Ы.алтынсарин-балалар әдебиетінің атасы

Алматы облысы

Еңбекшіқазақ ауданы

Қайназар ауылы

Ш. Уәлиханов атындағы орта мектеп

Қазақ тілі мен әдебиет пән мұғалімі Юсупова Г. Т.

Пәні: қазақ әдебиеті

9 сынып

Сабақ тақырыбы : Ы. Алтынсарин - балалар әдебиетінің атасы

Мақсаты:

Білімділік: Ы. Алтынсарин шығармаларымен тереңірек таныстыру, әңгімелер мазмұнын ашу, талдау жолдарын үйренеді;

Дамытушылық : Оқушылардың ауызша, жазбаша тіл мәдениетін қалыптастыруға, шығарма мазмұнын аша білу қабілетін дамытуға ықпал ету;

Тәрбиелік: оқушылардың әдебиетке, Ыбырай шығармаларына деген сүйіспеншіліктерін ояту, еңбексүйгіштікке, табиғатты аялауға, ұқыптылыққа тәрбиеленеді.

Көрнекілігі: суреттер, кестелер, шығармалар.

Әдісі: сұрақ-жауап, талдау, әңгімелеу, мәнерлеп оқу.

Сабақ түрі: жаңа сабақ.

Сабақ барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі.

Амандасу, шаттық шебері: «Сәттілік тілеймін», топқа бөліну: «Даналар», «Жыраулар», «Ақындар»

ІІ. Үйтапсырмасын пысықтау

«Кел, балалар, оқылық» өлеңін оқып, авторын анықтау, жазушы өмірбаяны.

1 топ бастайды, келесі топ жалғастырады.

Қорытындылау

«Сиқырлы сандар» . Жазушы өмірбаянына арналған хронологиялық кестені толықтыру.

Әр топқа жазушы өмірбаянына байланысты жылдар беріледі. Тақтада ілінген кестеден жыл орнын анықтап, қатарына қояды.

жылдар

Маңызды оқиғалар

жылдар: 1841 жыл

Маңызды оқиғалар: Қостанай облысы Затабол ауданында туған.

жылдар: 1850 жыл

Маңызды оқиғалар: Орынборда қазақ балаларына арнап ашылған жеті жылдық орыс-қазақ мектебінде оқиды.

жылдар: 1857 жыл

Маңызды оқиғалар: Мектепті «өте жақсы» деген бағамен бітірді.

жылдар: 1859 жыл

Маңызды оқиғалар: Орынбордағы шекаралық комиссияда тілмаш болған.

жылдар: 1859 жыл

Маңызды оқиғалар: Орынбордағы шекаралық комиссиянң төрағасы, Шығыстағы зертеуші белгілі ғалым, профессор В. В. Григоревпен жақын танысады.

жылдар: 1860 жыл

Маңызды оқиғалар: Торғай мектебінде мұғалім болып тағайындалады

жылдар: 1864 жыл

Маңызды оқиғалар: Торғайда мектеп ашады.

жылдар: 1876 жыл

Маңызды оқиғалар: Петербург, Қазан қалаларында болады.

жылдар: 1876 жыл

Маңызды оқиғалар: «Қазақ хрестоматиясын» жазуға кіріседі.

жылдар: 1879 жыл

Маңызды оқиғалар: Торғай облысы мектептерінің инспекторы қызметіне тағайындалады

жылдар: 1879 жыл

Маңызды оқиғалар: «Қазақ хрестоматиясы» Орынборда басылып шығады.

жылдар: 1881 жыл

Маңызды оқиғалар: Орск қаласында тұңғыш мұғалімдер мектебі ашылады.

жылдар: 1879-1883 жыл

Маңызды оқиғалар: Торғай қаласының төрт уезінде ( Торғай, Ырғыз, Троиц, Ақтөбе) мектептер ашылады.

жылдар: 1883 жыл

Маңызды оқиғалар: Торғайда қолөнер мектебі ашылады.

жылдар: 1883 жыл

Маңызды оқиғалар: «Мұсылмандық тұтқасы» оқу құралын жазады.

жылдар: 1887 жыл

Маңызды оқиғалар: Ырғызда тұңғыш қыздар мектебі ашылады.

жылдар: 1887 жыл

Маңызды оқиғалар: Қостанай уезінің Обаған және Жетіқара болыстарында бір сыныптық мектептер аштырып, жанынан қазақ балалары жататын 25 орынды интернат салдырады.

жылдар: 1889 жыл

Маңызды оқиғалар: Ауыр науқастан қайтыс болады.

IІІ. Сабақ мақсаты:

Ыбырай әңгімелерін оқып танысамыз, мазмұнын ашып, ой қорытамыз.

ІV. Жаңа сабақ.

Кіріспе:

- Ыбырай атамыз балалар туралы ғана жоқ, сонымен бірге үлкен кісілерге де арналған шығармалары бар екен. Бүгінгі сабағымызда осындай шығармаларымен танысып қана қоймай, сонымен бірге олардың мазмұнын ашып, талдау жасаймыз.

Әр топқа мәтіндер бөлініп беріледі:

І топ. «Даналар» тобы.

Ұсақ әңгіме ертегілер: «Аурудан аяған күштірек», «Мейірімді бала», «Полкан деген ит».

ІІ топ. «Жыраулар» тобы.

Үлкен кісілер турасындағы әңгімелер: «Ғалым кісі», «Сәттемір хан», «»Малды пайдаға жарату».

ІІІ топ. «Ақындар» тобы.

Әртүрлі өлең жырлар: «Ей, достарым, жігіттер», «Ей, жігіттер, үлгі алмаңыз», «Береке кеткен елдерде»

Әр топ шығармаларды оқып, өзара талқылап, танысады. Мазмұнын ашу мақсатында төмендегі кестені толтырып шығады:

Шығарма тақырыбы:

Кейіпкерлері:

Қысқаша мазмұны

Тәрбиелік мәні