Грузин биіндегі айналу түрлері

Миялы балалар саз мектебі









Мұғалім: А.Берегенова


Миялы селосы 2014 жыл

Бекітемін:
Мектеп директоры: А. Жәлеке.
<< >> 2014 жыл

Хореография сабағының көрнекі сабақ жоспары.
Сабақтың тақырыбы: Грузин биіндегі айналу түрлері.
Би сыныбы: 3 сынып.
Мұғалімі: А. Берегенова.
Оқушылар: Мүсілімқызы .Ә, Мырзашова. Д, Қонысбай. Ж.
Ритмика би сабағы: 3 оқушы . 45-минут
Сабақтың мақсаты: Би құдіреті- өзгені қимылыңа таңғалдырып, мойындату болса осыны оқушыларға насихаттау.
Білімділік: Оқушылардың шеберлік деңгейін арттыру арқылы әсемдікпен сұлулықты бағалай білуге үйрету.Дамытушылық: Өз бетінше жұмыс істеу дағдысын қалыптастырып, шығармашылық қабілетін дамытып, ой - өрісін кеңейту. Оқушыларға бидің қыр-сырын үйрете отырып, есте сақтау қабілетін арттыру.
Сабақтың түрі: Көрнекілік сабақ.
Техникалық көрнекілік: Айна, магнитафон, флешка, суреттер, схема,слайд.
Пәнаралық байланыс: Шетел музыка әдебиеті, сольфеджио.

Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі. Оқушыларды түгендеу. Сабаққа даярлығын бақылау. ІІ. Үй тапсырмасын сұрау.ІІІ. Жаңа сабақты түсіндіру.ІV. Сабақты қорытындылау.V. Оқушыларды бағалау.
VІ .Үйге тапсырма беру
.І. Ұйымдастыру кезеңі: Ашық сабақтың тақырыбын, мақсатымен таныстыру.
Оқушыларды саппен ортаға шақыру ( ритмикалық би ырғағымен).
Ортаға шахмат бейнесінде орналастырып алып <<Тәжім беру>> жасау.
Дене қыздыру жаттығу кешенін орындату.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру:
<< Жапырақ астындағы қимылдар>> атты ойын арқылы үй тапсырмасын тексеру:
(Оқушылар гүл жапырағын бір-бірлеп жұлып алып, сондағы жазылған қимылды салып көрсетеді, қалғандары қимылдың немесе жаттығудың атын табады. Және бәрі бірігіп орындайды. Осылай үйге берілген тапсырманы қайталатып алу.)
Үй тапсырмасының түрлері: Грузин биіндегі қадам түрлері.
1)"Свла" № 1. "Садасриала" 1 - жылпылдақ жүріс.
Аяқтың бастапқы жағдайы: VІ- қалып айқындама.

1-дегенде оң аяқтың өкшесімен алға адым, барлық салмақты сала отырып.
2-дегенде Шағын адым сол аяқпен алға, аяқ ұшымен.
3-дегенде шағын адым оң аяқпен алға, аяқ ұшымен.
Қимылды келесі аяқпен керісінше жалғастыруға болады.
2. <<С в л а>> № 3. <<У к у с в л а>>. Аяқ ұшымен жүріп, табан жастықшасын
үш соғып жүру.
Дайындық қалып: Аяқ VІ-қалыпта ал,қол ІІІ-қалыпта болады.
1-дегенде оң аяқ жастықшасын 1 рет соға отырып тура алға қозғаламыз.
2-дегенде сол аяқ жастықшасын 1 рет соға отырып алға қозғаламыз.
3- дегенде оң аяқ жастықшасын 1 рет соға отырып алға қозғаламыз.
Қимылды алға 4 рет, артқа 4 рет орындаймыз. Осының бәріндеде қолымыз ІІІ- қалыптан түспейді.
3. <<Свла>> № 9.
<<Ч д о м и л а ц е р е б з е>>
Жүріс аяқтарды айқастыра қадаммен-жылжумен орындалады.
* дегенде оң аяқпен сол аяққа айқастыра алға қозғалу.
* дегенде сол аяқпен оң аяққа айқастыра отырып қозғалу.
* дегенде оң аяпен сол аяққа айқастыры отырып қозғалу.
* дегенде сол аяқпен оң аяққа айқастыра отырып қозғалу.
Қимылды бірнеше рет орындауға болады.
Мұғалім сөзі:(Үй тапсырмасын орындап болсақ жаңа сабақ түсіндіріп өтейін)
ІІІ. Жаңа сабақ түсіндіру.
Сабақтың тақырыбы: Грузин биіндегі айналу түрлері.
Оқушыларға грузин биі туралы мағлұмат беру, слайд жүзінде таныстыру. Балалар бізге өткен сабағымыздан да белгілі
Грузия Республикасы (Сакартвело) -- Еуропа құрлығының оңтүстік-шығысында, Кавказ тауының оңтүстік бөлігінде орналасқан мемлекет.
Грузиндік билер - кавказдық мұраның мәдениетті қорына даусыз үлкен үлес қосты. Халықтың биінің институты Грузияда өте жақсы дамығанына қарамастан хореографияның биік деңгейін дүниежүзілік сахнада қолдайды. Халықтың биінің грузиндік ансамбльдері жаһанда белгілі.
Тау халықтарының билері басқа халық билерден өзінің характерімен ажыратылады.
Грузия билерінің бірнеше түрлері бар.


Картули

Хоруми
Грузин биінің түрлері


Парца

Ачарули


Хонга

Лезгинка


Карачокели

Самаия



Картули - ердің және әйелдің арасындағы романтикалық әдемі, биік қатынастарды суреттейтін- грузиндік би. Той, мейрамдардың көңіл-күй мінезімен энергетикамен орындалады.
Хоруми - әскери мінезі бар грузиндік би. Хоруми елі - Аджария. Әуелгіде топпенорындалса, бірақ бара-бара би қою стилі өзгерді.
Грузиянің басқа да жеке аймағында өзінің билері: айталық Аджарии(Грузиянің дүнияуи жағасы) - "ачарули" биі. Ол өзінің ашық түсті, көркемдік костюмімен, қылықтылықпен және қозғалыстың жабайылығының басқа билерден ажыратылады. Ақ аққу қыз биде қалықтап, ал ер асқақ сұңқар сияқты зымырайды. Би мәнерлі. Барлық грузиндік халықының көркемдігі мен қаталдығын сипаттайды.
Біз өткен сабағымызда осы айтылғандардан <<Картули>> биінің қадам түрлерін үйренген болатынбыз. Енді бүгінгі сабағымызда айналу түрлерімен танысып үйренеміз.

Айналу қимылдары- грузиндік биде техникасы төтенше алуан болып келеді. Ылғи айналулар бір аяқта орындалады, сыртқа айналу екі аяқта және т.б. Ең күрделі айналулар арнайы тізеқаптар киіп орындалады.
Айналу ырғағы әр түрлі болып келеді:жылдам бір сегіздік тактіге орындалса, жәй бір немесе бірнеше тактіге орындалады. Және грузин биінің мінезін ашады.

1.<<б р у н и>>.Үш соғуға айналу.
Қыз балалар қимылы:
1-дегенде орындаушы оң жаққа сәл денесін қисайта отырып оң жаққа айналады. Оң қол алдында шынтақтан бүгілген қалыпта,
Сол қол ІІ-қалыпта болады.
2-дегенде орындаушы сол жаққа сәл денесін қисайта отырып, сол жаққа айналады. Сол қол алдымызда шынтақтан бүгілген қалыпта,ал оң қол ІІ-қалыпта болады.
Қимылды бірнеше рет орындауға болады.

* 4-түрі <<б р у н и>>. Екі аяқ
ұшымен орнында айналу.
Дайындық қалып аяқ VІ-қалыпта, қол ІІ- қалыпта болады.
1-дегенде орындаушы сол аяғын оң аяқ алдына айқастыра аяқ ұшымен қояды.
2-дегенде тез айналып кетеді де.
3-дегенде оң аяқ алда тіземізді сәл бүгіп сол аяқ артта созылған күйде отырып қалады.
4-дегенде аяқ VІ-қалыпқа жиналады.
Қимыл осылайша бірнеше рет қайталанады.
3.7-түрі <<б р у н и>>.Бір жақты айналу.
Дайындық қалып ортада аяқ VІ-қалыпта қол төменде дайындық қалыпта болады.
Дегенде сол аяқта оң аяқ алдына айқастыра қойып, қолды І-қалыпқа алдымызға созамыз.
2-дегенде оң қолымызды алдымызға шынтақтан бүгіп, сол қолымыз ІІ-қалыпқа ашылады.
3-дегенде жоғары-төмен қозғалумен оң иығымызға қарай айналамыз.
4-дегенде бастапқы қалыпқа келеміз.
Осы қимылдарды үйрене отырып шағын этюд құрастыру.













ІV .Сабақты қорытындылау: Қыздар біз бүгінгі сабағымызда нені үйрендік?
-Дұрыс, Грузин биінің айналу түрлерін .
-Сонымен қандай ?
- Аяқ жастықшасын үш соға отырып алға айналу.
- Екі аяқ ұшымен орнында айналу.
- Бір жақты айналу.
-Бұл қимылдардың барлығы да қай бидегі қимылдар?
- <<Картули >> биінің.
-Қыздар сендер осы сабақтан қандай әсер алдыңдар? Соны мына смаиликтерден көрсете қойыңдар.
-Жақсы ендеше сабаққа жақсы деңгейде атсалысқандарың үшін сендерді бағалаймын.
V. Оқушыларды бағалау.
VІ. Үйге тапсырма: Грузин биінің айналу түрлері мен этюдті келесі сабаққа жатқа орындап келу.Ендеше сабағымыз аяқталды. Соның белгісі ретінде ортаға орналасып Грузин биінің <<тәжім етуімен>> аяқтаймыз.
Сабаққа қатынасқандарыңыз үшін көп-көп рахмет!