлар:
-Мақалдың жалғасын табады.
- Мақалдың жалғасын табады,мағынасын түсіндіреді;
- Мақалдың жалғасын табады,мағынасын түсіндіреді, ауыз әдебиетіміздегі әр алуан мақал тақырыптарын ажыратады;

B-80-84
Дескрипторлар:
- Әр тақырып төңірегінде шағын мақалды табады;
- Әңгіменің ішінде мақал-мәтелдерді кіргізеді.
-Әңгімені тақырыпқа сай мақалдарды кіргізу арқылы жүйелі түрде құрайды.

A-90-94
Дескрипторлар:
- Суретке қарап мақал-мәтелді анықтайды;
-Мақал мен мәтелдің айырмашылығын көрсетеді;
- Мақал мен мәтелдің айырмашылығын көрсетеді, суретке қарап анықталған мақал-мәтелдің мағынасын түсіндіреді;

интербелсенді тақта,стикерлер,презентация.

А4 парағы,маркерлер,интербелсенді тақта,стикерлер,презентация.

интербелсенді тақта,стикерлер,презентация.

Сабақ тың соңы

Кері байланыс.
Padlet онлайн тақтасы <<Пікір пирамидасы>>

Үй тапсырмасы.
<<Тіл-сарқылмас қазына>> тақырыбында мақал-мәтелдерді кіріктіре отырып, эссе жазу 120-150 сөз.
Мақал-мәтелдерді жаттау.

Сабақтан алған әсерімен бөліседі.
Бүгінгі сабақ бойынша алған білімдерін бекітеді

Дескрипторлар:
-<<Тіл сарқылмас қазына>> тақырыбын ашады;
-Эссеге тақырыпқа сай мақал-мәтелдерді кіріктіреді;
- Эсседе өмірден мысал келтіреді;
интербелсенді тақта,стикерлер,презентация.

Сабақ жоспары
<<ЕСІК ГУМАНИТАРЛЫҚ-ЭКОНОМИКАЛЫҚ КОЛЛЕДЖІ>> МКҚК

Оқу сабағының жоспары

Балалар әдебиеті туралы түсінік.
Модуль /пән атауы : КМ 03 Балалар әдебиеті және мәнерлеп оқу практикумы
Педагог: Алтынбекова

2024 жылғы 29.02.24
1.Жалпы мәліметтер
Курс: ІІ; 01140100 - <<Бастауыш білім беру педагогикасы мен әдістемесі>>
Топ: 200 В
Тақырыбы :Жұмбақ
Сабақтың түрі: Практикалық
2.Мақсаты: Халық даналығындағы жұмбақ туралы түсінік беру; тәрбиелік мәнін аңғару және балалардың ой - жүйесін, сөздік қорын дамытудағы орнын анықтау;
Бағалау критерийлер:
1) Жұмбақтың балалардың ой-жүйесін дамытудағы алатын орнын, сөздік қорды молайтудағы ықпалын талдайды.
2) Халық даналығына баулудағы жұмбақтың айырмашылығы, тақырыптық ерекшеліктерін жүйелейді.

3. Қажетті ресурстар: А4 парағы,маркерлер,бағалау парағы,интербелсенді тақта,стикерлер,презентация.
5. Сабақтың барысы:
Сабақтың кезеңі/ уақыт
Педагогтің әрекеті
Білім алушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы

Ұйымдастыру.Студенттермен сәлемдесіп, назарын сабаққа адару.
Психологиялық ахуал.
<<Ұжымдық санау>>.
Топшалар арасында ынтымақтастық атмосферасын ұйымдастыру және бірге жұмыс істеу үшін:
әр топшаға <<бастадық>> деген белгіден соң сандарды рет-ретімен, кезекпен 10-ға дейін айту керек. Ойынның шарты мынадай: 1. бір санды екі рет қайталамау 2. Бір-бірімен сөйлеспеу, 3. Бірдей екі адам сандарды айтпау керек. егер осы үш шрт бұзылатын болса, ойын қайтадан басталады.

Жаңа тақырыпты ашу мақсатында
Жұмбақ - адамның ой-өрісін, алғырлығын, білімін сынау мақсатында нақты бір зат немесе құбылыс тұспалдап сипатталатын шағын әдеби жанр. Жұмбақ жанры дүние жүзі халықтары әдебиетінің көпшілігінде бар. Бұл жанрға Аристотель "Жұмбақ - жақсы жымдасқан метафора" деп анықтама берген. Жұмбақ әдебиеттің ежелгі үлгілерінде, ауыз әдебиетінде жиі кездесетіндіктен оны ғылымда "фольклорлық жанр", "халықтық поэзияның шағын түрі" деп санау орын алған. Жұмбақ - ауыз әдебиетінің ертеден келе жатқан түрі. Ол адамдардың бір нәрселердің белгілерін екінші нәрсенің белгілері арқылы жұмбақтап айту өнері. Жұмбақ мақал - мәтел сияқты тақпақтап, ұйқастырып айтылады. жұмбақтар өте ертеден келе жатқанмен, әр уақытта халық оның жаңа түрлерін ойлап шығарып отырған. М.Әуезов <<Жұмбақ адамның дүниетану жолындағы ойының, қиялының шамасын білдіреді>> деген. Жұмбақ болатын заттар: аспан әлемі, жыл мезгілдері, қоршаған табиғат, тұрмыстық заттар,мал, жан - жануарлар, адам оның дене мүшелері, еңбек құралдары,т.б. әр түрлі заттар мен құбылыстар, білім өнер ұғымдары. Жұмбақтар соған байланысты тақырыбы жағынан да сан алуан. Өздерің де кез келген нәрсені жұмбақтап, ұйқасын келтіріп құрастыруларыңа болады.
Дерек көзі: https://erketai.kz/kazakh-tili/zhumbakhtar-olardin-mani/

Әр топшаға <<бастадық>> деген белгіден соң сандарды рет-ретімен, кезекпен 10-ға дейін айтады

Пікір және бейнебаян бойынша өз ойларын жеткізеді.

.

C-68-74
Дескрипторлар:
-Абай қара сөзіне өз ойын білдіреді
-Абай қара сөзімен келісу немесе келіспеуіне байланысты мысал келтіреді;

интербелсенді тақта,стикерлер,презентация.

https://youtu.be/dbRPfKf4tus

Жұмбақ туралы түсінік беру
Бейнебаян.

І-КЕЗЕҢ. <<Қара жәшік>>(2 балл)
<<Қара жәшік>> әдісін қолдану.
-Кәзір мен сіздерге жмбақ оқимын, ал сіздер қара жәшік ішіндегі затты анықтау арқылы жұмбақты табасыңдар. Әр топтан бір студенттен шығады. 1.<<Синкуейн>> әдісі. (<<Бес жолды өлең>>) Бірінші жол-тақырыптың атауы (Зат есім) Екінші жол- тақырыпты сипаттайтын сөз (әдетте сын есім айтыңдар) Үшінші жол-тақырып туралы Қимылды білдіретін үш сөз (әдетте етістік алынады) Төртінші жол-тақырыпқа қатысты Төрт сөзден тұратын сөз орамы. Бесінші жол- бір сөз - тақырыптың мәнін ашатын синоним сөз. Үздік синкуейн: Тақырыптың аты: жұмбақ Сипаты: қызықты; ойлы Қимылы: айтамыз; жасырамыз; ойланамыз Нақыл сөз: Жұмбақ-ұйқасты сөздер тізбегі Тақырыпқа синоним сөз: Жасырын
Дерек көзі: https://erketai.kz/kazakh-tili/zhumbakhtar-olardin-mani/

ІІ-КЕЗЕҢ. Әңгіме құрау.(6 балл)
Әр тақырып төңірегінде шағын жұмбақтан әңгіме құрау керек. Қойылатын шарт әңгіменің ішінде жұмбақ болуы керек. 5-6 сөйлем.Мақал-мәтелдер тақырыбы рандомды түрде Flippity қосымшасы арқылы таңдалады.
Төрт түлік малға,
Егіншілікке
Отанды, туған жерді,
өскен елді, атамекенді сүю;
Ерлік, батырлыққа байланысты
Оқу, өнер, білім
Еңбек тақырыбындағы
Ынтымақ, бірлік, татулық;
Достық, жолдастық туралы
Адамгершілік, жақсы-жаман мінез
Денсаулық, отбасы, үнемшілдік.

ІІІ-КЕЗЕҢ. Суретке қарап жұмбақ қрастыр . (2 балл)

Пікір және бейнебаян бойынша өз ойларын жеткізеді.

Жаңа тақырып бойынша материалдармен жұмыс істейді

Топпен жұмыс жасайды.Мақалдарды пайдаланып шағын мәтін құрайды.

Суретке қарап мақал-мәтелді анықтайды.

C-70-74
Дескрипторлар:
-Мақалдың жалғасын табады.
- Мақалдың жалғасын табады,мағынасын түсіндіреді;
- Мақалдың жалғасын табады,мағынасын түсіндіреді, ауыз әдебиетіміздегі әр алуан мақал тақырыптарын ажыратады;

B-80-84
Дескрипторлар:
- Әр тақырып төңірегінде шағын жұмбақ табады;
- Әңгіменің ішінде мақал-мәтелдерді кіргізеді.
-Әңгімені тақырыпқа сай жұмбақ кіргізу арқылы жүйелі түрде құрайды.

A-90-94
Дескрипторлар:
- Суретке қарап жмбақты анықтайды;
-Жұмбақтың айырмашылығын көрсетеді;
- Жмбақтың айырмашылығын көрсетеді, суретке қарап анықталған мақал-мәтелдің мағынасын түсіндіреді;

интербелсенді тақта,стикерлер,презентация.

А4 парағы,маркерлер,интербелсенді тақта,стикерлер,презентация.

интербелсенді тақта,стикерлер,презентация.

Сабақ тың соңы

Кері байланыс.
Padlet онлайн тақтасы <<Пікір пирамидасы>>

Үй тапсырмасы.
Жұмбақ құрастыру
Жұмбақ жаттау.

Сабақтан алған әсерімен бөліседі.
Бүгінгі сабақ бойынша алған білімдерін бекітеді

Дескрипторлар:
Жұмбақ құрастырады
интербелсенді тақта,стикерлер,презентация.