Мәтін құрастыру: теориялық негіздер мен практикалық жаттығулар

Сабақтың тақырыбы: Мәтін құрастыру

Сабақтың мақсаты : Мәтін туралы теориялық білімдерін жүйелеу, әр түрлі тәсілдер бойынша мәтін құрастыруға үйрету; топпен жұмыс жасау дағдыла-рын дамыту; шығармашылыққа баулу, өз ойын ашық айтуға, бір-бірін әділ бағалауға, біреудің пікірімен санасуға тәрбиелеу.

Қолданылған әдіс-тәсілдер : топпен, жекелей жұмыстар, сто сратегиялары, көрнекілік, ауызша.

Сабақтың барысы:

Ұйымдастыру ( сыныпты топқа бөлу, топ басшысын сайлату, бағалау парағын әзірлету)

1. Қызығушылықты ояту. Тақтадағы шашылған әріптерден сөз құрату (әнтмі), шыққан сөз бойынша сабақтың тақырыбын, мақсатын анықтау.

2. Мағынаны таныту.

I Берілген сұрақтарға жауап беру

а) « Мәтін» тобына - мәтін деген не?

ә) « Сөйлем» тобына - мәтіннің қандай түрлерін білесіңдер?

б) «Сөз» тобына - мәтіннің қандай бөліктері бар?

(әр топ өзара талқылап, қағаз бетіне түсіріп, қорғайды)

II Әр топқа тапсырма жазылған қағаз тарату

« Мәтін» тобына:

1. Сөйлемдердің жігін ажыратып, тыныс белгісін қой.

2. Мәтінге ат қой.

3. Мәтінде неше сөйлем бар?

Қоянның терісі жыл мезгілдеріне қарай өзгеріп отырады күзде сарғыш жапырақ түстес болады қыста аппақ қарға ұқсайды бұл қояндарды жауынан қорғайды

« Сөйлем» тобына:

1. Сөйлемдердің жігін ажыратып, тыныс белгісін қой.

2. Мәтінге ат қой.

3. Мәтінде неше сөйлем бар?

Атпен көрші ауылға бара жатқанмын кенет атым үркіп кетті жалт қарасам бір үйрек тұзаққа түсіп қалыпты үйректі босатып жібердім үйректің қуанышында шек жоқ

«Сөз» тобына:

1. Сөйлемдердің жігін ажыратып, тыныс белгісін қой.

2. Мәтінге ат қой.

3. Мәтінде неше сөйлем бар?

Балалар мектептен келе жатты бір әжей құдықтан су алып жатыр еді Дәулет әжейге құдықтан су алып берді әжей қуанып қалды ол алғыс айтты Дәулет өз жөніне кетті

III Сурет бойынша әңгімелеу, сипаттау, пайымдау мәтіндерін құрастыру

(3 топқа әр түрлі суреттер беріледі)

IV Берілген сурет және тірек сөздер бойынша мәтін құрау, ат қою