Санды және әріпті өрнек

Батыс Қазақстан облысы
Қаратөбе ауданы
Алакөл негізгі орта мектебі
Бастауыш сынып мұғалімі Хасанова
Гүлмайра Сәкенқызы

Сабақтың тақырыбы: Санды және әріпті өрнектер
Мақсаты:
Білімділік: Оқушыларға санды және әріпті өрнектер туралы ақпараттар беру.
Дамытушылық: Оқушылардың оқу танымдық және ойын іс әрекетін қатыстыру
арқылы пәнге деген қызығушылықтарын, белсенділіктерін, ой өрісін дамыту.
Тәрбиелік: Ұйымшылдыққа, қамқорлыққа, шығармашылыққа тәрбиелеу.
Көрнекілігі: интерактивті тақта, денгейлік тапсырма, суреттер, ребус, Венн
диаграммасы, топтастыру, бес жолды өлен.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Пәнаралық байланыс: ана тілі, математика, тарих, қазақ тіл.
Сабақтың әдісі: түсіндіру, ойын, сұрақ-жауап, топтық жұмыс, СТО стратегиясы

Сабақтың барысы:
Ұйымдастыру бөлімі: 1 - слайд Таныстыру
Психологиялық дайындық: 2 - слайд
Бөбектерім оқы ,ойна !
Оқу білім саған пайда.
Кітабыңның шетін жыртып ,
Сияменен бояп қойма! дегендей математика сабағымызды бастаймыз.
Қызығушылықты ояту:
А ) Қазір жылдың қай мезгілі? – Күз мезгілі 3 - слайд
Күз
Сұр бұлт түсі суық қаптайды аспан,
Күз болып дымқыл тұман жерді басқан.
Білмеймін тойғаны ма, тоңғаны ма,
Жылқы ойнап, бие қашқан, тай жарысқан.

Абай.
Ә)Гүл шоғымен таныстыру (Оқушылар өздерін таныстырады.) 4 - слайд
5 - слайд
“Қазақстанды ХХІ ғасырда дамыған елдермен теңестіріп, өркениетті әлемнен
мәртебелі орын алуына ықпал етер бірден – бір құдірет – білім, білімді
ұрпақ”.

Н.Назарбаев
Б) Оқушыларды топқа бөлу

Бағалау парағы 6- слайд
|Балдық жүйе |Өткенді |Тест |Оқулықпен жұмыс|Сөзжұмбақ |Ойын |Жұмбақ |
| |пысықтау | | | | | |
|3 | | | | | | |
|4 | | | | | | |
|5 | | | | | | |

Өткен сабақты пысықтау: 7- слайд
І топ Өрнек ІІ топ Теңсіздік
Өткен сабақты пысықтау мақсатында «Тез ойла» ойыны ойналады.
І топ Өрнек

1. Қосу амалының компоненттерін ата, мысал келтір
2. Өрнектерді салыстыр
10*5 10*3
10:5 40:8
3. Есепті шығар.
Әуежайда 20 ұшақ, ал тікұшақ одан 2 есе кем. Әуежайда қанша тікұшақ бар.
4. 1 сағатта неше минут бар?
ІІ топ Теңсіздік
1. Азайту амалының компоненттерін ата, мысал келтір
2. Өрнектерді салыстыр
10*7 10*2
36:6 18:2
3. Аялдамада 9 автобус, ал такси одан 3 есе артық. Аялдамада қанша
такси бар?
4. 1 тәулікте қанша сағат бар?

Тест тапсырмасы 8 – слайд
1.5 жүздік 6 ондық 3 бірліктен құралатын сан?
а) 563 в) 635 с) 536
2. 739 санын разрядтық қосынды түрінде жаз, жауабын көрсет?
а) 739=730+9 в) 739=700+30=9 с) 739=700+39
3. Бақшадан 40кг қызанақ және 20 кг сәбіз жинап алды.Барлық жиналған
көкеніс қанша?
а) 40 в)20 с)60
4. 36центнерге тең
а) 5ц 3 кг в)3т 6ц с) 3ц 6кг
5.Санды өрнекті белгіле?
а) а+100 в) х+2=10 с) 70+6

Мағынаны тану: Көңілді санамақтар 9 – слайд
Матеаматика сөзін шығару

М А Т Е М А Т И К А
Тұңғыш математикпен танысамыз. 10- слайд

Әлімхан ЕРМЕКОВ
«Жоғарғы математика курсы» оқулығының авторы
Туған жері: Семей облысы, Қарқаралы уезі, Темірші ауылы.
Туған жылы: 1891 - 1970 жж

Электрондық оқулық 11 - слайд
128+120=248
(60+180)-40=200 бұл не?
Өрнек 12- слайд
Міне осындай сандар мен амал таңбаларынан құралған өрнектерді санды
өрнектер дейміз.
А+40 50+с с-400
Математикада белгісіз санның орнына әріп жазады.
Осы өрнектер неден құралып тұр?
Мұндай құрамында әрпі бар өрнекті әріпті өрнек дейміз? 13 – слайд

Оқулықпен жұмыс 14 – слайд
№1 Мына жазбаларды қай топтарға бөлуге болады?
Бір бағанға санды өрнектерді жазып ,олардың мәнін тап.Екінші бағанға әріпті
өрнектерді жаз
І топ Өрнек
Х+65=100-654, 965-452=513 а+456 R>987 78=78
124+68+45=237
(56-654)-451= 259
a+456
d-456
c-d+a

ІІ топ Теңсіздік
124+68+45? (56+654)-451 47<123 c-d+a d-456
№2 Әріпті өрнектердің мәнін тап
15- слайд
І топ
|D |6 |7 |8 |9 |10 |
|d*9 | | | | | |
|d+150 | | | | | |

ІІ топ
|R |6 |7 |8 |9 |10 |
|R*8 | | | | | |
|500-R | | | | | |

Сөзжұмбақтар 16 – слайд

Сөзжұмбақ шешу. Топтық жұмыс
1. «Кем» ұғымынына қарсы ұғым.
2. Кіші ұғымына қарсы ұғым.
3. Сол ұғымына қарсы ұғым.
4. Екінші разрядтың атауы.
5. Ұзындық өлшем бірлігі.
6. Уақыт өлшем бірлігі.

| |у | | | |М |
|А |Л | |О | |И |
|Р |К |о |н |м |н |
|Т |Е |Ң |Д |Е |У |
|Ы |н | |Ы |Т |т |
|Қ | | |қ |р | |

№3 Есептерді шығар. 17 – слайд
а) Әррқайсысының массасы 8 кг болатын 6 дорба картоп сатып алынды. 24 кг
жұмсалды. Неше килограмм картоп қалды.?
Сатып алынды – 8 кг – 6 д (к)- ?кг Шешуі: 8кг*6= 48 кг (картоп)
Жұмсалды – 24 кг (к) 48кг-24кг=24кг (картоп)
Қалды - ? кг (к) Жауабы: 24 кг картоп қалды.

ә) Бөшкеде 100 литр су болды. Одан 7 литрден 9 шелек су алынды бөшкеде
неше литр су қалды?
Болды - 100л су Шешуі: 7л * 9 = 63л (су)
Алынды – 7 л 9 ш су - ?л 100 - 63 = 37 л (су)
Қалды - ? л су Жауабы: Бөшкеде 37 л су қалды.

Сергіту сәті (хормен) 18 – слайд
Қуанамын менде
Қуанасың сенде
Қуанайық бәріміз,
Арайлап атқан күнге

Өзіндік жұмыс: әркім өз орындарында орындайды. 19 – слайд
Б)Бөшкеде 100 л су бар еді. Оның үстіне 7 литрден 5 шелек су
құйылды.Бөшкедегі су неше литр болды?
Болды - 10 0л су Шешуі: 7л * 5 = 35 л (су)
? л су 100 + 35 = 135 л (су)
Құйылды–7 л 9 ш су -? Жауабы: Бөшкеде 135 л су болды.

№ 4 «Кім жылдам ?». Орындаған тапсырмаң қанша болса, өзіңе сонша бал қой.
20 – слайд
4*8, 5*9, 5*7, 4*2, 56:7,
81:9, 16:8, 7*8, 9*6, 9*3,
0*2, 4:2, 5*9, 0:2, 0*2,
№ 5 Венн диаграммасымен жұмыс
Бос орынға кестедегі сандарды қоя отырып, өрнектер жаз. Тимді тәсілмен
есепте.
86 + + 57 +

86+123+57+34=300
86+14+57+4=161
86+114+57+43=300
86+213+57+214=570

5 жолды өлен 21 – слайд
Амал Не?
Күрделі, оңай Қандай? Екі сөз
Ойланады, жаттығады, орындайды Не істейді? Үш сөз
Математика−барлық ғылымның патшасы Төрт сөзден сөйлем.
Өрнек Синоним

«Кім тапқыр» жұмбақты шеш 22 – слайд
1.Бес бұтақты ағашта,
Бұтақ сайын 5 алма.
Біреуін бер Омарға,
Сонда қалмақ неше алма? (24)

Үйге тапсырма: №6,7 23 – слайд

Қорытынды: Семантикалық карта. Әр жауаптың қасына қосу таңбасын қой. 24 –
слайд

|Тапсырма |Санды өрнек |Теңдеу |Әріпті өрнек |
|80 + 60 | | | |
|Х * 5=15 | | | |
|С + 60 | | | |
|100 - 80 | | | |
|10 : х = 2 | | | |
|а * 90 | | | |

Бағалау: Сабаққа қатысқан оқушыларды бағалау.
Жоғарғы баға − Алтын алқа
Жақсы баға − Күміс алқа

-----------------------
34

123

4

14

43

114

214

213