Ақан сері қорамсаұлы. 10-сынып

10-сынып. Қазақ әдебиеті

Сабақтың тақырыбы: Ақан сері Қорамсаұлы өмірі мен
шығармашылығы, әндері

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: - Ақан Қорамсаұлының өмірбаяндық
деректері туралы мәлімет беру,
қазақ
әншілері жайында әңгімелеу

Дамытушылық: - Оқушылардың танымдық деңгейін
көтеру, ауызекі сөйлеуге,
әңгімелей білуге
үйрету, сын тұрғысынан
ойлау қабілеттерін
дамыту, шығармашылықпен
жұмыс істеуге
ұмтылдыру

Тәрбиелік: - Қазақ халқының өнерімен таныстыру,
халық өнерін бағалай білуге
тәрбиелеу,
отансүйгіштікке, тапқырлыққа үйрету

Сабақтың түрі: аралас сабақ, сын тұрғысынан ойнау сабағы

Әдістері: сұрақ-жауап, талдау, салыстыру, СТО стратегиялары, әңгімелеу

Көрнекіліктері: сабаққа қажетті слайдтар, электронды оқулық,
10-11 сынып қазақ әдебиеті, Ақан сері
суреттері,
ән, өнер туралы нақыл сөздер

Пәнаралық байланыс: орыс әдебиеті, орыс тілі, Қазақстан тарихы

Сабақтың барысы: I. Ұйымдастыру (сәлемдесу, оқушыларды топқа бөлу,
топтарға ат қою)

II. «Ой шақыру»
Сабақтың мақсаты туралы айту, Ақан сері туралы білетіндерін ортаға
салу, көрнекілікті қолдана отырып, сөйлем құрату, әңгімелеуге
үйрету.

Жаңа сабақ
1.Сал, сері сөздерінің мағынасын түсіндіру.
2. Қыздарға, бесікке, домбыраға, жас балаларға неліктен үкі таққандығы
жөнінде айтылады, сол сияқты сал-сері әншілерге де үкі тағу белгісі
туралы әңгімелеу

3. Ақан сері Қорамсаұлының қазақ халқындағы орны туралы электронды
оқулықтан дыбыстық мәтін тыңдау

III. Топтастыру. I топ – «Құлагер», II топ – «Қараторғай».
Әр топ плакатқа мақал-мәтел, сөз тіркестерін жазады. Сол арқылы
топ басшысы топ атын қорғайды.

Тапсырмалар «Құлагер» - Ақан өмірбаяндық деректерімен таныстырады.
«Қаратоғай» - «Ақан әндері» тақырыбына әңгімелейді.

«Құлагер»
Өз ұлын, өз ерлерін ескермесе,
Ел тегі қайдан алсын кемеңгерді?

І.
Жансүгіров

Ақан

«Қараторғай»

IV. «Венн диаграммасы»

Ақан мен Біржанды салыстыр

1. сері 1. өнерлі
1. айтыскер
2. әнші 2. ақын
2. суырыпсалма
3. аңшы 3. сал, сері
3. әнші
4. жаны жаралы 4. тарихтағы ірі тұлғалар 4. ақын
5. құсбегі 5. Көкшетау
5. сал

Екі топтың талдауын тыңдау, дәлелді пікір айтқызу

V. «Шешендік өнер». «Пйда болған ой»

2 топқа тақырып таңдату, ауызшы ой толғау

«Құлагер» - «Сегіз қырлы, бір сырлы»

«Қараторғай» - «Жігіттің сұлтаны»

VI. Бес жолды өлең жазғызу

1) Тақырыпқа байланысты бір сөз

2) Екі сын есім жазу

3) Тақырыпқа байланысты 3 етістік жазу

4) Мақал-мәтел, нақыл сөздер жазу

5) Бірінші сөздің синонимдерін жазу

«Құлагер»

1. Тұлпар

2. Жүйрік, сезімтал

3. Жарысады, озады, өледі

4. Құлагер, атаң- тұлпар, шешең- сұңқар

5. Жылқы, ат

«Қараторғай»

1. Сері

2. Өнерлі, қайғылы

3. Әндетеді, қуанады, қайғырады

4. Ер жігіт өнерімен мақтансын

5. Сал

VII. Еркін жауап. 2 топқа ортақ сұрақтар беру

1. Ақан туралы қандай шығармаларды білесің? («Құлагер» І. Жансүгіров. )

2. Қай жазушы Ақан туралы қандай шығарма жазды? (С. Жүнісов «Ақан
сері»,Ғ.Мүсірепов»Ақан сері-Ақтоқты»)

3. Мергеншілік, құс туралы мақал-мәтелдер айт.

4. Жылқы, өнер, ән туралы мақал-мәтелдер айт.

Интерактивті тақтада жазулы мақалдарды жазып алу.

1. Туғанда дүние есігін ашады өлең. (Абай)

2. Әнді сүйсең, мені сүй. (Абай)

3. Өнер – ердің қанаты.

4. Өнер – таусылмас азық, жұтамас байлық.

VIII. Қорытындылау.

1. Бүгінгі сабақ несімен ұнады?

2. Сендер қандай әншілерді жақсы көресіңдер?

3. Ақанның қандай әндерін білесіңдер?

4. Ақан мен Шәмші, ұрпақ сабақтастығы дегенді қалай түсінесіздер?

IX. Үйге тапсырма беру, өздік жұмыс, Ақан шығармашылығынан бір өлеңін
жаттау.

Ақан серінің өмірі мен шығармашылығы,әндері

Төлеуова Анар

Жалау Мыңбаев мектеп-гимназиясының қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің
мұғалімі

Түпқараған ауданы

Маңғыстау облысы

2012-2013оқу жылы

-----------------------
1843-1913

ақын

Құлагеррр

сазгер

аңшы

Қараторғай

атбегі

әнші

Ақжігіт

Жақсы ат – жанға серік

Жылқыда өт жоқ

Жылқы – малдың патшасы

Тұлпардың тұяғы бара-бара қызады

Ер қанаты – ат

Ақан

Ортақ

Біржан