Бастапқы заттың біреуі артық мөлшерде берілгенде химиялық реакция теңдеуі бойынша реакция өнімін есептеу


Бастапқы заттың біреуі артық мөлшерде берілгенде химиялық реакция теңдеуі
бойынша реакция өнімін есептеу
9-сынып
Массасы  33,3  г кальций хлориді бар ерітінді мен массасы  16,4 г натрий
фосфаты бар ерітіндіні араластырғанда неше грамм алюминий гидроксиді
түзіледі?
Берілгені:
m (СаСl2) = 33,3 г
m (Nа3РО4) = 16,4 г
Т/к m (Са3РО4)2)
Шешуі:
1-әдіс.
1) Реакция теңдеуін жазып, есептеуге қажетті қосылыстардың молярлық
массаларын анықтаймыз:
ЗСаСl2 + 2Nа3РО4 = Са3(РО4)2↓+ 6NаСІ
М (СаСl2) = 111 г/моль
М (Nа3РО4) = 164 г/моль
М (Са3РО4)2) = 310 г/моль
2) Реакция теңдеуі бойынша :
З•111г СаСl2 –––––––––– 2 •164 г Nа3РО4
33,3 г СаСl2 –––––––––– х г Nа3РО4

33,3 •328
х = –––––––––– = 32,8 г
33,3 
3) 33,3 > 32,8 болғандықтан, кальций хлориді артық мөлшерде алынған.
Әрі қарай есептеуді натрий фосфаты бойынша жүргіземіз:
2 •164 г Nа3РО4 –––––––––– 310 г Са3(РО4)2
16,4 г Nа3РО4 –––––––––– х г Са3(РО4)2

310 •16,4
х = –––––––––– = 15,5 г
328 

2 -әдіс.
1) Есептеуге қажетті қосылыстардың молярлық массаларын анықтаймыз:
М(СаСl2) = 111 г/моль
М(Nа3РО4) = 164 г/моль
М(Са3РО4)2) = 310 г/моль
2) Есептің шарты бойынша реакцияға түсетін заттардың зат мөлшерін
есептейміз:
m 33,3 г
[pic]= ––––– ; [pic] (СаСl2) = ––––––––––– = 0,3 моль
М 111 г/моль

16,4 г 
[pic](Nа3РО4) = ––––––––––– = 0,1 моль
164 г/моль

3) Реакция теңдеуін жазып, заттардың формулаларының үстіне анықтаған зат
мөлшерін, ал астына теңдеу бойынша реакцияға түсетін зат мөлшерін жазамыз:

0,3 моль 0,1 моль ? моль
З СаСl2 + 2Nа3РО4 = Са3(РО4)2↓+ 6NаС1
3 моль 2 моль 1моль
Реакция теңдеуі бойынша 3 моль кальций хлориді 2 моль натрий фосфатымен
әрекеттеседі. Бастапқы заттардың мөлшерін салыстырамыз: v (3СаСl2) > v
(2Nа3РО4)
3) Реакция барысында зат мөлшері аз зат толық жұмсалатын болғандықтан,
есептеуді натрий фосфаты бойынша жүргіземіз:

         
0,1моль   х моль
ЗСаСl2 + 2Nа3РО4 = Са3(РО4)2↓+ 6NаСІ
        2 моль    1 моль

2 моль Nа3РО4 –––––––––– 1 моль Са3(РО4)2
0,1 моль Nа3РО4 –––––––––– х моль Са3(РО4)2

0,1 •1
х = –––––– = 0,05 моль

m = М •[pic]; m(Са3(РО4)2) = 0,05 моль•310 г/моль = 15,5 г

Жауабы: 15,5 г.
Массасы 10 г алюминий карбиді (Al4C3) массасы 10 г сумен
әрекеттескенде түзілен метанның (қ.ж.) көлемін есептеңіздер.

Берілгені:

m (Al4C3) = 10 г

m (Н2О) = 10 г

Т/к
V (СН4)

Шешуі:

1) Реакция теңдеуін жазып,
есептеуге қажетті қосылыстардың молярлық массаларын анықтаймыз:
  10г   10г ?
Al4C3 + 12Н2О = 3СН4 + 4Al(ОН)3
1 моль   12 моль 3 моль
144 18 Vm =22,4л/моль
М(Al4C3) = 27 •4+12• 3 = 144 г/моль
М(Н2О) =1•2+ 16 = 18 г/моль

2) Есептің шарты бойынша реакцияға түсетін заттардың зат мөлшерін
есептейміз:
m 10 г
[pic]= ––––– ; [pic](Al4C3) = ––––––––––– = 0,069 моль
М 144 г/моль

10 г 
[pic](Н2О) = ––––––––––– = 0,55 моль
18 г/моль
Реакция теңдеуі бойынша, 1 моль Al4C3 12 моль сумен әрекеттеседі,
0,069 моль Al4C3 мен 0,069•12=0,828 моль су қажет. Демек, 0,55 моль
су 0,069 моль Al4C3 - мен әрекеттесуге жеткіліксіз. Реакция барысында зат
мөлшері аз зат толық жұмсалатын болғандықтан, есептеуді су бойынша
жүргіземіз:
3 1
0,55 моль
3) [pic](СН4) = ––––– [pic](Н2О) = ––– [pic](Н2О) = ––––––––– =
0,137 моль
12 4
4
4) Реакция нәтижесінде бөлінетін газдың көлемін зат мөлшері бойынша
есептейміз:
V(CH4) = [pic](CH4) • Vm = 0,137 моль • 22,4 л/моль = 3,07 л
Жауабы: 3,07 л.
ЕСЕПТЕР

1) Массасы 29,2 г тұз қышқылы мен массасы 44 г натрий гидроксиді бар
ерітінділерді араластырғанда түзліген ас тұзының массасын есептеңіздер.

Жауабы: 46,8 г.

2) Массасы 47 г калий оксидіне массасы 40 г азот қышқылының
ерітіндісімен әсер етті. Реакция нәтижесінде түзілген калий нитратының
массасын есептеңіздер.

Жауабы: 64,12 г.

3) Массасы 40 г мыс (II) оксидіне массасы 49 г сусыз күкірт қышқылымен
әсер етті. Түзілген тұздың массасын есептеңіздер.

Жауабы: 80 г.

4) Массасы 36 г алюминийге массасы 64 г күкіртпен әсер еткенде, түзілген
алюминий

сульфидінің массасын есептеңіздер.

Жауабы: 100 г.

5) Массасы 53 г натрий карбонаты бар ерітіндіге массасы 49 г күкірт
қышқылының ерітіндісімен әсер етті. Реакция нәтижесінде түзілген тұздың
массасын есептеңіздер.

Жауабы: 71 г.

6) Массалары 34 г күміс нитраты бар және 34 г натрий хлориді бар
ерітінділерді араластырды. Реакция нәтижесінде түзілген күміс хлоридінің
массасы мен реакцияға түспеген натрий хлоридінің массасын есептеңіздер.

Жауабы: 28,7 г және 22,3 г.

7) Массасы 10 г күкірт қышқылы мен массасы 9 г натрий гидроксиді бар
ерітінділерді араластырды. Түзілген натрий сульфатының массасын
есептеңіздер.

Жауабы: 14,5 г.

8) Массасы 16,8 г натрий гидрокарбонаты массасы 56 г тұз қышқылымен
әрекеттесті. Реакция нәтижесінде түзілген көміртегі (ІV) оксидінің көлемін
(қ.ж.) және ракцияға жұмсалмаған заттың массасын есептеңіздер.

Жауабы: 4,48 л және 47,45 г.

9) Массасы 20,8 г барий хлориді мен массасы 8,0 г натрий сульфатының
ерітінділерін араластырғанда түзілетін тұнбаның массасын есептеңіздер.

Жауабы: 23,3 г.


Ұқсас жұмыстар
Химиялық реакциялар
Химиялық есептер шығарудың тиімді тәсілдері. бағдарлы курс, 8-сынып
Химиялық реакцияның жылдамдығына әр түрлі факторлардың әсері 10-сынып
Базалық есепті шешу
Заттардың формулалары және химиялық реакция теңдеулері
Химиялық тепе-теңдік және оның ығысу шарттары. ле-шателье принципі
Химиялық элементтердің атомдарының валенттілігі
Химиялық реакция жылу эффектісі оның маңызы
Әртүрлі типтегі есептеу есептерін шығару
Құрамында қоспасы бар бастапқы зат пен реакция өнімі бойынша есептер
Пәндер



Реферат Курстық жұмыс Диплом Материал Диссертация Практика Презентация Сабақ жоспары Мақал-мәтелдер 1‑10 бет 11‑20 бет 21‑30 бет 31‑60 бет 61+ бет Негізгі Бет саны Қосымша Іздеу Ештеңе табылмады :( Соңғы қаралған жұмыстар Қаралған жұмыстар табылмады Тапсырыс Антиплагиат Қаралған жұмыстар kz