Файл қосу
Хирургиялық операция элементтері
|ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ |
|СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ |
|3 деңгейдегі СМЖ |ПОӘК | |
|құжаты | |ПОӘК 042-18-24.1.04/01-2013 |
|П О Ә К |№ 1-ші басылым | |
|«Ветеринариялық | | |
|хирургия-1» пәнінің | | |
|оқытушыға арнаған оқу | | |
|жұмыс бағдарламасы | | |
ПӘННІҢ ОҚУ ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
«Ветеринариялық хирургия -1» пәнінен
«5В120100» - «ветеринариялық медицина» мамандығына арналған
ОҚЫТУШЫНЫҢ ПӘН БОЙЫНША ЖҰМЫС ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ
СЕМЕЙ,
2013
Алғысөз
1 ӘЗІРЛЕГЕН
Ветеринариялық медицина кафедрасының доценті міндетін атқарушы, м.ғ.к.
Ахметжанов О. Н. _____________________________
« » 2013 жыл
2 ТАЛҚЫЛАДЫ
2. 1 Ветеринариялық медицина кафедрасының отырысында
Хаттама № « » 2013жыл
Кафедра меңгерушісі
Тойкина Г.Н.
2.2 Аграрлық факультеттің әдістемелік кеңесінде
Хаттама № « » 2013жыл
Төрайым
Тлеубаева.А.В
3 БЕКІТІЛДІ
Университеттің оқу - әдістемелік кеңесі мақұлдап басып шығаруға ұсынады
Хаттама № « » 2013 жыл
Оқу - әдістемелік кеңестің
төрайымы, ОӘЖ проректор
Искакова Г. К.
4 1- ші басылым.
Мазмұны
Беттер
1. Қолдану саласы
............................................................................
.......... .4
2. Нормативтік сілтемелер
......................................................................... 4
3. Жалпы ережелер
............................................................................
......... 4
4 Пәннің мазмұны мен сабақ түріне байланысты бөлінуі ......................
5
5. Студенттердің өзіндік жұмыстарының тақырыптары ........................
7
6.Пәннің оқу-әдістемелік картасы
.............................................................7
7. Оқу - әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілген картасы ........ 10
8. Әдебиеттер
............................................................................
................... 11
1 Қолданылу саласы
Пәннің оқу-әдістемелік кешені Ветеринариялық хирургия-1 пәні бойынша
5В120100 «Ветеринариялық медицина» мамандығына (қысқартылған) арналған.
Студенттер оқу барысында курс мазмұны мен оның актуальды және кажеттілігі,
курс саясаты мен танысып өздеріне керекті тәжірибені меңгереді. Бұл пәнді
оқығанда оқу-әдістемелік кешені негізгі жетекші болып танылады.
Ветеринариялық хирургия-1 пәні бойынша дайындаған оқу - әдістемелік кешені
осы пәнді игерудегі негізгі нұсқаушы болып саналады.
2 Нормативтік сілтемелер
Оқытушының пән бойынша жұмыс оқу бағдарламасы «Ветеринариялық
хирургия-1» пәнінен төмендегі құжаттар талабына сай оқу үрдісін
ұйымдастырудың тәртібін белгілейді:
- Жоғарғы білім берудің жалпыға міндетті Мемлекеттік стандарты;
-5В120100 «Ветеринариялық медицина» мамандығы бойынша
жоғарғы білім берудің типтік оқу жоспары, Мамандықтар бойынша жоғарғы және
жоғарғы оқу орнынан кейінгі білім берудің типтік оқу жоспарлары тізімі,
Қосымша - 157;
- 5В120100 «Ветеринариялық медицина» мамандығының «Ветеринариялық
хирургия» пәнінің типтік оқу бағдарламасы;
- СТУ 042-ГУ-4 -2013 Университет стандарты «Пәннің оқу - әдістемелік
кешенін әзірлеу және ресімдеудің жалпы талаптары»;
- ДП 042-1.01-2013 Құжат «Пәннің оқу - әдістемелік кешенінің құрылымы
мен мазмұны»
3 Жалпы ережелер
3.1 Пәннің жалпы мазмұны
Хирургия – гректің екі сөзінен алынған. «Cheur ergon»: «хиер» - қол,
«ерго» - әсер ету. Қазақша ота жасау. Бұл алғашында хирургиялық
ауруларды қолмен ота жасап емдеуге қатысты қолданылған тарихи ұғым.
Қазір хирургияның ауқымы аса кең. Хирургиялық ауруларды анықтау мен
емдеуде сан алуан заманауй құрал жабдықтар, техникалар, дәрі –
дәрмектер, әдіс тәсілдер кешені қолданылады. Осыған байланысты
медициналық және ветеринариялық хирургияның көптеген арнайы бөлімдері
пайда болып дамуда. Оның ең күрделісі қан тамыры хирургиясы,
нейрохирургия, трансплантация хирургиясын атауға болады. Студенттерге
ветеринариялық хирургия 3 бөлімге бөліп оқытылады. Олар:
Ветеринариялық хирургия-1 - оперативтік хирургия, Ветеринариялық
хирургия-2 - жалпы хирургия және Ветеринариялық хирургия-3 - аймақтық
хирургия. Бұл бөлімдер бір – бірімен аса тығыз байланысты. Көптеген
операциялар малдың өмiрiн, жұмысқа қабiлеттiлiгiн, өнімділігін сақтап
қалудың бiрден — бiр әдiсi болып саналады. Оперативті хирургия пәнін
оқу барысында студенттер алдымен оқытушының басшылығымен зертханалық
жануарларға операциялар жасап жаттығып үйренеді, осыдан соң
жануарларға өздігімен операциялар жасайды.
3.2 Оперативтiк хирургияның мақсаты студенттерге операция жасаудың
теориялық негізі мен дағдысын үйрету, хирургиялық операциялардың орындалу
техникаларын меңгерту.
3.3 Оперативтiк хирургия пәнінің міндеттері: Студенттерге аурудың
түрiн, малдың жағдайын ескере отырып малды операцияға дайындауды,
хирургиялық операцияларды жасау әдiстері мен техникаларын, операцияны
жүргiзудiң негiзгi қағидаларын, оның жеке мүшелерде, ұлпаларда жасалу
техникасын үйрету.
Студенттер меңгеруі тиіс:
• Операция жасағанда ауырсындырмау жасауды,
• Ұлпаларды ажырату техникасын,
• Қанды тоқтатуды,
• Тiгiс – таңғыш салуды,
• Хирургиялық инфекциядан сақтау жолдарын.
3.4 Пәннің пререквизиттері:
• Оперативтік хирургия пәнін меңгеру үшін студенттер жануарлар
морфологиясы, физиологиясы мен биохимиясын, фармакология,
микробиология мен вирусологиясы, жануарлар патологиясы пәндерін
меңгерулері қажет.
3.5 Пәннің постреквизиттері:
Пән бойынша алған білімдерін студенттер одан ары «ветеринариялық
хирургия – 2» (жалпы хирургия) және «ветеринариялық хирургия -3» (аймақтық
хирургия) пәндері бойынша тереңдетеді.
3.6 Пәннің оқу жоспары
Кесте 1
|Курс |семе |Кре |
| |стр |дит |
| |Модуль – Оперативтік хирургия | |
| |Микромодуль-1: Хирургиялық операция элементтері |6 |
|4.1.1 |Кіріспе |1 |
| |Оперативтік хирургияның мақсаты мен міндеттері. | |
|4.1.2 |Хирургиялық инфекцияның алдын алу |2 |
|4.1.3 |Жалпы ауырсындырмау. Наркоз |1 |
|4.1.4 |Жергілікті ауырсындырмау |1 |
|4.1.5 |Хирургиялық операция элементтері. Десмургия |1 |
| |Микромодуль-2: Дене аймақтарына жасалатын операциялар |6 |
| |техникалары | |
|4.1.6 |Бас аймағына жасалатын операциялар |1 |
|4.1.7 |Мойын аймағына жасалатын операциялар |1 |
|4.1.8 |Кеуде аймағына жасалатын операциялар |1 |
|4.1.9 |Құрсақ аймағына жасалатын операциялар |2 |
|4.1.10 |Аяққа жасалатын операциялар |1 |
| |Микромодуль-3: Жануарларды пішу техникалары |3 |
|4.1.11 |Аталықтарды пішу |2 |
|4.1.12 |Овариэктомия |1 |
| |Барлығы |15 |
|Реті |Лабораториялық жаттығу сабақтарының тақырыптары |Сағат |
| | |саны |
| |Модуль – Оперативтік хирургия |15 |
| |Микромодуль-1: Хирургиялық операция элементтері |7 |
|4.2.1 |Жануарларды операция жасауға дайындау. Техника |1 |
| |қауіпсіздігі. | |
|4.2.2 |Хирургтың қолын операция жасауға дайындау |1 |
|4.2.3 |Хирургиялық құралдар, оларды стерильдеу |1 |
|4.2.4 |Жануарларға операция жасағанда наркоз беру техникалары |1 |
|4.2.5 |Жануарларға операция жасағанда инфильтрациялық |1 |
| |ауырсындырмау жасау техникалары | |
|4.2.6 |Хирургиялық тігістер мен түйіндердің түрлері |1 |
|4.2.7 |Межелік бақылау-1 |1 |
| |Микромодуль-2: Дене аймақтарына жасалатын операциялар |5 |
| |техникалары | |
|4.2.8 |Жануарлардың тістерін тегістеу, алып тастау техникалары |1 |
|4.2.9 |Плевросентез (кеуде қуысын тесу) техникалары |1 |
|4.2.10 |Лапаротомия жасау техникалары |1 |
|4.2.11 |Кіндік жарықтарына операция жасау техникасы |1 |
|4.2.12 |Алдынғы аяққа жасалатын операциялар техникалары |1 |
| |Микромодуль-3: Жануарларды пішу техникалары |3 |
|4.2.13 |Бұқаны, қошқарды пішу техникалары |2 |
|4.2.14 |Межелік бақылау-2 |1 |
| | | |
|Реті |Тәжірибе сабақтарының тақырыптары |Сағат |
| | |саны |
| |Модуль – Оперативтік хирургия |15 |
| |Микромодуль-1: Хирургиялық операция элементтері |7 |
|4.3.1 |Жануарларды операция жасауға бекіту тәсілдері. |1 |
|4.3.2 |Операция алаңын операция жасауға дайындау |1 |
|4.3.3 |Орау – таңу материалдары, орау таңудың түрлері мен |1 |
| |техникалары | |
|4.3.4 |Жануарларға операция жасағанда жалпы ауырсындырмау жасау|1 |
| |техникалары | |
|4.3.5 |Жануарларға операция жасағанда өткізгіштікті тежеу және |1 |
| |беткейлі ауырсындырмау жасау техникалары | |
|4.3.6 |Операция тілігіне тігіс салу техникасы. |1 |
|4.3.7 |Межелік бақылау-1 |1 |
| |Микромодуль-2: Дене аймақтарына жасалатын операциялар |5 |
| |техникалары | |
|4.3.8 |Айналмаға операция жасау техникалары |1 |
|4.3.9 |Қабырғаларды кесіп алып тастау техникалары |1 |
|4.3.10 |Руменосентез жасау техникалары |1 |
|4.3.11 |Құрсақ жарықтарына операция жасау техникасы |1 |
|4.3.12 |Артқы аяққа жасалатын операциялар техникалары |1 |
| |Микромодуль-3: Жануарларды пішу техникалары |3 |
|4.3.13 |Айғырды және қабанды пішу техникалары |2 |
|4.3.14 |Межелік бақылау-2 |1 |
5 Студенттердің өзіндік жұмыстарының тақырыптары
1. Операция жасайтын орын (операция бөлмесі) және оны дайындау
2. Наркоз бергенде кездесетін асқынулар және оны жою жолдары
3. Операция кезінде болатын қан ағудың түрлері
4. Операция кезіндегі қан ағуды тоқтату жолдары
5. Қан және қан алмастыратын ерітінділерді құю техникасы
6. Руменотомия
7. Ішектерді кесіп алып тастау және тігу
8. Қолдан артқы тесік жасау техникасы
9. Қуыққа операция жасау техникасы
10. Пішуден кейінгі асқынуларды емдеу
11. Операция жасағанда нейролептик және анальгетик дәрілерді қолдану
12. Иттер мен мысықтарға наркоз беру
13. Эпидуральдық анестезия
14. Сіңірлерге, қан тамырларына тігіс салу техникалары
15. Эндовидиохирургия
16. Иттердің құлақтарын кесу техникалары
17. Сиырды мүйізсіздендіру техникалары
18. Кесарев тілігін жасау техникасы
19. Фаллопластика
20. Желінге операция жасау техникасы
6 Пәннің оқу – әдістемелік картасы
Кесте 3
|Тақырыптар |Көрнекті |Өз бетімен оқуға |Бақылау |
| |құралдар,ОТҚ, |берілген сұрақтар |түрі |
| |Суреттер, | | |
| |кестелер | | |
|Дәрістер |Тәжірибе және | | | |
| |лабораториялық | | | |
| |жаттығу | | | |
| |сабақтары | | | |
|Кіріспе |Жануарларды |Сурет-1,2. | | |
|Оперативтік |операция |Техника | | |
|хирургияның |жасауға |қауіпсіздігі | | |
|мақсаты мен |дайындау және |журналы | | |
|міндеттері. |бекіту | | | |
| |тәсілдері. | | | |
| |Техника | | | |
| |қауіпсіздігі. | | | |
|Хирургиялық |Хирургтың қолы |Сурет-3,4. |Операция жасайтын |Ауызша |
|инфекцияның |мен операция |Слайд-1,2,3 |орын (операция |сұрау. |
|алдын алу |алаңын операция| |бөлмесі) және оны |Реферат |
| |жасауға | |дайындау. | |
| |дайындау. | | | |
| |Хирургиялық | | | |
| |құралдар, | | | |
| |оларды | | | |
| |стерильдеу Орау| | | |
| |– таңу | | | |
| |материалдары, | | | |
| |орау таңудың | | | |
| |түрлері мен | | | |
| |техникалары | | | |
|Жалпы |Жануарларға |Сурет-5,6,7. |Операция жасағанда |Ауызша |
|ауырсындырмау. |операция |Слайд-4,5. |нейролептик және |сұрау. |
|Наркоз |жасағанда жалпы| |анальгетик дәрілерді|Реферат |
| |ауырсындырмау | |қолдану. Наркоз | |
| |жасау | |бергенде кездесетін | |
| |техникалары | |асқынулар және оны | |
| | | |жою жолдары. | |
| | | |Иттер мен мысықтарға| |
| | | |наркоз беру | |
|Жергілікті |Жануарларға |Сурет-8,9.10,1|Эпидуральдық |Ауызша |
|ауырсындырмау |операция |1. |анестезия |сұрау. |
| |жасағанда |Слайд-6,7 | |Реферат |
| |жергілікті | | | |
| |ауырсындырмау | | | |
| |жасау | | | |
| |техникалары | | | |
|Хирургиялық |Хирургиялық |Сурет-12,13. |Эндовидиохирургия |Ауызша |
|операция |тігістер мен |Слайд-8,9,10. |Сіңірлерге, қан |сұрау. |
|элементтері |түйіндердің | |тамырларына тігіс |Реферат |
| |түрлері, | |салу техникалары. | |
| |Операция | |Операция кезінде | |
| |тілігіне тігіс | |болатын қан ағудың | |
| |салу техникасы.| |түрлері, | |
| | | |қан ағуды тоқтату | |
| | | |жолдары | |
| | | |Қан және қан | |
| | | |алмастыратын | |
| | | |ерітінділерді құю | |
| | | |техникасы | |
|Бас аймағына |Тісті тегістеу,|Сурет-14,15,16|Иттердің құлақтарын |Ауызша |
|жасалатын |алып тастау |. |кесу. |сұрау. |
|операциялар |және айналмаға |Слайд-11,12. |Сиырды |Реферат |
| |операция жасау | |мүйізсіздендіру | |
| |техникалары | |техникалары. | |
|Мойын аймағына | |Сурет-17,18,19| |Ауызша |
|жасалатын | |,20. | |сұрау. |
|операциялар | |Слайд-13,14. | |Реферат |
|Кеуде аймағына |Плевросентез |Сурет-21,22. | |Ауызша |
|жасалатын |(кеуде қуысын |Слайд-15,16,17| |сұрау. |
|операциялар |тесу), және |,18,19. | |Реферат |
| |қабырғаны кесіп| | | |
| |алып тастау | | | |
| |техникалары | | | |
|Құрсақ аймағына |Лапаротомия |Сурет-23,24,25|Руменотомия. |Ауызша |
|жасалатын |және |. |Ішектерді кесіп алып|сұрау. |
|операциялар |руменосентез |Слайд-20,21. |тастау және тігу. |Реферат |
| |жасау | |Қолдан артқы тесік | |
| |техникалары. | |жасау техникасы. | |
| |Жарықтарға | |Қуыққа операция | |
| |операция жасау | |жасау техникасы. | |
| |техникасы | |Кесарев тілігін | |
| | | |жасау техникасы | |
|Аяққа жасалатын |Аяққа жасалатын|Сурет-26,27,28| |Ауызша |
|операциялар |операциялар |. | |сұрау. |
| | |Слайд-22,23.24| |Реферат |
|Аталықтарды пішу|Аталықтарды |Сурет-29,30.31|Пішуден кейінгі |Ауызша |
| |пішу |,32 |асқынулар және |сұрау. |
| |техникалары |Слайд-25,26.27|оларды емдеу. |Реферат |
| | | |Фаллопластика | |
|Овариэктомия | |Сурет-33,34,35|Желінге операция |Ауызша |
| | |,36. |жасау техникасы |сұрау. |
| | |Слайд-28,29. | |Реферат |
7. Оқу әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз ету картасы
Кесте 4
|Оқулықтардың, оқу |Дана (саны) |Студенттердің саны|Қамтамасыз етілуі |
|әдістемелік | | |% |
|құралдардың | | | |
|атаулары | | | |
|1 |2 |3 |4 |
| Мурәлінов К.Л. |20 |20 |100 |
|Оперативті | | | |
|хирургия. (оқулық | | | |
|құрал) —Алматы | | | |
|Каз.ҰАУ . 2006 ж | | | |
|416 б | | | |
| | | | |
|Б,К. Ілиясов. |20 |20 |100 |
|Ветеринариялық | | | |
|хирургия (оқулық).| | | |
|Алматы. 2008. 400 | | | |
|бет. | | | |
| | | | |
|Магда И.И. Иткин |20 |20 |100 |
|Б.З.Воронин | | | |
|И.И.Оперативная | | | |
|хирургия с | | | |
|основами | | | |
|тапогрфический | | | |
|анатомии. М.Колос,| | | |
|2003 г. 360 с | | | |
8.Әдебиеттер
Негізгі
8.1. Мурәлінов К.Л. Оперативті хирургия. (оқулық құрал) —Алматы Каз.ҰАУ
. 2006 ж 416 б
8.2 Б,К. Ілиясов. Ветеринариялық хирургия (оқулық). Алматы. 2008. 400
бет.
8.3 Магда И.И. Иткин Б.З.Воронин И.И.Оперативная хирургия с основами
тапогрфический анатомии. М.Колос, 2003 г. 360 с.
Қосымша:
8.4. Цыредоржиев Б.Ж. Носовой зажим для фиксации крупного рогатого скота
//Ветеринария, 2004 -№ 6 – С.50
8.5. Порфирьев И.А. и др. Обезболивание лидокаина гидрохлоридом
//Ветеринария, 2003 -№ 3 -С.42-44.
8.6. НечаевА.Ю. Ветеринарная анестезиология в учебном процессе
//Ветеринария,2002 -№10 –С. 53-54.
8.7. Кашин А.С. Хирургические операции у животных //Ветеринария 2000 -№1
–С.44-46
8.8. Кашин А.С., Медведева Л.В. Закрытие после операционных ран брюшной
стенки у животных //Ветеринария, 2001 -№11 –С. 38-40
8.9. ШиякинаТ.Н. Грыжесечение интравагинальных грыж у поросят
//Ветринария,2000 -№ 5 –С.41-42.
8.10. Кашин А.С. Пупочная грыжа //Ветеринария, 2000 -№ 11 -С.44-45.
8.11 Кашин А.С.Кастация животных //Ветеринария, 2000 -№ 5 С.44 -47.
8.12. Кашин А.С. Клещи копытно-кастрационные //Ветеринария, 2001 -№ 6
–С. 37-38
8.13.Стекольников А.З.,ЛебедевА.В.,Нарусбаева М.А. Кастрация жеребца-
крипторхида //Ветеринария, 2000 -№1 –С.46-47.
8.14. Кашин А.С., Медведева Л.В. Вправление вывиха коленной чашки у
лошади //Ветеринария, 2003 -№ 3 –С. 8-9.
8.15. Справочник ветеринарного врача. – СПб.: «Лань», 2004.-896с.
8.16 Материалы первого евроазийского ветеринарного конгреса. Алматы.
2007.
8.17. Хирургические операции у собак и кошек. - М.: ООО «Аквариум-Принт»,
2005. - 232с.
7.18 Р. Бетшарт-Вольфенсбергер., А. Стекольников., А. Нечаев. Основы
анестезиологического обеспечения в ветеринарии. Учебное пособие. Санкт –
Петербург. 2009.
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz