Сабақ жоспары :: Қазақ әдебиеті

Файл қосу

Желтоқсан туғызған тұлғалар

Тақырыбы:Желтоқсан туғызған тұлғалар
Мақсаты: а)Қазақстан тарихындағы тәуелсіз мемлекеттің қалыптасуының
бастамасы болған желтоқсандағы жастар шеруінің мәнін ашып
түсіндіру,тарихына шолу жасау
ә)Оқушыларды ата-бабаларымыздың тәуелсіздік жолындағы ерлігі үлгісінде
Отанды, елін сүюге, халқына адал қызмет етуге тәрбиелеу
б)Оқушылардың жауапкершілік, белсенділік, ізденгіштік, зерттеушілік
қасиеттерін дамыту
Құрметті ұстаздар мен оқушылар халқымыз үшін ең қасиетті  де
қастерлі тәуелсіздікке 24 жыл толды. Аңсаған күнге қол жетіп, ақ түйенің
қарны жарылған аса айтулы қуанышымыз құтты болсын. 
І Ұйымдастыру бөлімі:
- Балалар, біздің тәуелсіздік алғанымызға неше жыл толып отыр?
- 24жыл толып отыр.
- Желтоқсан оқиғасына неше жыл толып отыр?
- 29жыл.
- Тәуелсіз мемлекет ретінде біздің қандай рәміздеріміз бар?
- Туымыз, елтаңбамыз, гимніміз бар.
- Біздің президентіміз кім ?
- Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев.
- Мемлекеттік тіліміз қай тіл ?
- Мемлекеттік тіліміз қазақ тілі.
- Балалар, біз осы тәуелсіздікке оңайлықпен қол жеткізген
жоқпыз.Оның бір көрінісі желтоқсан оқиғасы.
Интерактивті тақтадан желтоқсан қаһармандары туралы арнайы дайындалған
слайд көрсету.
Тәуелсіздік жолы оңай жол емес, бұл жолда сан мыңдаған адамның арманы мен
тағдыры тәлкекке түсті. Біздің еліміз бүгінгі күнге сондай қиын-қыстау,
даңқты жолдардан өтіп келіп отыр. Сондықтан да, тәуелсіздігіміздің мәні
өзгеше, бағасы теңдессіз. Ендеше тәуелсіздігіміздің тұғыры әрқашан биік
болсын.
Желтоқсан туғызған тұлғалар атты тәрбие сағатымызды ашық деп жариялаймыз.
Қазақстан жоғары Кеңесі 1991ж. 16 желтоқсанда Қазақстанды тәуелсіз
Республика деп жариялады. Екі жүз жылдай патшалық Рессейдің отары, жетпіс
жылдан астам Кеңес үкіметінің бұғауында болған Қазақстан егемен ел болды.
 Бұл  күн-Қазақстан тарихында тәуелсіз Қазақстан Республикасының  туған
күні деп алтын әріппен жазылды. Сондықтан да желтоқсан бүкілхалықтық
мереке.
Ендігі кезекте 6-сынып оқушысы Сүндетова Дилназдың Желтоқсан өлеңіне
берсем.
1-оқушы: ”Желтоқсан” өлеңін оқиды
Қанды қырғын-қалған іс,
Бейне теңіз сең соққан.
Жарқылдайды ар-намыс,
Алматы. Аяз. Желтоқсан.
Дүрсілдейді жүректер,
Сесі күшті  күшті қарудың.
Жүзіне мұң түнетті,
Үлбіреген арудың.
Арманы алда, сенім көп,
Оранды отқа үміттер.
Мұрты жаңа тебіңдеп,
Келе жатты жігіттер.
Жасамай ездік босқа айбат,
Намысымен от шайнап.
Халық үшін бас байлап,
Жанып та кетті жас Қайрат.
Қанды қырғын от өрген,
Жарқылдады ақыл-ой.
Бәрін соның көтерген,
Біздің халық батыр ғой!
Сынып жетекшісі сөз алады: 1986ж 16 желтоқсанда Қазақстан компартиясы
орталық комитетінің пленумы болды, онда Д.Қонаевты Қазақстан компартиясы
орталық комитетінің бірінші хатшылығынан босатып, орнына Колбинді
сайлады.Колбин Қазақстанда тұрмайды, онда қызмет етпеген. Міне, осы пленум
шешіміне қазақ жастары бейбіт түрде наразылық білдіріп алаңға шықты. Жастар
шеруі желтоқсан айының 17-18 күндері болды. Бұл оқиға сол себепті де
тарихта желтоқсан оқиғасы деген атпен қалды.Бұл оқиғаға байланысты 103 адам
жауапқа тартылды. 99-ы сотталды. Алматы қаласы бойынша 2401 адам қамауға
алынып оқудан 309 студент шығарылған, 99-ның ішінде 2 адам өлім жазасына
кесілген. Олар: Қайрат Рысқұлбеков, Мырзағали Әбдіқұлов. Желтоқсан
оқиғасында ерен ерлігімен көге түскендер өте көп, солардың бірі –
Қайрат.,Ербол.Cонымен бірге осы оқиғада Сабира Мұхаметжанова,Лаззат
Асанова қаза тапқан еді.
Ендігі кезекті 5 сынып оқушыларының тақпақтарына берсек:
1-оқушы.Мадияр Орынбасаров
Ерлігіңе қуанам да, сүйінем,
Қайрат аға рухыңа мен иілем.
Бәйшешектің солғанына ах ұрсам,
Әділ жанның қазасына күйінем.
2-оқушы:Темірханов Ақылбек
Қара мынау ғажапқа,
Теңдік тиді қазаққа.
Езгідегі ұрпағың,
Енді айналмас мазаққа.
Өзіңдікі елің де,
Өзіңдікі жерің де.
Өзіңді өзің еткен бақ,
Тәуелсіздік төріңде.
3-оқушы:Жылқыбаев Ақылбек
Тәуелсіздік түскен жоқ қой аспаннан,
Тарихы оның тым әріден басталған.
Бодандықтан құтқарам деп елімді,
Талай боздақ қара жерді жастанған.
4- оқушы:Шапағат Қонысбайұлы
Жазалаушы қара құрттай қаптады,
Қазағымды қырып – жойып таптады.
Сонда елімнің ұл – қыздары ардақты,
Қарсы шығып ел сенімін ақтады.
5- оқушы:Шомаев Нұрқат
Жалғыз Отан –адамның жүрегі ғой,
Ер жігіт туған жерін сүйеді ғой.
Ел үшін Желтоқсанда құрбан болған,
Ербол, Қайрат – нағыз ердің бірі еді ғой.
6 – оқушы:Мұратов Нұрсәт
Сәбира, Ләззат сынды жауқазындар,
Жетілмей ерте солған гүл еді ғой.
Болашаққа даңғыл жол салып берген,
Боздақтар мәңгі айтылар жыр еді ғой.
7- оқушы:Жөкесова Аяулым
Желтоқсан – тарихымда әйгілі күн,
Ерттеп мініп ар – ождан сәйгүлігін
Ерлерім елдік үшін атой салып,
Еншілер қайтарған бәйгелі күн.
Бізге тәуелсіздік туын, қазақтың көк байрағын биік көтеріп, ел екенімізді
дәлелдеп, дүние жүзіне танылуымызға себеп болған және дүниені дүр
сілкіндірген Желтоқсан оқиғасына биыл 28 жыл толып отыр.
«Мен - қазақ, қазақпын деп мақтанамын,
Ұранға «алаш» деген атты аламын» - деп азаттықты аңсаған, сол жолда аянбай
қызмет еткен алаш арыстарының барлығы да қуғын – сүргінге ұшырап, Сталиндік
қызыл террордың құрбандары болды. Сол алаш қайраткерлерінің азаттық идеясын
жалғастырған, қыршын кеткен арыстардың аманатын арқалаған кейінгі толқын
іні – қарындастары 1986 жылдың желтоқсанында тәуелсіздік үшін күресе білді.
Тәуелсіздіктің түп тамыры «Желтоқсан» оқиғасына тікелей байланысты
екендігіне ешкім дау айта алмас. «Түбін білмеген тексіз» деген қазақтың
ғажап сөзі осындайдан шықса керек. Себебі, тәуелсіздіктің түп тамыры сонау
бабалар ар – намысынан туындап жатқан жоқ па? Бейбіт шеруге шығып, билік
тарапынан кінәлі деп саналған жастарымыздың бір бөлігі қанды қырғында көз
жұмса, аман қалғандары өздері аңсаған азаттықтың қызығын көруде. Уақыт емші
деп өзімізді жұбатқанымызбен, қыршын кеткен бауырларымыз есімізге түскенде
жан – жарасы жаңғырып, қайғының айықпас дертіне шалдыққаныңды терең сезіне
түсесің.
1-жүргізуші Сіздердің алдарыңызда 5 сынып оқушысы Байбараққызы Шырайлым
Мұхтар Шахановтың ”Төрт жыл кешіккен шындық ” -өлеңі.
Әр дәуірдің еркіне сай нарқы өзгерген алтынның,
Айналайын алтын әнім, жас өркені халқымның.
Желтоқсанда шындық жырын шырқаймын деп шарқ ұрдың,
Желтоқсанда егеменді ел болсам деп талпындың.
Өсер ұлдың қай сәтте де бірлік болмақ қалауы,
Лаула, лаула, Желтоқсанның мұзға жаққан алауы.
Өздеріңдей ер намысды жас өркені бар елдің,
Ешқашанда еңкеюге тиісті емес жалауы.
Көп ұлтпыз бірлігі зор, бір туысқан,
Шеңгелін сала алмас ар дұшпан.
Жасай бер еркіндікке қолы жеткен,
Тәуелсіз егеменді Қазақстан!
Содан кейін сөз кезегін мектебімізге жұмыс бабымен келген кеш қонағы
желтоқсан оқиғасына қатынасқан,оқиғаны көзімен көрген –Мақат ауданы,Муса
Баймұханов атындағы орта мектебінің ағылшын тілі пәнінің мұғалімі Құмарова
Амангүл сөз алды:Сіздер үшін бүгін үлкен оқиға тәуелсіздік қарсаңында
желтоқсан оқиғасының куәгерімен кездесіп отырсыздар,яғни мен желтоқсан
оқиғасының куәгерімін.Мен ол кезде Алматы қаласында Институтта Шет тілі
факультетінде -4-ші курс студенті едім.Біз сол кезде осындай оқиғаның
кейіпкері боламыз деп,28 жыл өткен соң осы оқиғаны баяндап тұрамыз деп еш
ойламағанбыз.Ол кезде жап-жас 21-22 жастағы қыздар мен
жігіттерміз.Мамыражай уақыт бәріміз білім алуға талпынған жастар
едік.Жатаханада тұратынбыз,10-11 желтоқсан күні арамыздағы жас жігіттер мен
қыздар жиналыс жасап,елімізде өзгеріс болғалы жатыр,елімізді өзге ұлт өкілі
басқармақшы біз олай болуына жол бермеуіміз керек.Елімізді,жерімізді өз
қазақ азаматы басқару керек деді.Алаңға, бейбіт шеруге шығуымыз керек деген
мақсатқа басқосуға жиналуымыз қажет.Сол желтоқсанның 16-сы күні таңғы сағат
6-дан бастап әрбір жоғары оқу орнының студенттері,мемлекет
қайраткерлері,өнер адамдары да алаңға шықты.Студенттердің қолында ілмелер
болды,онда жастардың еліне,жеріне деген патриоттық сүйіспеншілік сезімдері
жазылды,ондағы жастардың бар мақсаты мемлекет басшыларын алаңға шығуын
талап етті.Өз жеріміз өзімізге ғана тиесілі.Елімізді өзге ұлт өкілі
басқаруына жол бермейміз деп жанұшырды.Бәріде бейбіт түрде жиналды.
Б.Керешова мектеп психологі:Сол кезде қандай сезімде болдыңыз?

Сендер Отанымыздың ұрпақтарысыңдар. Жақсы оқып,үлгілі, тәртіпті болыңдар.
Өз елің мен жеріңді көркейтіп, қазақстанның намысын қорғайтын келешек
ұрпақтың ақылшысы, тірегі сендер болмақсыңдар деп тәрбие сағатымызды
қорытындылаймыз.Назар қойып тыңдағандарыңызға рахмет.

Ұқсас жұмыстар
Тәуелсіздік тобы
Кім Қайда Қашан
Желтоқсан тәуелсіздіктің рухы
Тарихты білу парызым
Менің отаным - Қазақстан туралы ақпарат
Қазақ тарихы туралы не білесін? 6 сынып
Қайрат Рысқұлбеков қазақ хаһарманы
Меншік құқығы
Мұғалімдердің оқушыларды зерттеу парағын тарату
Сабақ соңында қойылатын сұрақтар
Пәндер