Ашық тұқымды өсімдіктер

Биология
§22. Ашық тұқымды өсімдіктер
«Ауызша сабақ-2» технологиялық картасы
Сабақтың мақсаты: Оқушыларға ашық тұқымды өсімдіктердің ерекшеліктері,
оларға қандай өсімдіктер жататындығы туралы түсінік беру.
Міндеттері:
✓ Ұжымдық жағдайда ақпаратты жоғары жылдамдықпен меңгеруді
ұйымдастыру;
✓ Есте сақтау және зейінді жаттықтыратын тапсырмалар орындау;
✓ Пәннің құндылықтарын сезінуге ықпал ету;
✓ Өз бетінше білім алуға үйрету, ең негізгіні бөліп алу, салыстыра
білуге дағдыландыру;
✓ Өзін-өзі бақылау және бағалауға үйрету, өзін-өзі түзету біліктілігін
дамыту.
Көрнекілігі, дидактикалық материалдар: ООМ, тірек-конспект, слайд,
интерактивті тақта.

Сабақтың барысы:

|Сабақтың |Технологиялық картаның жұмыс тәртібі |Түсініктеме |
|құрылымы | | |
|1 кезең |Оқушылардың зейінін жинақтау: |ООМ |
|Ұйымдастыру |Қылқанды. Микориза. Эндосперм. Эрозия. |А |
|кезеңі |Фитонцид. Сүрек. Дің. |Б |
| | |В |
| | |С |
| | |Д |
| | |Е |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
|2 кезең |Мұғалімнің жаңа тақырыпқа кіріспе жасауы. | |
|Жетекші білім|Тірек-конспект арқылы жүргізіледі. |Кіріспе жасауға 5 |
|мен оқу | |минут уақыт |
|амалдарын | |беріледі. |
|өзектендіру | | |
|кезеңі | | |
|3 кезең |Мәтінмен және тірек сөздермен жұмыс |Мәтінді оқу |
|Стандарттық |Оқушылар мәтінмен өз бетінше жұмыс жасап, тірек|жылдамдығы 1 бетке|
|және |сөздерді табады: |3 мин. ООМ-да |
|өзгермелі |1. Ашық тұқымды өсімдіктер 2. Микориза |оқушылардың тапқан|
|жағдайларда |3. Эндосперм |сөздері «+», «-» |
|білімді |4. Сүрек 5. Жабық тұқымды өсімдіктер |таңбамен |
|қолдану |6. Қылқанды |белгіленеді. Тірек|
|үлгісін құру |7. Фитонцид 8. Эрозия 9. Дің |сөздерді дәптерге |
| | |жазуға 30 секунд |
| |10. Бірүйлі 11.Бүр 12. |уақыт беріледі. |
| |Шайырлы өзекше |ООМ-да оқушылардың|
| |13. Қылқан жапырақты 14. Зигота |неше сөз |
| |Мұғалімнің тірек сөздерімен сәйкес келген |жазғандығы |
| |сөздердің маңыздылығы анықталып, тақтаға |тексеріліп, |
| |жазылады. |түрлі-түсті бормен|
| |Енді тақтадағы сөздерді оқушылар есте сақтайды.|сөз саны жазылады.|
| |Уақыт біткен соң сөздер жабылып, балалар есте | |
| |қалғандарын дәптерге жазады. Сөздер ашылып, | |
| |ұмытып кеткендерін толықтырады. | |
|4 кезең |Осы аталған тірек сөздердің мағынасын ашу |Әрбір оқушы ООМ |
|Білімді өз |мақсатында оқушыларға сұрақтар қойылады. |бойынша сұралады. |
|бетінше |Қарама–қарсы сұрақтар |5 балдық шкаламен |
|қолдану |1.Тұқымды өсімдіктер неше бөлімнен тұрады? (2 |түрлі-түсті бормен|
| |бөлімнен: ашық тұқымдылар (тұқыммен көбейеді, |баға қойылады. |
| |жеміс түзбейді) және жабық тұқымдылар (тұқымы | |
| |жемістің ішінде)) | |
| |2.Тұқымдары қорғанышсыз, қабыршақта, бүрде ашық| |
| |орналасса қандай өсімдіктер деп аталады? (ашық | |
| |тұқымды өсімдіктер) | |
| |3.Ашық тұқымды өсімдіктер қалай көбейеді? | |
| |(тұқыммен көбейеді) | |
| |4.Ашық тұқымды өсімдіктерге қандай өсімдіктер | |
| |жатады? (сүректі өсімдіктер, яғни ағаштар, | |
| |бұталар) | |
| |5.Ағаш діңінің су өткізгіш бөлігі қалай | |
| |аталады? (сүрек) | |
| |6.Ашық тұқымды өсімдіктердің ең көп таралған | |
| |түрлері (қылқан жапырақты өсімдіктер) | |
| |7.Қылқан жапырақты өсімдіктердің бұлай аталу | |
| |себебі неде? (себебі, жапырақтары ине тәрізді | |
| |жіңішке, кей түрінде ұшы үшкір) | |
| |8.Қылқан жапырақты өсімдіктерге қандай | |
| |өсімдіктер жатады? (қарағай, шырша, самырсын, | |
| |арша) | |
| |9.Жер ғаламшарында қанша қылқан жапырақты | |
| |өсімдіктер бар? (600-ге тарта) | |
| |10.Кәдімгі қарағай қандай өсімдік? (жарық | |
| |сүйгіш, діңі жуан, ашық далалы жерлерде өсетін | |
| |өсімдік) | |
| |11.Қылқан жапырақтылар қандай тамырлы? (кіндік | |
| |тамырлы, одан жанама тамырлар тарайды) | |
| |12.Ұсақ тамыршаларда не түзіледі? (микориза | |
| |түзіледі) | |
| |13.Ағаш сабағы қалай аталады? (дің) | |
| |14.Ағаштың қабығы, сүрегі, өзегі қайда болады? | |
| |(діңінде) | |
| |15.Қылқан жапырақтылардың ерекшелігі неде? | |
| |(көпшілігінің қабығында, сүрегінде шайырлы | |
| |өзекшелер болады?) | |
| |16.Қарағай бұтағының бүрлері қайда орналасқан? | |
| |(жас өркеннің ұшында) | |
| |17.Бүрлер жыл мезгілінің қай кезінде пайда | |
| |болады? (көктемде пайда болады) | |
| |18.Аналық бүр неден тұрады? (өзекше мен тығыз | |
| |жанасқан қабыршақтан тұрады) | |
| |19.Жас өркеннің түбінде тығыз топтаса | |
| |орналасқан ұсақ, жасылдау сары түсті бүрлер | |
| |қандай бүрлер? (аталық бүрлер) | |
| |20.Аталық бүрлері мен аналық бүрлері бір | |
| |өсімдікте орналасса қалай аталады? (бірүйлі | |
| |өсімдік деп аталады) | |
| |21.Қоректендіруші ұлпа қайда пайда болады? | |
| |(тұқымбүршікте, яғни эндоспермде) | |
| |22.Қарағайдан зиянды бактерияларды жоятын | |
| |ерекше ұшқыш зат қалай аталады? (фитонцид | |
| |(грекше «фитон» - өсімдік+латынша «сэдере» - | |
| |өлтіру)) | |
| |23.Ашық тұқымдылар неше миллион жылдай тіршілік| |
| |еткен өсімдіктер? (220 млн жылдан астам) | |
| |24.Ашық тұқымды өсімдіктерді адам өмірінде | |
| |қалай пайдаланады? (құрылыс материалына, қағаз | |
| |дайындауға) | |
| |25.Топырақтың ең құнарлы бөлігінің бүлінуі | |
| |қалай аталады? (эрозия – жегідей жеу, бүлдіру) | |
|5 кезең |Оқушылар сабақта өтілген жаңа тақырыптағы тірек|5+30 |
|Бақылау және |сөздерге байланысты тақырып мазмұнын ашатындай |Тапсырманы алғашқы|
|өзін өзі |тест құрастырулары керек. Сұрақ қоятын оқушы |аяқтаған 5 |
|бақылау |басқа оқушының сайтын атап, сұрағын қояды. |оқушыдан кейін 30 |
| |Жауаптың дұрыс-бұрыстығын сұрақ қоюшы оқушы өзі|секунд уақыт |
| |айтып тұрады. Мұғалім оны ООМ-да көрсетеді. |беріледі де сұрау |
| | |басталады. Осы |
| | |тақырып бойынша І |
| | |нұсқадағы әрбір |
| | |оқушы 3-5 тест |
| | |сұрақтарын |
| | |құрастырады. ІІ |
| | |нұсқа мәтінді оқып|
| | |жауап беруге |
| | |дайындалады. |
| | |Келесі сабақта |
| | |керісінше болады. |
| | |Жанында отырған |
| | |жолдасына тест |
| | |сұрағын қоюға |
| | |рұқсат етілмейді. |
|6 кезең |Сабақ барысында жауап ала-алмаған сұрақтарға |Жіберілген |
|Түзету және |жауап іздестіру. Жіберілген қателерді талдау. |қателерді талдау. |
|рефлексия |Жаңа сабақ бойынша ТСҚ жазу. | |
|7 кезең |Тез және сапалы жұмыс жасаған, толық жауап |Барлық оқушы |
|Қорытындылау |берген оқушыларды мадақтау. Сабаққа қатысып |мадақталады. |
| |отырған әр оқушыны назардан тыс қалдырмау. |ООМ-да әр оқушының|
| |Барлық оқушыларды еңбегіне қарай бағалау. |бүгінгі сабаққа |
| | |қатысуы 5 балдық |
| | |шкаламен |
| | |бағаланады. |
|8 кезең |§22. Ашық тұқымды өсімдіктер | |
|Үй тапсырмасы| | |

«Жезқазған Бизнес және көлік колледжі» ЖМ
биология пән оқытушысы М.А.Мукишева