Есенберлин каһар

1. Сыныппен амандасу.

2. «Мен сыныппен жұмысты қалай бастаймын»

Оқушылар өз бойындағы жақсы қасиеттерін айтып бастайды.

3. Оқушыларды топқа бөлу.

ІІ. Сыныптың білім деңгейін анықтау.

1. І. Есеберлиннің өмір сүрген жылдарын ата. Жазушының балалық шағы тарихтағы қай кезеңмен сәйкес келеді?

2. І. Есеберлинн Қазақ тау-кен институтын қай жылы тәмамдады?

3. Жазушы ІІ Дүниежүзілік соғыстан елге қашан оралды?

4. І. Есеберлин қай жылы 10 жылға бас бостандығынан айырылды?Не себептен?

ІІІ. Алдыңғы сабақты қысқаша қайталау.

1. І. Есеберлин алғашқы туындысын қандай жанрда жазды?
2. Жазушының проза жанрына қалам тартуы өмірінің қай кезеңімен сәйкес келеді?
3. Тарихи роман дегеніміз не?
4. І. Есеберлиннің жазушылық орнын белгілейтін шығармаларын атаңыз.
5. «Алмас қылыш», «Жанталас», «Қаһар» романдары қазақ тарихының қай кезеңдерін қамтиды? Осы үш роман қандай кітапқа біріктірілді?
6. «Алмас қылыш» романының басты идеясы не?
7. Шығармада кімдердің бейнелері жасалған?
8. «Жанталас» романының І бөлімінде қандай тарихи оқиғалар бейнеленеді?
9. «Жанталас» романының ІІ бөлімінде қандай тарихи оқиғалар бейнеленеді?
10. «Жанталас» романында қазақ халқының ХҮІІІ ғасырда жоңғар басқыншыларына қарсы азаттық күресі кімнің әңгімесі арқылы баяндалады?
11. «Жанталас» романында Әбілхайыр ханның ішкі психологиялық дүниесі қалай беріледі?

ІҮ. Сабақ тақырыбын білдіретін мәселелерді анықтау.

Оқушылар І. Есенберлиннің қандай шығармалары бар?

«Көшпенділер» трилогиясына қандай кітаптары біріктірілген?

«Қаһар» дегенді қалай түсінесіңдер?

Асем- көңілді, Нұрсұлтан - күлдіргіш.

Күтілетін жауап.

І. Есеберлиннің өмір сүрген жылдары 1915-1983жж. Балалық шағы ашаршылық кезеңге сай келеді. 5жасында тұл жетім қалып, балалар үйіне тапсырылады.

2. 1940жылы аяқтап, Жезқазғанға жұмысқа жіберіледі. Сол жылы күзде Қызыл әскер қатарына шақырылып, Рига әскери училищесінде оқып, соғысқа аттанады.

3. 1942 жылы қатты жарақаттанып, госпитальге түсіп, бір жылдан соң елге оралады. 1943 жылы.

4. 1937 жылы атылып кеткен әділет халық комиссары Х. Жүсіпбековтың қызыне үйленіп, қайыненесін АЛЖИР ден алдырғаны үшін 1949 жылв 10 жылға бас бостандығынан айырылды.

ІІІ.

1. Мектеп жасында қабырға газетін е өлеңдер жазудан бастаған «Айша», «Сұлтан» поэмалары 1945, 1949жж шыққан.

2. Жазушы жазасын өтеп келген соң прозаға көшті.

3. Тарихи романдар деп - өткен тарихтың маңызды оқиғаларын қайта жаңғыртып, оларды көркем түрде баяндайтын романдарды айтады.

4. «Алмас қылыш», «Жанталас», «Қаһар» романдары.

5. ХҮ-ХІХғ. қамтиды. «Көшпенділер» трилогиясына біріктірілді.

6. «Алмас қылыш» романының басты идеясы - қазақ руларының бірлесу, бір хандықта ынтымақ құру мәселесі көтеріледі.

«Қаһар» романының тақырыбы мен идеясын ашып мазмұнын қысқаша баяндаймын.

3 топқа 3 түрлі тапсырма беріледі.

Тапсырмалар бойынша жұмыстанады.

1-топ. Кенесары Қасымұлының шежіресін роман желісі бойынша постерге шығарады

2-топ. Нысанбай жыршының портретін романнан табады. Мінездеме береді.

3-топ. Кенесары Қасымұлының тарихтағы, әдебиеттегі бейнесін баяндайды. Мінездеме береді.

І. А-деңгей. 1. Романда Хиуа хандығымен Россия патшасының бейнесі қалай беріледі? Салыстырыңыз

2. Романда қазақтың қандай салт дәстүрлері көрініс табады?

3. Кенесары Ақмола бекінісіне шабуылды қашан бастады?

В-деңгей

1. Романнан Төлебай батырдың шыққан тегі мен портретін тап.

2. Есенгелді мен Саржанның қазасын естіген соң Қасым төренің бейнесі ішкі психологиялық жан күйзелісі қалай суреттеледі?

3. Сенің пікіріңше, «Абылайдың жолын қуу . . . »

С-деңгей (жоғары)

1. «Абылай хан болар жылы жылы Қызылжар қорғаны, одан 25 жыл бұрын Ескі Семей бекіністері салынды»-деп отыратын Қарт Қожақ шежіресінде. Қызылжар қорғаны мен Семей бекінісі қай жылдары салынған?
2. ( 1771, 1746жж)

2. Қасым Төренің күміс қынды сапысын, білтелі құлдыр мамай түрке мылтықты Кенесарыға беруінде қандай мән бар?

3. Кенесары елді Ұлытауға көшірунің басты себебі не?

4. Ақмола бекінісін алуда Кенесары қандай әскер ойынын тиімді қолданды?

ІІ. YouTube сайтынан «Көшпенділер» фильмінен бейнеролик көрсету.

Оқушылар роман желісі бойынша салыстырады

А, В, С деңгейлі тапсырмаларды орындайды?

Бейнероликтен алған әсері мен өзіндік талдауын, ойтолғанысын жазады.

Тест тапсырмасы беріледі.

Бағалау