Эволюцияның дәлелдемелері: сабақ жоспары мен әдістемесі

Сабақтың тақырыбы: §38. Эволюцияның дәлелдемелері . Күні: 09. 02. 15.

Сабақтың мақсаты:

Білімділігі: Оқушыларға органикалық дүние эволюциясының дәлелдемелері жайында түсінік бере отырып, оқушылардың білімін жетілдіру.

Тәрбиелілігі: Оқушыларға білім бере отырып, топпен жұмыс істей білуге, ұқыптылыққа, әдептілікке, жинақылыққа, өсімдіктер мен жануарлар дүниесін қорғауға тәрбиелей білу, экологиялық тәрбие беру

Дамытушылығы: Оқушылардың ой - өрісін, сана - сезімдерін, пәнге деген қызығушылығын дамыта отырып, білім беру.

Сабақтың типі: жаңа білімді игеру

Сабақтың түрі: аралас сабақ

Сабақтың өтілу әдісі: топтық

Сабақтың көрнекілігі: оқулық, слайд, стикер, муляждар, карта, микроскоп

Сабақтың басқа пәндермен байланысы: тарих, география, медицинамен

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі

А) Сәлемдесу.

Б) оқушылардың сабаққа қатысуын қадағалау, сабаққа дайындығын тексеру.

В) сабақтың мақсатымен, тақырыбымен таныстыру

Г) Жас ғалымдар топтарымен таныстыру: «Палеонтологтар», «Анатомдар», «Химиктер», «Цитологтар», «Эмбриологтар».

ІІ. Миға шабуыл

№ 1. Блиц сұрақтар( 1мин) : әр сұрақ - 1 ұпай

Эволюция деп нені айтамыз?
Қалай ойлайсыздар, Карл Линнейдің еңбектерінің мәні неде?
Бірінші эволюциялық теорияның авторы кім ?
Қалай ойлайсыздар, Ламарктың эволюциялық теориясының мәні неде?
Эволюцияның қозғаушы күштері не?

№ 2. Анықтама мен терминдерді сәйкестіріңдер(2 мин) : әр сұрақ - 2 ұпай

1. Түр: 1. Түр

А. Тірі табиғат өзгермейтіндігін және әуел бастан мақсатқа сәйкестілікті қуаттайтын метефизикалық көзқарас: А. Тірі табиғат өзгермейтіндігін және әуел бастан мақсатқа сәйкестілікті қуаттайтын метефизикалық көзқарас

1. Түр: 2. Ароморфоз

А. Тірі табиғат өзгермейтіндігін және әуел бастан мақсатқа сәйкестілікті қуаттайтын метефизикалық көзқарас: Ә. Сыртқы ортанын жағдайына байланысты түрлер өзгергіштігін қуаттайтын көзқарас

1. Түр: 3. Креационизм

А. Тірі табиғат өзгермейтіндігін және әуел бастан мақсатқа сәйкестілікті қуаттайтын метефизикалық көзқарас: Б. Әр алуан тіршілік жағдайларында пайда болып, организмнің құрылым деңгейін күрделендіретін бейімділіктер

1. Түр: 4. Трансформизм

А. Тірі табиғат өзгермейтіндігін және әуел бастан мақсатқа сәйкестілікті қуаттайтын метефизикалық көзқарас: В. Табиғат, болмыс алғышқы, ал сана, рух, ой туынды. Табиғат мәңгілік, ол жаралмайды, уақыт пен кеңістікте шексіз-шетсіз өмір сүреді.

1. Түр: 5. Материализм

А. Тірі табиғат өзгермейтіндігін және әуел бастан мақсатқа сәйкестілікті қуаттайтын метефизикалық көзқарас: Г. Тірі организмдердің қарапайым құрылыстан күрделіге қарай жоғарылауы

1. Түр: 6. Градация

А. Тірі табиғат өзгермейтіндігін және әуел бастан мақсатқа сәйкестілікті қуаттайтын метефизикалық көзқарас: Д. Құрылысы ұқсас, шығу тегі бір, өзара еркін шағылысып, өсімтал ұрпақ беретін және ұзақ уақыт нақты аймақты мекендейтін, сол орта жағдайларына жақсы бейімделген даралар жиынтығы

Жауабы: 1- д, 2-б, 3-а, 4-ә, 5-в, 6-г.

№ 3. Ғалымдарды анықта (2 мин) : 3 ұпай

К. Линней: К. Линней

Ж. Б. Ламарк: Ж. Б. Ламарк

Ч. Дарвин: Ч. Дарвин

К. Линней:

Ж. Б. Ламарк:

Ч. Дарвин:

А:

1. Талантты, бірақ сәтсіз

2. Күресті, дәлелдеі

3. Бірінші эволюциялық іілім құрды

4. Жаратушы

Ә:

1. Еңбекқор, салмақты

2. Саяхатшыл, бақылаушы, анализдеуші

3. Тіршілік эволюциясының себебін анықтаушы

4. Данышпан

Б:

1. Эрудит, идеалист

2. Жазды, жүйеледі, ұйымдастырды

3. Жасанды жүйелеуді жасады

4. Тыным таппайтын

1 2 3

4 5 6

Жауабы:

К. Линней: К. Линней

Ж. Б. Ламарк: Ж. Б. Ламарк

Ч. Дарвин: Ч. Дарвин

К. Линней: Б, 5, 1

Ж. Б. Ламарк: A, 2, 4

Ч. Дарвин: Ә, 3, 6

№4 (4 ұпай) . Эволюциялық көзқарастың қалыптасуын дәлелдеу. 1 мин.

Керіктің мойынынң ұзындығын осы ғалымдардың теориясына арқаланып түсіндіріңдер.

Күтілетін жауаптар

: К. Линней : Жаратушы әуел бастан солай жаратқан деген.

Ж. Б. Ламарк : Жаратушы «жетілдіруге ұмтылдыратын» күш салаып, мойыны қысқа жануарлар жапыраққа жетуге ұмтылып, мойының созып жаттықты. БЕЛГІЛЕР ҰРПАҚҚА БЕРІЛДІ.

Ч. Дарвин : Керіктердің ата тектерінде мутациялар пайда болып, мойындарының ұзын болуына әкеледі. Тіршілік үшін күресте ұзын мойынды керіктер жеңіп шығып, ұрпақ қалдырған.

ІІІ. Мағынаны тану. Топтық жұмыс.

№ 5. Әр топқа мәтіндер таратылып, тапсырма беріледі: Өз сала бойынша эволюцияны дәлелдеу. Кабинеттегі бар құрал жабдықтарды пайдалана білу. 5 минут дайындыққа + 2 минут қорғауға. 7 ұпай

ІҮ. Жаңа сабақты қорытындылау.

№ 6. Әр топ постерге жауабын жазады( бұл сұрақтар ҰБТ жиі кездеседі) (2 мин) : 5 ұпай

Адам организміндегі рудименттер:
Адам организміндегі атавизмдер:
Мюллер - Геккельдің биогенетикалық заңы:
Қазба өтпелі формаларға жатады:
Жылқының палеонтологиялық қатарының авторы:
Карл Бэр заңы:

Жауаптары:

Құйымшақ, соқырішек, үшінші қабақ(эпикантус), ақыл тіс, құлақ бұлшықеттері, қаз терісі
Түктілік, құйрық, көпемшектілік, саусақ арасындағы перепонки
Онтогенез филогенездің қысқаша қайталануы.
Архиоптерикс, псилофиттер, тұқымды қырықжапырақ
Ковалевский В. О. Жылқының палеонтологиялық қатары
фенакодустан - эогиппус - миогиппус - парагиппус - ең соңында қазіргі заманғы жылқылар шықты.
Ұрықтың ұқсастық заңы

Ү. Бағалау.

Бағалау парақшасы.

Ұқсас жұмыстар

Табиғи сұрыпталу және тіршілік үшін күрес: эволюцияның қозғаушы және бағыттаушы күші (11-сынып)

Түр және түр түзілуі: эволюцияның негізгі кезеңдері мен түр критерийлері

Дарвинге дейінгі эволюциялық көзқарастар және биологиялық эволюцияның бастапқы кезеңдері (фотосинтез, эукариоттардың пайда болуы, жынысты көбею, көпжасушалылық)

Кері есептер: сабақ жоспары мен әдістемесі

Биологиялық турнир: сабақ жоспары мен әдістемесі

Сабақ жоспары: Қазіргі қазақ тілі және оқыту әдістемесі - Сөзжасам жүйесі мен тәсілдері

Ақпарат ұғымы мен ақпараттық процестерді оқыту әдістемесі: оқу-әдістемелік сабақ жоспары

Проценттерге берілген есептер: қорытынды сабақ жоспары мен әдістемесі

Қазақтың ұлттық ойындары: сабақ жоспары мен әдістемесі