УМКД

Шешендік сөздер

           Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі

                  Семей мемлекеттік педагогикалық институты

                        Қазақ филологиясы факультеті

                          Қазақ әдебиеті кафедрасы



                           Оқу-әдістемелік кешені

                                  (силлабус)

                 Мәнерлеп оқу және шешендік өнер

Мамандығы: «Қазақ тілі мен әдебиеті»

Мамандық шифрі – 050117

























                      Семей -2013 жыл

Құрастырушы: аға оқытушы Акманова Ғ.Р.

      ОӘҚ түйіні: Оқу- әдістемелік кешенінен Мәнерлеп оқу және шешендік өнер
пәні бойынша оқу бағдарламасы және пәннің ОӘҚ тізбесі мен мазмұны кіреді.
Осы тараулар курс бойынша дәрістердің тақырыптық жоспарын, семинар
тақырыптарын, студенттердің оқытушының басшылығымен орындайтын жұмысы үшін
тапсырмаларды қамтиды.


      Қазақ тілі мен әдебиеті мамандығының ІІ курс студенттеріне арналған.
                 Мәнерлеп оқу және шешендік өнер
                 пәнінің оқу- әдістемелік кешені




































Пәннің оқу бағдарламасы - (Syllabus)

1.1 Оқытушы туралы деректер Акманова Ғ.Р.



Қеңес беру уақыты:

|Дүйсенбі      |Сейсенбі      |Сәрсенбі      |Бейсенбі      |Жұма          |
|9.30-10.50    |11.00-12.20   |              |              |              |


1.2 Атауы: Қазақ әдебиетін оқыту әдістемесі

Кредиттер саны: 2

Өту орны № 3 ғимарат

Оқу жоспарынан үзінді

|Курс|Семестр                                    |Кредиттер           |
|1   |Сабақта оқу жұмысына қатысқан жоқ          |0                   |
|2   |Сабақта оқу жұмысына ауық-ауық қатысты     |1                   |
|3   |Сабақта оқу жұмысының мазмұны мен          |2                   |
|    |ұйымдастырылуы талаптандыруды, түзетуді    |                    |
|    |және ретке келтіруді қажет етеді.          |                    |
|4   |Оқу жұмысына белсене қатысты: студенттің   |3                   |
|    |жауаптары әдістемелік және теория          |                    |
|    |тұрғысынан негізделген, нақты жағдайларда  |                    |
|    |білімін шығармашылықпен пайдалана біледі.  |                    |


1.6   Білімді бағалау туралы ақпарат:

    Студенттердің түрлі сипаттағы тапсырмаларды орындауының

                                          рейтингтік бағасы

|№   |            Көрсеткіштері                   |Студенттің балл    |
|    |                                            |бойынша рейтнгі    |
|1   |Тапсырма орындалған жоқ                     |0                  |
|2   |Тапсырма үлгі бойынша орындалған            |1                  |
|3   |Тапсырмалар қайта құрылды                   |2                  |
|4   |Тапсырма шығармашылықпен орындалды, жұмыстың|3                  |
|    |жаңа амалы ұсынылды                         |                   |


                               Рейтинг-шкаласы

|Бақылау нысаны                      |Балдары                             |
|Ағымдағы                            |20                                  |
|Аралық                              |35                                  |
|Үйдегі                              |10                                  |
|Қорытынды                           |35                                  |
|Барлығы                             |100                                 |


1.8 Студенттердің оқу үрдісінің рейтінгісінің кестесі.

|Бағананың әріптік |Ұпайдың сандық    |Пайыздық          |Дәстүрлік жүйеде  |
|баламасы          |баламасы          |көрсеткіштері     |бағалау           |
|А                 |4,0               |95-100            |өте жақсы         |
|А-                |3,67              |90-94             |                  |
|В+                |3,33              |85-89             |жақсы             |
|В                 |3,0               |80-84             |                  |
|В-                |2,67              |75-79             |                  |
|С+                |2,33              |70-74             |қанағаттанарлық   |
|С                 |2,0               |5-69              |                  |
|С-                |1,67              |60-64             |                  |
|Д+                |1,33              |55-59             |                  |
|Д                 |1,0               |50-54             |                  |
|Ғ                 |0                 |0-49              |қанағаттанғысыз   |


1.8 Курстың саясаты мен реті  студенттерге  пәнді  оқу  барысында  қойылатын
әкімшілік талаптарын көрсетеді \балл бойынша\.

    • Кешігу
    • Сабақты босату
    • Аудиториядағы жүріс-тұрысы
    • Жұмыстарын кеш өткізгені
    • Емтиханда болмауы және т.б.



              2. Оқу- әдістемелік кешеннің тізбесі мен мазмұны

   2.1 Курстың тақырыптық жоспары

   Барлығы:  (кредиттер): 75,65 сағат

   «Мәнерлеп оқу және шешендік өнер» пәнінің тақырыптық жоспары

|№     |Тақырыптар                                   |Дәріс    |Тәжі-  |СО БӨЖ |
|      |                                             |         |рибе   |       |
|      |Мәнерлеп оқудың сипаты мен мазмұны           |2        |1      |1,5    |
|      |Шешендіктану- ғылым және оқу пәні            |         |       |       |
|      |Сөйлеу техникасы                             |2        |1      |1,5    |
|      |Сөйлемнің сазы, дауыс әуені                  |         |       |       |
|      |Интонацияның сөйлем құрылысына байланысы     |2        |1      |1,5    |
|      |Қазақ шешендік өнерінің дамуы. Аттары аңызға |         |       |       |
|      |айналған уәзірлер                            |         |       |       |
|      |Сөйлемнің интонациясына қарай түрлері        |2        |1      |1,5    |
|      |Шешендік өнер және көркем әдебиет. Атақты үш |         |       |       |
|      |шешен                                        |         |       |       |
|      |Мәнерлеп оқу материалдары бойынша алдын ала  |2        |1      |1,5    |
|      |жүргізілетін жұмыстар                        |         |       |       |
|      |Ақын, жырауулар мен билердің шешендік сөз    |         |       |       |
|      |өнеріндегі тәлімдік ойлары                   |         |       |       |
|      |Әртүрлі жанрдағы шығармаларды оқыту, өлең оқу|2        |1      |1,5    |
|      |және талдау                                  |         |       |       |
|      |Шешендік сөздің ролі,тіл мәдениетін көтерудің|         |       |       |
|      |негізгі шарттары                             |         |       |       |
|      |Мысал өлеңдерді оқу және түрлері             |2        |1      |1,5    |
|      |Шешендік сөздер                              |         |       |       |
|      |Ертегілерді оқу                              |2        |1      |1,5    |
|      |Шешендік өнер. От ауызды, орақ тілді,        |         |       |       |
|      |Жәнібек, Олжабай                             |         |       |       |
|      |Драмалық шығармаларды мәнерлеп оқу           |2        |1      |1,5    |
|      |Бекболат, Байғозы батырлардың шешендік       |         |       |       |
|      |сөздері                                      |         |       |       |
|      |Абай-тілмар шешен                            |2        |1      |1,5    |
|      |Әңгіме айтып беру түрлері                    |         |       |       |
|      |Әдеби шығарманы мәтінге жақындатып айтып беру|2        |1      |1,5    |
|      |және түрлері                                 |         |       |       |
|      |Абайдың шешендік сөздері                     |         |       |       |
|      |Әдеби шығарманы мәтінге жақындатып айтып беру|2        |1      |1,5    |
|      |Сырым туралы деректер мен аңыздар            |         |       |       |
|      |Көлемді шығармаларды оқу, жақындатып айтып   |2        |1      |1,5    |
|      |беру                                         |         |       |       |
|      |Сырым атынан айтылатын шешендік сөздер       |         |       |       |
|      | Көркем әдебиет үзінділерін оқу              |2        |1      |1,5    |
|      |Төле би шығармаларынан үзінді оқу            |         |       |       |
|      |Мәнерлеп оқудың тәрбиелік мәні               |2        |1      |1,5    |
|      |Ы.Алтынсарин шығармаларын келістіріп оқудың  |         |       |       |
|      |маңызы. Би-шешендердің сөздерінің тәрбиелік  |         |       |       |
|      |мәні                                         |         |       |       |
|      |БАРЛЫҒЫ                                      |30       |15     |22,5   |


                        Дәріс сабақтарының тақырыптары:

       №1- дәріс
        1.1 Мәнерлеп оқудың сипаты мен мазмұны
       1.2 Шешендіктану- ғылым және оқу пәні
       №2- дәріс
         2.1. Сөйлеу техникасы
             2.2. Сөйлемнің сазы, дауыс әуені
       №3- дәріс
         3.1 Интонацияның сөйлем құрылысына байланысы
       3.2  Қазақ шешендік өнерінің дамуы. Аттары аңызға айналған
    уәзірлер
       №4- дәріс
         4.1 Сөйлемнің интонациясына қарай түрлері
                    Шешендік өнер және көркем әдебиет.
       4.2 Атақты үш шешен
       №5- дәріс
             5.1  Мәнерлеп оқу материалдары бойынша алдын ала жүргізілетін
         жұмыстар
       5.2 Ақын, жырауулар мен билердің шешендік сөз өнеріндегі тәлімдік
    ойлары
       №6- дәріс
         6.1 Әртүрлі жанрдағы шығармаларды оқыту, өлең оқу және талдау
       6.2 Шешендік сөздің ролі,тіл мәдениетін көтерудің негізгі шарттары
       №7- дәріс
         7.1 Мысал өлеңдерді оқу және түрлері
       7.2 Шешендік сөздер
       №8- дәріс
         8.1 Ертегілерді оқу
       8.2 Шешендік өнер. От ауызды, орақ тілді, Жәнібек, Олжабай
       №9- дәріс
         9.1 Драмалық шығармаларды мәнерлеп оқу
       9.2  Бекболат, Байғозы батырлардың шешендік сөздері
       №10- дәріс
         10.1 Абай-тілмар шешен
       10.2 Әңгіме айтып беру түрлері
       № 11- дәріс
           11.1Әдеби шығарманы мәтінге жақындатып айтып беру және түрлері
               11.2 Абайдың шешендік сөздері
       №12- дәріс
         12. 1 Әдеби шығарманы мәтінге жақындатып айтып беру
       12.2 Сырым туралы деректер мен аңыздар
       №13- дәріс
             13.1 Көлемді шығармаларды оқу, жақындатып айтып беру
       13.2 Сырым атынан айтылатын шешендік сөздер
       №14- дәріс
         14.1 Көркем әдебиет үзінділерін оқу
       14.2 Төле би шығармаларынан үзінді оқу
       №15 - дәріс
             15.1 Мәнерлеп оқудың тәрбиелік мәні
       15.2  Ы.Алтынсарин шығармаларын келістіріп оқудың маңызы. Би-
шешендердің сөздерінің тәрбиелік мәні




                     Тәжірибе сабақтарының тақырыптары:

       №1- тәжірибе
        Мәнерлеп оқудың сипаты мен мазмұны
            Шешендіктану- ғылым және оқу пәні
        №2- тәжірибе
       Сөйлеу техникасы
           Сөйлемнің сазы, дауыс әуені
       №3- тәжірибе
      Интонацияның сөйлем құрылысына байланысы
          Қазақ шешендік өнерінің дамуы. Аттары аңызға айналған уәзірлер

       №4- тәжірибе
       Сөйлемнің интонациясына қарай түрлері
           Шешендік өнер және көркем әдебиет.
       Атақты үш шешен
       №5-тәжірибе
      Мәнерлеп оқу материалдары бойынша алдын ала жүргізілетін
жұмыстар
       Ақын, жырауулар мен билердің шешендік сөз өнеріндегі тәлімдік
ойлары
       №6- тәжірибе
      Әртүрлі жанрдағы шығармаларды оқыту, өлең оқу және талдау
          Шешендік сөздің ролі,тіл мәдениетін көтерудің негізгі шарттары
       №7- тәжірибе
             Мысал өлеңдерді оқу және түрлері
       Шешендік сөздер
       №8- тәжірибе
         Ертегілерді оқу
       Шешендік өнер. От ауызды, орақ тілді, Жәнібек, Олжабай
       №9- тәжірибе
             Драмалық шығармаларды мәнерлеп оқу
       Бекболат, Байғозы батырлардың шешендік сөздері
       №10- тәжірибе
             Абай-тілмар шешен
       Әңгіме айтып беру түрлері
       № 11- тәжірибе
          Әңгіме шығарманы мәтінге жақындатып айтып беру және түрлері
           Абайдың шешендік сөздері
       №12- тәжірибе
         Әдеби шығарманы мәтінге жақындатып айтып беру
       Сырым туралы деректер мен аңыздар
       №13- тәжірибе
             Көлемді шығармаларды оқу, жақындатып айтып беру
       Сырым атынан айтылатын шешендік сөздер
       №14- тәжірибе
         Көркем әдебиет үзінділерін оқу
       Төле би шығармаларынан үзінді оқу
       №15- тәжірибе
          Мәнерлеп оқудың тәрбиелік мәні
           Ы.Алтынсарин шығармаларын келістіріп оқудың маңызы. Би-
шешендердің сөздерінің тәрбиелік мәні



Негізгі әдебиеттер:

       1. Б.Адамбаев  «Қазақтың шешндік сөзднері» Алматы 2006ж. 160-бет

       2.  С.Желдербаева «Мәнерлеп оқу» Алматы1992ж. 112-бет

       3. Ақшолақов «Көркем шығарманың эстетикалық табиғатын таныту»
                                             Алматы 1976ж.

       4.«Қазақ әдебиетінің тарихы» 1965ж.

       5.Б.Адамбаев  «Шешендік өнер» Алматы 1975ж.



                 Қосымша әдебиеттер:

    1.Ы.Алтынсарин «Әңгімелер» Алматы 1980ж.

    2.Ахметов «Балалар әдебиетінің хрестоматиясы» 1980ж

    3.И. Ұлықбаев «Тіл мәдениеті және баспасөз» Алматы, 1980ж.

    4.Қаратаев М. «Туған әдебиет туралы» Алматы, 1983ж.

    5.Адамбаева Б. Алтын сандық.- Алматы: Жазушы, 1989.- 195 6.

    6.Негимов С. Шешендік өнер.- Алматы: Ана тілі, 1997.

    7.Қалимұқашева Б.Д. Шешендік өнерге баулудың дидактикалық

    принциптері. Бастауыш мектеп.-Алматы: Мектеп, 1999.-№ 10.- Б. 10-12.

    8. Шешендік шиырлары - Алматы: Қайнар, 1993.







   2.2 Студенттердің өз бетімен оқытушының басшылығымен орындайтын жұмысы
                      шеңберіндегі тапсырмалар жоспары.

|№     |Тақырыптар                                  |Жұмыс түрі  |Тапсыру   |Баға |
|      |                                            |            |мерзімі   |     |
|      |Қазақ шешендік өнерінің зерттелуі           |конспект    |І апта    |4    |
|      |Қазақ ауыз әдебиетіндегі шешендік сөздер    |пікірлесу   |ІІ апта   |4    |
|      |Әдеби сөйлеудің ең басты ережелері          |            |          |     |
|      |Дауыс ырғағы                                |реферат     |ІІІапта   |5    |
|      |Дұрыс әдеби сөйлеу                          |            |          |     |
|      |Оқудың әсерлі  болуы                        |сабақ       |ІҮ  апта  |4    |
|      |Майқы би, Аяз би, Жиренше, Асан қайғы       |жоспары     |          |     |
|      |Мәнерлеп оқу арқылы жүргізілетін жұмыс      |сабақ       |Ү апта    |4    |
|      |түрлері                                     |жоспары     |          |     |
|      |Шалкиіз, Ақтамберді, Бұқар жырау            |            |          |     |
|      |М.Мақатаев, Қ.Мырзалиев, Т.Айбергенов       |сабақ       |ҮІ апта   |4    |
|      |өлеңдерін оқу                               |жоспары     |          |     |
|      |Шешендік сµздер, шешендік арнау             |            |          |     |
|      |Абай аудармаларындағы мысал өлеңдерді талдау|сабақ       |ҮІІ  апта |4    |
|      |“Жер дауы” байланысты шығармалар            |жоспары     |          |     |
|      |Ертегі түрлерінен интинировка құрастыру     |талдау      |ҮІІІ апта |5    |
|      |Жәнібек, Олжай өмірі, шығармалары мен       |            |          |     |
|      |сөздері                                     |            |          |     |
|      |Драмалық шығармалардан үзінді               |сабақ       |ІХ апта   |4    |
|      |Ағыбай, Бекболат батырлардың шешендік       |жоспары     |          |     |
|      |сөздері                                     |            |          |     |
|      |Ақындық пен шешендік өнер егіз Жәнібек пен  |талдау      |Х апта    |5    |
|      |Тіленші бүгінгі ақындар                     |            |          |     |
|      |Аудитория алдында әдеби шығарманы оқу       |            |          |     |
|      |Әңгіме айту әдіс-тәсілдері                  |конспект    |ХІ апта   |4    |
|      |Сырым аңыздары                              |            |          |     |
|      |Мектеп бағдарламасындағы көлемді            |кеш жоспары |ХІІ апта  |5    |
|      |шығармаларды оқу(Ғ. Мүсірепов “Қазақ        |            |          |     |
|      |солдаты” М.Әуезов“Абай жолы”)               |            |          |     |
|      |Ы.Алтынсарин “Таза бұлаќ”                   |сабақ       |ХІІІ апта |4    |
|      |Төле би шығармаларынан үзінді               |жоспары     |          |     |
|      |Ы.Алтынсарин шығармаларын оқудың тәрбиелік  |талдау      |ХІҮ апта  |5    |
|      |мәні                                        |            |          |     |
|      |Абайдың шешендік сөздері                    |            |          |     |
|      |Би-шешендердің шығармалары                  |бағдарлама  |ХҮ апта   |4    |
|      |Дұрыс әдеби сөйлеудің мәдениеті             |жоспары     |          |     |


                              СӨЖ тапсырмалары

|№   |СӨЖ тапсырмаларының мазмұны                |Тапсырма түрі |Тапсыру   |Баға |
|    |                                           |              |мерзімі   |     |
|1   |Ы.Алтынсарин шығармаларын оқудың тәрбиелік |талдау        |І апта    |5    |
|    |мәні                                       |              |          |     |
|2   |Дұрыс әдеби сөйлеудің мәдениеті            |конспект      |ІІ апта   |4    |
|3   |Әңгіме айту әдіс-тәсілдері                 |реферат       |ІІІ апта  |5    |
|4   |Абай аудармаларындағы мысал өлеңдерді      |талдау        |ІҮ  апта  |5    |
|    |талдау                                     |              |          |     |
|5   |Шешендік сөздер, шешендік арнау            |сабақ жоспары |Ү апта    |4    |
|6   |Оқудың әсерлі  болуы                       |сабақ жоспары |ҮІ апта   |4    |
|7   |Майқы би, Аяз би, Жиренше, Асан қайғы      |конспект      |ҮІІ  апта |4    |
|8   |Аудитория алдында әдеби шығарманы оқу      |талдау        |ҮІІІ апта |5    |
|9   |Қазақ шешендік өнерінің зерттелуі          |сабақ жоспары |ІХ апта   |4    |
|10  |Сөйлемнің сазы, дауыс әуені                |сабақ жоспары |Х апта    |4    |
|11  | Абай афоризмі                             |сабақ жоспары |ХІ апта   |4    |
|12  |Атақты үш шешен                            |реферат       |ХІІ апта  |5    |
|13  |Абай-тілмар шешен                          |пікірлесу     |ХІІІ апта |4    |
|14  |Ы.Алтынсарин “Таза бұлаќ”                  |дидактикалық  |ХІҮ апта  |5    |
|    |                                           |материал      |          |     |
|15  |Шешендік сөздің ролі,тіл мәдениетін        |сабақ жоспары |ХҮ апта   |4    |
|    |көтерудің негізгі шарттары                 |              |          |     |



          Курс бойынша емтихан  сұраќтары

1. Сөйлеу техникасы
2. Қазақ шешендік өнерінің дамуы.
3. Шешендік өнер және көркем әдебиет.
4. Сөйлемнің сазы, дауыс әуені
5. Атақты үш шешен
6. Әңгіме айтып беру түрлері
7. Абай афоризмі
8. Әдеби шығарманы мәтінге жақындатып айтып беру
9. Көлемді шығармаларды оқу, жақындатып айтып беру
10. Сырым туралы деректер мен аңыздар
11.  Мәнерлеп оқудың тәрбиелік мәні
12. Сырым атынан айтылатын шешендік сөздер
13. Бекболат, Байғозы батырлардың шешендік сөздер


       Емтихан сұрақтары

14. Шешендіктану- ғылым және оқу пәні
15. Сөйлеу техникасы
16. Сөйлемнің сазы, дауыс әуені
17. Интонацияның сөйлем құрылысына байланысы
18. Қазақ шешендік өнерінің дамуы. Аттары аңызға айналған
   уәзірлер
19. Сөйлемнің интонациясына қарай түрлері
20. Шешендік өнер және көркем әдебиет.
21. Атақты үш шешен
22. Мәнерлеп оқу материалдары бойынша алдын ала жүргізілетін
   жұмыстар
23. Ақын, жырауулар мен билердің шешендік сөз өнеріндегі тәлімдік
   ойлары
24. Әртүрлі жанрдағы шығармаларды оқыту, өлең оқу және талдау
25. Шешендік сөздің ролі,тіл мәдениетін көтерудің негізгі шарттары
26. Мысал өлеңдерді оқу және түрлері
27. Шешендік сөздер
28. Ертегілерді оқу
29. Шешендік өнер. От ауызды, орақ тілді- Жәнібек, Олжабай
30. Драмалық шығармаларды мәнерлеп оқу
31. Бекболат, Байғозы батырлардың шешендік сөздері
32. Абай-тілмар шешен
33. Әңгіме айтып беру түрлері
34. Әдеби шығарманы мәтінге жақындатып айтып беру және түрлері
35. Абайдың шешендік сөздері
36. Әдеби шығарманы мәтінге жақындатып айтып беру
37. Сырым туралы деректер мен аңыздар
38.  Көлемді шығармаларды оқу, жақындатып айтып беру
39. Сырым атынан айтылатын шешендік сөздер
40. Көркем әдебиет үзінділерін оқу
41. Төле би шығармаларынан үзінді оқу
42. Мәнерлеп оқудың тәрбиелік мәні
43. Ы.Алтынсарин шығармаларын келістіріп оқудың маңызы.
44. Би-шешендердің сөздерінің тәрбиелік мәні
  45. Мәнерлеп оқудың сипаты мен мазмұны
Пәндер
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат

Қосымша

Email: info@stud.kz