Файл қосу

Қоршаған ортаны бақылау



|ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ                            |
|СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ                      |
|3 деңгейлі СМЖ құжаты       |ПОӘК             |ПОӘК- 042-18-25.1.56/02-2013 ж  |
|ПОӘК                        |№ 1 басылым   18 |                                |
|«Қоршаған ортаны бақылау    |.09.2013ж.       |                                |
|әдістері мен құралдары»     |                 |                                |
|пәнінің студенттерге        |                 |                                |
|арналған оқу бағдарламасы   |                 |                                |




              «Қоршаған ортаны бақылау әдістері мен құралдары»





                       ПӘНІНІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ






                  5В060800 –«ЭКОЛОГИЯ» мамандығына арналған








                        СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН ПӘННІҢ
                              ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ
























                                 Семей 2013
                                  Алғы сөз


   1 ӘЗІРЛЕГЕН


   Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті «Экология  және
   қоршаған     ортаны     қорғау»     кафедрасының      аға      оқытушысы


   Бейсебаев.Ш.Т _________________           «28» 08. 2013 жыл.


   2 ТАЛҚЫЛАНДЫ
   2.1 Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік  университеті  «Экология
   және қоршаған ортаны қорғау» кафедрасының отырысында
   Хаттама № 1       «04» 09. 2013 жыл.


   Кафедра   меңгерушісі          _________                    доцент   м.а.
   Кабышева Ж.К.


   2.2 Аграрлық факультетінің оқу - әдістемелік бюросында
   Хаттама № 1       «09» 09. 2013 жыл.


   АФ  ОӘБ  төрағасы              _________                    доцент   м.а.
   Тлеубаева А.В.




   3  БЕКІТІЛДІ
   Университеттің Оқу-әдістемелік  кеңесі мақұлдап  басып  шығаруға  ұсынады



   Хаттама № 1   «18» 09. 2013 жыл.


   Оқу- әдістемелік кеңестің төрағасы,
   оқу әдістемелік жұмысы бойынша
   проректор                                                       _________
   профессор  Искакова Г.К.






   4    АЛҒАШ ЕНГІЗІЛДІ.
























                                   мазмұны



      |1. Жалпы ережелер                                                          |
|...........................................................................|
|.....4                                                                     |
|2. Пәннің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу ....6         |
|3. Пәнді оқып-білу жөніндегі әдістемелік ұсынымдар                         |
|.........................8                                                 |
|4. Курс форматы                                                            |
|...........................................................................|
|.........9                                                                 |
|5. Курс саясаты                                                            |
|...........................................................................|
|...........10                                                              |
|6. Баға қоюдың саясаты                                                     |
|.........................................................................11|
|7. Әдебиеттер                                                              |
|...........................................................................|
|..............12                                                           |



      1. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР



      1.1. Оқытушы және пән туралы жалпы мағлұматтар


   Бейсебаев Шәріп Төлежанұлы , аға оқытушы
   «Экология және қоршаған ортаны қорғау» кафедрасы
   Байланыс ақпараты – тел.:53-37-60, 36-02-23,оқу ғимараты  №  8,  кабинет
   № 127
   Сабақ өткізу аудиториясы - аудитория № 120;129.
   Пән атауы - «Қоршаған ортаны бақылау әдістері мен құралдары»
   Кредиттер саны — 3


      1.2  Пәннің қысқаша түсініктемесі:
    «Қоршаған  ортаны  бақылау  әдістері  мен  құралдары»  пәні    5В060800
«Экология»   мамандықтары саласының элективтіі  пәндер циклына жатады.
    Қазіргі  замандағы  ғылыми-техникалық  прогрестің  алға  басуы  адамзат
өмірін жақсартуға тікелей игі ықпал етумен  қатар,  қоршаған  ортаға,  таби-
ғатқа орны толмас орасан зиян да тигізіп келеді.  Осыған  байланысты  қорша-
ған ортаны қорғау және оны табиғи қалпында сақтау  мәселелері  бүкіл  дүние-
жүзі елдерінің алдында тұрған ең маңызды міндеттердің бірі.
     Бұл пән бойынша  курстың  мазмұны,  өзектілігі-студенттерге   қоршаған
ортаның  қауіпті  факторларын  жіктей  білуді,  қоршаған  ортаны   қорғаудың
заңдылық және нормативтік негіздерімен, мемлекеттік стандарттар  жүйесі-мен,
метрология   ілімі   сұрақтарымен,   әдебиеттерді    іздестіру    жолдарымен
таныстырып,  қоршаған ортаны зерттеу әдістерімен,  аспап-құралдарымен  жұмыс
істеу негіздерін үйрету.


       3.2   Пәнді оқытудағы мақсат
    Пәнді оқытудағы негізгі мақсат  болашақ  мамандарды  Қазақстан  Респуб-
ликасының ұлттық және жергілікті экологиялық мәселелерді біліп,  метроло-гия
туралы  түсініктермен,  атмосфера,  су  және   жер   ресурстарының   ластану
жағдайларын бағалаудың әдістерімен,өлшеу  құралдарымен  танысып,   қорша-ған
ортаның қауіпсіздігін, халықтың денсаулығын қамтамасыз  ететін  мемле-кеттік
жүйені меңгерулеріне жағдай туғызу.


    3.3  Пәнді оқытудағы міндеттер:
-  Қоршаған ортаны   ластаушы  заттарды  бақылаудың  негізігі  әдістері  мен
    құралдарын меңгеру;

-  Әрбір әдіс пен құрал үшін қолданылу аясын анықтау;

- Алынған білім мен дағдыларды болашақ мамандықта қолдану;

-  Қоршаған  ортаны  бақылаудың  сәйкес  құралдары  мен  әдістерін  таңдауды
    негіздей алу.
- табиғи және техногенді экологиялық төтенше жағдайлардың  алдын-алу  немесе
    оның салдарын жою мәселелерін шеше білулері қажет.

    3.4  Оқыту нәтижесі:
 - Пәнді оқу нәтижесінде студент:
   білуі керек:
 - қоршаған орта көрсеткішін, сапасын бақылау әдістерін;

 - қоршаған орта сапасын бақылау құралдарын;

 - әрбір құралдың қолданылу аясын;

 - ластаушы заттардан тазалау әдістерін.


   істей алуы керек:
 - әуе, су, топырақ ортасының, азық – түлік  өнімдерінің  және  радиациялық
   жағдайдың сараптамасын жүргізе білуді;

 - инструменталды бақылау құралдарымен қоршаған орта сапасын бағалай алуды.



   меңгеруі тиіс:
 - қоршаған табиғи ортаны бақылаудың құралдары мен  әдістерін  пайдала-нып,
   қоршаған  орта  сапасын  бақылау  бойынша  теориялық  және  практика-лық
   білімді.


       белгілі дәрежеде нақты дағдыларды игерулері қажет:
 - экобиоқорғау жабдықтарды пайдалану кезінде олардың тиімділік  дәреже-сін,
   оның көрсеткіштерін өлшеу арқылы анықтай білуді;
 -  өндірістік жабдықтары мен өлшеу әдістері,  жүйелерінің  қоршаған  ортаға
   қауіпсіз режимдерін таңдай білуді;


     төмендегі сұрақтарды шешуге құзіретті болулары керек:
 - экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге арналған  нормативтік  –  құ-
   қықтық сұрақтарды меңгеру бойынша;
 - қоршаған орта көрсеткіштері  мен адамға қолайлы  тіршілік  қауіпсіздігін
   қамтамасыз ететін өндірістік процестерді жобалау мен сараптау сұрақ-тары
   бойынша;
 - қоршаған ортаны қорғау  әрекеттерін белгілі сәйкестік дәрежеге жеткізуді
   мүмкін  болдыратын  экобиотехникалық  құралдар  мен  тәсілдерді  қолдану
   сұрақтарында;
 - потенциалды қауіпті  өндірістік  процестер  мен  өндірістік  технология-
   лардың экологиялық қауіп деңгейіне баға беру сұрақтарында.


   1.6  Курстың пререквизиті:
   1.6.1 Тіршілік қауіпсіздігі негіздері
   1.6.2 Экология және тұрақты даму
   1.6.3 Өндірістік экология


   1.7  Курстың постреквизиті:
   1.7.1 Экологиялық нормалау және сараптау негіздері
   1.7.2 Қоршаған орта мониторингі
   1.7.3  Диплом жұмысын жасау



   2  Пәннің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу
     Кесте-1
|Тақырып атауы                     |Сағат саны                 |Әдебиет    |
|                                  |Д    | T Ж |OCӨЖ   |СӨЖ   |           |
| 1                                |2    |3    |4      |5     |6          |
|Модуль-1. Метрология туралы мағлұмат. Өлшем бірліктері; 1-ші, 2-ші және   |
|3-ші дәрежелі аспаптар.                                                   |
|1-тақырып.  Қоршаған орта         |     |1    |       |2     |7.1.1;     |
|көрсет-кіштерін бақылау әдістері. |     |     |       |      |7.1.3.     |
|Метро-логия туралы мағлұмат. Өлшем|     |     |       |      |           |
|бірліктері, өлшем аспаптары. 1-ші,|     |     |       |      |           |
|2-ші және 3-ші дәрежелі аспаптар. |     |     |       |      |           |
|Өлшем қателіктері, олардың        |     |     |       |      |           |
|түр-лері.                         |     |     |       |      |           |
|                                  |3    |     |       |      |7.2.1;     |
|                                  |     |     |       |      |7.2.2      |
|2-тақырып.                        |1    |1    |       |      |7.1.2;7.1.3|
|Өлшем құрал-жабдықтарының         |     |     |       |      |.          |
|си-паттамалары (көрсеткіштері,    |     |     |       |      |           |
|қа-сиеттері, мөлшерленуі және     |     |     |       |      |           |
|жіктелуі).                        |     |     |       |      |           |
|                                  |     |     |       |2     |7.1.2;     |
|                                  |     |     |       |      |7.2.1.     |
|                                  |   2 |1    |       |      |7.1.1      |
|                                  |     |     |       |      |7.1.2      |
|                                  |     |     |       |      |7.1.3      |
|3-тақырып. Өлшем құралдарын       |     |1    |       |      |7.1.1;7.1.3|
|градировкалық және салалық        |     |     |       |      |.          |
|тексерулер реті.                  |     |     |       |      |           |
|                                  |2    |1    |       |2     |7.1.4;7.2.1|
|                                  |     |     |       |      |.          |
|                                  |     |     |       |      |           |
|4-тақырып. Өлшеу принциптері және |   3 |1    |       |      |7.1.3;     |
|әдістері. Өлшенетін шама-ның      |     |     |       |      |           |
|өзгеруі.                          |     |     |       |      |           |
|                                  |     |     |       |2     |7.1.4.     |
|5-тақырып. Өлшеудің түрлі         |1    |1    |       |      |7.1.2.     |
|принциптеріне негізделген         |     |     |       |      |           |
|сарап-тау әдістері. 2-ші          |     |     |       |      |           |
|деңгейдегі аспаптардің сараптау   |     |     |       |      |           |
|әдістері және техникалық          |     |     |       |      |           |
|сипаттамалары.                    |     |     |       |      |           |
|                                  |2    |     |       |2     |7.1.2;     |
|                                  |     |     |       |      |7.2.3      |
|                                  |     |     |       |      |           |
|6-тақырып.                        |     |     |       |2     |7.2.2;     |
|Микроклимат, желдету жүйелері     |     |     |       |      |           |
|көрсеткіштерін бақылауға арналған |     |     |       |      |           |
|аспаптар жұмысы, сипаттамалары    |     |     |       |      |           |
|                                  |   2 |   1 |       |      |7.1.1      |
|                                  |     |     |       |      |7.1.2      |
|                                  |     |     |       |      |7.1.3      |
|                                  |     |     |       |      |           |
|МБ-1                              |     |2    |1      |2     |           |
|Модуль-2. Қоршаған орта көрсеткіштерін бақылау әдістері мен аспаптары.    |
|7-тақырып. Тазарту                |     |     |       |      |           |
|қондырғыла-рындағы шаң – газ      |1    |1    |       |      |7.1.1;7.1.4|
|режимдерінің көрсеткіштерін       |     |     |       |      |.          |
|бақылауға арнал-ған аспаптар      |     |     |       |      |           |
|жұмысы, сипаттама-лары.           |     |     |       |      |           |
|                                  |1    |1    |       |2     |7.1.2;     |
|                                  |     |     |       |      |7.1.3.     |
|8-тақырып.                        |2    |2    |       |      |7.1.2;7.1.4|
|Атмосфералық ауа көрсеткіштерін   |     |     |       |      |           |
|бақылауға арналған аспаптар.      |     |     |       |      |           |
|Олардың жіктелуі, жұмыс           |     |     |       |      |           |
|принциптері.                      |     |     |       |      |           |
|                                  |2    |     |       |2     |7.1.1      |
|                                  |     |     |       |      |7.1.3      |
|                                  |     |     |       |      |7.2.1      |
|9-тақырып. Ауыз су, табиғи су және|     |     |       |      |           |
|ақаба сулардың сапасын бақылауға  |     |     |       |      |           |
|арналған құралдар.                |     |     |       |      |           |
|                                  |4    |1    |       |2     |7.2.1;7.1.2|
|                                  |     |     |       |      |7.1.3;7.2.3|
|10-тақырып.                       |2    |1    |       |      |7.1. 3.    |
|Жарық шамасын,  радиациялық       |     |     |       |      |           |
|сәулелену деңгейін өлшеуге        |     |     |       |      |           |
|арналған аспаптар.                |     |     |       |      |           |
|                                  |     |     |       |      |           |
|                                  |  2  |     |       |2     |7.1.2;7.1.3|
|                                  |     |     |       |      |7.1.4;7.2.1|
|11-тақырып.                       |  2  |   1 |       |2     |7.1.1      |
|Шу, діріл деңгейін өлшеуге        |     |     |       |      |7.1.2      |
|арнал-ған аспаптар. Аталған       |     |     |       |      |7.1.3      |
|әсерлерден адамды тиімді қорғау   |     |     |       |      |7.1.4      |
|көсрсеткіш-тері.                  |     |     |       |      |           |
|   МБ - 2                         |     |2    |     1 |2     |           |
|Студенттердің өздік жұмыстары                                             |
|1-тақырып.    Қоршаған ортаның    |     |     |       |      |           |
|сапасын бақылау әдістері.         |     |     |2,5    |4     |7.1.1;7.1.2|
|                                  |     |     |       |      |7.1.3;7.1.4|
|                                  |     |     |       |      |7.2.1      |
|2-тақырып. Ауа бассейнін ластаушы |     |     |       |      |7.1.1;7.1.2|
|негізгі заттар                    |     |     |3      |6     |7.1.3;7.2.1|
|қорғаудың мемлекеттік бақылауы    |     |     |       |      |           |
|3-тақырып.                        |     |     |       |      |7.1.2      |
|Ауаға шығарылатын шаң – газ       |     |     |3      |5,5   |7.1.3      |
|лақтырындыларын тазартудың        |     |     |       |      |7.2.1      |
|әдістері                          |     |     |       |      |7.2.2      |
|4-тақырып.                        |     |     |       |      |7.1.2      |
|Ауыз суды ластаушы зиянды заттарды|     |     |3      |6     |7.1.3      |
|тазартудың физикалық – химиялық   |     |     |       |      |7.2.2      |
|әдістері                          |     |     |       |      |7.2.1      |
|5-тақырып. Газды ортаның тұйық    |     |     |       |      |7.1.2      |
|жүйедегі қозғалысын бақылау       |     |     |3      |6     |7.1.3      |
|мәселелері                        |     |     |       |      |7.2.3      |
|6-тақырып.                        |     |     |     3 |6     |7.1.1;7.1.2|
|Атмосфералық ауа жағдайын бақы-лау|     |     |       |      |7.1.3;7.2.1|
|әдістері мен аспаптары            |     |     |       |      |           |
|7-тақырып.                        |     |     |     3 |6     |7.1.2      |
|Ақаба суларды тазарту әдістері:   |     |     |       |      |7.1.3      |
|Гидромеханикалық тазарту әдістері;|     |     |       |      |7.2.2      |
|б. Химиялық  тазарту әдістері;    |     |     |       |      |7.2.1      |
|8-тақырып.                        |     |     |     2 |6     |7.1.1;7.1.2|
|Топырақтың физика-химиялық        |     |     |       |      |7.1.3;7.2.1|
|көрсеткіштерін, сапасын бақылау   |     |     |       |      |           |
|әдістері мен аспаптары            |     |     |       |      |           |
|Барлығы:                          |30   |15   |   22,5|67,5  |           |



      3. Пәнді оқып білу жөніндегі әдістемелік ұсынымдар
      «Қоршаған ортаны  бақылау  әдістері  мен  құралдары»  курсын  берілген
бағдарлама  бойынша  реттелген  түрде  оқу  керек.  Нәтижелердің   логикалық
жолдарын ұғынып, анықтамалар мен негізгі түсініктерді  ажырата  білу  қажет.
Теориялық  материалдарды  оқу  кезінде,тәжірибе  сабақтарына   дайындалғанда
студенттер  дәрістер  курсын,  пәнді  оқып-үйренуге   арналған   әдістемелік
нұсқаулармен  танысып(ПОӘК-3),   қосымша   оқу   әдістемелік   материалдарды
пайдалануы   керек.  Өздік  жұмысты  орындау   барлық   менгерген   материал
негізінде студент өз бетімен орындап, көрсетілген уақытта тапсыруға  міндет-
ті.  Студенттер  осы  тақырыптарға  берілген   әдебиеттерді   және   қосымша
әдебиеттерді іздестіріп рефераттар жазып  өткізуге  тиіс.  Әрбір  рефераттың
жоспары болуы және қолданылған әдебиеттердің тізімі берілуі міндетті.


    Тәжірибе сабақтарының қысқаша мазмұны.

        1-ші Тақырып.  1-ші дәрежелі аспаптар. Универсалды УГ-2  газанализа-
тордың құрылысы ,жұмысы. (1сағат).
        2-ші  Тақырып.  2-ші  дәрежелі  аспаптардың  құрылысы  ,жұмысы  және
сипаттамалары. (2сағат).
        3-ші Тақырып. Аспаптарды тексеру және сынау түрлері.  Градиров-калық
және салалық тексеру. (1сағат).
        4-ші  Тақырып.   Микроклимат  көрсеткіштерін  өлшеуге  арналған  ас-
паптардың (Анемометр ИСП-МГ-4) жұмыс принциптері, құрылыстары (1сағат).
    5-шіТақырып. Инфралит-8  Газанализатор  аспабының  жұмыс  прин-циптері,
құрылысымен танысу. (2сағат).
        6-шы Тақырып. Ауаны шаңнан  тазарту  құрылғыларының  түрлері,  жұмыс
принциптері, көрсеткіштері. (1сағат).
       7-ші Тақырып. Ауаны газ түріндегі ластаушы заттардан тазарту әдіс-
тері, құрылғылардың жұмыс принциптері, құрылыстары, көрсеткіштері (2сағат).
         8-Тақырып. Ауыз су, табиғи су сапасын тексеретін, бақылайтын аспап-
тардың құрылысы, жұмыс принциптері, көрсеткіштері(1 сағат).
        9-Тақырып. Ақаба  сулардың  сапасын  тексеретін,  бақылайтын  аспап-
тардың құрылысы, жұмыс принциптері, көрсеткіштері(1 сағат).
        10-Тақырып.  Топырақтың  сапасын  бақылауға   арналған   аспаптардың
құрылысы, жұмыс принциптері, көрсеткіштері(1 сағат).
       11-Тақырып. Адамды қоршаған ортаның көрсеткіштерін  өлшеуге  арналған
аспаптар.  Жұмыс  принциптері,  көрсеткіштері.   Шуды,   дірілді,   жарықты,
радиоактивті сәулеленуді өлшейтін аспаптар(2 сағат).
        12-Тақырып.  Азық-түліктің  құрамындағы   зиянды   заттар   мөлшерін
өлшеуге, анықтауға арналған аспаптардың жұмыс  принциптері.  ЭБИК  /Мо-рион,
«Экотест-110» аспаптары. (1 сағат).

        Межелік  бақылау  ауызша  тапсырмаларды  сұрау  түрінде  7  және  15
апталарда жүргізіледі


              4  Курс форматы


       Әдістемелік нұсқаулар құрамына:
   1. пәнді оқуда қажетті жоспарлау, уақытты ұйымдастыру (орындау уақыты);
   2. оқу-әдістемелік кешенін қолдану нұсқасы;
   3. әдебиеттер мен оқулықтарды қолдана білу;
   4. емтиханға даярлану үшін берілетін кеңестер кіреді.
         Пәнді оқыту  барысында  дәрістерде  студенттерге  «Қоршаған  ортаны
бақылау  әдістері  мен  құралдары»  курсын  меңгерудің  негізгі   әдістерін,
негізгі  терминдар  мен  түсініктерді,  зерттеу  жұмыстары  бойынша   жоспар
құруды, теориялық ұғымдар бойынша қорытынды жасап, оны  арнайы  меке-мелерде
тәжірибе  өту  кезінде  қолдана  білуді   оқытады,  бағытталған  шаралар-дың
ұйымдастырылуын, жоспарлануын және орындалуы жан- жақты оқыты-лады.
        Студенттер аудиторлық тәжірбие сабақтары мен СОӨЖ  кезінде  тақы-рып
бойынша  ғылыми ақпараттарды іздеу, жинау, өңдеу, ғылыми  экспери-мент  және
оның ерекшеліктерін, теориялық  және  эмпирикалық  зерттеулердің  әдістерін,
ғылыми зерттеулерді пайдалану және  қолдануды  оқып  талдайды.  Бағдарламада
ОСӨЖ бойынша  тақырыптар берілген.   Студенттер осы  тақы-рыптарға  берілген
әдебиеттерді және қосымша әдебиеттер іздестіріп рефе-раттар  жазып  өткізуге
тиіс. Әрбір рефераттың жоспары болуы және қолда-нылған әдебиеттердің  тізімі
берілуі міндетті. Көлемі 5-10 бет. Оны  компью-терде  теруге  немесе  қолмен
жазуға рефераттарға  арналған  дәптерге  жазуға  болады.  Тексеріліп  бағасы
қойылған реферат иесіне қайтарылады.
      Теориялық сабақты өтіп болған соң есептерді шешу  әдістемесін  үйрену
керек. Берілген материалды жақсы меңгеру үшін әр  тақырып  бойынша  конспект
құру керек.

          5  Курс саясаты

   Университетте қабылданған ішкі тәртіп талаптарын сақтау:
     • Сабаққа қатысу: Дәріске,  зертханалық  сабақтарға  қатысу  міндетті.
       Егер қандай да бір себеппен сабаққа қатыса алмасаңыз,  тақырып  және
       тарау бойынша өзіндік  жұмыс  жазып  мезгілінде  тапсыру  керек,  ал
       дәрістен  өткен  тақырып  және  зертханалық  жұмыс  бойынша  бақылау
       жұмысын немесе тест бойынша жауап жазуыңыз керек.
     • Тәртіп: Сабақ кезінде тәртіпті жүйені  бұзу  аудиториядан  шығарумен
       және/немесе барлық  курс  үшін  «қанағаттанарлықсыз»  деген  бағамен
       жазаланады.
     • Бақылау жұмыстары: Оларды орындау міндетті және  белгіленген  мерзім
       ішінде тапсыру керек.  Мерзімнен  кейін  орындалған  жұмыстар  төмен
       бағаланады.
     • Межелік аттестация: межелік аттестация қорытындысы сабаққа қатысуды,
       берілген уақытта өзіндік жұмыстарды орындауды, сабақта ауызша немесе
       жазбаша жауап беруді, межелік бақылаудың өзінің нәтижесін ескереді.
     •  Көшіру:  Кез-келген  көшіру  (дайын  тапсырмаларды   немесе   басқа
       студенттердің есептерін көшіру,  пайдалану)  аудиториядан  шығарумен
       және/немесе курс үшін «қанағаттанарлықсыз» деген бағамен жазаланады.
     • Ұялы телефондар: Сабақты өткізу уақытында өшіру керек.
     • Емтихан: Нәтижесінде  барлық  студенттерге  ауызша  түрдегі  емтихан
       болады, яғни пәннен максималды балл санынан  50  %  жинаған  студент
       емтиханға жіберіледі. Емтиханда студент барлық курста өткен материал
       мазмұнына қатысты берілетін(дәріс,тәжірибе жұмысы,өздік жұмыстар) сұ-
       рақтарға жауап беруге тиіс.


      6 Баға қою саясаты


        Студенттердің  үлгерімі   ағымды,  аралық  және  қорытынды   бақылау
формасында-  бал-рейтинг  жүйесі  бойынша  жүргізіледі.  Қорытынды   бақылау
емтихан ретінде жүргізіледі: олар ауызша немесе тестілеу  арқылы  жүргізілуі
мүмкін.  Қорытынды  баға  әр  дәріс,тәжірибе  немесе  зертханалық   сабақтың
нәтижесінен,  өздік  жұмыстарды  өткізу(рефератты   қорғау)   және   емтихан
бағасынан тұрады. Аралық және  қорытынды  бақылау  балдардың  қорытындысы  -
курсқа берілген баға болып саналады.
     «Қоршаған ортаны бақылау  әдістері  мен  құралдары»  пәнін  меңге-руге
жалпы 1000 балл беріледі.Бір академиялық маусымға  600  балл  бөлінеді  (1-7
жетіге 270 балл,оның 30 балы –сабаққа қатысуға, 8-15 неделя  270  балл  және
30  баллов  -  сабаққа  қатысуға).  Компютерлік  тестілеу   арқылы   межелік
бақылауды өткізуге  70 балл бөлінеді (ол  270  балға  кіреді).  Пәнді  оқыту
барысында ,оқытушыға,студенттің барлық сабақ түрлерін  орындағаны  үшін  200
балды бөлуге құқық беріледі. Қорытынды емтиханға  400 балл бөлінеді.


   Кесте  2  Пәннің сабақ түрі бойынша балдардың бөлінуі

Кесте  2
|Апта   |Бақылау түрі                                 |Барлық |Ескерту      |
|       |                                             |баллдар|             |
|1      |2                                            |3      |4            |
|       |1 – 7 апталар аралығындағы аудиториялық      |30     |             |
|       |сабақтардың барлық түрлеріне қатысу          |       |             |
|1-6    |                                             |       |             |
|       |Зертханалық – тәжірибелік сабақтар-15*6      |90     |             |
|       |СОӨЖ -5*6                                    |30     |             |
|       |СӨЖ -10*6                                    |60     |             |
|       |Зертханалық – тәжірибелік сабақтар           |15     |             |
|       |                                             |       |             |
|7      |                                             |       |             |
|       |СОӨЖ                                         |5      |             |
|       |СӨЖ                                          |0      |             |
|       |Аралық бақылау 1                             |70     |             |
|1 – 7 апталар аралығындағы оқыту қорытындысы бойынша |300    |             |
|баллдардың жиынтығы                                  |       |             |
|       |8-15 апталар аралығындағы аудиториялық       |30     |             |
|       |сабақтардың барлық түрлеріне қатысу          |       |             |
|       |Зертханалық – тәжірибелік сабақтар- 15*7     |105    |             |
|8-14   |                                             |       |             |
|       |СОӨЖ -5*7                                    |35     |             |
|       |СӨЖ -10*6                                    |60     |             |
|    15 |Аралық бақылау 2                             |70     |             |
|8 – 15 апталар аралығындағы оқыту қорытындысы бойынша|300    |             |
|баллдардың жиынтығы                                  |       |             |
|Емтихан үшін балл жиынтығы                           |400    |             |
|Академиялық кезеңдегі баллдарың жиынтығы             |       |             |
|                                                     |1000   |             |







      7. ӘДЕБИЕТТЕР.

       7.1. Негізгі әдебиеттер
7.1.1. Голицын А.Н. основы  промышленной  экологии.  Учебник  для  Вузов.  –
      Москва, «Академия», 2007 г.
7.1.2. Оспанова Г.С, Бозшатаева Г.Т.Экология. Алматы, 2002 ж.
7.1.3. Панин М.С. экология Казахстана. Семипалатинск. -2005г.
   4. Никаноров А.М., Хоружая Т.А.Экология. М.-2000 г.
   5.  Алибаева  М.Ш,  Экологиялық  нормалау  негіздері   және   экологиялық
      сараптама. Семей 2010.
7.1.6. Федорова  А.И.,  Никольская  А.Н.  Практикум  по  экологии  и  охране
      окружающей среды. Москва. -2003г.
7.1.7. А.Ж.Акбасова. Г.Ә.Саинова .«Экология»Алматы, 2003ж.

      7.2. Қосымша әдебиеттер.
   1. Хоружая Т.А. Методы оценки экологической опасности. Москва.1998г.
7.2.2. Сагимбаев Т.К. Экология и экономика. Алматы.-1997г.
7.2.3. Фурсов В.И. Экологические проблемы окружающей среды. Алматы.-  1991г.


7.2.4.Новиков Ю.В. Экология, окружающая среда и человек.  Учебное  посо-бие.
      Москва. -1998г.













Пәндер