7-ші сыныптың қазақ әдебиеті пәнініе арналған жұмыс дәптері

Қобыланды батыр

«Қобыланды батыр» қандай поэма?

Жыр қалай тараған?

Кейіпкерлерін ата:

3. 4.

5. 6.

7. 8.

Мына сөздері аудар:

героический эпос -

народный обычай -

давным - давно -

устно -

святой (-ые) -

Сөздердің синонимдерін тап.

Қайғы, әулие,

өткен заманда, кешегі,

атасы, асқан,

адасу, тілегі,

қабыл болған .

Сөздердің антонимдерін тап.

Кешегі, өткен,

бай, адасқан,

болған, сұлу,

биік, қарлы,

ашады .

Шешендік сөздер

Құлағы сақтың - ойы кең

Ж. Баласағұн

1. Шешендік сөздерге на жатады?

Сөлемді аяқта.

Шешендік сөздер

деуге болады.

Шешендік сөздердің ерекшеліктері:

А)

Ә)

Б)

Дүниеде не өлмейді?

Көз жетпеген жерге сөз жетеді

Би - қауымның (рудың) басшысы, көсемі.

Төмендегі сөздерге синонимдерді тауып жаз.

Би - , .

Дүниеде - , , .

Бір ауыздан - .

Асқар - , , .

Қатқаны - .

Жапқаны - , .

Жақсының - , , .

Ғалымның - , , .

Ажал - .

Шешендік өнер нешінші ғасырда дамыған?

Төле би

Сөз сүйектен өтеді,

Таяқ еттен өтеді.

Төле би кім?

Төле би қай ғасырда өмір сүрген?

Төле би қандай адам болған?

«Жеті жарғы» деген не?

Мына сөздерді аудар:

деятель -

треножник -

обычай -

штраф -

мудрое решение -

образ -

приговор -

Антоним сөздерді тауып жаз.

Көп - , ақылды - , әділ - ,

шыны - , білімді - .

Төле би (XVII - XVIII)

Шоқан мен Саққұлақ шешен

Білімдіге дүние жарық,

Білімсіздің күні кәріп.

Саққұлақ шешен нешінші ғасырда өмір сүрген?

Шоқан Уәлиханов

Әңгіменің атауы

Кейіпкерлері

Кім бата берді?

Бата

Әңгіменің атауы:

Кейіпкерлері:

Кім бата берді?:

Бата:

Тапқыр жауап

Айран ішкен құтылады,

Шелек жалаған тұтылады.

Мына сөздерге синонимдес сөздер тап.

асыл - қасиеттісі

жасығы

асы

бұрын

кейін

қадірлі

баспана

Сүттен жасалатын тағамдарды жаз.

Киізден жасалатын сөздерді жаз.

Жыраулар поэзиясы

Ата балаға сыншы.

Жыраулар поэзиясы XV - XVIII ғасырлар аралығындар ерекше дамыған.

Жыраулар поэзиясын ауыз әдебиеті мен жазба әдебиетінің арасындағы көпір деп есептейді.

Венн диаграммасы
Төмендегі берілген сөз тіркестерін құра.

Хан, халық,

тарихи, қазақ,

Асан, эпостық,

Отанды.

«Жыр», «ел», «ой» сөздерінен түбірлес сөздер жаз.

Жыр

ел

ой

Дулат Бабатайұлы

Жақсы бала еліне бас болады,

Жаман бала еліне қас болады.

Дулат Бабатайұлы XIX ғасырда өмір сүрген, халқының мұңын, жоғын жырлаған жырау.

Тест.

Өлеңде кім туралы айтылады?

А) байдың баласы

Ә) кедейдің баласы

Б) жетім бала

В) көңілді бала

2. Өлеңнің бірінші шумағы қандай мазмұнда айтылған?

А) ақыл айту

Ә) бата-тілек

Б) сұрау

В) арнау

3. Өлеңнің соңғы шумағында ақынның қандай сезімі көрінді?

А) сенімі

Ә) күдігі

Б) ел жандылығы

В) батылдығы

4. Өлеңде қандай сөздер жиі кездеседі?

А) жаңа сөз

Ә) көнерген сөз

Б) термин сөз

В) қысқарған сөз

3. Кестені толтыр

Авторы

Шығарманың атауы

Кейіпкері

Баланың

бейнесі

Болашағы

Авторы:

Шығарманың атауы:

Кейіпкері:

Баланыңбейнесі:

Болашағы:

Сүйінбай Аронұлы

Жақсы адам тауып сойлейді,

Жаман адам қауып сойлейді.

Менін пірім - Сүйінбай,

Сөз сөйлемен сыйынбай!

Сырлы сұлү сөздері -

Маған тартқан сыйындай.

Сүйінбай деп сөйлесем,

Сөз келеді бұрқырап,

Қара дауыл құйындай.

Ж. Жабаев.

«Ассонанс» деген не?

Төмендегі сөздердің антонимін жаз.

Жақсы-

Көр-

Сүйкімді-

Үлкен-

Жалған-

Кестені толтыр.

Жақсы адамның қасиеттері

Жаман адамның қасиетері

Жақсы адамның қасиеттері:

Жақсы жігіт сөзіне сақ тұрады.

Жаман адамның қасиетері:

Жаманның көкірегі-көр, көзі соқыр, жүрер жолдан адасып-ай . . .

Абай Құнанбаев

Қазақ халқының елдік тарихи, тағдыр жолы, мінез сипаты, ақыл-ойы, тұрмыс-ахуалы, қоңыс-мекені, өнер-өрісі-бәрі де Абай сөзінде тұнып тұр.

Абай-ұрпақтармен жасайтын құдірет иесі.

Ғ. Қайырбеков

Абайдың қандай шығармаларың білесіндер?

Авторы

Шығармалары

Тақырыбы

Идеясы

Авторы:

Шығармалары:

Тақырыбы:

Идеясы:

Қара сөз деген не?

Абайдың қара сөздері неше тараудан тұрады?

«Отыз сегізінші сөз» мәтінінен адамның жақсы мен жаман қасиеттерін жаз:

Жақсы қасиет

Жаман қасиет

Жақсы қасиет: Дос көбейту . . .

Жаман қасиет: Өзін артық көрсеткен, мақтаншақ . . .

Берілген сөздердің антонимін жаз.

Су-, алды-,

дос-, артық-,

тыныштық-, дұшпан-,

кедейлік-, жыртқыш-.

Сұлтанмахмұт Торайғыров

Өнерлі өрге жүзеді

Ақынның келешек ұрпақты оқуға, білімге шақырған өлеңдері, білімге талпынумен өткен ғұмыры - жастар үшін үлгі. Сұлтанмахмұт жазған поэмалар - қазақ әдебиетінің ең үздік шығармаларының қатарында тұрған тамаша еңбектер.

Б. Мамыраев

1. Кестені толтыр:

Кім?

Қандай адам?

Шығармалары

Тақырыбы

Кім?:

Қандай адам?:

Шығармалары:

Тақырыбы:

Мына сөздерді аудар:

Помощь -

Могила -

Дать клятву -

Спор -

Стремиться к свету -

Берілген сөздердің антонимін жаз:

адам болу

өмір сүру

жақсы

надан болу

шығу

күн

көру

Тест

Халық ауыз әдебиеті қалай тараған?

А) халық арқылы

Ә) кітап арқылы

Б) оқу арқылы

Батырлар жыры қалай жеткен?

А) жатқа айту арқылы

Ә) кітап арқылы

Б) оқу арқылы

«Ерте, ерте ертеде . . . » деп не басталады?

А) жұмбақтар

Ә) әңгімелер

Б) ертегілер

Шешедік сөздерге не жатады?

А) жұмбақтар

Ә) сөйлемдер

Б) даналық сөздер

Жиренше кім?

А) тапқыр

Ә) бай

Б) ғалым

Жиренше шешеннің жауабын тап.

А) қара жер өлмейді

Ә) ғалымның хаты өлмейді

Б) ай мен күн өлмейді

В) ағын су өлмейді

Көп адасса кімнен сұрайды?

А) көптен

Ә) көргендіден

Б) көп оқығаннан

В) көп жасағаннан

Мақалды аяқта: «Өнерлі . . . »

А) суға батады

Ә) өрге жүзеді

Б) тауға шығады

Жақсы адамның қасиеттері:

А) өсекші

Ә) мақтаншақ

Б) өтірікші

В) жүзі жақсы

Жақсымен жолдас болсаң жетерсің . . .

А) мұратқа

Ә) биікке

Б) көкжиекке

В) су түбіне

Дулат Бабатайұлы кім?

А) хан

Ә) батыр

Б) ақын

В) би

«О, Ақтан жас . . . » өлеңі кім туралы?

А) байдың баласы

Ә) жетім бала

Б) кедейдің баласы

В) көңілді бала

Абай Құнанбайұлы- қазақтың ұлы . . .

А) суретшісі

Ә) ақыны

Б) күйшісі

В) ғалымы

Сұлтанмахмұт Торайғыровтың шығармасын тап:

А) Қамар сұлу

Ә) Ананың хаты

Б) Егіннің бастары

В) Қырық мысал

Жамбыл Жабаевтың ұстазы, пірі кім?

А) Сүйінбай

Ә) Әйтеке би

Б) Ыбырай

В) Абай

Ахмет Байтұрсынұлы

Тәкаппарлық - жігіттің соры,

Кішіпейлділік - жігіттің зоры.

Кестені толтыр:

Цитата

Комментарий

Цитата: А. Байтұрсынұлы - ақын

Комментарий:

Цитата: А. Байтұрсынұлы - аудармашы

Комментарий:

Цитата: А. Байтұрсынұлы - публицист

Комментарий:

Цитата: А. Байтұрсынұлы - қоғам қайраткері

Комментарий:

Сұрақтарға жауап бер.

А) «Егіннің бастары» өлеңінің негізгі тақырыбы неде?

Ә) Өлеңнің кейіпкерлерін ата.

Б) Өлеңнен өздеріңе қандай қорытынды шығардыңдар?

Жүсіпбек Аймауытов

Өнердің төресі - ән.

XX ғасырдың басындағы әдебиетте «Бес арыс» атымен танымал болған көрнекті тұлғалардың бірі - ақын, жазушы, публицист Жүсіпбек Аймауытов.

Жүсіпбек Аймауытовтың өмірі мен шығармашылығы жайлы кестені толтыр:

Семей губерниясының Павлодар уезіндегі Қызылтау болысының бірінші ауылында туған

: Әкесі