Информатика әлемінде

Жаңақала жалпы орта білім беретін мектебі КММ

«ИНФОРМАТИКА ӘЛЕМІНДЕ»

сыныптан тыс шара

Информатика пәні мұғалімі: Бердіғалиева Әсел Меңдібайқызы

2014-2015 оқу жылы

Батыс Қазақстан облысы, Жаңақала ауданы,
Жаңақала жалпы орта білім беретін
мектебінің информатика пәні мұғалімі: Бердіғалиева Әсел Меңдібайқызы

Күні: 12.12.2014 Сыныбы: 5а,ә

Мақсаты: Оқушылардың алған білімдерін нығайту, өз ойларын тиянақты жете
айта біліп, қарсыластарын тыңдай білуге тәрбиелеу. Оқушылардың тапқырлық,
ізденімпаздық қасиеттерін қалыптастыру, шыармашылыққа баулу, пәнге
қызығушылықтарын арттыру.

Жүргізуші: Саламатсыздар ма, құрметті ұстаздар, әділ-қазылар, оқушылар!
Сіздермен бірлесе отырып «Информатика әлемінде» атты сайысымызды бастауға
рұқсат етіңіздер! Бақ пен бап сыналар бұл сайысқа қатысып отырған
оқушыларға сәт сапар тілей отырып, командаларды ортаға шақырамыз.
Оқушыларды екі топқа бөлеміз. (топ басшылары өз тобын ұранымен таныстырып
өтеді) Олай болса, І-ші кезеңімізді бастаймыз

1 кезеңде әртүрлі сұрақтар берілген, бірінші болып тетікті басқан оқушы
жауап береді. Егер жауап бере алмаса келесі тетікті басқан оқушы жауап бере
алады. Әр жауап 3 балдан есептеледі.

1. Аталған байттар тізбегі? (файл)
2. Қағаздағы көріністі экранға түсіруші? (сканер)
3. Ақпартты енгізуге арналған құрылғы? (пернетакта)
4. Компьютердің ақыл –ойы? (процессор)
5. Вирустың кері әсерін жоятын программа? (Антивирус)
6. Бос орын қалдыру пернесі? (пробел)
7. Интернетпен байланыс жасайтын құрылғы (модем)
8. Графикалық редактор бұл құрылғысыз жұмыс істемейді (тышқан тетігі)
9. Көп пернелі құрылғы (пернақта)
10. Компьютердің теледидары? (монитор)
11. Ақпаратты шығару құрылғысы? (принтер)
12. Жалпы желіге қосылу үшін қажетті құрылғы (модем)
13. Ақпаратты өңдеу құрылғысы (процессор)
14. Қарапайым есептеулер жүргізетін программа (калькулятор)
15. Дыбыс жазу құрылғысы? (микрофон)
16. Адам денсаулығына зиянды компьютер құрылғысы? (монитор)
17. Компакт дискіні оқуға арналған құрылғы? (CD-ROM)
18. Дыбыс шығаратын құрылғы? (колонка)
19. Дүниежүзілік компьютер арасындағы байланыс ортасы? (интернет)
20. Windows сөзінің аудармасы? (терезе)
21. Мәліметтер енгізу пернесі? (принтер)
22. Сурет салуға арналған программа (графиктік редактор)
23. Курсордың оң жағындағы символдарды өшіру пернесі? (delete)
24. Графикалық информацияны компьютерге енгізу құрылғысы? (сканер)
25. Әр түрлі объектілер орналасқан Windows экраны? (жұмыс үстелі)
26. Мәтіндік ақпаратты енгізуге арналған бағдарлама (WORD)
27. Ақпараттық процестерді жүзеге асыратын негізгі құрал (компьютер)
28. ЭЕМ-мен жұмыс жасау кезінде экраннан қандай қашықтықта отыру керек?
(60-70см)
29. Қағаздағы кескінді экранға шығаратын құрылғы (сканер)
30. Компьютердің «ақыл-ойы», ең басты бөлігі (процессор)
31. Принтердің неше түрі бар? (3)
32. Дүниежүзілік компьютерлік желі (интернет)
33. Компьютер ауруы (вирус)
34. Windows деген не? (терезе,ОЖ)
35. Alt+F4 пернелер комбинациясының қызметі (терезені жабу)

2 кезеңде әртүрлі сұрақтар берілген, оқушылар екі тілге аудару керек.
Бірінші болып тетікті басқан оқушы жауап береді. Егер жауап бере алмаса
келесі оқушы жауап бере алады. Әр жауап 2 балдан есептеледі.

Латынның тісіндру, баяндау, мәлімет деген ұғымдарды білдіретін сөзі.
(Ақпарат-Информация)
Компьютерге мәтін, текст енгізуге арналған құрылғы. (Пернетақта-клавиатура)
Компьютер пенетақтасында қанша пернетақта бар? (Жүз бір-сто один)
Бұл ең басты перне, оны басу әдетте белгілі бір әрекеттің, операцияның
аяқталғанын, компьютер бұл әрекеттерді өңдеу керек екенін көрсетеді.
(енгізу-ввод)
Бұл перне меңзердің оң жағында тұрған символды өшіреді. (өшіру-удалить)
Бұл пернелердің ішіндегі ең ұзын перне, ол символдарды бір-бірінен ажырату
үшін қолданылады. (Бос орын-пробел)
Жақтаулармен шектелген экрандағы төртбұрышты аймақ. (терезе-окно)
Терезелерді төрт жағынан қоршап тұрған жақтаулар қалай аталады? (Шекара-
Граница)
Өшірілген файлдар қайда сақталады? (себет-корзина)
Оның жұмысы үшін аздаған ғана жад қажет, өте кішкентай мәтіндік редактор.
(кітапша-блакнот)
Терезенің жұмыс аймағында маустың нұсқағышы I латын әрпінің түрін, ал жұмыс
бетінің сыртында кәдімгі стандартты жебе түрінде болады. (меңзер-курсор)
Бұл жолдармен бағандарда реттеліп берілген ақпарат. (кесте-таблица)
Бағдарламалар, мәліметтер немесе олардың бөліктері. (қапшық-папка)

3 кезеңде «ғалымдар, тарих, информатика және әр түрлі» деген сұрақтар
берілген, оқушылар өздері қалаған тетікті басып, сұраққа жауап береді. Егер
жауап бере алмаса келесі оқушы жауап бере алады. Әр жауап 1 балдан
есептеледі.
ҒАЛЫМДАР
Компьютердің атасы. (Чарльз Бэббидж)
19 жасында дүние жүзінде бірінші рет қосу машинасын жасап шығарған ғалым
(Блез Паскаль)
XVII ғасырдың басында логарифм түсінігін енгізген шотландиялық математик.
(Джон Неппер)
ТАРИХ
Бұл санау құрылғыларын гректер мен Батыс Еуропалықтар «абак» деп,
қытайлықтар «суанпан», деп атаған, ал, жапондықтар не деп атаған? (Серобян)
Есептеуіш техникаларының қарқынды дамуы қай ғасырдан басталды? (XIX)
Ада Лавлейс Бэббидж машинасына бағдарламасын қай жылы жазды? (1846 жылы)
ИНФОРМАТИКА
Адам ақпаратпен не істейді? (1. сақтайды, 2. жеткізеді, 3. өңдейді).
Информатикаға анықтама бер. (Ақпараттық процестерді зертейтін ғылым
информатика деп аталады).
ЭЕМ неше буынға бөлінеді? (Бес буынға)
ӘР ТҮРЛІ
Компьютер деген не? (Ақпараттық процестерді жүзеге асыратын негізгі
құрылғы)
Компьютердің негізгі құрылғылары. (жүйелік блок, монитор, тышқан,
пернетақта).
Сигнал дегеніміз не? (Оның көмегімен адам немесе құрылғы ақпарат
қабылдайтын процесс).

4 кезеңде әртүрлі жұмбақтар берілген. Оқушылар жұмбақтардың шешімін табады.
Егер жауап бере алмаса келесі оқушы жауап бере алады. Әр жауап 2 балдан
есептеледі.

• Мәліметті сұраған.
• Экранға шығарған. монитор

• Ақпаратты сақтап таратқан,
• Жұртты өзіне қаратқан. принтер

• Батырманы басасың
• Қажетіңді ашасың. тышқан

• Компьютермен енеді,
• Қағазға басып береді. Принтер
• Бұтақ орнында мың бір инесі
Компьютер жаны мекені (кактус)
• Кемірушіге ұқсайды сырт бейнесі,
Түсі оның сұр, құйрығы ұзын
Ойланып, білгіш болсаң жауап берші (тышқан)
• Ақпарларды қағазға шығарады,
Бұл құрылғы қалай деп аталады? (принтер)
• Егер білсең айта ғойшы,
Бұл қандай құрылғы
Ақпаратты қағаздағы,
Компьютерге енгізеді? (сканер)
• Экранның бетінде оның тұрағы,
Қашан болсын жыпылықтап тұрады (меңзер)
• Төртбұрышты әйнек,
Тұнып тұрған әлек (манитор)
• Биологияда бұл паразит
Көзге зорға көрінер
Информатикада өлшем бірлік,
Ақпараттарды өлшер (бит)

Қорытындылау: Сайысымызды қорытындылау барысында жеңімпаз топқа «Мадақтама
грамотасымен» марапаттап, қатысқан оқушыларға «Ынталандыру грамоталарын»
беріп марапаттаймыз.

[pic]