Төртбұрыштардың аудандары

«Көпбейінді №3 мектеп-гимназиясы» КММ-нің
І санатты математика мұғалімі
Қасенова Ғалия Еркінқызы

Сынып: 8
Пән: Геометрия
Сабақтың тақырыбы: “Төртбұрыштардың аудандары”

Сабақтың мақсаттары:
1) Оқушылардың теориялық білімдерін практикамен ұштастыра отырып, осы
тақырып бойынша есептерді шығаруға, жұмыс істеу дағдыларын дамыту.
2) Ойын элементтерін пайдаланып, балалардың іскерлік қабілеттерін
арттыру, шығармашылықпен жұмыс істеуге баулу, өмірмен байланыстылығын
жетілдіру
3) оқушылардың жауапкершілік сезімін арттыру, еңбектенуге тәрбиелеу
Сабақтың түрі: сайыс сабақ
Сабақтың типі: жалпы материалды қайталау
Қолданылатын әдіс-тәсілдер:
Қолданылатын көрнекіліктер: Интерактивті тақта, презентация, тесттік
бағдарлама

Сабақтың барысы: 1.Ұйымдастыру кезеңі. (амандасу, сабаққа әзірліктерімен,
психологиялық дайындықтарын байқау, сабақ мақсатымен
таныстыру, сыныпты 5 топқа бөлу).
- Балалар, өздерің білесіңдер, әр жыл сайын Ел басымыз халыққа жолдау
арнайтынын. Биылғы жылғы жолдауы Қазақстан еліне үлкен серпіліс берді.
Себебі, жоладу «Қазақстан 2050 Мәңгілік ел» стратегиялық бағдарламасы
жасалды. Осы стратегияда Мәңгілік елдің өз логотипі белгіленіп, оның жеті
бөлігі ажыратылды. Олай болса, біз осы «Біздің күш-қуатымыздың» жеті
бағытын анықтау арқылы сабағымызды 7 кезеңге бөлеміз.

Мақсатымыз: Алған білімімізді жинақтау, жүйелеу.
Міндетіміз: 1. Алған білімізді қолдану; 2. Татулық пен бірлікте жұмыс
жасау; 3. Белсенді болу.

1) Біздің күш-қуатымыз – әділ басқаруда!
Үй тапсырмасы: Әр топ аттары бойынша модель жасау, қорғау.
1-топ: Тіктөртбұрыш
2-топ: Параллелограмм
3-топ: Квадрат
4-топ: Ромб
5-топ: Трапеция

2) Біздің күш-қуатымыз – жаңа энергетикалық саясатта!

«Кім жылдам?» Крассворд шешу:
Көлденеңінен: 1. Қарама-қарсы қабырғалары параллель төртбұрыш
2. Барлық бұрыштары тік параллелограмм
3. Төртбұрыштың төбелерін қосатын кесінді
4. Тек екі қарама-қарсы қабырғасы параллель болатын төртбұрыш
Тігінен: 1. Қилыспайтын түзулер -
4. Төртбұрыштың іргелес екі қабырғасын қосатын нүкте
5. Төртбұрыштың қарама-қарсы төбелерін қосатын кесінді.
6. Барлық қабырғалары тең тіктөртбұрыш
7. Барлық қабырғалары тең параллелограмм

| | | | | | | | | | | | |5 | |6 | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |7 | | | | | | | | | | | | | | | |
| | | | | | | | | | | |1 | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| | | | | | | | | |2 | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |3 | | |
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| | | | | | | | | | | | | | | |4 | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |

3) Біздің күш-қуатымыз – қоршаған ортаға қамқорлық жасауда!
1. «Барлық фигуралар керемет – ұнағанын таңдап ал» (Фигуралардың
қасиеттері оқылады, қай фигура екенін тапқан топ сол фигураның суретін
көрсетіп, оның астындағы жасырылған есепті шығарады).
Сұрақтар:
а) Қарама-қарсы екі қабырғасы тең және параллель дөңес төртбұрыш – (пар-
мм)
ә) Диагональдары тең парарллелограмм – (тіктөртбұрыш)
б) Диагональдары өзара перпендикуляр және бұрыштың биссектрисалары болатын
төртбұрыш – (ромб)
в) Орта сызығы табандарына параллель және олардың қосындысының жартысына
тең – (трапеция)
г) Барлық қабырғалары мен бұрыштары тең төртбұрыш – (квадрат)

Есептер:
а) АВСД – параллелограмм, АД=12см, АВ=20см, (В=1500. S - ?
ә) Егер тіктөртбұрыштың қабырғаларының қатынасы 5:12, ауданы 240дм болса,
қабырғалары неге тең?
б) Ромбының диоганалі 12см және екі қабырғасымен де 600 жасайды. Ромбының
ауданын тап.
в) Теңбүйірлі трапецияның табандары 5,1дм және 6,9дм, бүйір қабырғасы 41см.
Ауданын тап.
г) Квадраттың периметрі 12 см-ге тең. Оның ауданын тап.

4) Біздің күш-қуатымыз – бәсекелестікке қабілетті экономикада!
«Ертегі есеп»
... Орманды алқапқа барлық төртбұрыштың түрлері жиналады. Олар өздерінің
араларынан патша сайламақ болады. Бірақ келіспей, ұзақ дауласады. Сол кезде
кәрі параллелограмм: - - Барлығымыз төртбұрыштар патшалығына барайық. Кім
бірінші жеткен болса, сол патша тағына лайық деп саналсын, -дейді. Бұған
барлығы келіседі. Келе жатқанда алдарынан өзен кездеседі. Сонда өзен: Мені
тек кімнің диагоналі қилысады және қилысу нүктесінде қақ бөлінеді тек сол
ғана өте алады, - деп сылдырлап қоя береді. Кейбірі қалып, өткендері ары
қарай жол жүреді. Алдарынан үлкен тау шығады, ол диагональдары тең
төртбұрыштар ғана өте алатынын айтады. Кейбір саяхатшылар бұл жердеде
қалады. Өткендері келе жатса, алдарынан үлкен сайды жалғастырып тұрған
жіңішке көпір шығады. Ол да өз шартын айтады: Кімнің диагональдары
тікбұрыш жасап қилысса солар ғана өте алады. Көпірден тек бір ғана
төртбұрыш өтіп, патша сарайына жетіп, патша атанады.
Сұрақ: Қай фигура патша болды? Оның ең бірінші қарсыласы кім болды?
Қайсысы жарыстан бірінші шығып қалды?

5).Біздің күш-қуатымыз – Бақытты адамдарда

Шығармашылық тапсырма:
Бүйір қабырғалары 2 см тең бірдей тең бүйірлі үшбұрыштың 30-ы беріледі.
Осы үшбұрыштардан ауданы 4 см2-қа тең квадрат, 8 см2-қа тең ромб, 8 см2-қа
тең тіктөртбұрыш, 16 см2-қа тең квадрат, 12 см2-қа тең параллелограмм, 12
см2-қа тең трапеция құрастырыңдар.

6) Біздің күш-қуатымыз – өркендеген қалаларда!
Бекіту кезеңі:
Тестік тапсырма.
1. Тік төртбұрыш ұзындығы енінен 8 см артық, ал ауданы 65 см2. Қабырғаларын
табыңыз.
А) 13 см және 5 см
В) 10 см және 18 см
С) 6 см және 14 см
Д) 7 см және 15см
2. Квадрат диагоналы [pic]-ге тең. Квадрат ауданын табыңыз.
А) 5см
В) 4 см
С) 2 см
Д) [pic]см
3. Ромб биіктігі 2-ге тең. Ромб бұрышы 300 болса, ауданы неге тең?
А) 6 см
В) 10 см
С) 8 см
Д) 12 см
4. Параллелограмм қабырғалары 2 және 3, ал арасындағы бұрыш 450.
параллелограмм ауданын табыңыз.
А) 5см
В) 4 см
С) 2[pic] см
Д) [pic]см

5. Тең бүйірлі трапецияның бүйір қабырғасы 4 және табанымен 300 бұрыш
жасайды, орта сызығы 5-ке тең. Трапеция ауданын табыңыз.
А) 10 см
В) 25 см
С) 15 см
Д) 20см

7. Біздің күш-қуатымыз – сындарлы интеграцияда!
Қорытындылау, бағалау.

8. Үйге тапсырма: тарау соңындағы тестік тапсырма.
[pic]
-----------------------
2

2