Тарих. Монғолдардың Қазақстан жерін жаулап алуы

ТОЙМАҒАНБЕТОВА ЭЛЬМИРА

Ақтөбе облысы Әйтеке би ауданы Северный орта мектебінің тарих пәні мұғалімі

Сабақтың тақырыбы: Монғолдардың Қазақстан жерін жаулап алуы.

Білімділік мақсаты: Оқушыларға Қазақстанда Монғол империясының үстемдік етуі, империяның басқыншылық саясаты мен оның зардаптарының әсері жайында толық мағлұмат беру.

Тәрбиелік мақсаты: Қазақ тарихындағы осы бір оқиға арқылы оқушыларды патриоттыққа, елжандылыққа, саяси сауаттылыққа тәрбиелеу.

Дамытушылық мақсаты: Оқушылардың белсенді ойлау қабілетін арттыру, алған білімдерін қажетіне сай пайдалана білуге, өз бетінше қорытынды жасауға дағдыландыру.

Сабақтың түрі: Жаңа сабақты меңгерту.

Сабақтың әдісі: Сайыс сабақ

Сабақтың көрнекілігі : Мултимедиялық АКТ

Пәнаралық байланыс: Дүние жүзі тарихы, география, әдебиет

Сабақтың барысы : І. Ұйымдастыру

ІІ. Жаңа тақырыпты меңгерту

ІІІ. Сайыс сабақ

ІҮ. Бағалау

Ү. Үй тарсырмасы

Ұйымдастыру

- Саламатсыздар ма, оқушылар! Бүгін сабақта кім жоғын белгілеп алайық. Сіздер екі топқа бөлініп отырсыздар, сабағымыз екі бөлімнен тұрады. І бөлімде жаңа тақырыпты меңгерсеңдер, ІІ бөлімде сайысу арқылы игерген білімдеріңді көрсетесіңдер. Енді тақтаға назар аударайық. Мен сіздерге мынадай кілт сөздерді ұсынамын, осы сөздерге сүйене отырып, бүгінгі өтетін тақырыпқа болжам жасап көрейік. (Оқушылар өз болжамдарын жасайды) Болжам тренингі

Сонымен бүгінгі өтетін жаңа тақырыптың аты өздеріңіз айтып отырғандай «Монғолдардың Қазақ жерін жаулап алуы». Бұл сабақта сіздер Монғол империясының басқыншылық саясатының зардаптары туралы мәліметтер аласыздар және алған білімдеріңді өз қажеттіліктеріне сай пайдалануға үйренесіздер.

І. Жаңа тақырыпты меңгерту

(Дайындалған презентация слайд арқылы түсіндіріледі)

Монғол империясының құрылуы.

Монғол империясының негізін қалаушы Темүжін 1155 жылы Монғолияның Кендітау аймағындағы Онон өзенінің жағасында, Болдоң деген жерде дүниеге келген. Темүжін 9 жасқа толған кезінде әкесі Есугей батырды татарлар қастандықпен өлтіреді. 1206 жылы өткен құрылтайда Темүжінді хан етіп сайлап, Монғол империясын құрады.

Қоғамдық құрылысы

Мемлекттің басты заңы «Жасақ» (Яса) . Монғолияның аумағы мен халқы 3 әскери әкімшілікке бөлінді:

Монғолдардың Қазақ жерін жаулап алуы.

(Кесте арқылы түсіндіру) . Отырардың күйреуі атты бейне фильмнен үзінді тыңдатып, М. Шахановтың «Отырар опаты» өлеңінен үзінді оқылады.

1207-1208 ж
Жошы Енисей қырғыздарын, Сібір халықтарын басып алуы
1207-1208 ж: 1207-1209 ж
Жошы Енисей қырғыздарын, Сібір халықтарын басып алуы: Таңғұт, Турфан кінәздіктерін, ұйғырларды басып алуы
1207-1208 ж: 1211-1215 ж
Жошы Енисей қырғыздарын, Сібір халықтарын басып алуы: Қытай жерін бағындырылуы
1207-1208 ж: 1217 ж
Жошы Енисей қырғыздарын, Сібір халықтарын басып алуы: Күшлікке қарсы Жебе ноянды аттандыруы
1207-1208 ж: 1218 ж
Жошы Енисей қырғыздарын, Сібір халықтарын басып алуы: Монғолдардың Жетісу жеріне енуі
1207-1208 ж: 1219 ж
Жошы Енисей қырғыздарын, Сібір халықтарын басып алуы: 150 мың әскерді Ертіс, Сырдарияға аттандырып, Отырарды қоршап алуы
1207-1208 ж: 1219-1220 ж
Жошы Енисей қырғыздарын, Сібір халықтарын басып алуы: Сыр бойындағы қалалардың толығымен монғолдарға бағынуы

Оқушыларға кесте арқылы түсіндіргеннен кейін, проблемалық сұрақ қойылып, пікірлері тыңдалады. - Монғол әскерлерінің көп жерлерді жаулап алуының мәні неде деп ойлайсындар?

Жаулап алудың зардаптары

  • Жетісу аймағында шапқыншылыққа дейін 200-ден астам елді-мекендер болса, одан кейінгі ХІІІ-ХІV ғасырларда 20-жуық елді-мекендер қалған;
  • Баласағұн қаласының орны мүлдем жоғалып кеткен;
  • Егін шаруашылығының жүйесі бұзылды;
  • Халықтардың этникалық құрамы мүлде бұзылды;
  • Қазақ халқы қалыптасуының аяқталуы 200 жылға кешеуілдеді;
  • Мәдениеттің дамуына кедергі болды.

Шыңғыс хан жаулап алған жерлерін, балаларына мұрагерлікке үлестіріп берді. Ол жерлер ұлыс деп аталады.

Қазақ жерінде ұлыстардың құрылуы

Монғол жаулаушылары Қазақ жеріне енуі 2 бағытта жүрді:

  1. Шапқыншылық, басқыншылық бағытта;
  2. Шыңғыс хан ұрпақтары Қазақ хандығындағы хандар тарихының бастауы болды.

Монғолдардар Қазақ жерін жаулап алғаннан кейін, түркіленіп, Қазақ хандығының түп негізі болғаны сөзсіз. Бұл сабақтың жалғасы келесі сабақтарда жалғасын табады. Бүгінгі сабаққтың басы осыменен аяқтай отырып, сабақты қорытындылау бөліміне көше отырып, сайысымызды бастаймыз.

ІІІ Сайыс сабақ

І. Сайыс сабағы білім биржасы деп аталатын «Алтын балық» ойыны арқылы өтеді. Ойын интерактивті тақта арқылы жүргізіледі. Екі топ оқушылары өзенге қармақ тастау арқылы балық аулау үшін сұрақтарға жауап береді. Ал, балықтың тек біреуі ғана алтын, оның ұпайы да жоғары болады.


Ұқсас жұмыстар
Монғолдардың Қазақстан жерін жаулап алуы жайлы ақпарат
Монғолдардың Қазақстан жерін жаулап алуы
ІІІ деңгей ұпай
Монғол шапқыншылығы оқу
Монғолдардың Қазақстан жерін жаулап алу
Монғолдардың Қазақстан жерін жаулап алуы. 7 сынып
Моңғол шапқыншылығы
Этникалық өзгерістер
Модульдік оқыту бойынша тақырыптық жоспар
Монғол империясының құрылуы
Пәндер



Реферат Курстық жұмыс Диплом Материал Диссертация Практика Презентация Сабақ жоспары Мақал-мәтелдер 1‑10 бет 11‑20 бет 21‑30 бет 31‑60 бет 61+ бет Негізгі Бет саны Қосымша Іздеу Ештеңе табылмады :( Соңғы қаралған жұмыстар Қаралған жұмыстар табылмады Тапсырыс Антиплагиат Қаралған жұмыстар kz