Еуразиның ішкі сулары

Алматы облысы, Райымбек ауданы, Сарыжаз орта мектебі,География пәнінің
мұғалімі Садвакасова Б.Ұ.

Еуразияның ішкі сулары

Сабақты ұйымдастыру кезеңінде сынып 5 топқа бөлінеді.

Сабақтың барысы .

Үй тапсырмасын сұрау.

Үйге берілген тапсырма Еуразияның климаты. Әр топтан 1 оқушыдан шығады
, әр топқа 1 минуттан уақыт беріледі .

1- топ – Климат қалыптастырушы факторлар.

2- топ – Артикалық климаттық белдеу .

3- топ – Қоңыржай климаттық белдеу .

4- топ – Тропиктік климаттық белдеу .

5- топ – Экваторлық климаттық белдеу .

Өткен материалдарды пысықтау . Ой шақыру стратегиясы (слайд) .

Өзен дегеніміз не ? Көл дегеніміз не?

Өзенді сипаттау . Көлді сипаттау .

Қоректену Саға Ағынды Қалдық

Бастауы Сала Ағынсыз Тектоникалық

Жаңа сабақ . Еуразияның ішкі сулары . (Тірек сызбалар арқылы түсіндіріледі
)

Жаңа сабақты бекіту мақсатында жүргізілген жұмыстар .
І . Географиялы диктант (слайд)
Сырдария өзені .....тауларынан бастау алып , ....ойпаты арқылы ағып өтіп,
...теңізіне құяды.
Еуразияның өзендері Тынық , Атлант, Үнді , Солтүстік Мұзды мұхит және ...
алаптарға бөлінеді.
Солтүстік Мұзды мұхиты алабынның өзендері қыста ұзақ уақыт ... жатады .
Атлант мұхиты алабында ... бөліктегі өзендер жатады .
Ішкі тұйық алаптың ең ірі өзені ... , ол ... теңізіне құяды.
Тынық мұхиты алабына енетін өзендер ... басталады .
Байкал .... материгіндегі ең .... көл .
Үнді мұхит алабының өзендері ... суларымен қоректенеді.
ІІ. Картамен жұмыс
Әр топқа ішінде сұрағы бар конверттер таратылады. Әр топтан бір оқушыдан
шығып тапсырманы орындайды.
Картадан Обь өзенін табыңыз. Ертіс оның қай жақ саласы ?
Жер шарындағы ең үлкен көлдң көрсетіңіз , оған қандай өзендер
құяды ?
Еуразиядағы тау мұздықтары қай тауларда кездеседі ? Картадан
көрсетіңіз?
Еуразиядағы қалдық көлдерді картадан көрсетініз?
Сырдария өзенін картадан көрсетініз, ол бастауын қай таудан алады?
Дұрыс – бұрыс ойыны .
Мұғалім өтілген сабақ бойынша сұрақтар оқиды . Егер өзі дұрыс жауабын
айтса оқушылар қол шапалақтайды, егер қате оқыса үнсіздік беріледі .
Сырдария және Амудария өзендері Атлант мұхит алабында жатады . (бұрыс)
Батпақтар жауын – шашын көп түсетін аудандарда кең тарлаған (дұрыс)
Еуразия материгі су қоры жөнінен Оңтүстік Америкадан кейінгі екінші
орында (дұрыс).
Еділ мен Жайықөзендері Арал теңізіне құяды (бұрыс ) .
Байкал көлі жер шарындағы ең тереең көл (дұрыс).
Қазақстанда жер асты суының мол қоры бар (дұрыс ) .
Арал теңізі тектоникалық көлге жатады (бұрыс )
Дунай, Рейн, Висла өзендері Атлант мұхит алабына жатады (дұрыс ).
Солтүстік Мұзды мұхит алабының өздерінің қыста кемелер қатынайды
(бұрыс)
Елбасымыз қолдап отырған Кіші Арал жобасы болашақтағы толығымен
аяқталған кезде, Кіші Арал суға толы (дұрыс ).
«Білім биржасы» ойыны.

Әр топқа Ганг,Сырдария ,Хуанхэ,Обь, Дунай өзендерінің біріне төмендегі
жоспар бойынша сипаттам аберілу тапсырылады.
a) Материктің қай бөлігімен ағады, қай алапқа жатады?
b) Басын қайдан алады , қайда құяды?
c) Өзеннің қоректенуі , өзеннің режимі.
d) Өзеннің экологиялық жағдайы.
Әр топтан бір- бір оқушы шығып , сұрақтарға жауап береді . Мұғалім-
банкир, оқушы – акционер , оқушы жауаптары акциямен бағаланады . Дұрыс
толық жауап – жасыл акция , толық емес жауап – сары акция , қате немесе
жартылай толық жауап – қызыл акция.
Крассворд (слайд)

1. Каспий теңізіне құятын басты өзен ?
2. Атлант мұхиты алабының ірі өзені?
3. Оңтүстік арқылы ағып өтетін өзен?
4. Елімізде бұл көл атымен аталатын қала бар
5. Қабатаралық жер асты суы?
6. Еуропалық бөліктегі ірі өзендердің бірі?
7. Еуразиядағы ең ірі өзен?

|Е | | | |
| |У | | | |
| | |Р | | | |
| | | | |З |
|Я | | | | |

Жауаптары .

1. Еділ

2. Дунай

3. Сырдария

4. Балқаш

5. Артезииан

6. Висла

7. Янцызы.

Бағалау. Үйге тапсырма беру

-----------------------
Өзен

Көл

Ішкі сулар

Өзендері

Көлдері

Мұздықтар

Жер асты сулары

Көп жылдық тоңы

Батпақтары

Өзен торы

Сол. Мұзды мұхит алабы

Ішкі тұйық алап

Атлант мұхит алабы

Үнді мұхит алабы

Тынық мұхит алабы

Енесей
Лена
Обь

Дунай
Рейн
Висла

Хуанхэ
Янцзы
Амур

Ганг
Үнді
Брахмапутра

Еділ
Сырдария
Іле

Байкал
Зайсан
Ыстықкөл

Байкал
Зайсан
Марқакөл

Арал
Каспий
Балқаш

Қалдық

Тектоникалық

Ағынды

Көлдері