Өз құқығыңды білгенің-дұрыс өмір сүргенің

Қостанай облысы, Арқалық қаласы,
Қайыңды ауылы орта мектебінің
қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімі
Канапина Гүлдана Оракбаевна

Тақырыбы:Өз құқығыңды білгенің-дұрыс өмір сүргенің
Мақсаты: 1. Оқушылардың құқықтық білімдерін тексере отырып, жауапкершілікті
арттыру, алдына мақсат қоя білуге баулу.
2. Оқушылардың ойлау, тыңдау, сөйлеу мәдениетін дамыту, сөздік қорларын
молайту.
3. Оқушыларды адамгершілікке, елжандылыққа, құқықтық сауаттылыққа
тәрбиелеу.
Сабақтың барысы: Ұйымдастыру
а) Оқушыларды екі топқа бөлу
1-топ «Әділет», 2-топ «Ақиқат»
ә) Әділқазылар алқасын сайлау
б) Сайыстың мақсаты мен мазмұнын таныстыру
Кіріспе.Мұғалімнің сөзі
Қазақстан Республикасы Президенті Н. Ә. Назарбаев 1995 жылы маусым айында
елімізде жаппай құқықтық білім беруді жүзеге асыру жөніндегі шаралар туралы
қаулы қабылданған болатын. Құқықтық білімге терең назар аударудың бірқатар
себептері бар.
Біздің бүгінгі сайысымыздың тақырыбы: «Өз құқығыңды білгенің-дұрыс өмір
сүргенің»
деп аталуының себебі, өйткені біз демократиялық жолда дамып келе жатқан ҚР
азаматтарымыз. Біздің Конституцияның І бабында ҚР өзін демократиялық,
зайырлы, құқықтық және әлеуметтік мемлекет ретінде орнықтырды, оның ең
қымбат қазынасы – адам және оның өмірі, құқығы мен бостандықтары.
Ал Конституциямыздың 12 бабында «Адам құқығы мен бостандықтар әркімге
тумысынан жазылған, олар абсолютті деп танылады, олардан ешкім айыра
алмайды, заңдар мен өзге де нормативтік құқықтық актілердің мазмұны мен
қолданылуы осыған орай анықталады. Республикамызда азамат өзінің
азаматтығына орай құқықтарға ие болып, міндеттер атқарады.
. «Өз құқығыңды білгенің-дұрыс өмір сүргенің» атты сайысымызды бастаймыз
Сайыстың жоспары:
1. Таныстыру (топ аты, өмірлік ұстанымы, топ төс белгісімен таныстыру)
2. Тікелей сұрақ (әр топқа заң, құқық тақырыптарына қатысты 10 сұрақ
қойылады. Әрбір дұрыс жауап бір ұпаймен есептеледі)
3. «Ой жалғау» (мақалдың жалғасын табу)
4. «Ойымды тап» 6-ұяшық беріледі.
6. «Ой талқы» Берілген сұраққа әр топ ой-тұжырымдарын білдіреді (уақыт 3
минут)
7. Қорытынды (әділқазы алқасының қорытындысы)
[pic]

І. бөлім «Таныстыру»
(Әр топ атын, топ ұстанымы, топ төс белгісімен таныстырып өтеді. Жоғарғы
ұпай 10 ұпай)
І-топ сұрақтары
1.БҰҰ-ның Балалар қоры? (ЮНИСЕФ)
2.БҰҰ-ның Бас Ассамблеясы қашан «Балалар құқығы туралы Конвенция»
қабылдады?(1989 жыл,20 қараша)
3.Конвенция қандай құжат? (әлемдік қауымдастыққа кіретін мемлекеттер
жасаған көп жақтылы заңды міндетті құжат)
4.Конвенция бойынша құқыққа ие болу қабілеті қай кезден бастап пайда
болады?
5.Конвенцияда білім алу құқығы жайында не айтылған?(Қатысушы мемлекеттерден
ақысыз және міндетті базалық білімді қамтамасыз ету талап етілген).
ІІ-топ сұрақтары
1Конвенция негізінде Қазақстанда «Қазақстан Республикасы балалардың құқығы
туралы заң» қай жылы қабылданды?(2002 жылы)
2.Заң неше баптан тұрады?(54 баптан)
3.Бала құқықтары туралы Конвенцияға сәйкес 18 жасқа толмаған адам кім деп
танылады?(бала деп танылады)
4.ҚР «Бала құқықтары туралы Конвенцияға» қол қою арқылы не нәрсеге
міндеттеледі?
5.Қазақстандағы балалар қоры қалай аталады және оның басшысы?(«Бөбек»
қоры,Сара Алпысқызы Назарбаева)

ІІІ бөлім «Ой жалғау» ( сөздерден мақалдар құрау)
«Әділет» тобына
1. Заңның құрығы ... (бәрінен ұзын)
|заңның | |
| |Бәрінен ұзын |
|Қоғамның | |
|Елдің | |

Өш алғаннан гөрі ... (кешірген жөн)
|Кек алғаннан | |
| |жөн |
|Өш алғаннан | |
|Ұрысып алғаннан | |

2. Ақырын жүріп... (анық бас)
|Ақырын | |
| |Анық бас |
|Жылдам | |
|Асықпай | |

3. Асыл тастан ... (өнер жастан)
|Асыл | |
| |жастан |
|Дара | |
|Жалғыз | |

4. Тура биде ... (туған жоқ)
| Тура | |
| |жоқ |
|Бір беткей | |
|Екі жүзді | |

«Ақиқат» тобына
1. Ұрлық түбі ... (қорлық)
|Ұрлық | |
| |қорлық |
|Жымқыру | |
|Алу | |

2. Жазасын тартпайтын ... (жамандық жоқ)
|Жазасын | |
|тартпайтын | |
| |жоқ |
|Өтірігін | |
|тартпайтын | |
|Айлакерлігі| |
|н | |
|тартпайтын | |

3. Әдепті бала ... (арлы бала)
|Әдепті | |
| |бала |
|Жақсы | |
|Әдемі | |

4. Тәрбие ... (отбасынан басталады)
| Тәрбие | |
| |басталады |
| Білім | |
| адалдық | |

5. Әділ істің ... (арты игі)
|Әділ | |
| |игі |
|Ақиқат | |
|Тура | |

ІҮ.бөлім 6-ұяшықта берілген сөздерге 1-минутта мағынасын табу
|Мектеп |бор |үзіліс |күнделік |Парта |
|Жаз |Ыстық күн |қарбыз |Суға түсу |Күнге күю |
|Мамандықтар |мұғалім |Тіс дәрігері |балықшы | |
|Менің үйім |перде |кілем |Диван | |

Ү. Бөлім. «Ойымды аңғар» елестету ойыны.Топ басшысы. І-топ «ОҚУШЫ» сөзін
таңдап 4 сөз айту керек топ мүшелеріне айтпай мысалы оқушы-күнделік-қалам-
сөмке-, ІІ-топ «БАЛАлар» ойыншық-жылау-ойнау .
ҮІІ. бөлім Қорытынды
(әділқазы алқасының қорытындысы, жеңімпаз топты марапаттау)
Құрметті ұстаздар мен оқушылар!
Біз бүгінгі «Өз құқығыңды білгенің-дұрыс өмір сүргенің» атты сайысымызды
қорытындылай келе, сіздердің келешекте өз білімдеріңізді шыңдай, рухани жан
дүниеңізді байыта отырып, өз құқықтарыңызды жете меңгеріп, еліміздің жақсы
азаматы болуларыңызға сенім артамыз.
«Тәртіпсіз ел болмайды, тәртіпке бас иген құл болмайды» (Б.
Момышұлы) дей келе қашанда Ата-заңымызды қорғауға, бекітілген тәртіпке
бағынуға, өз құқықтарыңызды орынды пайдалана білуге шақыра отырып, бүгінгі
сабағымызды аяқтаймыз.
Сіздерге әрқашанда сәттілік тілейміз!