Қыркүйек. Қазан. Қараша

Күні: Пәні: қазақ тілі
Сыныбы: 6 «а»

Сабақтың тақырыбы: Қыркүйек. Қазан. Қараша.

Сабақтың мақсаты:

а)Күз айларында болатын өзгерістер туралы айта отырып, табиғаттың тамаша
құбылыстарының болу себебін ашу.

ә)Табиғат әсемділігін, сұлулығын түсінеді. Табиғатты бағалауға, қорғауға
көзқарастары қалыптасады.

б)Оқушылардың ой өрісі, дүниетанымы кеңейеді. Шығармашылықпен жұмыс істей
отырып, сөздік қорын молайтады, тіл байлығын арттырады.

Сабақтың түрі: Дәстүрлі емес

Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап, іздену, түсіндіру, іздену, сөйлесу, АКТ,
СТО, жеке, жұптық, топтық жұмыстар, диалогтік сөйлесу.

Сабақтың көрнекілігі: кластер, кеспе қағаздар, слайд, суреттер, маркер,
фломастер.

Пәнаралық байланыс: әдебиет, сурет.

Сабақтың барысы:

а) Ұйымдастыру кезеңі:

Оқушылармен амандасу, түгендеу, сабаққа деген дайындықтарын, оқу
құралдарын тексеру. Сыныптың тазалығына көңіл бөлу. Оқушылардың зейінін
сабаққа аудару.

Оқушылар ортаға шығып бір-бірімен араласып, даму сатысы бойынша топ
құрайды. Шаттық шеңберін құрайды. Жемістердің аттарын айта отырып топқа
бөлінеді. «Жемістер салаты» атты тренинг жүргізу.

ә) Үй тапсырмасын пысықтау.

Үйге берілген тапсырманы сұраймын. Өлеңді мәнерлеп жатқа айтып беру.
Оқушыларға өткен сабақты қалай меңгергенін байқау үшін бірнеше сұрақтар
қоямын.

б) Жаңа сабақты түсіндіру. Ой шақыру.

Күз айлары туралы не білесіңдер? Жеке тізім жасайды, жұпта ой бөліседі,
топта пікірлесе отырып, ортақ ойларын жинақтап, өз ойларын ортаға салады.
Бір оқушы шығып айтып береді.

Күз айлары туралы түсінік беремін. Балалар оқулықтан оқып, ойларын
толықтырады.

Қыркүйек

Қыркүйек (ерте күз) – күздің бірінші айы. Бұл суық түсті, жайлаудағы мал
келді деген мағынада айтылған. Ауа салқындай бастайды. Шық түседі. Қайтқан
құстардың тобы көбейеді. Қыркүйектің жиырма екісінде күн мен түннің
ұзақтығы теңеледі.

Қазан

Қазан (алтын күз) – күздің екінші айы. Бұл кезде қара суық басталады.
Кешегі жасыл жапырақтар қызыл, сары, қоңыр түске еніп, жерге төгіледі.
Күздің сылбыр жаңбыры толассыз жауады. Үйрек пен қаз жылы жаққа ұшып
кетеді.

Қараша

Қарашада (қоңыр күз) күн қысқарады. Қазақстанның солтүстігінде қара суық
басталады. Шөпті қырау басады. Суық аспан жер бетін тоңазытады. Құстар жылы
жаққа ұшып кетеді.

Сөздікпен жұмыс: Жаңа сөздерді айтып, қайталау. Слайд арқылы интерактивті
тақтадан көрсету.
Ерте күз – ранняя осень
Мағына – значение
Шық – роса
Көбею – умножаться, увеличение
Теңелу – равняться
Алтын күз – золотая осень
Толассыз – беспрерывно
Ену – входить
Сылбыр – вялый
Қоңыр күз – поздняя осень
Күшею – усиливаться
Қырау – иней
Тоңазыту - застывать
Мағынаны тану:

Топтық жұмыс:

1-тапсырма. Керекті әріпті қойып көшір. Пысықтауыш, толықтауыш,
анықтауыштың астын сыз.
Қырк...йек – к...здің бір...нші айы.
Б...л суы... түсті, жайлауда...ы мал келд... деген ма...ынаны
б...лд...реді.
...айтқан қ...старды... тобы к...бейед... .
Қырк...йекті... жиырмас...нда к...н мен т...ннің ...зақтығы
те...елед... .
Қазанда ...йрек пен ...аз жылы жа...қа ...шып кетед... .

2-тапсырма. Сұрақтардың жауабын айт.
- Сен анаңа қалай көмектесесің?
- Өз бөлмеңді жинайсың ба?
- Бос уақытыңда не істейсің?
- Сіздің бақшаңызда нелер өседі?
- Күзде сіз қандай жемістер жинайсыз?
- Күзде ауа райы қалай өзгереді?

3-тапсырма. Сөз тіркестерінен сөйлем құра.
Үлгі: Қоңыр күз келді.
Қыркүйек айында, жаңбырлы мезгіл, аспан бұлтты, күн қысқа, жылы жаққа, суық
жел,
адамдар дайындалады, жылы киім, жерге түседі, түрлі – түсті жапырақтар,
қоңыр күз.

Мағынаны тану.
АКТ қолдану:
- Берілген суреттер бойынша әңгіме құрап жаз.
- «Күз» тақырыбына байланысты слайдпен күз мезгілін бейнелейтін суреттер
көрсетіледі.
Топпен жұмыс: Топтар бойынша тапсырма. «Өнерлі өрге жүзер» тақырыбына сай
әр топ рөлге еніп шағын көрініс көрсетеді.
1-топ. “Күзгі ауа райы”
2-топ. “Құстардың жылы жаққа ұшып кетуі”
3-топ. “Күзгі киімдер”
Әр топ жеке, жұппен және топпен орындайды. Әр топ жеке қорғайды

Ой толғаныс: «Синквейн» әдісін қолдана отырып сабақты бекіту.
«Күз», «Жаңбыр», «Қолшатыр» сөздерін әр топқа беремін. Әр топ өз
орталарынан жазған өлеңдерін оқиды.

Кері байланыс:
-Топтың жұмысына өздері бір-бірін бағалау.
Оқушылардың алған әсерлері
«Екі жұлдыз, бір тілек». Берілген стикерлерге өтілген сабақ бойындағы
көңіл-күйлерін жазып смайликтерге жапсырады.

Бағалау:
Алдарына берілген бағалау парақшасы бойынша, өздерін және өзара бірін –бірі
бағалайды.

Үйге тапсырма: 5-тапсырма. 53-бет. Мәтінді қазақ тіліне аударыңдар.