Айлакер түлкі

Батыс Қазақстан облысы
Зеленов ауданы
Дарьинск жалпы орта білім беретін қазақ мектебінің «Балапан» шағын
орталығының тәрбиешісі Кенжина Гульсара Рахметовна

Білім беру саласы: «Қатынас»
Бөлімі: «Тіл дамыту»
Тақырыбы: «Айлакер түлкі»
Мақсаты: Сөйлеу мәнерін калыптастыру. Сахналау қойылымына әдіс-тәсілдерін
(дауыс ырғағы, ымдау, қимыл-қозғалыс, дауыс құдіреттілігі, интонация)
қолдануды дамыту. Шыншылдыққа, адамгершікке тәрбиелеу.
Көрнекілігі: бақшаның. Көкіністер, жемістердің сурету.
Әдіс-тәсілдері: түсіндіру, сұрақ-жауап.
Билингвалды құраушы: тауық – курица, балапан - цыпленок.

| Әрекет | Тәрбиешінің әрекеті |Балаланың әрекеті.|
|кезеңдері | | |
|Мотивация лық |Психологиялық сәт: |Ш |
|қозғаушылық |Біз орманға барайық, | |
| |Жан-жағымымызға қарайық. | |
| |Аю шықты қорбаңдап, |Шеңберге тұру |
| |Қасқыр шықты ырылдап, |арқылы балалар |
| |Түлкі шықты майысып, |қимыл-қозғалыс |
| |Қоян шықты секіріп, |арқылы ойынды |
| |Қорықпаңдар балалар |ойнайды. |
| |Орындарыңды табыңдар. | |
|Ұйымдастырушы-із|Тәрбиеші: | |
|деністік |- Балалар, біздер қандай ертегілер білеміз? |- Бауырсақ, шалқан,|
| |- Шалқан ертегісінде қандай кейіпкерлер бар?|үш аю т.б. |
| |Ғажайып сәт | |
| |Күлдірген: | |
| |- Сәламатсыздар ма, балалар! Мен сендерге | |
| |өте қызықты ертегі беріп жібердім. Егер де | |
| |менің жұмбақтарымның жауабын тапсаңдар, |Балалар |
| |ертегіні тамашалайсыңдар. Кәне, жұмбақты |қызығушылықпен |
| |мұқият тыңдайық. |тыңдайды. |
| |1. Өзі айлакер өзі бір қу, | |
| |Жүрген жері айқай да шу. |Жұмбақтың шешуін |
| |2. Сайқымазақ қулығы бар, |табады: түлкі. |
| |Барған жерде ұрлығы бар. | |
| |Баяғы бір заманда орман ішінде алай-дүлей | |
| |дауыл соғады. | |
| |Дауылдың қатты соққаны соншалық ағаштарды | |
| |тамырымен құлатып, жуан бұтақтарды сындырып | |
| |, | |
| |Жапырақтарды ұшырып әкетеді. | |
| |Аңдар қорыққанынан өз індеріне тығылыпты. | |
| |Осылайша дауыл бірнеше күн соғып, артынша | |
| |тынышталыпты. Сол орманда Әтеш пен Тауық | |
| |өмір сүріпті. |Балалар ертегіні |
| |Дауыл олардың балапандарын ұшырып |мұқият тыңдайды. |
| |әкетіпті. Жел тынышталғанда Тауық Әтешке | |
| |- Мен мұнда енді қала алмаспын. | |
| |Бізге басқа жерге қоныс аудару керек,-депті | |
| |Сөйтіп, олар жолда келе жатса алдарынан екі | |
| |үйрек кездесіпті . | |
| |Сонда Үйрек Тауықтан: | |
| |Сіңлім! Кайда жол жүрмексіндер? – деп | |
| |сұрайды. | |
| |- Біз енді бұл орманда қалуға қорқамыз, | |
| |сондықтан жаңа қоныс | |
| |іздеуге бара жатырмыз, - деді. | |
| |- Ендеше бізді де өздеріңмен бірге ала | |
| |кетіңдерші, | |
| |бізде мұнда тұрғымыз келмейді, - дейді | |
| |Үйректер Әтеш пен Тауық келісіп, төртеуі | |
| |бірге жолға шығыпты. | |
| |Сұрақ: | |
| |- Балалар, құстардың балапандарын мына дауыл| |
| |алып кете беретін болса, бұларға не істеу |- Оларға басқа |
| |керек? |жерге кету керек. |
| |Көп ұзамай оларға екі Тырна кезідесіпті. | |
| |Тырна: Барлықтарын қайда бара жатырсыңдар, | |
| |- депті. | |
| |Сонда барлығы: бұл орманда тұру қауіпті, | |
| |сондықтан басқа жерден қоныс іздеп бара | |
| |жатырмыз,- | |
| |депті. | |
| |Тырна: Ендеше бізді де ала қауіп төніп | |
| |тұр,- депті. | |
| |Енді олар алтау болып, жаңа қоныс іздепті. | |
| |Сұрақ: |- Алдымен екі |
| |- Сонымен Тауық пен Әтешке нелер кездесіпті?|үйрек, одан кейін |
| |- Тауық, Әтеш, Тырна, Үйрек аңдар ма әлде |екі тырна |
| |құстар ма? |кездесіпті. |
| |- Құстардың қандай пайдасы бар? | |
| |Жолдан бұларға Қоян да ілесіпті | |
| |Кенет қайдан шыққан белгісіз алдарынан Түлкі| |
| |шығыпты. |- Құстар. Құстардан|
| |Ол қоныс аударушыларды көріп таңғалып, былай|жұмыртқа аламыз, |
| |дейді: |жұмыртқадан балапан|
| |Шырақтарым, қайда бағыттап бара жатырсыңдар?|шығады. |
| | | |
| |Барлығы: Біз мына орманда қалуға қорқамыз, | |
| |сондықтан өзімізге жаңа қоныс іздеп бара | |
| |жатырмыз- депті. | |
| |Біздің орманнан кетпеңдер! Мен жақсы жер | |
| |білемін. | |
| |Сол жерді көрсетейін бе? | |
| |Онда тыныш және сендер онда рақат өмір | |
| |сүресіндер! – дейді. | |
| |Сұрақ: | |
| |- Балалар, олар Түлкіге сенді ме? | |
| |Ең әуелі оған ешкім сенген жоқ. Бірақ Түлкі | |
| |айтқан | |
| |жерді мақтап, алдағаны сонша, | |
| |ақырында бәрі сол жерді көруге көніп: | |
| |Жарайды, ең әуелі мақтаған жерге барып, | |
| |көрейік. | |
| |Ұнамаса әрі қарай кете береміз,- деді. | |
| |Түлкі оларды дәл өзінің ініне әкеліп алып: | |
| |- Бұдан әрі жол тар, мен алдына шығайын, |- Жоқ, олар |
| |ал сендер бір-бірден менің артымнан |сенбейді. |
| |жүріндер,- деді. | |
| |Осы сөзден кейін ол ініне жылмаң етіп түсіп,| |
| |жасырынып қалды. | |
| |Ал оның артынан бірінші Тырна кірді, сосын | |
| |Әтеш, тағы қалғандары. | |
| |Түлкінің алдағанын білген Қоян жылдам | |
| |секіріп, |Сергіту жаттығуын |
| |апаннан шығып кетті. |орындарынан тұрып |
| |Қатты жүгіреттін Қоянға Түлкі жете алмады. |орындайды. |
| |Бірақ аңқау құстарды жеп қойды. | |
| |Сергіту сәті. |Балалар рөлдерге |
| |Драмалық ойын. |бөлініп, ертегі |
| | |желісімен ойнайды. |
|Рефлексивті- | Сұрақ-жауап әдісі арқылы ертегі мазмұнын |Сұрақтарға жауап |
|түзетушілік |қалай мергенгенін тексереді. |береді, бір-бірінің|
| | |жауаптарын |
| | |толықтырады. |

Күтілетін нәтиже:
Біледі: Кейіпкерлердің қимыл-қозғалысын келтіруді.
Игереді : ертегіні сахналауды..
Меңгереді: Аңдардың, құстардың дауыс ырғағын келтіруді біледі..