Эволюцияның дәлелдемелері

Сабақтың тақырыбы: §38. Эволюцияның дәлелдемелері . Күні: 09. 02. 15.

Сабақтың мақсаты:

Білімділігі: Оқушыларға органикалық дүние эволюциясының дәлелдемелері жайында түсінік бере отырып, оқушылардың білімін жетілдіру.

Тәрбиелілігі: Оқушыларға білім бере отырып, топпен жұмыс істей білуге, ұқыптылыққа, әдептілікке, жинақылыққа, өсімдіктер мен жануарлар дүниесін қорғауға тәрбиелей білу, экологиялық тәрбие беру

Дамытушылығы: Оқушылардың ой - өрісін, сана - сезімдерін, пәнге деген қызығушылығын дамыта отырып, білім беру.

Сабақтың типі: жаңа білімді игеру

Сабақтың түрі: аралас сабақ

Сабақтың өтілу әдісі: топтық

Сабақтың көрнекілігі: оқулық, слайд, стикер, муляждар, карта, микроскоп

Сабақтың басқа пәндермен байланысы: тарих, география, медицинамен

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі

А) Сәлемдесу.

Б) оқушылардың сабаққа қатысуын қадағалау, сабаққа дайындығын тексеру.

В) сабақтың мақсатымен, тақырыбымен таныстыру

Г) Жас ғалымдар топтарымен таныстыру: «Палеонтологтар», «Анатомдар», «Химиктер», «Цитологтар», «Эмбриологтар».

ІІ. Миға шабуыл

№ 1. Блиц сұрақтар( 1мин) : әр сұрақ - 1 ұпай

Эволюция деп нені айтамыз?
Қалай ойлайсыздар, Карл Линнейдің еңбектерінің мәні неде?
Бірінші эволюциялық теорияның авторы кім ?
Қалай ойлайсыздар, Ламарктың эволюциялық теориясының мәні неде?
Эволюцияның қозғаушы күштері не?

№ 2. Анықтама мен терминдерді сәйкестіріңдер(2 мин) : әр сұрақ - 2 ұпай

1. Түр: 1. Түр

А. Тірі табиғат өзгермейтіндігін және әуел бастан мақсатқа сәйкестілікті қуаттайтын метефизикалық көзқарас: А. Тірі табиғат өзгермейтіндігін және әуел бастан мақсатқа сәйкестілікті қуаттайтын метефизикалық көзқарас

1. Түр: 2. Ароморфоз

А. Тірі табиғат өзгермейтіндігін және әуел бастан мақсатқа сәйкестілікті қуаттайтын метефизикалық көзқарас: Ә. Сыртқы ортанын жағдайына байланысты түрлер өзгергіштігін қуаттайтын көзқарас

1. Түр: 3. Креационизм

А. Тірі табиғат өзгермейтіндігін және әуел бастан мақсатқа сәйкестілікті қуаттайтын метефизикалық көзқарас: Б. Әр алуан тіршілік жағдайларында пайда болып, организмнің құрылым деңгейін күрделендіретін бейімділіктер

1. Түр: 4. Трансформизм

А. Тірі табиғат өзгермейтіндігін және әуел бастан мақсатқа сәйкестілікті қуаттайтын метефизикалық көзқарас: В. Табиғат, болмыс алғышқы, ал сана, рух, ой туынды. Табиғат мәңгілік, ол жаралмайды, уақыт пен кеңістікте шексіз-шетсіз өмір сүреді.

1. Түр: 5. Материализм

А. Тірі табиғат өзгермейтіндігін және әуел бастан мақсатқа сәйкестілікті қуаттайтын метефизикалық көзқарас: Г. Тірі организмдердің қарапайым құрылыстан күрделіге қарай жоғарылауы

1. Түр: 6. Градация

А. Тірі табиғат өзгермейтіндігін және әуел бастан мақсатқа сәйкестілікті қуаттайтын метефизикалық көзқарас: Д. Құрылысы ұқсас, шығу тегі бір, өзара еркін шағылысып, өсімтал ұрпақ беретін және ұзақ уақыт нақты аймақты мекендейтін, сол орта жағдайларына жақсы бейімделген даралар жиынтығы

Жауабы: 1- д, 2-б, 3-а, 4-ә, 5-в, 6-г.

№ 3. Ғалымдарды анықта (2 мин) : 3 ұпай

К. Линней: К. Линней

Ж. Б. Ламарк: Ж. Б. Ламарк

Ч. Дарвин: Ч. Дарвин

К. Линней:

Ж. Б. Ламарк:

Ч. Дарвин:

А:

1. Талантты, бірақ сәтсіз

2. Күресті, дәлелдеі

3. Бірінші эволюциялық іілім құрды

4. Жаратушы

Ә:

1. Еңбекқор, салмақты

2. Саяхатшыл, бақылаушы, анализдеуші

3. Тіршілік эволюциясының себебін анықтаушы

4. Данышпан

Б:

1. Эрудит, идеалист

2. Жазды, жүйеледі, ұйымдастырды

3. Жасанды жүйелеуді жасады

4. Тыным таппайтын

1 2 3

4 5 6

Жауабы:

К. Линней: К. Линней

Ж. Б. Ламарк: Ж. Б. Ламарк

Ч. Дарвин: Ч. Дарвин

К. Линней: Б, 5, 1

Ж. Б. Ламарк: A, 2, 4

Ч. Дарвин: Ә, 3, 6

№4 (4 ұпай) . Эволюциялық көзқарастың қалыптасуын дәлелдеу. 1 мин.

Керіктің мойынынң ұзындығын осы ғалымдардың теориясына арқаланып түсіндіріңдер.

Күтілетін жауаптар

: К. Линней : Жаратушы әуел бастан солай жаратқан деген.

Ж. Б. Ламарк : Жаратушы «жетілдіруге ұмтылдыратын» күш салаып, мойыны қысқа жануарлар жапыраққа жетуге ұмтылып, мойының созып жаттықты. БЕЛГІЛЕР ҰРПАҚҚА БЕРІЛДІ.

Ч. Дарвин : Керіктердің ата тектерінде мутациялар пайда болып, мойындарының ұзын болуына әкеледі. Тіршілік үшін күресте ұзын мойынды керіктер жеңіп шығып, ұрпақ қалдырған.

ІІІ. Мағынаны тану. Топтық жұмыс.

№ 5. Әр топқа мәтіндер таратылып, тапсырма беріледі: Өз сала бойынша эволюцияны дәлелдеу. Кабинеттегі бар құрал жабдықтарды пайдалана білу. 5 минут дайындыққа + 2 минут қорғауға. 7 ұпай

ІҮ. Жаңа сабақты қорытындылау.

№ 6. Әр топ постерге жауабын жазады( бұл сұрақтар ҰБТ жиі кездеседі) (2 мин) : 5 ұпай

Адам организміндегі рудименттер:
Адам организміндегі атавизмдер:
Мюллер - Геккельдің биогенетикалық заңы:
Қазба өтпелі формаларға жатады:
Жылқының палеонтологиялық қатарының авторы:
Карл Бэр заңы:

Жауаптары:

Құйымшақ, соқырішек, үшінші қабақ(эпикантус), ақыл тіс, құлақ бұлшықеттері, қаз терісі
Түктілік, құйрық, көпемшектілік, саусақ арасындағы перепонки
Онтогенез филогенездің қысқаша қайталануы.
Архиоптерикс, псилофиттер, тұқымды қырықжапырақ
Ковалевский В. О. Жылқының палеонтологиялық қатары
фенакодустан - эогиппус - миогиппус - парагиппус - ең соңында қазіргі заманғы жылқылар шықты.
Ұрықтың ұқсастық заңы

Ү. Бағалау.

Бағалау парақшасы.

Ұқсас жұмыстар

Адамның шығу тегі

Биологиялық прогресс

Жануарлар құрылысының күрделенуі

«тіршіліктің даму тарихы туралы ілім» тарауы бойынша қорытынды сабақ

Биологиялық эволюцияның бастапқы кезеңдерін оқушыларға меңгерту

Табиғи сұрыпталу-эволюцияның қозғаушы және бағыттаушы күші

Сарыарқа

Аустралияның физикалық-географиялық орны 7 сынып

Ежелгі Қытай мәдениеті