Екі өрнектің қосындысының квадраты және айырмасының квадраты

А. Жанпейісов атындағы №105 орта мектеп

[pic]

Тақырыбы: Екі өрнектің қосындысының квадраты және
айырмасының квадраты
Сыныбы: 7 «А»
Пәні: Алгебра
Пән мұғалімі: Сапакова Улмекен

Қызылорда қаласы

2015-2016 оқу жылы

Күні:
Пәні: Алгебра
Сыныбы: 7 «А»

Сабақтың тақырыбы: Екі өрнектің қосындысының квадраты және айырмасының
квадраты

Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Екі өрнектің қосындысының квадраты және айырымының
квадратының формулаларымен таныстыру, осы формулаларды қолданып, өрнектерді
түрлендіруді үйрету;
Дамытушылық: Әрбір жеке тұлғаның логикалық ойлау қабілеттерін,
қызығушылық іскерліктерін және математикалық тілде сөйлеу дағдыларын
қалыптастыру;
Тәрбиелік: Алған білімдерін дұрыс қолдана білуге, сабаққа белсенді
қатысуға, жинақтылыққа тәрбиелеу.

Сабақтың көрнекілігі: слайд, интерактивті тақта, кесте, таратпа
материалдар, фишкалар.
Сабақ типі: жаңа білімді меңгерту
Сабақтың әдісі: түсіндірмелі-иллюстративті
Сабақтың барысы:
I. Ұйымдастыру кезеңі. Оқушыларды түгелдеп, сыныптың сабаққа дайындығы
тексеріліп, оқушылардың назары сабаққа аударылады. Оқушылар
сабақтың мақсатымен және жоспарымен таныстырылады.
II. Үй тапсырмасын тексеру. №324. Үй тапсырмасы дәптерден тексеріледі.
Интерактив тақтада дұрыс жауабы көрсетіліп, дәптерде қате кеткен
жерлері жөнделеді.
[pic]
III. Оқушылардың сабаққа қызығушылығын ояту.
Өткен тақырыптар бойынша сұрақтар (слайд бойынша):
• Бірмүше дегеніміз не? (сандар, айнымалылар,
айнымалылардың дәрежелерінің көбейтіндісі)
• Көпмүше дегеніміз не? (бірмүшелердің қосындыларынан
құралған мүше)
• Бірмүше мен көпмүшені қалай көбейтеміз? (көпмүшенің
әрбір мүшесін бірмүшеге көбейтіп, қосамыз)
• Көпмүше мен көпмүшені қалай көбейтеміз? (бірінші
көпмүшенің әрбір мүшесін екінші көпмүшенің әрбір мүшесіне
көбейтіп, қосамыз)
IV. Ауызша есептер.
1. Өрнектің квадратын табыңдар.
[pic]
2. Өрнектің квадраты түріне келтіріңдер.
[pic]
3. Өрнектің екі еселенген көбейтіндісін табыңдар.
[pic]
4. Көпмүшені көбейтіңдер.
[pic]
V. Жаңа сабақты баяндау.
Екі өрнектің қосындысының квадраты және айырмасының квадраты. Көпмүшені
көпмүшеге көбейтуді кейбір жағдайларда ықшамдырақ орындауға болады.
Көпмүшелерді көбейтудің осы дербес жағдайларын өрнектейтін формулаларды
қысқаша көбейту формулалары деп атайды.
Екі [pic] және [pic] өрнектерінің қосындысын квадраттайық:
[pic]
яғни,
[pic]
(1)
тепе-теңдігінің ақиқаттығын дәлелдедік. (1) формуланы екі өрнектің
қосындысының квадратының формуласы деп атайды.
Осыдан мынадай ереже шығады:
– Екі өрнектің қосындысының квадраты бірінші өрнектің
квадратына, плюс екі еселенген бірінші және екінші өрнектердің
көбейтіндісіне, плюс екінші өрнектің квадратына тең.
[pic]
Екі [pic] және [pic] өрнектерінің айырмасын квадраттайық:
[pic]
Сонымен
[pic]
(2)
тепе-теңдігі орындалады. Бұл формуланы екі өрнектің айырмасының квадратының
формуласы деп атайды.
– Екі өрнектің айырмасының квадраты бірінші өрнектің квадратына, минус
екі еселенген бірінші және екінші өрнектің көбейтіндісіне, плюс екінші
өрнектің квадратына тең.
1-мысал: а) [pic]
ә) [pic]
2-мысал: [pic]
[pic]
3-мысал: а) [pic]
ә) [pic]
4-мысал: Көпмүшені көбейткіштерге жіктейік:
а) [pic]
ә) [pic]
Оқушылардың жаңа сабақты қаншалықты деңгейде игергендіктерін білу
мақсатында ауызша есептер шығарту.

VI. Ауызша есептер.
1. Теңбе-тең өрнектерді сәйкестендір.
[pic]

2. Дұрыс жауапты таңда.
[pic]

VII. Оқулықпен жұмыс.

№332 (1, 3, 5, 7, 9)

[pic]

№335 (1, 3, 5, 7)

[pic]
№336 (3, 4)
[pic]

№337 (1, 3, 5)
[pic]

VIII. Үйге тапсырма. III т., §1, №332 (2, 4, 6, 8, 10), №335 (2, 4, 6,
8), №336, №337 (2, 4, 6).
IX. Оқушыларды бағалау. Сабақты қорытындылау.
1. Қысқаша көбейту формулалары деп нені айтады?
2. Екі өрнектің қосындысының квадраты ережесін айтыңдар.
3. Екі өрнектің айырмасының квадраты ережесін айтыңдар.
4. Екі өрнектің айырмасының квадраты формуласының геометриялық мағынасын
түсіндіру.

Әдебиет: 7-сынып, Алгебра, «Атамұра», 2014, авторы: Ә.Н. Шыныбеков
-----------------------
Қызылорда 2011