Құрамында массалық үлесі

| Бөлім: | Металдар мен құймалар |
|Педагогтің аты-жөні: | Кодарова А.Д. |
|Күн: 02.12.2024ж |Сыныбы : 9а,ә,г | Қатысушылар саны: |
|03.12.2024ж |9д |Қатыспағандар саны: |
|04.12.2024ж |9б,в,ғ | |
| Тақырыбы: | «Реакция теңдеуі бойынша қоспаның белгілі бір массалық үлесін |
| |құрайтын, басқа заттың массасы белгілі жағдайда зат массасын |
| |есептеу» |
|Оқу бағдарламасына| 9.2.3.2 -қоспаның белгілі бір массалық үлесін құрайтын, басқа |
|сәйкес оқу мақсаты|заттың массасы белгілі жағдайда реакция теңдеуі бойынша зат |
| |массасын есептеу |
| Сабақтың мақсаты:| Тиісті реакция теңдеуін дұрыс құрады ; |
| |Салмағы белгілі заттың моль санын дұрыс есептейді; |
| |Қоспа құрамындағы заттардың массасын есептейді; |
| |Қоспадағы заттың пайыздық үлесін есептейді; |
| | |
| |Есепті шығаруда қолданылатын есептеу формулаларын қолдана алады |
|Құндылықтар |Озық ойлы ұлт:еңбекқорлық және кәсіби біліктілік |
| |Адал азамат: Әділдік және жауапкершілік |

Тексерілді:
|Сабақ | Мұғалімнің әрекеті | Оқушының әрекеті |Бағалау |Ресурста|
|кезеңі/ | | | |р |
|уақыты | | | | |
|Сабақтың |Ұйымдастыру кезеңі: | « Кубик» әдісі бойынша |Кері |Қағаз |
|басы |Оқушыларды түгелдеу. |жағымды психологиялық ахуал |байланыс: |қиындыла|
| |«Кубик» әдісі бойынша |орнатады |Мадақтау |ры |
| |жағымды психологиялық | |арқылы |Окулык |
| |ахуал орнатады | |бағаланады. |Химия |
| |«Фигуралар пішіні» | | |9-сынып |
| |арқылы топқа бірігеді|«Фигуралар пішіні» арқылы | | |
| | |топқа бірігеді | | |
| |«Серпілген сауал» тәсілі| | | |
| |арқылы үй тапсырмасын |« Серпілген сауал» тәсілі | | |
| |сұралады |арқылы | | |
| | |кестені толтырады, өткен | | |
| | |тақырып бойынша білімдерін | | |
| | |өзектендіреді. | | |
| | | | | |
| |« Миға шабуыл» тәсілі |«Миға шабуыл» тәсілі арқылы| | |
| |арқылы жаңа сабақтың |жаңа сабақтың тақырыбын, | | |
| |тақырыбын, мақсатын |мақсатын анықтайды. | | |
| |анықтайды. | | | |
|Сабақ | Мұғалімнің түсіндіруі |Оқушылар мұғалімнің | Кері | Экран |
|ортасы |Тақырып бойынша қысқаша |түсіндіруін тыңдайды. |байланыс: |Окулык |
| |ақпарат береді. |Есеп шығаруда қолданылатын |Мадақтау |Химия |
| | |формулаларды еске түсіреді |арқылы |9-сын |
| | | |бағаланады | |
| | | | | |
| | | | | |
| | | | | |
| | | | | |
| | | | | |
| | | | | |
| | | | | |
| | | | | |
| | | | | |
| |Сабақты бекіту |1-есеп |Дескриптор:  |Тапсырма|
| |тапсырмалары |Қоспа құрамындағы массалық |реакция |жазылған|
| | |үлесі 3% құрайтын 450г |теңдеулерін |парақтар|
| | |фосфорды күкіртпен |сауатты | |
| | |балқытқанда пайда болған |жазады; | |
| | |фосфор пентасульфидінің |тұздың | |
| | |массасын есептеңі |массасын | |
| |Кім жылдам?» тәсілі |2-есеп |есептпейді; | |
| |арқылы жұптық жұмыс |Құрамында массалық үлесі 8% |Жалпы балл-2 | |
| |ұйымдастырады, бақылау |қоспасы бар 1кг әктас |Дескриптор : | |
| |жасайды, |айырылғанда бөлінетін |реакция | |
| |ЕБҚ оқушыға қолдау |көмірқышқыл газының (қ.ж) |теңдеулерін | |
| |көрсетеді |көлемін есептеңіз |сауатты | |
| | |3-есеп |жазады; | |
| | |Құрамында 5% қоспасы бар 50г|газдың | |
| | |кальций оксиді тұз |көлемін | |
| | |қышқылымен әрекеттескенде |анықтайды | |
| | |түзілген калций хлоридінің |Жалпы балл-2 | |
| | |массасын есептеңіз |Дескриптор: | |
| | |4-есеп |реакция | |
| | |Құрамында 10% қоспасы бар |теңдеулерін | |
| | |162.5г мырыш тұз қышқылымен |сауатты | |
| | |реакцияға түскенде түзілетін|жазады, | |
| | |сутек газының (қ.ж) көлемін |тұздың | |
| | |есептеңіз |массасын | |
| | |5-есеп |есептейді; | |
| | |Массасы 500 г әктас |Жалпы балл-2 | |
| | |айырылғанда 33,6 л |Дескриптор: | |
| | |көмірқышқыл газы түзілді. |реакция | |
| | |Әктас құрамындағы қоспаның |теңдеулерін | |
| | |массалық үлесін (%) |сауатты | |
| | |есептеңіздер |жазады, | |
| | | |газдың | |
| | | |көлемін | |
| | | |есептейді; | |
| | | |Жалпы балл-2 | |
| | | |Дескриптор: | |
| | | |реакция | |
| | | |теңдеулерін | |
| | | |сауатты | |
| | | |жазады, | |
| | | |қоспаның | |
| | | |массалық | |
| | | |үлесін | |
| | | |есептейді; | |
| | | |Жалпы балл-2 | |
|Сабактың |Кері байланыс |Қатысушылар «Плюс, минус, |Кері | Кесте |
|соңы |« Плюс, минус, қызықты» |қызықты» тәсілі арқылы |байланыс: | |
| |тәсілі арқылы кері |кері байланыс жасайды |«Плюс, минус,| |
| |байланыс жасауды ұсынады| |қызықты» | |
| | | |тәсілі арқылы| |
| |Үй тапсырмасы: |Ойна,ойла, тап. | | |

Құрамында 2 % қоспасы бар 20г коксты жаққанда көміртек (IV) оксидінің
қандай көлемі түзіледі (л)
Шешуі:
Берілгені
m (кокс)=20г
W(қоспа)=2%
Табу керек: V СО2=?
С +О2 → СО2
1.Таза заттың массалық үлесін есептейміз
W таза зат =100%-2%=98%
m (таза кокс) = 20 *0,98% = 19,6г
2.Кокстың зат мөлшерін есептейміз
n=m/ M; Mr = M; Mr(C) = 12; M(C) = 12г/моль
n(C) = 19,6г/ 12 г\моль= 1,63 моль
3. Сәйкесінше көмірқышқыл газының зат мөлшерін есептейміз
1,63 моль – x моль
1 моль – 1 моль x = 1,63 моль

4. газдың көлемін есептейміз
V = n . Vm ;
V (CO2) = 22,4л\моль . 1,63 моль= 36,512л
Жауабы : V (CO2) =36,512л

Тапсырма №2. Құрамында 5% қоспасы бар 50г кальций оксиді тұз қышқылымен
әрекеттескенде түзілген калций хлоридінің массасын есептеңіз

Бер: Шешуі:
m(СаО) = 50г СаО + 2HCI = CaCI2 + H2O
W(қоспа) = 5% 1. Таза заттың массалық үлесі:
m(CaCI2) - ? W% таза зат =100%-5%=95%
Таза заттың массасы:
m (СаО таза.) = 50 *0,95% = 47,5г
2. СаО зат мөлшері:
n=m/ M; Mr = M; Mr(CaO) = 40+16= 56
M(CaO) = 56г/моль
n(CaO) = 47,5г/ 56 г\моль= 0,85моль
3. Зат мөлшерін есептейміз
0,85моль – x моль
1 моль – 1 моль
x = 0,85 моль

4.тұздың массасын есептейміз
m = v . M ; Mr(CaCI2) = 40 + 35,5 . 2 = 111;
M (CaCI2) = 111г/моль ;
m (CaCI2) = 111г\моль . 0,85 моль= 94,12г
жауабы: : масса CaCI2 =94,12 г.