Оксидтердің жіктелуі, аталуы мен алу жолдары

Күздеубаева Қалипа Айнабекқызы
В.В.Терешкова атындағы
№31 орта мектебінің
химия пәнінің мұғалімі

Сабақтың тақырыбы: Оксидтердің жіктелуі, аталуы мен алу жолдары.
Сабақтың мақсаты: 1.Оқушыларға оксидердің құрамы, қасиет-тері, оксидтердің
бір-бірінен айырмашылығы, қолданылуы тура-лы түсіндіру, оксидтерді
жіктеуге, салыстыруға, химиялық реак-ция теңдеулерін жазып, теңестіре
білуге баулу.
2. Оқушылардың іскерлігін, өз бетімен ізденуін, ой-өрісін, шы-ғармашылық
мүмкіндігін дамыту, ғылыми көзқарасын қалып-тастыру.
3. Өз бетімен жұмыс істеп,өз білімін өзі тексеріп, бағалай білуге үйрету.
Өздігінен талпынып,жауапкершілікпен сезінетін саналы, өнегелі ұрпақ
тәрбиелеу.
Сабақ көрнекілігі: таблицалар, тірек-сызбанұсқаулар, үлестірме тест
сұрақтары, деңгейлі тапсырмалар.
Сабақ әдісі: Сұрақ-жауап өзін өзі басқару, жеке топтық, ұжымдық жұмыс.
Сбақтың жоспарын тақтаға ілу.
1) Тест
2) Сөзжұмбақ шешу
3) Жаңа сабақ
4) Өзіндік жұмыс
5) Екеу ара жұмыс
6) Деңгейлі тапсырма
7) Топ жұмысы
8) Шығармашылық жұмыс
9) Қорытынды
Сабақтың барысы:І. Ұйымдастыру кезеңі (1-2мин)
ІІ. Үй жұмысын тест жұмысы, сөзжұмбақ арқылы оқушылардың өткен сабақ
бойынша білімдерін тиянақтау.

Тест.
1. Сутегі атом қышқыл қалдығынан тұратын күрделі зат.
а) оксид
б) қышқыл
в) тұз

2. Заттардың оттегінде жануы.
а) жану
б) тотығу
в) газ бөлу

3. Бинарлы қосылыс
а) СО2
б) Н2СО3
в) СН3ОН

4. Н2SО4 құрамындағы қышқыл қалдығының валенттілігі.
а) ІІІ
б) І
в) ІІ

5. Қай қышқыл түрі силикаттар деп аталады.
а) күкірт қышқылы
б) көмір қышқылы
в) керми қышқылы

6. Металл атомы орын басуға бейім, сутегі атомы қышқыл қалдығынан тұратын
күрделі зат.
а) тұз
б) қышқыл
в) оксид

7. Адам ағзасындағы судың мөлшері
а) 60-65%
б) 65-70%
в) 70-75%

8. Ең жеңіл газ
а) мыс
б) сутегі
в) оттегі

9. Қай қышқыл тұзы корбанаттар деп аталады.
а) күкірт
б) күкірт
в) азот қышқылы

10. Электрохимиялық кернеу қатарын жасаған ғалым
а) Бекетов
б) Пруст
в) Менделеев

Жауабы:
|1 |2 |
|«4» |Мына химиялық реакцияны аяқтап, алынған өнімдегі тұздардың атын ата. |
| |Fe+HCI |
| |CaO+HCI |
| |Fe2O3+H2SO4 |
| |Na2O+H3PO4 |
|«5» |400 г 9% ерітінді дайындау үшін тұз бен судан қандай массасы керек |

Жауабы:
Үшдеңгейлі тапсырма
|«3» |4К+О2 2К2О дикалий оксиді |
| |2 N2 + 3 O2 2N2O3 диазот триоксиді |
| |2 Ca+O2 2 CaO калций оксиді |
| |4Р+5 O2 2Р2О5 дифосфор пентаоксиді |
| |2 Cu+ O2 2 CuO2 дикупрум оксиді |
|«4» |Fe+2HCI Fe CI2+Н2 темір дихлориді |
| |CaO+2HCI СаСI2+Н2 кальций дихлориді |
| |Fe2O3+3H2SO4 2 Fe(S04)3+3H2O диферрум тирсульфаты |
| |3Na2O+2H3PO4 3Na3 РО4+3H2O тринатрий ортофосфаты |
|«5» |Бер: mcp = 400 | |
| | |m(e. з) |
| |ωcp = 6% |c = •100% |
| | |m(ep) |
| |т/к: m/е.з/.-? | |
| |m/су)-? |ω•mep 400г • 9% 3600 |
| | |mep. з = = = |
| | |= 36 г |
| | |100% 100% 100 |
| | | |
| | |400 г ер – 36г тұз = 364г су. Жауабы: m(су)=364 г|
| | |m(тұз)-36г |
| | | |

VII. Топ жұмысы
Топ жұмысы бойынша оқушылар айналуларды іске асырады.

І топ 1) Cu+CuO CuSO4 Cu(OH)2 CuO Cu
ІІ топ 2) P P2O5 H3PO4 Ca3(PO4)2
ІІІ топ 3) Li+Li2O LiOH Li2SO4
ІV топ 4) Fe Fe2O3 FeCI3 Fe(OH)3 Fe2O3
Fe
Жауабы:

І топ
1) 2Cu+ O2 2 CuO
2) CuO+H2SO4 CuSO4+H2O
3) CuSO4+2NaOH Cu(OH)2+Na2SO4
4) Cu(OH)2 CuO+H2O
5) 2CuO 2Cu+O2

II топ

1) 4P+5O2 2P2O5
2) P2O5+3H2O 2H3 PO4
3) 2H3 PO4 3Ca(OH)2 Ca3PO4+6H2O

III топ
1) 4Li+O2 2Li2O
2) Li2O+ H2O 2Li OH
3) 2Li OH+ H2SO4 Li2 SO4+H2O

IV топ
1) 4Fe+3O2 2Fe2O3
2) Fe2O3 6H2Cl 2FeCl3+3H2O
3) FeCl3+3NaOH Fe(OH)3+3NaCl
4) 2Fe(OH)3 Fe2O3+3H2O
5) 2Fe2O3 4Fe+3O2

VIII. Шығармашылық жұмыс
Оқушылар «Пирамида» ішіндегі элемент таңбаларын пайдаланып, оксит-тердің
формулаларын құрастыру керек.

Дұрыс әрі ең көп оксидтердің формуласын құрастырған оқушылар бағаланады.
Оқушылар әр түрлі жұмыс формаларын орындау кезінде алған бағаларын өзін-өзі
бағалау карточкаларын қояды.
Мысалы: Өзін-өзі бағалау карточкасы
Орындалатын жұмыс |Тест |Сөзжұмбақ |Жаңа сабақ |Өзіндік жұмыс |Екеу ара
жұмыс |Деңгейлі тапсырма |Топ жұмысы |Шығармашы-лық жұмыс |Қорытынды |
|Баға | | | | | | | | | | |

ІХ.Бекіту. Сабақ бойынша алған білімдерін түрлі сұрақтар арқылы бекіту.
Х. Үйге: Оксидттердің қолданылуын оқу, кесте сызу. 9, 10 есептерді шығару.
-----------------------
Оксидтер алу

Ca

O

S

Cu

O

O2

Zn

AI2

Na2

O3

O3

Mq

Fe2

O

Li2

Na2

P2

O

O

Ba

C

O

O

Aq2222

N2

K2