Мәдениет пен өркениет: теориялық негіздер, түрлері және қоғамның даму сатылары (сабақ жоспары)

Сайднасимов Қайрат Абдулазизұлы

Алматы қаласы №151 мектеп директорының оқу - тәрбие жұмысы жөніндегі орынбасары, тарих пәні мұғалімі.

Мәдениет және Өркениет

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: Мәдениет және өркениет ұғымдарына сипаттама бере отырып, оның негізі критерилерімен таныстыру. Өркениет және мәдениет ұғымдарының жақындығы мен айырмашылықтарын көрсете отырып, өркениеттің ерекшеліктерін түсіндіру. Оқушыларға ежелгі көшпенділер өркениетінің жетістіктерімен таныстыру. Үш мың жылға жуық тарих сахнасынан көрініс берген «номадтық» өмір салтының ізгілікке негізделген қоғам болғандығын түсіндіру.

Дамытушылық: Тақырыпқа байланысты әртүрлі сұрақтар қоя отырып, оқушылардың ойлау

қабілеттерін арттыру, білімдерін дамыту, өзіндік әрекетке, ізденіске бағыттай отырып, тұлғалық қасиеттерін қалыптастыру.

Тәрбиелік: Ұлттық мәдени мұраларымызды құрметтеуге, еліне, жеріне деген сүйіспеншілік

сезімдерін қалыптастыру.

Көрнекілігі: Карта, оқулықтар, тірек-сызба, интерактивті тақта, видео, өнегелік нақыл сөздер.

Пәнаралық байланыс: Қазақстан тарихы, мәдениеттану.

Сабақтың жоспары:

Ұйымдастыру кезеңі.
Үй тапсырмасын сұрау.
Жаңа сабақты түсіндіру.
Жаңа сабақты бекіту
Бағалау.
Рефлексия.
Үйге тапсырма.

Сабақ барысы:

Ұйымдастыру кезеңі.
Үй тапсырмасын тексеру.

Сұрақтар.

Мәдениет?
Мәдениеттің құрылымы?
Мәдениеттің қызметі?
Мәдениеттің элементі?
Мәдени нормалар?
Мәдениеттің мақсаты?
Мәдениеттің түрлері.

Жаңа сабақты түсіндіру.

Жаңа сабақтың жоспары.

«Өркениет» ұғымына түсінік беру.
Мәдениет және Өркениет арасын бөліп көрсету.
Өркениет туралы теориялар.

а) Арнольд Джозеф Тойнби теориясы.

ә) Уолт Ростоу теориясы.

б) Николай Бердяевтың көзқарастары.

4. Шығыс өркениеттері

5. Батыс өркениеттері.

«Дәстүрлі қоғам» ұғымы.
«Индустриялы қоғам» ұғымы және индустриялыдан кейінгі қоғам.

Жаңа сабақты бекіту.

Өркениет дегеніміз не?
Мәдениет пен Өркениет ұғымдарының айырмашылығы мен жақындығы неде?
Орыстың ұлы философы Н. А. Бердяев мәдениетпен өркениет мәселелерінің байланысы туралы қандай пікір айтқан?
Америка әлеуметтанушысы және экономисі У. Ростау көрсеткен қоғам дамуының бес кезеңін атап, түсініктеме беріңдер?
Дәстүрлі қоғам дегеніміз не?
Индустриялы қоғам дегеніміз не?
Батыс және шығыс өркениеттеріне сипаттама беріңіз?