Тақырып Параллелограмның ауданы

Батыс Қазақстан облысы Бөрлі ауданы Ақсай қаласының №4 жалпы орта білім
беретін мектебінің математика пәнінің мұғалімі
Утегалиева Мария Ерсайновнаның сабақ жоспары

Сынып: 8
Сабақ тақырыбы: Параллелограмның ауданы .
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Параллелограмм ауданы бойынша алған білімдерін тиянақтау,
параллелограмм ауданынын табу формулаларын есептер шығару арқылы бекіту.
Дамытушылық: Есеп шығару барысында ережелерді дұрыс пайдалана отырып есте
сақтау және логикалық ойлау, талдау қабілеттерін дамыту.
Тәрбиелік: Өз ойын қорыта отырып, толық жеткізе білуге, ұқыптылыққа,
нақтылыққа тәрбиелеп, шығармашылық қабілеттерін жетілдіру.
Сабақтың түрі: өтілген тақырыпты бекіту сабағы
Сабақтың әдісі: аралас сабақ
Сабақтың көрнекілігі: интерактивті тақта, тест тапсырмалары, перфокарта
Сабақтың барысы:
I. Ұйымдастыру бөлімі.
Сабаққа әзірлік.Сергіту жаттығуы.
II. Ой қозғау. Біліктілік сайысы.

Барлық бұрыштары тік
Диагональдары тең

Р = 2 (а+ в) S = а∙в

Барлық қабырғалары тең Р = 4а Барлық
бұрыштары тік

S = а2

Диагональдары тең,
Диагональдары қиылысу
өзара перпендикуляр S = а2
нүктесінде қақ бөлінеді,

квадраттың бұрыштарын

қақ бөледі

қарама-қарсы қарама-қарсы

қабырғалары тең
бұрыштары тең

диагональдары қиылысу Р = 2(а+в)
нүктесінде қақ бөлінеді
Параллелограммның ауданын табу формулаларын ата:

в

а а

S = аһ S = а∙вSinα
S = [pic] d1d2 Sinφ

III. Тарихи мағлұматтар.
«Параллелограмм» грек сөзі. Проклдың жазуынша, оны Евклид енгізген.
Параллелограмм түсінігі және параллелограмның кейбір қасиеттері
пифагорлықтарға да белгілі болған. Евклидтің «Бастамаларында» мына теорема
дәлелденген: «Параллелограмның қарама-қарсы қабырғалары және қарама-қарсы
бұрыштары тең, ал диагоналі оны тең екі бөлікке бөледі».
Параллелограмдардың толық теориясы орта ғасырлардың аяғына қарай талданып,
XVII ғасыр оқулықтарында көрініс тапты. Параллелограмдар туралы
теоремалардың бәрі де тікелей немесе жанама түрде Евклидтің параллельдік
аксиомасына негізделген.

[pic]

IV. Математикалық диктант.

1. Кез келген төртбұрыш параллелограмм бола ала ма?
2. Кез келген параллелограмм төртбұрыш бола ала ма?
3. Кез келген квадрат тік төртбұрыш бола ала ма?
4. Кез келген тік төртбұрыш квадрат бола ала ма ?
5. Кез келген ромб параллелограмм бола ала ма ?
6. Кез келген параллелограмм ромб бола ала ма ?
7. Диагональдары тең және өзара перпендикуляр төртбұрыш квадрат
бола ала ма?

V. Мағынаны ашу. Есептер шығару

№ 459
Параллелограмның табаны а, биіктігі h, ал ауданы S болсын.
1) а= 15см, h=12cм деп, ауданын тап. Жауабы: S=ав= 15∙12 = 180см2
2) S= 34 см2, h= 8,5 см деп, а-ны тап. Жауабы: а= 4см
№ 461
Параллелограмның сыбайлас қабырғалары 12 см-ге және 14 см-ге тең, ал оның
сүйір бұрышы 30[pic]-қа тең. Параллелограмның ауданын тап.

Жауабы: S=84см2
№ 464
а және в параллелограмның сыбайлас қабырғалары, ал h1 және h2- оның
биіктіктері болсын. 1) а= 18см, в= 30 см, h1 =6 см, h2[pic]h1 болғанда h2-
ның мәнін тап.
Жауабы: h2= 10см
№ 465
Параллелограмның сүйір бұрышы 30[pic]-қа , ал доғал бұрыштың төбесінен
жүргізілген биіктіктері 2 см жәнге 3 см-ге тең. Параллелограмның ауданын
тап.

Жауабы: S= 12 см2
VI. Перфокартамен жұмыс. Жекелеген оқушылармен.
1.Тік бұрышты үшбрышта бір катеті а= 3, екінші катеті в= 4 болғанда
гипотенузасын тап.
2. Қабырғасы 3см-ге тең квадраттың ауданын тап.
3.Тік төртбұрыштың қабырғалары 6см және 8см болса, онда ауданын тап.

VII. Тест.
1. Суретте қай сызба параллелограмм ?

2. Егер параллелограмның диагоналдары тең болса, онда ол
А) тек қана квадрат Б) квадрат немес тік төртбұрыш
В) тек қана тік төртбұрыш Г) кез келген төртбұрыш
3. Егер параллелограмның диагоналдары тік бұрыш жасап қиылысса, онда ол

А) тек қана ромб Б) ромб немесе квадрат
В) кез келген төртбұрыш Г) тік төртбұрыш
4. Тік төртбұрыштың бұрыштарының қосындысы:
А) 1800; Б) 900 ; В) 3600 ;
Г) 7200
5. Егер тік төртбұрыштың бір қабырғасы 10см, екіншісі 20 см болса, онда
оның периметрі тең
А) 10 см; Б) 20 см; В) 30см; Г) 60см
6. Егер параллелограмның қабырғалары 3см және 5см болса, онда олар
А) көршілес Б) қарама-қарсы В) кез келген Г)
сыбайлас
7. Егер параллелограмның екі бұрышының қосындысы 1000 болса, онда бқл
бұрыштар
А) көршілес Б) қарама-қарсы В) кез келген Г)
іргелес

|1 |2 |3 |4 |5 |6 |7 |
|В |Б |Б |В |Г |А |Б |

VIII. Семантикалық карта.
|№ | |Қарама-қарсы |Қарама-қарс|Диаго |Диаго |Диагоналы екі тең |
| |қасиеті |қабырғалары |ы |нальдар тең |нальда|үш |
| | |параллель және |қабырғалары| |ры |бұрышқа бөледі |
| | |тең |тең | |қиылыс| |
| | | | | |у | |
| | | | | |нүктес| |
| | | | | |інде | |
| |түрі | | | |қақ | |
| | | | | |бөліне| |
| | | | | |ді | |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
|Оқушы аты |Біліктілік|Математикалық |Есептер |Перфокартамен |Тест |Семантикалық |
| |сайысы |диктант. |шығару |жұмыс | |карта. |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
|Оқушы аты |Біліктілік|Математикалық |Есептер |Перфокартамен |Тест |Семантикалық |
| |сайысы |диктант. |шығару |жұмыс | |карта. |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
|Оқушы аты |Біліктілік|Математикалық |Есептер |Перфокартамен |Тест |Семантикалық |
| |сайысы |диктант. |шығару |жұмыс | |карта. |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
|Оқушы аты |Біліктілік|Математикалық |Есептер |Перфокартамен |Тест |Семантикалық |
| |сайысы |диктант. |шығару |жұмыс | |карта. |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
|Оқушы аты |Біліктілік|Математикалық |Есептер |Перфокартамен |Тест |Семантикалық |
| |сайысы |диктант. |шығару |жұмыс | |карта. |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
|Оқушы аты |Біліктілік|Математикалық |Есептер |Перфокартамен |Тест |Семантикалық |
| |сайысы |диктант. |шығару |жұмыс | |карта. |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
|Оқушы аты |Біліктілік|Математикалық |Есептер |Перфокартамен |Тест |Семантикалық |
| |сайысы |диктант. |шығару |жұмыс | |карта. |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
|Оқушы аты |Біліктілік|Математикалық |Есептер |Перфокартамен |Тест |Семантикалық |
| |сайысы |диктант. |шығару |жұмыс | |карта. |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
|Оқушы аты |Біліктілік|Математикалық |Есептер |Перфокартамен |Тест |Семантикалық |
| |сайысы |диктант. |шығару |жұмыс | |карта. |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
|Оқушы аты |Біліктілік|Математикалық |Есептер |Перфокартамен |Тест |Семантикалық |
| |сайысы |диктант. |шығару |жұмыс | |карта. |
| | | | | | | |
| | | | | | | |

-----------------------
Тіктөртбұрыш

квадрат

параллелограммм

αα[pic]

Һ

А)
Б)
В)