Файл қосу

Музыкалық дыбыстардың аталуы



ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ
                        БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
                      СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ
МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ | |
|СМЖ құжаты 3 деңгей      |ПОӘК                    |                         |
|                         |                        |ПОӘК                     |
|                         |                        |042-18.1.32/01-2014      |
|ПОӘК                     |                        |                         |
|Оқытушыға арналған       |28.08.2014 ж.           |                         |
|«Музыка теориясының      |№1 редакциясы           |                         |
|негіздері» пәннің        |                        |                         |
|бағдарламасы             |                        |                         |















                                   ПӘННІҢ

                           ОҚУ -ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

                       «Музыка теориясының негіздері»



                    5В010600 «Музыкалық білім» мамандығы
                                   1 курс


                             ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН
                              ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ






















                                    Семей


                                     2014


|042-18.1.32/01-2013      |28.08.2014 ж. №1 ред.    |13 беттің 2-ші беті      |
|ОӘКП                     |                         |                         |


1 ҚАРАСТЫРЫЛҒАН


Құрастырушы ________ «26» 08. 2014Г. Қисамеденова  М.Қ.,  «Музыкалық  білім»
кафедрасының аға оқытушысы


2 ТАЛҚЫЛАНҒАН

2.1 «Музыкалық білім» кафедра отырысында

Хаттама № _1__  «29» 08. 2014 жыл
 «Музыкалық білім» кафедрасының меңгерушісі,
п.ғ.к.: ______________ Бодауова Б.К.
2.2 Педагогика факультетінің Оқу - әдістемелік бюросының
отырысында бекітілген «5»09. 2014 жыл. Хаттама №1
Төрайымы: ______________ Ахметова Т.Ш.

3 БЕКІТІЛГЕН

Университеттің Оқу Кеңесінің отырысында келісілген және бекітілген
«11»_09___ 2014 жыл.
Хаттама № 1
ОӘК төрайымы _________ Искакова Г.К.


4 БІРІНШІ РЕТ ЕНГІЗІЛГЕН


































      |042-18.1.32/01-2014      |28.08.2014 ж. №1 ред.    |13 беттің 3-ші беті      |
|ОӘКП                     |                         |                         |



                                   Мазмұны



      |1   |Қолдану саласы                                                 |    |
|2   |Нормативті сілтемелер                                          |    |
|3   |Жалпы ережелер                                                 |    |
|4   |Пәннің оқу мазмұны(модульдер)                                  |    |
|5   |Студенттердің өздік жұмыс тақырыптарының атаулары              |    |
|6   |Пәннің оқу-әдістемелік картасы                                 |    |
|7   |Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыздандыру картасы           |    |
|8   |Әдебиеттер                                                     |    |






































|042-18.1.32/01-2014      |28.08.2014 ж. №1 ред.    |13 беттің 4-ші беті      |
|ОӘКП                     |                         |                         |


      1 ҚОЛДАНУ САЛАСЫ
      Мұғалімдерге арналған «Музыка теориясының негіздері» пәні  5В010600  –
«Музыкалық білім» мамандығы бойынша жоғары оқу  орының  студенттеріне  іштей
және сырттай оқитындарға арналған.


      2 НОРМАТИВТІ СІЛТЕМЕЛЕР

      Оқытушыларға  арналған «Музыка теориясының негіздері» пән бағдарламасы
талаптарға сай төмендегі құжаттарға сүйеніп:

       1. Назарбаев Н.Ә.  «Қазақстан  –  2030»  Ел  президентінің  Қазақстан
          халқына  арналған жолдауы. Алматы, Білім баспасы, 1998, 175 б.
       2. Қазақстан Республикасының білім туралы Заңы. – Егемен Қазақстан. –
          2007. – 15 тамыз. – Б.5-8.
       3.  Қазақстан  Республикасында  білім  беруді   дамытудың   2005-2010
          жылдарға арналған Мемлекеттік бағдарламасы. –  Орталық  Қазақстан,
          28 қазан, 2004. –Б. 4-7.
       4.  «5В010600»  – Музыкалық  білім  беру  мамандығы  бойынша  пәнінің
          типтік оқу бағдарламасы. Жоғары кәсіби білім беру.
       5.  СТУ  042-ГУ-4-2013  Стандарт  университета  «Общие  требования  к
          разработке и оформлению учебно-методических комплексов дисциплин»;
       6.  ДП  042-1.01-2013  Документированная   процедура   «Структура   и
          содержание учебно-методических комплексов дисциплин»
оқу үрдісінің ұйымдастыру тәртібін орнатады


      3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
3.1  Қысқаша  пәннің  мазмұны:  Музыка  теориясының  негіздері  5В010600   –
«Музыкалық білім» мамандығы бойынша  пәннің  Оқу-әдістемелік  кешені  жоғары
оқу  орының  1  курс  студенттерінің  1-2  семестрлеріне,  2  кредит   іштей
оқитындарға арналған. Жалпы бұл пән базалық пәндерге жатады,  мұнда  болашақ
мұғалімнің білімін тереңдетуге, практикада қолдануға көмектеседі.
3.2 Пәннің мақсаты – Музыка теориясының негіздері –  болашақ  маман,  музыка
мұғалімін кәсіби  –  педагог  ретінде  дайындауға  бағытталған  оқу  пәндері
циклындағы  негізгі  пән.  Осы  курсты  жүргізгенде  оқу  негізі  тарихи   –
теориялық,  музыка  орындаушылық,  психология  –  педагогикалық   циклындағы
пәндердің, музыкалық білім тарихымен теориясы курсынан  алған  білімдерінде,
іскерліктеріне және дағдыларына сүйенеді.
3.3 Курстың негізгі міндеттері:
           - студенттердің пән мазмұны,  оның  бөлімдері,  бағыттары  туралы
             түсініктер алуларына мүмкіндік туғызу;
|042-18.1.32/01-2014      |28.08.2014 ж. №1 ред.    |13 беттің 5-ші беті      |
|ОӘКП                     |                         |                         |

           -   музыкалық   білім   берудің   педагогикасының   мәселелерімен
             байланысты әдіснамалық білімдерді меңгеру;
           - музыкалық білім берудің  педагогикасына  қатысты  әдебиеттермен
             жұмыс жасауда әдіснамалық талдауды игеру және  оны  әдіснамалық
             шығармашылық тұрғыда қолдану әдетіне тәрбиелеу;
           -  әдіснамалық  дәрежеде  өз  бетімен  білім  алуға  қажеттілікті
             қалыптастыру;
           - болашақ музыка мұғалімінің жеке  тұлғалық  кәсіби-педагогикалық
             қасиеттерін тауып көмектесу.


3.4 Оқытудың нәтижесі:
      Сонымен  бірге  тұлғаны  білім  арқылы  дамуы,   тұлғаның   танымдылық
қабілеттерін және  танымдық  жүйені:  ойлауды,  ынтаны,  қабылдау  қабілетін
арнайы жасалған оқу және танымдық жағдайлар арқылы  дамытуға,  сондай  –  ақ
тұлғаның қауіпсіздігін, өзін - өзі өзектілендіру, өзін - өзі  бекіту,  қарым
–   қатынас,    ойын,    танымдық    және    шығармашылық    қажеттіліктерін
қанағаттандыруға, белсенді сөздік  қорын  молайту,  студенттерге  мектептегі
музыка мұғалімнің  күнделікті  тәжірбиелік  жұмысында  кездесетін  және  өте
қажет нақты да жүйелі музыка тарихынан,  музыка-теория  сыннан  білім  беру,
осы алған білімдерін музыкалық оқу-үрдісіне кеңінен дұрыс  пайдалана  білуге
үйрету.




































      |042-18.1.32/01-2014      |28.08.2014 ж. №1 ред.    |13 беттің 6-шы беті      |
|ОӘКП                     |                         |                         |

3.5 Курстың пререквизиттері:
    Пәнді меңгеру үшін қажет білім әдістемелерінің жиынтығы: студент музыка
өнерінің  негізгі  заңдары  туралы  берілетін   білімдерді   игеруі   керек,
музыкалық  грамматиканы  игеруі,  алған  білімдерін  іс  жүзінде   пайдалана
алулары керек: ән айтқанда, музыкалық  аспаптарда  ойнағанда,  нота  мәтінін
талдағанда.

3.6 Курсттың постреквизиттері:
Сольфеджио, Гармония, Полифония, музыкалық шығармалардың талдауы.

3.7 Оқу пәннің бағдарламасынан көшірме:

|Курс                                                         |семестр     |
|1                                                            |2           |
|Тәжірибелік сабақтар                                                       |
|Дыбыс. Музыкалық дыбыстар және оның қасиеттері. Диапазон және|2           |
|регистр. Дыбыс қатары.  Музыкалық дыбыстардың аталуы.        |            |
|Октавалар. Музыкалық жүйе.  Нота жазуы. Нота. Ұзақтықтар мен |            |
|олардың жазылуы. Ноталық жақ.                                |            |
|Кілттер. Жарты және бүтін тон. Қосалқы сатылар мен олардың   |2           |
|атаулары.альтерация белгілері. Дыбыстар энгермонизмі.        |            |
|Диатоникалық және хроматикалық жарты және бүтін тондар.      |            |






      |042-18.1.32/01-2014      |28.08.2014 ж. №1 ред.    |13 беттің 7-шы беті      |
|ОӘКП                     |                         |                         |


      |Нотаға қойылатын қосымша белгілер. Дыбыстың ұзартулары.      |1           |
|Кідірістер. Қос дыбыстардың жазылуы. Фортопианоға арналған   |            |
|музыкалардың жазылуы. Акколада. Ансамбльдер мен хорларға     |            |
|арналған музыкалардың жазылуы. Нота жазуының қысқарту        |            |
|белгілері.                                                   |            |
|Ырғақ және метр. Өлшем. Такт. Такттік сызығы. Такттің алдынан|2           |
|бастау (затакт).  Жай метрлер мен өлшемдер. Тактідегі жай    |            |
|өлшемдерге ұзақтықтардың топтастырылуы. Күрделі метрлер мен  |            |
|өлшемдер. Негізгі үлестер мен жай үлестер. Тактідегі күрделі |            |
|өлшемдерге ұзақтықтардың топтастырылуы.                      |            |
|Аралас метрлер мен өлшемдер. Тактідегі аралас өлшемдерге     |1           |
|ұзақтықтардың топтастырылуы. Ауыспалы өлшемдер. Синкопа.     |            |
|Вокал музыкасындағы топтастырулар. Темп.                     |            |
|Арақашықтар. Арақашықтықтардың сандық және сапалық           |3           |
|биіктіктері. Жай арақашықтықтар,айналымдары. Диатоника-лық   |            |
|арақашықтықтар. Үлкейтілген және кішірейтілген арақашықтықтар|            |
|(хроматикалықтар). Арақашықтықтардың энгармоникалық          |            |
|теңдіктері. Жұмсақ және қатаң ара-қашықтықтар. Қосынды       |            |
|арақашықтықтар.                                              |            |
|Лад және тондылық. Жалпы ұғымдары. Тұрақты дыбыстар. Тоника. |3           |
|Тұрақсыз дыбыстардың тұрақтануы. Мажорлық лад. Минорлық лад. |            |
|Тондылық. Мажорлық тондылық (диездік және бемольдік).        |2           |
|Мажорлардың түрлері. Нату-ралық, гармониялық, мелодиялық     |            |
|Параллельді тонды-лықтар. Квинталық айналым.                 |            |
|2-ші семестр                                                               |
|042-18.1.32/01-2014      |28.08.2014 ж. №1 ред.    |13 беттің 8-шы беті      |
|ОӘКП                     |                         |                         |


      |Минорлардың түрлері. Натуралдық, гармониялық, мелодиялық.    |2           |
|Аттас тондылықтар. Мажор мен минордың кейбір ұқсастықтары мен|            |
|айырмашылықтары. Натуралдық мажор мен натуралдық минордың    |            |
|арақашықтықтары. Гармониялық мажор мен гармониялық минордың  |            |
|арақашықтықтары                                              |            |
|Тұрақты және тұрақсыз арақашықтықтар. Тұрақтылықпен          |2           |
|тұрақсыздықтардың консонанспен диссонанстардың арасындағы    |            |
|айырмашылықтар. Тұрақсыз  арақашықтықтардың тартылыс күшімен |            |
|тұрақтануы. Дисоснанстық арақашықтықтар-дың тұрақтануы.      |            |
|Халық музыкаларының ладтары. Жалпы шолу. Жеті сатылы         |2           |
|диатоникалық ладтар-дың – ерекше түрлері. Пентатоника.       |            |
|Ауыспалы ладтар.ауыспалы параллельді лад және мажоро-минор.  |            |
|Басқа да ладтар.                                             |            |
|Аккордтар. Үшдыбыстықтар және оның түрлері.Консонансты және  |2           |
|диссонансты үшдыбыстықтар. Үшдыбыстықтардың айналымы. Мажор  |            |
|мен минордағы негізгі үшдыбыстықтар. Негізгі үшдыбыстықтардың|            |
|жалғануы.                                                    |            |
|Мажор мен минордағы қосалқы үшдыбыстықтар. Натуралдық және   |2           |
|гармониялық мажор минордың басқыштарындағы үшдыбыстар.       |            |
|Септаккорд. Доминантсептаккорд және оның айналымы. Олардың   |            |
|шешілуі. Кіріспе септаккордтары. Екінші сатыдағы септаккорд. |            |
|Нонаккорд. Кварталық септаккордтар туралы ұғым.              |            |










      |042-18.1.32/01-2014      |28.08.2014 ж. №1 ред.    |13 беттің 9-шы беті      |
|ОӘКП                     |                         |                         |


      |Аккордтық емес дыбыстар. Тондылықтың туыстығы. Қосалқы       |1           |
|аккордтар (септаккордтар). Модуляция, ауытқу,салыстыру       |            |
|туыстық тондылықтырға модуляция. Тондылықтың анықтамасы.     |            |
|Транспозиция. Секвенция.                                     |            |
|Хроматизм. Альтерация. Хроматикалық гамма. Оның дұрыс        |1           |
|жазылуы. Әуен. Музыкалық шығармадағы әуеннің алатын орны.    |            |
|Халықмузыкаларының әуендері Әуен қозғалысының бағыты және    |            |
|оның диапазоны. Өткінші және көмекші дыбыстар                |            |
|Әуеннің бөліктерге бөлінуі (музыкалық синтаксис). Құрылым,   |1           |
|Цезура, Кезең, Ұсыныс, Каденция, Фраза, Мотив (субмотив).    |            |
|Динамикалық оттенкалар және олардың әуендік дамумен          |            |
|қарым-қатынасы. әуендік оттенкілердің белгіленуі.            |            |
|Мысалдарда әуеннІң бөлек элементерін талдау.Мелизмдер:       |1           |
|форшлаг,мордент,групетто, трель. Орындалып жүрген кейбір     |            |
|әдістердің белгілері                                         |            |

      5 СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫС ТАҚЫРЫПТАРЫНЫҢ АТАУЛАРЫ
5.1. Дыбыс қатары.  Музыкалық дыбыстардың аталуы. Октавалар. Музыкалық
жүйе.  Нота жазуы. Нота. Ұзақтықтар мен олардың жазылуы. Ноталық жақ.
5.2 Кілттер. Жарты және бүтін тон. Қосалқы сатылар мен олардың
атаулары.альтерация белгілері. Дыбыстар энгермонизмі.
5.3 Ырғақ және метр. Өлшем. Такт. Такттік сызығы. Такттің алдынан бастау
(затакт).  Жай метрлер мен өлшемдер. Күрделі метрлер мен өлшемдер. Аралас
метрлер мен өлшемдер.
5.4 Арақашықтар. Арақашықтықтардың сандық және сапалық биіктіктері. Жай
арақашықтықтар,айналымдары.Қосынды арақашықтықтар.
5.5 Лад және тондылық. Жалпы ұғымдары. Тұрақты дыбыстар. Тоника. Тұрақсыз
дыбыстардың тұрақтануы. Мажорлық лад,3 түрі. Минорлық лад,3 түрі.
Гармониялық мажор мен гармониялық минор.
|042-18.1.32/01-2014      |28.08.2014 ж. №1 ред.    |13 беттің 10-шы беті     |
|ОӘКП                     |                         |                         |

5.6 Халық музыкаларының ладтары. Жалпы шолу. Жеті сатылы диатоникалық
ладтар-дың – ерекше түрлері. Пентатоника. Ауыспалы ладтар.ауыспалы
параллельді лад және мажоро-минор. Басқа да ладтар.
5.7 Аккордтар. Үшдыбыстықтар және оның түрлері.Консонансты және диссонансты
үшдыбыстықтар. Үшдыбыстықтардың айналымы. Мажор мен минордағы негізгі
үшдыбыстықтар.
5.8 Мажор мен минордағы қосалқы үшдыбыстықтар. Натуралдық және гармониялық
мажор минордың басқыштарындағы үшдыбыстар. Септаккорд. Доминантсептаккорд
және оның айналымы. Олардың шешілуі. Кіріспе септаккордтары. Екінші
сатыдағы септаккорд.

      6  Пәннің оқу-әдістемелік картасы


      |Тақырыбы                               |Көрнекілік|Өз бетімен      |Бақылау  |
|                                       |құралдар  |дайындалу       |түрі     |
|                                       |          |сұрақтар        |         |
|   |Тәжірибиелік сабақтар       |Зертх.|          |                |         |
|1  |2                           |3     |4         |5               |6        |
|1  |Дыбыс. Музыкалық дыбыстар   |      |Тақтада,  |Музыкалық       |Ауыз     |
|   |және оның қасиеттері.       |      |аспапта   |дыбыстардың     |ша, жазба|
|   |Диапазон және регистр. Дыбыс|      |көрсету   |аталуы.         |ша       |
|   |қатары.                     |      |          |Октавалар.      |         |
|2  |Кілттер. Жарты және бүтін   |      |Тақтада,  |Диатоникалық    |Ауыз     |
|   |тон. Қосалқы сатылар мен    |      |аспапта   |және            |ша, жазба|
|   |олардың атаулары.альтерация |      |көрсету   |хроматикалық    |ша       |
|   |белгілері. Дыбыстар         |      |          |жарты және бүтін|         |
|   |энгермонизмі.               |      |          |тондар.         |         |








      |042-18.1.32/01-2014      |28.08.2014 ж. №1 ред.    |13 беттің 11-шы беті     |
|ОӘКП                     |                         |                         |


      |3  |Нотаға қойылатын қосымша    |      |Тақтада,  |Акколада.       |Ауыз     |
|   |белгілер. Дыбыстың          |      |аспапта   |Ансамбльдер мен |ша, жазба|
|   |ұзартулары. Кідірістер. Қос |      |көрсету   |хорларға арн.   |ша       |
|   |дыбыстардың жазылуы.        |      |          |музыкалардың    |         |
|   |                            |      |          |жазылуы.        |         |
|4  |Ырғақ және метр. Өлшем.     |      |Тақтада,  |Тактідегі жай   |Ауыз     |
|   |Такт. Такттік сызығы.       |      |аспапта   |өлшемдерге      |ша, жазба|
|   |Такттің алдынан бастау      |      |көрсету   |ұзақтықтардың   |ша       |
|   |(затакт).  Жай метрлер мен  |      |          |топтастырылуы.  |         |
|   |өлшемдер. Күрделі метрлер   |      |          |                |         |
|   |мен өлшемдер.               |      |          |                |         |
|5  |Арақашықтар.                |      |Тақтада,  |Арақ-дың энгарм.|Ауыз     |
|   |Арақашықтықтардың сандық    |      |аспапта   |теңд. Жұмсақ    |ша, жазба|
|   |және сапалық биіктіктері.   |      |көрсету   |және қатаң      |ша       |
|   |Жай                         |      |          |арақашықтықтар. |         |
|   |арақашықтықтар,айналымдары. |      |          |Қосынды         |         |
|   |                            |      |          |арақ-тар.       |         |
|6  |Лад және тондылық. Жалпы    |      |Тақтада,  |Тұрақты         |Ауыз     |
|   |ұғымдары.                   |      |аспапта   |дыбыстар.       |ша, жазба|
|   |                            |      |көрсету   |Тоника.         |ша       |
|   |                            |      |          |Мажорлық,       |         |
|   |                            |      |          |Минорлық лад.   |         |
|7  |Мажордың, минордың 3 түрі   |      |Тақтада,  |Квинталық       |Ауыз     |
|   |Параллельді тонды-лықтар.   |      |аспапта   |айналымды       |ша, жазба|
|   |Квинталық айналым.          |      |көрсету   |жаттау.         |ша       |
|8  |Халықтық ладт. Жеті сатылы  |      |Тақтада,  |Ауыспалы        |Ауыз     |
|   |диатоникалық ладтар-дың –   |      |аспапта   |ладтар.ауыспалы |ша, жазба|
|   |ерекше түрлері. Пентатоника.|      |көрсету   |параллельді лад |ша       |
|   |                            |      |          |және            |         |
|   |                            |      |          |мажоро-минор.   |         |


      |042-18.1.32/01-2014      |28.08.2014 ж. №1 ред.    |13 беттің 12-ші беті     |
|ОӘКП                     |                         |                         |


      |9  |Аккордтар. Үшдыбыстықтар    |      |Тақтада,  |Үшдыбыстықтардың|Ауыз     |
|   |және оның                   |      |аспапта   |айналымы. Мажор |ша, жазба|
|   |түрлері.Консонансты және    |      |көрсету   |мен минордағы   |ша       |
|   |диссонансты үшдыбыстықтар.  |      |          |негізгі үшдыб.  |         |
|10 |Септаккорд.                 |      |Тақтада,  |Септаккорд.     |Ауыз     |
|   |Доминантсептаккорд және оның|      |аспапта   |Доминантсептакко|ша, жазба|
|   |айналымы. Олардың шешілуі.  |      |көрсету   |рд және оның    |ша       |
|   |Кіріспе септаккордтары.     |      |          |айналымы.       |         |
|   |Екінші сатыдағы септаккорд. |      |          |Олардың шешілуі.|         |
|   |                            |      |          |Кіріспе         |         |
|   |                            |      |          |септаккордтары. |         |
|   |                            |      |          |Екінші сатыдағы |         |
|   |                            |      |          |септаккорд.     |         |

               7 ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТПЕН ҚАМТАМАСЫЗДАНДЫРУ
                                   КАРТАСЫ
|Оқулықтардың және оқу - әдістемелік құралдардың|Дана  |Студент  |Қамтама-у  |
|аттары                                         |саны  |саны     |пайызы     |
|1                                              |2     |3        |4          |
|И.Способин. Элементарная музыка. М. 1987.      |3     |10       |30         |
|В.В. Хвостенко. Задачи и упражения по          |1     |10       |10         |
|элементарной теории музыки. М. 1973.           |      |         |           |
|В.В.Вахромеев. Элементарная теории музыки.     |2     |10       |20         |
|М.1983                                         |      |         |           |
|Е. Назайкинский. Звуковой мир музыки. М.1988.  |1     |10       |10         |
|Красинская, Уткин. Элементарная теория музыки. |1     |10       |10         |
|М.1984.                                        |      |         |           |

|042-18.1.32/01-2014      |28.08.2014 ж. №1 ред.    |13 беттің 13-ші беті     |
|ОӘКП                     |                         |                         |


Әдебиеттер тізімі:
   1. Ройтерштейн. М. И. Основы музыкального анализа. М., 2001.
   2. Способин И. В. Музыкальная форма. Седьмое издание.- М., 1984.
   3. Вахромеев В. А. Элементарная теория музыки. Изд. 7-е. М., 1975.
   4. Красинская Л., Уткин  В.  Элементарная  теория  музыки.  4-е  издание,
      дополненное. М., 1991.§2. Физические свойства музыкального звука и  их
      выразительное значение, с.8
   5.  В.В. Хвостенко. Задачи и упражения по элементарной теории музыки.  М.
      1973.
   6. Е. Назайкинский. Звуковой мир музыки. М.1988.[pic]
Пәндер