Қазақтардың е.пугачев бастаған шаруалар көтерілісіне қатысуы 8 сынып

Пәні Қазақстан тарихы
Сыныбы 8 <<б>> сыныбы
Күні 09.10.2014
Сабақтың тақырыбы
Қазақтардың Е.Пугачев бастаған шаруалар көтерілісіне қатысуы
Жалпы мақсаты

Е.Пугачев бастаған шаруалар көтерілісіне қазақтардың қатысу себептері, тарихы маңызы мен патша үкіметінің отарлау саясаты туралы білім беру
Күтілетін нәтиже

А- Көтеріліске қазақ халқының қатысу себебі, жүру барысы мен тарихи маңызы туралы түсінеді;
В- Көтерілістің жеңілу себептері мен салдарларын анықтай алады;
С- Көтеріліс барысында және күшпен басылғаннан кейінгі Патша үкіметінің отарлау саясаты туралы қорытынды жасайды
Тапсырмалар

<<Сәттілік тілеймін>> тренингі арқылы жұмыстануға әзірлеу, <<Бір шапалақ>> әдісі, мәтінмен жұмыс, жеке жұмыс: маршруттық картаны толтыру арқылы өткен сабақты актуалдау, <<Сиқырлы стикер>> әдісін пайдаланып <<тарихи мінездеме>> беру, топтық жұмыс:флипчарт қорғау арқылы жаңа сабақты түсіну, <<Екі жұлдыс, бір ұсыныс>> әдісі көмегімен өзара бағалау, <<Бармақ көрсету>> әдісі арқылы түсіну дәрежесін бағалау, жұптық жұмыс:<<Оқиға.Себеп.Нәтиже>> кестесін толтыру арқылы білімдерін қолдану, <<3 жаңа сөзге анықтама бер>> әдісі арқылы рефлексия жасау, <<Сұрақ қойу>> әдісі арқылы білімдерін пысықтау, <<топтардың өзін-өзі бағалау>> стратегиясы арқылы рефлексия жасап, өзін-өзі бағалату
Қажетті жабдықтар

Проектор, постер, фламастер, ақ парақ, бор, қалам, оқулық, сызғыш, қаламсап, <<Е.Пугачев мұражайына саяхат>> презентациясы, <<16-18 ғ Қазақ хандығы>> презентациясы
Сабақ барысы:
Сабақ кезеңдері
Мұғалім әрекеті
Оқушы әрекеті
Кіріспе
(15 мин)
2 мин

1 мин

12 мин

Оқушылармен амандасып, түгендейді
<<Сәттілік тілеймін>> тренингін өткізіп, 5 топқа шеңберде тұру ретімен бөледі.
<<Өткен сабақты 3 сөзбен қалай қорытуға болады?>>
Үй тапсырмасын қаншалықты меңгергендігін анықтау үшін, оқушыларға <<Маршруттық карта>> беріледі
<<Сиқырлы стикер>> әдісін пайдаланып <<тарихи мінездеме>> беру
<<Оқушылар қалай жұмыстану керек екендігі түсінікті ме?>>
Сәлемдесіп, сабақта жоқ оқушыларды айтады
Тренингке белсенді қатысып, қызығушылығы оянады. Сапта тұру ретімен 5 топқа бөлінеді
Сұрақтарға ойланып жауап береді
Маршруттық картамен өз бетінше жұмыстанып, өзін өзі реттеуге дағдыланады
Түсіну дәрежесін <<Бармақ көрсету>> арқылы көрсетеді.
Тұсаукесер
(4-5 мин)
2-3 мин

1-2 мин
<<3 жаңа сөзге анықтама бер>> әдісін қолданады: <<Көтеріліс>>, <<Отарлау>>, <<Қозғалыс>>
<<Осы аталған ұғымдарға қандай анықтама бере аласыңдар?>>
<<Көтеріліс, <<отарлау>>, <<қозғалыс>> ұғымдарының бүгінгі сабақпен қандай байланысы болуы мүмкін?>>
<<Е.Пугачев мұражайына саяхат>> презентациясын ұсынады
Оқушылар аталған сөздерге бар білгені бойынша анықтама береді
Оқушылар жауап береді, жаңа сабақ тақырыбына көңіл бұрады

Оқушылар Пугачев мұражайына барған кездегі эмоцияларын еске түсіріп, сабаққа қызығушылығы оянады
Негізгі бөлім
(20 мин)
1 мин

2 мин

10 мин

7 мин

Сабақтың тақырыбын жариялайды: Қазақтардың Е.Пугачев бастаған шаруалар көтерілісіне қатысуы
Сабақтың мақсатымен таныстырады: Е.Пугачев бастаған шаруалар көтерілісіне қазақтардың қатысу себептері, тарихы маңызы мен патша үкіметінің отарлау саясаты туралы білім беру
Сабақ бойынша табыс критерийлерін құруды ұсынады
<<Оқушылар табыс критерийлері түсінікті ме?>>
<<16-18 ғ Қазақ хандығы>> презентациясын пайдаланып, көтерілістін өткен жерлерін көрсетеді
Топтық жұмысты ұйымдастырады:
1 топ Е.Пугачев бастаған көтеріліске қазақтардың қатысу себептері
2 топ Қазақтардың көтеріліске қатысу барысы
3 топ Қазақ жасақтарының көтеріліс жеңілгеннен кейінгі соғыс қимылдары
4 топ Көтерілістің жеңілу себептері
5 топ Қазақтардың көтеріліске қатысуының тарихи маңызы
Флипчарт толтырудың табыс критерийлерін жасақтайды, әрі қарай жұмыстануын қадағалайды
<<Оқушылар тапсырма түсінікті ме?>>
Әр топ кезек-кезегімен флипчарттарын қорғап, өзге топтар <<Екі жұлдыз, бір ұсыныс>> әдісі арқылы бағалайтынын айтады.
Сабақ тақырыбы мен мақсатымен танысып, табыс критерийлерін жасақтайды

Өз топтарында сәйкесінше тақырыпша бойынша жұмыстанып, табыс критерийлеріне сәйкес флипчарт толтырады

Түсіну дәрежесін <<Бармақ көрсету>> арқылы көрсетеді.

Түсіну дәрежесін <<Бармақ көрсету>> арқылы көрсетеді.
Топтар өз флипчарттарын қорғап, өзара бірін-бірі бағалайды

Оқушылар жұпта кестені толтырып, сабақтың негізгі мақсатына қол жеткізеді
Түсіну дәрежесін <<Бармақ көрсету>> арқылы көрсетеді.
Қорытынды
(5 мин)

1 мин

2 мин

1 мин

1 мин
<<3 жаңа сөзге анықтама бер>> әдісін қолданып, <<Оқушылар, енді <<Көтеріліс>>, <<Отарлау>>, <<Қозғалыс>> сөздеріне қандай анықтама бересіз?>> деп сұрайды, сабақтың басындағы жауаптарымен салыстырғызады
<<Күрделенген сұрақ қойу>> әдісін пайдаланады
-<<1773-1775 ж өмір сүрсен, Е.Пугачев бастаған шаруалар көтерілісіне қатысар ма едің?Неге?>>
-<<Сіздің ойынызша, көтеріліс кезінде жеңіске жету үшін, не істеу керек?>>
- <<Неге бұл көтеріліске орыс, башқұрт, қазақ, қалмақ ұлттары қатысты?>>
-<<Көтерілісті, күш көрсетпей, қалай басуға болады?>>

<<Топтар, табыс критерийлеріне сәйкес бүгінгі сабақтағы жұмысыңызды қалай бағалайсыз?>>
Үй тапсырмасы: Тақырыпты мұқият оқу. <<Оқиға.Себеп.Нәтиже>> кестесін толтыру:
Оқиға
Себеп
Нәтиже
Е.Пугачев бастаған шаруалар көтерілісі

Көктемірдің <<көзге көрінбейтін қозғалысы>>

Орал қаласындағы <<Е.Пугачев>> атындағы музейге барғандағы әсеріңіз туралы эссе жазып келу
<<Оқушылар үй тапсырмасы түсінікті ме?>>
Оқушылар өздерінің жауаптарын салыстырып, бағалайды

Сұрақтарға ойланып жауап береді

Әр топ көшбасшысы өз тобының жұмысына баға береді

Үй тапсырмасын түсініп, табысты орындайды

Тақырыпты өмірмен байланыстырып, эссе жазады.
Түсіну дәрежесін <<Бармақ көрсету>> арқылы көрсетеді.
Сабақтың өзіндік талдауы

Сабақ бойынша өзгертулер

Сабақ кезеңі
Сауалдың мақсаттары
Кіріспе
Тұлға аралық байланысты орнату
Сыныптың білім деңгейін анықтау
Алдыңғы сабақты қысқаша қайталау
Сабақ тақырыбын білдіретін мәселелерді анықтау
Тұсаукесер
Қызығушылық пен назарға қол жеткізу
Пайымдауға және логикалық ойлауға себепші болу
Оқушылар болып жатқан оқиғаларды түсінгендерін анықтау
Негізгі бөлім
Назар аудару және түсіндіру
Балаларды бақылауды жүргізуге мен қорытынды шығаруға жетелеу
Қиындықты, түсінбеушілікті анықтап, жеке оқушыларға көмек көрсетуге қатысу
Қорытынды
Сабақтың басты сәттерін анықтау
Сабақ қорытындысы мен түсіну дәрежесін ,меңгеруін бағалау
Қосымша проблемалар туралы әңгімелесу

Маршруттық карта <<Үй тапсырмасын қайталау>>
* §8.Абылай хан тұсындағы Қазақ хандығы тақырыбы бойынша біліміңді тексер
* Тапсырмаларды ұқыпты әрі нақты орында
* Өз ойында жинақтап, толық жауап беруге ұмтыл

І тапсырма. Жеке жұмыс <<Дискуссиялық өрнек толтыру>>: оқиғалардың дұрыс-бұрыстығына сай, қажетті бағанға (+) белгісін қой
(орындау уақыты - 2 мин)
Оқиғалар атауы
Келісемін
Келіспеймін
Абылай хан 1711-1781 жж өмір сүрді


Абылай ханның азан шақырып қойған шын есімі <<Әбілмәмбет>>


1772 ж Абылай хан қазақтың бүкіл Үш Жүзінің ханы болып жарияланды


Абылай хан халықты неғұрлым жақсы басқару үшін, Үш Жүздің әр қайсысына өзінің ұлдары мен жақын туыстарын билеуші етіп қойды


Бұқар жырау Абылай ханның кеңесші жырау болды


1758 жылы Ресей армиясы Жоңғарияны толықтай басып алды


Жоңғария мемлекеті жойылып, оның орнына Қытай империясы Шыңжан аймағын құрды


1756 ж Абылай хан Қытай империясымен дипломатиялық қарым-қатынас орнатады


Абылай хан билігі тұсында қазақ-қырғыз қатынастары бейбіт түрде өрбіді


XVIII ғасырдың аяқ кезінде Орта Жүз бен Ұлы Жүз қазақтарының бір бөлігі Қытайдың қоластына өтті



ІІ тапсырма. Жеке жұмыс <<Оқиға.Себеп.Нәтиже>> кестесін толтыр: кестеде оқиғалар атаулары берілген, сәйкесінше себебі мен нәтижесін - фактілерді пайдаланып нақты ашып жаз.(орындау уақыты - 5 мин)
Оқиға
Себеп
Нәтиже
1756 ж Абылай хан Қытай империясымен дипломатиялық қарым-қатынас орнатты

1758 жылы Қытай империясы Жоңғарияны басып алды

1765 ж, 1770 ж, 1779 жылы Абылай хан қырғыздарға қарсы жорықтар ұйымдастырды

ІІІ тапсырма. Жеке жұмыс <<Егер де...>>: төмендегі сөйлемді ойланып, толықтыр: болжап көр, егер де сен Абылай ханның орнында болғанда, қандай әрекеттерге барар едің. Жауабын сол кездеге тарихи қалыптасқан жағдайға сай болуы шарт, яғни қияли жауап беруге болмайды (орындау уақыты - 5 мин)

Егер де мен Абылай ханның орнында болсам, Қазақ хандығын күшейту үшін, _____________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________