Қысым бетке перпендикуляр бағытта әрекет ететін күштің осы беттің ауданына қатынасы

<<БІЛІМ БЕРУДЕ ОҚЫТУДЫҢ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІ>>
Арыстанов Ерлан Умбеткалиевич
Батыс Қазақстан облысы, Теректі ауданы, Абай атындағы жалпы орта білім беретін мектебі КММ физика пәні мұғалімі.
Педогог-зерттеуші
Бүгінгі күні қоғам білім беру жүйесінен әлемдегі болып жатқан өзгерістерге сай болуды талап етіп отыр. Білім беру жүйесіндегі негізгі тұлға педагог, сондықтан балаларға білім беруде сапалы білім беру міндеті мұғалімге жүктеледі. Мұғалім оқыту әдістемесіне жаңалықтарды енгізіп, шығармашылықпен айналысып, үнемі өз білімін жетілдіріп отыруы керек. Білімді жаңғыртудың басты мақсаты білім беру жүйесінің тұрақты дамуынан бүгінгі күннің қажеттілігіне сай қамтамасыз етуден тұрады. Қазіргі таңдағы білім беру саясатының басты міндеті - сапалы білім беруге қол жеткізіп, тұлғаны қоғамдағы өзекті қажеттілігіне сәйкестендіру.
<<Педагогикалық технология - қоғамның қазiргi таңдағы бiлiм беру саласына қойып отырған талаптарына сәйкес анықталған бiлiм мазмұнын жүзеге асыру үшiн оқыту мақсатына қол жеткiзу жолындағы тұтас дидактикалық жүйе құрайтын амалдар мен iс-әрекеттер тiзбегi>>,- деп тұжырымдаймыз.
"Технология" - гректiң techne - өнер, шеберлiк, бiлiктiлiк, logos - оқу сөздерiнен шыққан. Технологияға В.Дальдың сөздiгiнде: "белгiлi бiр маңызды әрекетте, өнерде, шеберлiкте мақсатқа жету үшiн қолданылатын әдiс"
Педагогикалық технологияның міндеттері:
* педагогикалық технологиялардың мәнін ашу
* оқушылардың іскерлігі мен дағдыларын шыңдау, білімнің тереңдігін, беріктігін арттыру;
* мінез - құлықтағы әлеуметтік құнды әдеттер мен формаларды нығайту және арттыру;
Зерттеу бөлімі.
Білім берудегі физика пәнінің қазіргі қоғамдағы рөлі көзге айтарлықтай көрініп тұрады. Мәселенің бәрі мынаған келіп тіреледі: <<Физиканы қалай оқыту керек және оқу процесінде нені басты назарға ұстауға тиіспіз?>>. Оқушылардың қызығушылығын қанағаттандыратын жаңа әдіс тәсілдегі сабақ қандай болмақ?
Сабақ - оқушы мен мұғалім арасындағы білім алуға негізделген үрдіс. Мұғалімді оқушыға тек қана білім беру ғана емес, сонымен қатар, әрбір оқушының бойында шығармашылық қабілеттерін дамыту жолдары туралы ізденістер толғандыруы қажет. Осы мақсатты алға қойып, мұғалім оқытуда сабақтың әр бөліміне ерекше зейін қойып жаңаша ұйымдастыру, оқушылардың пәнге деген қызығушылығын арттыру мақсатында әрбір сабақты түрлендіріп өткізу күнделікті дағды болып қалыптасу керек. Осы бағытта сіздермен өз тәжірибемнен 7 сыныпта <<Қысым>> тақырыбына ҚМЖ құрастырудағы іс тәжірибеммен бөлісіп отырмын.
Практикалық қолдану.
Бөлім:
7.3 А Қысым
Сабақтың тақырыбы:
Қатты денелердегі қысым
Қатыспағандар саны: 0
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:
7.3.1.2 Қысымның физикалық мағынасын түсіндіру және өзгерту әдістерін сипаттау;
7.3.1.3 Есептер шығаруда қысымның формуласын қолдану;
Сабақтың мақсаты
Барлық оқушылар істей алады: - белгілі бір бетке түсетін қысым жайлы мағлұмат алады;
Көптеген оқуышылар істей алады: - алған білімдерін есеп шығаруда қолдана біледі;
Кейбір оқушылар істей алады: - белгілі бір бетке түсетін қысымды күнделікті өмірде қолдана білуге үйренеді;
Сабақ барысында алдымен ұйымдастыру бөліміне ерекше көңіл бөлу қажет.
1.1. Сәлемдесу
1.2. Сынып оқушыларына жағымды ахуал туғызу
1.3. Алдыңғы білім. Миға шабуыл әдісі қолданылады.
1.4. Топқа бөлу. Қағаз қиындылары әдісі арқылы топқа бөлу (Қысым, Күш, Аудан) Үш топ
Алдыңғы білімді тексеру.
Жаңа тақырыпты игеру
Тапсырма -1 Психологиялық ахуал туғызу.
Оқушыларға алдарындағы оқулықты алып көрші сыныптасының алақандарына әр түрлі жағдайларда қойып бірдей күш түсіргенде не байқайтынын сұрау, қорытынды шығару.

Қорытынды жасауға бағытталған сұрақтар:
не байқадыңыздар?
көршіңнің алақаны қай кезде ауырды?
не себепті?
оқулық
Бұл жерде тапсырма қарапайым оқулықпен жасалынады, барлығына қол жетімді құрал ретінде. Сонымен қатар осы тапсырма арқылы жаңа сабақ тақырыбы ашылады. Соңынан анықтамасын беру үшін келесі әдісті қолданамыз..
Анықтама, ережені ашу.
<<Мюнстенберг>> әдісі
Лоравпрлвыпдобелгіліорпораполобірмабеткепрпартүсетінвыфцуыпакүшжлжодоәрекетініңмтитбьнәтижесіндолпрнсипаттайтынкавуышаманыйукешзқысымждлррнеадеплогрпнатайдымаквыа.
1 минут ішінде ережені оқыған баланы анықтау, зейіндерін анықтау мадақтау
<<Белгілі бір бетке түсетін күш әрекетінің нәтижесін сипаттайтын шаманы қысым деп атайды.>> Қысым бетке перпендикуляр бағытта әрекет ететін күштің осы беттің ауданына қатынасы.
Жаңа білім. <<Джиксо >> әдісі (G) Әр оқушы тақырыпты өз беттерінше оқып, мағынасын ашады, талдайды, бір - біріне түсіндіреді, постер құрады.
Қысым бетке перпендикуляр бағытта әрекет ететін күштің осы беттің ауданына қатынасымен анықталады:

р-қысым,
Ғ-бетке перпендикуляр бағытта әрекет ететін күш немесе қысым күші;
S-күш түсетін беттің ауданы.
ХБЖ-да қысым паскальмен өлшенеді.

гПа=100 Па=10[2] Па
кПа=1000 Па=10[3] Па
МПа=100000 Па=10[6] Па
Қатты денелер өзіне түсірілген қысымды бір бағытта ғана жеткізеді.
Бір айта кететін жағдай осы жерге, яғни сабақтың соңына қалдырмай үй тапсырмасын беру маңызды.
Бекіту. І).Бекітуге үш топқа тақырыпқа байланысты суреттер беріледі. Суреттегі тапсырмалар оқушылардың күнделікті өмірімен байланысты болғаны дұрыс деп санаймын.
1).2). 3).
ІІ). Деңгейлік есептер шығару. Қысым формуласын есептер шығаруда қолданады
Кері байланыс. Не түсіндім? Не ұнады? Не қиын болды? Қысымның физикалық мағынасын түсінеді және өзгерту әдістерін сипаттайды;
Рефлекция
Күнделікті өзін - өзі бағамдау нысаны әдісі арқылы рефлекция жасау(жеткен жетістігім) Бағалау
Сабақ соңында әр тапсырманың бағалау критериилері бойынша жалпы баллдық жүйемен бағалау. Оқушыларға сабақ соңында білімдерін жинақтау мақсатында берілген тапсырманы талдап, қорытындылайды.
Ұсыныстар.
1. Дұрыс таңдалынып алынған әдіс тәсіл ,
2. Әр сабаққа шығармашылықпен әзірлену ,
3. Әр сабақ бөлімінің алгоритімінің дұрыс құрылуы сізге жоғары нәтижеге жетуге оңтайлы ықпал жасайды.
Қорытынды. Қазақстандық ғалым Ғ.М.Құсайынов педагогикалық технологияны <<мұғалімнің жоспарланған оқыту мен тәрбиелеу жолындағы мақсаттар мен нәтижеге жету және сабақ беру үрдісіндегі ұжымдық оқыту әдісі. Себебі ұжымдық оқыту әдісі қазіргі заман талабына сай жан-жақты жетілген жеке тұлғаны тәрбиелеп шығуға мүмкіндік береді. Педагогикалық оқу жоспарлары мен бағдарламаларында берілген оқу материалын оқушылардың өздері бірін-бірі оқыту арқылы меңгеру үрдісі>> деп санайды.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі:
1. Жалпы білім беретін мектептің 7-сыныбына арналған оқулық авторы:
Р. Башарұлы. Алматы <<Атамұра>> 2017ж.
2. Жалпы білім беретін мектептің 7-сыныбына арналған оқулық авторы: У.Қ. Тоқбергенева, Б.А. Кронгарт <<Мектеп>> 2017ж.
3. Қазақстан Республикасының мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты. - Астана, 2006.
4. Селевко Г. К. Современные образовательные технологии. - М.: Народное образование, 1998.