Тапсырмаларды орындандар

Әдептілік қайдан басталады?
Тәрбие сағаты

Мақсаты:
Білімділік: Адам бойындағы ұнамды, ұнамсыз қасиеттерді айыра отырып,
оқушылардың әдеп әліппесін бойына дарытуға ықпал жасау.

Дамытушылық: Оқушыларды адам бойындағы асыл қасиеттерді бағалай білуге,
адамдармен қарым-қатынас жасау дағдыларын арттыру.

Тәрбиелік: Әдет-ғұрыпты сақтайтын, дәстүрді жалғастырушы қайырымды
ұрпақ тәрбиелеу.

Әдісі: Сын тұрғысынан ойлау бағдарламасы. Топтық жұмыс.

Көрнекілігі: Нақыл сөздер, бейнетаспа.

Барысы:
1-жүргізуші: Ассалаумағалейкум!
2-жүргізуші: «Сәлем – сөздің анасы» демекші, армысыздар ағайын!
1-жүргізуші: «Бір күн таныстыққа қырық күн сәлем» дегендей біз осы қай
жерде тұрмыз?
2-жүргізуші: «Мектеп – ғылым патшасы» емес пе, біз тәлімді тәрбие мен
білім ордасы-қасиетті Домалақ Ене мектебінде тұрмыз.
1-жүргізуші: құрбым, біз осы мақал-мәтелдер сайысын ұйымдастырып тұрған
жоқпыз ба?
2-жүргізуші: «Аталар сөзі ақындық көзі» демекші, қара қылды қақ жарған
Төле би, Қазыбек би, Әйтеке билердің ұрпағы емеспіз бе? Біз мақал-мәтел
жарысын емес «Әдептілік қайдан басталады?» атты тәрбие сағатын тыңдауға
шақырамыз.
1-жүргізуші: Олай болса, 1-топ сәлемдесу жайлы ойларын ортаға салсын.
2-жүргізуші: 2-топ көшеде, аулада балалар өздерін қалай ұстайтыны жайлы
әңгімелессе қайтеді?
1-жүргізуші: 3-топ мектеп ережесін қалай сақтап жүргені жайлы ой
бөліссе.
2-жүргізуші: Онда үйдегі ұстанымдылық 4-топқа бұйырыпты.
1-жүргізуші: Сен сәлемдесу жайлы не білесің?
2-жүргізуші: Оны балалардан сұрасақ қайтеді?
1-жүргізуші: Сұрасақ сұрайық.

1-оқушы: Әр елдің өмір сүруіне, салт-дәстүріне байланысты сәлемдесу
әдеттері де әр түрлі болады.
2-оқушы: Әкем: «Үлкен кісіні көрсең, оны таңысан да, таңымасан да
алдымен сәлем бер» деп отырады.
3-оқушы: Халқымыздың төбе биі Төле бидің «Алыстан алты жасар бала
келсе, алпыстағы шал орнынан тұрып сәлем берер» деген сөзі бар.
4-оқушы: Ислам діні сәлем беруді, рұқсат сұрауды шариғатқа кіргізген.
«Сәлем – Алланың жердегі есімдерінің бірі» делінген 347-хадисінде.
5-оқушы: 91-хадисінде «Біріңмен-бірің сәлемдесіп жүріңдер, сонда ғана
араларыңда мейірім-махаббат оянады» делінген.

2-жүргізуші: 2-топтың «Көшеде» атты көрінісі көрсетіледі.

Көрініс

Сіз: М.Мақатаев көшесіне қалай баруға болады, айтып жіберер ме екенсіз?

1-бейтаныс: (кдірмей, жүре тіл қатып) Немене? (Естіп тұрса да, бірден
жауап беруге ерінді).
Сіз: (ыңғайсызданып) Кешіріңіз, мен М.Мақатаев көшесін сұрап едім.
1-бейтаныс: (ошарыла бұрылып) Алғаш кездескен көшемен оңға
қарай....(кете берді)
Сіз: М.Мақатаев көшесіне қалай баруға болады, айтып жіберер ме екенсіз?

2-бейтаныс: (тоқтап күлімсіреп) Ол жап-жақын, осы бетіңізбен тура
жүріңкіреп барып, оңға бұрылыңыз.
Сіз: Рақмет!(Күлімсіреп)
2-бейтаныс: Оу, оның не қиындығы бар! «Адасқанға жөн сілтеген сауап» .
(Күлімсіреп, кете береді).
Мұғалімнің сұрағы: Осы көріністен не үйреңдіңіздер?
Ән: «Анашым»
1-жүргізуші: Құрметті қонақтар! Біздің және болашақ мектептің жағдайын
15 жылдан соң елестетіп көріңіздерші.
- Ел аман, жұрт тыныш болып тұрса, біздің мектептеріміз компьютерге
толы болатын шығар. Есіктің алдында машина, яғни робот тұрады.
- Иә, сабаққа кешіккендерді желкесінен ұстап алып, далаға лақтырып
жібереді.
3-топтың «Робот» көрінісін қабыл алыңыздар.
Көрініс
Робот: Кешіккендер кірмейді. Қолыма түскендер өлдіңдер!
Оқушы: Қалай өтіп кетсек екен, мына темірді алдандыруға бір нәрсе
істейік! Кабинетке келеді.
Робот оқутышы: тез кір, отыр, жұмыс жаса! Үй тапсырмасын қалтаға
салыңдар!
Оқушы: Ой, мына темір бәлелерден-ақ қалдық-ау бәлеге! Қайран біздің
мұғалімдер-ай! Өздері қандай мейірімді еді, айтсаң бәрін де түсінеді,
өтірік айтсаң да кешіреді.
Робот: Үніңді өшір. Үніңді өшір. Үніңді өшірмесең, тіліңді суырып
аламын.
Оқушылар жым-жырт болады.
Робот: Жаңа сабақтың бағдарламасын алыңдар. Тапсырмаларды орындандар!
Тапсырманы алады.
Оқушы: Мұғалім менің тапсырмамды түсіндіресіз бе?
Робот: Мен саған түсіндіру үшін отырғаным жоқ, тексеру үшін отырмын.
Үніңді өшір, кітапты аш та, оқы.
Оқушы: Ой, темір албасты, өзін металлолоға өткізер ме еді, өкіметке
біраз пайда келер еді.
Робот: Үніңді өшір. Орындап болсаң тапсырманы қалтама сал.

1-жүргізуші: Оу, халайық! Байқаған шығарсыңдар! Күніміз темір машинаға
қараса, өміріміз не болатынын.
2-жүргізуші: Сондықтанда 21 ғасыр мектеп тәртібін үйретіп, білім
беретін ұстаздарымызды мына темір адамдарға ауыстырмайық, мұғалімдерді
құрметтеп, қастерлейік!
Ән: «Сәлем саған мектебім»

1-жүргізуші: 4-топ балалары не айтар екен?

1-оқушы: Қарсы ал ерте күн көзін,
Төсегіңді жина өзің.
Асықпай іш тамағыңды,
Жалама аяқ-табағынды.

2-оқушы: Пышақты ұста оң қолмен,
Шанышқыны сол қолмен.
Нанды үгітпе, қадірле,
Қабағымен бәрін же.

3-оқушы: Саусағыңды сормағын,
Салдыр салақ болмағын.
Салма аузыңа инені,
Үзбе жұлқып түймені.

4-оқушы: Ашуланба долданып,
Жауап бергін ойланып.
Құр бекерге қылтима,
Болмашыға бұртима.

5-оқушы: Әдептімің дегенің,
Әрқашанда керегің.
Әсемпаздық дегенің,
Әуре салсаң әлегің.

6-оқушы: Сыйлап сәлем беремін,
Көршілерді көргенде.
Ізетті деп білемін,
Үйге қонақ келгенде.
Әдепсіз деп сөкпесін,
Анама айтып өкпесін.

7-оқушы: Сыйла үлкен кісіні,
Қамқорлыққа ал кішіні.
Сақта көше тәртібін,
Бағдаршамның ал тілін.

8-оқушы: Үйде де, түзде біз,
Тәртіпті әскердейміз.
Абыройы бізден егіз.
Хор: Заңды біз қастерлейміз.

1-жүргізуші: Сабағымыздың келесі бөлімінде балаларды біраз ойландырсақ
қайтеді?
2-жүргізуші: Ойландырсақ ойландырайық. Балалар, сендерден ойлы жауап
күтеміз.
Әр топ сөйлемдерді аяқтайды.
1-топ: Ауылдағы ата, әже және туыстарына арнап хат жазсын.
2-топ: Сен көше тәртібін бұзғанда қандай қолайсыздықтар тууы мүмкін?
3-топ: Автобусқа таэквандо үйірмесінен шаршап-шалдығып шығып отыра
қалдың. Қалғып кеткен екенсің үлкен кіс реңжіп сөйлеп тұр екен. Қандай
әрекеттер жасар едің?
4-топ. Досың екеуін ойнап, отырып, досың әкеңнің көзілдірігін сындырып
алды. Қандай әрекеттер болуы мүмкін?

Мұғалім: Балалар, заңды кімдер шығарады?
- Заң ережелері не үшін қажет?
- Сендер бір сәт өздеріңді заңгер ретінде елестетіп көріңіздерші. Әр
топтың тапсырмасы түсіндіріледі.

Ой толғаныс
1-топ: Сәлемдесу түрлері, ережесі.
2-топ: Көшеде, аулада оқушының өзін-өзі ұстау ережесі.
3-топ: Мектептегі мәдениет ережесін құрастырыңдар.
4-топ: Үйдегі әдептілік ережелерін жасаңдар.
Бейнетаспа көрсетіледі.

1-оқушы: Атадан ұл туса игі,
Ата жолын қуса игі.
Өзіне келер ұятың,
Өзі біліп тұрса игі.

2-оқушы: Мәнге толы қазағымның ғұмыры,
Сан асылдық ашылып тұр тұғыры.
Кеше ғана керексіз ғып тастаған,
Ғажап екен әдебі мен ғұрыбы.

3-оқушы: Әнге толы қазағымның тірлігі,
Кіріп тұрса ынтымақ пен бірлігі.
Әр жүректе бірлік жарып гүлдейді,
Сезіміңді сергітетін жыл гүлі.

4-оқушы: Ел тарихы, жер тарихы өзіміз,
Болашақтың қасиетті көзіміз.
Барлық ұлтпен бауырласа жетерміз,
Ақ-қараны тіліп тұрса сөзіміз.

Қорытынды:
Сонымен, қорыта келгенде, әдептілік, сыпайылық, кішіпейілділікті біз
бойымызға ана сүтімен, атаның тілінен дарытады екенбіз.
Одан кейін мектеп, өскен ортағаүйренеді екенбіз. Келешекте жақсы
адам болу үшін өзімізді осы бастан дайындауымыз керек.
1-жүргізуші: Аталар сөзімен өсіп-өнген,
2-жүргізуші: Бабалар бұлағынан нәр алаған.
1-жүргізуші: Даналар өсиетінен тәрбие алған.
2-жүргізуші: Ұлылар тәрбиесіне тағзым еткен.
Хормен: Ұрпағымыз халықтың ғибрат еткен!