Дұрыс көпбұрыштардың ауданы. 9-сынып геометрия

Геометрия пәні
9 сынып
Сабақтың тақырыбы: Дұрыс көпбұрыштардың ауданын табуды н
нақты өмірдегі жағдайларда пайдалану.
Сабақтың мақсаты: Дұрыс көпбұрыштардың ауданын табуды
нақты өмірдегі жағдайларда пайдалану
арқылы қоршаған ортадағы объектілерден,
нәрселерден дұрыс көпбұрыштарды көре
білуге көз жеткізу.
Сабақтың міндеттері: 1. Теориялық білімін практикада қолдана
білу және білім - білік дағдыларын
қалыптастырады.
2. Оқушының танымын кеңейту, ойлау
қабілетін арттырады.
3. Эстетикалық тәрбие беру және
оқушылардың сөйлеу мәдениетін
қалыптастырады.
Күтілетін нәтиже: 1. Формула анықтамасы және жазылуын толық
меңгереді;
2. Формулаларды әр түрлі деңгейдегі есептерді
шығаруда қолдана алады;
3. Білімді өз бетінше меңгеруге, өзгенің пікірін
тыңдауға, өз ойын еркін жеткізе алуға
дағдыланады.
Сабақтың типі: Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру.
Кіріктірілетін модульдер: ОҮБ,ОБ,СТО, оқу мен оқытудың жаңа
тәсілдері, көшбасшылық, жас
ерекшеліктері.
Бағалау критерийі: 1. Ауызша есептеулер
2. Оқулықтағы есептер
Бағалау рейтингі: 30-35 ұпай <<5>>
29-25 ұпай <<4>>
24-16 ұпай <<3>>
15-0 ұпай <<2>>
Дескриптор:
Тапсырмалар
1 тапсырмаға берілетін ұпайлар
Жалпы тапсырмаға берілетін ұпайлар
Ауызша есептер толық, қатесіз, нақты шыққан жағдайда
2 ұпай
7 есепке - 14 ұпай
Формуланы түсініп, қолдана алса, тек коэффиценттерден, есептеулерден қателер жіберсе
1 ұпай

№243,№247,№248 есепте формулаларды дұрыс түсініп, есептеулер қатесіз шықса
2 ұпай
3 есепке - 6 ұпай
№243,№247,№248 есепте формулаларды дұрыс түсініп, есептеулерде қате кетсе
1 ұпай

Өз бойынша шығаруға арналған есепте дұрыс көпбұрыштың ауданын толық, дұрыс, сан мәні қатесіз есептелсе
3 ұпай
4 есепке - 12 ұпай
Өзіндік жұмыс есептерді толық дұрыс, мәнін табуда есептеуде қателер кетсе
2 ұпай

Өзіндік жұмыста формула дұрыс қолданылып, түрлендіруде қате кетсе
1 ұпай

Шығармашылық жұмыстарын фомулаға сәйкес <<алтыбұрыштың ауданын) дұрыс тауып, есеп дұрыс шешілсе
3 ұпай
1 есепке - 3 ұпай
Шығармашылық жұмыстары сызбасын дұрыс сызып, штрихталған - тың ауданына қатынасын табуда қателіктер кетсе
2 ұпай

Шығармашылық жұмыстары дұрыс сызылып, дұрыс үшбұрышты табуда; штрихталған - тың ауданына қатынасын табуда қателіктер кетсе
1 ұпай

Сабақ барысы: 1. Ұйымдастыру кезеңі.
2. Ауызша есептер.
3. Есептер шығару.
4. Бағалау.
5. Үйге тапсырма.
6. Қорытынды.
1. 1-топ. <<Дұрыс көпбұрыштың қабырғасы>>, 2-топ <<Дұрыс көпбұрыштың радиусы>>, 3-топ <<Дұрыс көпбұрыштың периметрі>>, 4-топ <<Дұрыс көпбұрыштың ауданы>>. Оқушыларды 4 топқа бөлемін және әр топ сол формулалардың анықтамасы мен жазылуына тоқталады.
Оқушыларды сабақ мақсатымен таныстырып, оқушылардың әрбірі бүгінгі сабақта не үйренгісі, білгісі келетіндігін ойлана отырып мақсат қою тапсырылады. Бүгінгі сабақты бағалай критерийін таныстыра отырып, олардың пікірін, ұсыныстарын сұраймын.
2. Ауызша есептер шығарту. Оқушыларға ауызша есептер айтылады және көрсетіледі. Есептердің шешімін ауызша есептей отырып, тақтайшаларға жазып, белгі берілген сәтте көтереді. Әрбір дұрыс бір жауапқа бір ұпайдан беріледі.
Ауызша есептер
* Барлық қабырғалары және барлық бұрыштары дөңес көпбұрышты ... деп атайды?
* Дұрыс көпбұрыштың периметрін табыңдар.
* Дұрыс көпбұрыштың әрбір бұрышының формуласы қайсы?
* Дұрыс көпбұрыштың формулаларына тірек сызбалар арқылы лайықты жауабын қойып шығыңдар.

Sn = an2 ∙r Шеңберге іштей сызылған дұрыс
көпбұрыштың ауданы

S(Qn) =р ∙OD Іштей сызылған көпбұрыштың
қабырғасы
b =2R ∙tg 180°n Дұрыс көпбұрышқа сырттай сызылған
шеңбердің радиусы
a = 2R ∙sin 180°n Шеңберге сырттай сызылған дұрыс
көпбұрыштың ауданы
r =R ∙cos180°n Дұрыс көпбұрыштың аn бұрышының
формуласы
R = a2tg180°n Сырттай сызылған көпбұрыштың
қабырғасы
r = a2tg180°n Дұрыс көпбұрышқа іштей және сырттай
сызылған шеңбердің радиусы
аn = n-2n ∙180° Дұрыс көпбұрышқа іштей сызылған
шеңбердің радиусы
5. Көпбұрышқа сырттай сызылған шеңбердің диаметрі 8 дм, ал оның ауданы 1,6 дм2. Шеңбердің радиусын табыңдар.

6. Қабырғасы 7 - ге тең дұрыс алтыбұрыштың ауданын табыңдар.
Нұсқау. S = na24 ∙ctg180°n
7. Венн диаграммасы

180° (n-2) ; 2 = 180°(n-2)n ;
180° ∙n-180° ∙n-2=360°; <1+<3=180° ; r =a2tg180°n
an = n-2n ∙180°; R= a2sin180°n ; Sn = an2 ∙r ; S =ab; S= (a+b)2 * h ;
S = 12 ∙h ; S=ah ; S(Qn) =р ∙OD
7 есеп шығарылғаннан кейін оқушылардың алған ұпайларына көңіл бөлеміз. Топта барлық 7 ұпайды иеленген оқушылардың көмегін қолдана отырып, топтағы смайликтерді иеленген оқушыларға түсіндіру жұмыстарын жүргіземіз. Топтарды аралай жүріп, әрбір оқушылардың жауаптарын, түсіндірулерін, оқушылардың эмоцияларын бақылай жүріп, оқыту үшін бағалау жүргізіп, оларға қажетті жағдайда қосымша көмек көрсетемін.
3. Оқулық бойынша есептер шығарта отырып, жеке және жұптық жұмыстар жүргіземіз.
№243
Радиусы R- ге тең шеңберге іштей сызылған дұрыс төртбұрыштың ауданын есептеңдер.
Нұсқау. . S = nR22 ∙sin360°n

№247
Радиусы r-ге тең шеңберге сырттай сызылған он екі бұрыштың ауданын есептеңдер.
Нұсқау. S=rr2 ∙ tg 180°n
№248
Радиусы r =10 см-ге тең, шеңберге іштей сызылған отыз алты бұрыштың ауданын табыңдар.
Өз бетінше шығаруға арналған есептер
* Квадраттың қабырғасы а-ға тең. Іргелес екі қабырғаның орталарын және қарсы жатқан квадраттың төбелерін қосқанда пайда болған үшбұрыштың ауданы неге тең?
* Квадрат пен дұрыс алтыбұрыш шеңберге сырттай сызылған. Квадраттың ауданын табыңыз.
* Суретте тең қабырғалы үшбұрыш және бесбұрыш бейнеленген. х бұрышын табыңыз.
* Суретте төбелері белгіленген нүктелерде жататын, неше төрт бұрыш бейнеленген?

Шығармашылық жұмыс
* <<Балық>> дұрыс алтыбұрыштан және екі дұрыс үшбұрыштан тұрады. <<Балық>> ауданының штрихталған үшбұрыштың ауданына қатынасы неге тең?
Критерийге сәйкес әрбір оқушы өздерінің жинаған ұпайларына сәйкес өз бағаларын шығарады.