Файл қосу

Пәнді меңгеруге арналған әдістемелік ұсыныстар



ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ СЕМЕЙ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ | |
|3 деңгейдегі СМЖ құжаты    |ПОӘК           |                             |
|                           |               |                             |
|                           |               |                             |
|                           |               |ПОӘК                         |
|                           |               |042–14.1.04.01.20.115/02-2009|
|ПОӘК                       |               |                             |
|«Стандарттау және          |28.08.2008 ж.  |                             |
|метрология» пәнінен        |№ 1 басылым    |                             |
|студенттерге арналған жұмыс|               |                             |
|оқу бағдарламасы           |               |                             |














                050730 «Құрылыс материалдарының, бұйымдарының


                      және конструкцияларының өндірісі»


                     мамандығының студенттеріне арналған


                    «Стандарттау және метрология» пәнінен


                           ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

                        СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН ПӘННІҢ
                           ЖҰМЫС ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ
































                                    Семей


                                     2009







    Алғы сөз


    1 ӘЗІРЛЕГЕН
    Құрастырушы   т.ғ.к.,   «Стандарттау   және   құрылыс   материалдарының
технологиясы» кафедрасының аға оқытушысы Төлеубекова С.С._____________




    2 ТАЛҚЫЛАҒАН
    2.1 Шәкәрім атындағы  Семей  мемлекеттік  университетінің  «Стандарттау
және құрылыс материалдарының технологиясы» кафедрасының отырысында
    «____» _________2009 ж., № __ хаттама


    Кафедра меңгерушісі ___________ Ж.Х.Кәкімова


    2.2  Инженерлі-технологиялық  факультеттің  оқу-әдістемелік   кеңесінің
мәжілісінде
    «____» __________2009 ж., № __ хаттама


    Төрайымы_____________Ж.К.Молдабаева


    3 БЕКІТІЛГЕН
    Университеттің   Оқу-әдістемелік   кеңесінің    мәжілісінде    шығаруға
мақұлданған және ұсынылған
    «____» __________2009 ж., № __ хаттама


    Оқу-әдістемелік кеңесінің төрайымы,
         бірінші  проректор                                      ___________
Ә.А. Молдажанова




    4 АЛҒАШҚЫ РЕТ ЕНГІЗІЛГЕН



























                                   Мазмұны



    |1   |Жалпы ережелер                                                    |4   |
|2   |Пәнді меңгеруге арналған әдістемелік ұсыныстар                    |6   |
|3   |Курстың форматы мен саясаты                                       |6   |
|4   |Бағаларды қою саясаты                                             |6   |
|5   |Пәннің мазмұны және сабақтардың түрлері бойынша сағаттарды        |7   |
|    |үлестіру                                                          |    |
|6   |СӨЖО және СӨЖ мазмұны                                             |8   |
|7   |Пән бойынша оқу процесінің күнтізбелік графигі                    |9   |






    1 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
1.1  Оқытушылар мен пән туралы жалпы мәліметтер
ТӨЛЕУБЕКОВА САНДУҒАШ САЙЛАУҚЫЗЫ, аға оқытушы
«Стандарттау және құрылыс материалдарының технологиясы» кафедрасы
Қатынасу ақпараты тел.35-46-02, оқу ғимараты № 9, № 315, № 304 кабинеттер
Сабақ өткізілетін орындары -  № 301, 302, 305 аудиториялар
Пән бойынша кредитердің саны 3
1.2 Жұмыс оқу жоспарынан үзінді көшірме (1 кестеде) көрсетілген

1 кесте  - Оқу жоспарынан үзінді көшірме

|Курс |Семестр |Кредиттер|ДС    |СӨЖО     |СӨЖ   |Барлығы   |Қорыт.бақыл.    |
|     |        |         |(сағ) |(сағ)    |(сағ) |(сағ)     |түрі            |
|3    |5       |1        |15    |15       |15    |45        |Емтихан         |

1.3 Пәннің қысқаша мазмұны
      Бұл пән үш бөлімнен тұрады, олар бір-бірімен  тығыз  байланысты  болып
келеді,  сондықтан  бұл  пәндерді  бір  оқулық  курста  оқыту  әрбір  қызмет
бағытының маңыздылығы жөнінде толық түсінік береді.
    «Стандарттау»  атты  бірінші   бөлімінде   Қазақстан   Республикасындағы
стандарттаудың  құқықтық,   ұймдастырушылық   және   әдістемелік   негіздері
беріледі. Стандарттау жөніндегі нормативтік құжаттар, оларды  жасау,  бекіту
және қолдану тәртібі.
    «Сертификаттау»  атты  екінші  бөлімі   Қазақстандағы   сертификаттаудың
ұйымдастырушылық-әдістемелік және құқықтық принциптерге арналады.
   «Метрология» атты үшінші бөлімінде метрология  нысаны  ретінде  өлшеулер,
халықаралық   сауда-экономикалық   және    ғылыми-техникалық    қатынастарда
өлшемдердің бірлігіне жетудің рөлі мен мәні қарастырылады.
1.4 Осы  курстың  мақсаты  студенттерге  кәсіпорындардың  сыртқыэкономикалық
қызметтерінің дамуына қажетті және Қазақстаннның Бүкіләлемдік сауда  ұйымына
кіруі  үшін  халықаралық  сертификаттау  жүйелерінің  деңгейіне  жету   үшін
стандарттау, сертификаттау, метрология салалары жөнінде білім беру.
1.5   Пәнді оқытудың басты мәселесі –  студенттерге  өнімнің,  қызметтердің,
технологиялық процестердің параметрлерінің әдістері  мен  ережелері  жөнінде
түсінік беру; сонымен қатар студенттерді стандарттаудың,  сертификаттау  мен
метрологияның  даму  тарихымен,  олардың   өнімнің   сапасын   жоғарлатудағы
рөлімен,   құқықтық,   ұйымдастырушылық   және   әдістемелік   негіздерімен,
Қазақстан  Республикасының  Мемлекеттік   стандарттау   және   сертификаттау
жүйелерімен, ұлттық, өңірлік және халықаралық деңгейлерде  стандарттау  және
сертификаттау  жөніндегі  нормативтік  құжаттарымен  таныстыру;    өлшемдер,
олардың  бірлігін  қамтамасыз  ету  әдістері  мен  құралдары  және   қажетті
дәлдікке жету тәсілдері жөнінде теориялық және тәжірибелік дағдылар беру.
 1.6 Пәнді оқу нәтижесінде студенттер келесілер жөнінде түсінік алады:
       - метрологияның, стандарттау мен сертификаттаудың тарихы мен  олардың
Қазақстан мен шетелдегі қазіргі жағдайы туралы;
       - өлшеулер, олардың бірлігін қамтамасыз ету  әдістері  мен  құралдары
жөнінде;
       - қажетті дәлдікке жету тәсілдері жөнінде;
       - дамыған елдерде стандарттау қызметінің ұйымдастыруы туралы;
       - стандарттау және сертификаттау жөніндегі халықаралық  және  өңірлік
ұйымдары жөнінде;
      - метрология, стандарттау мен  сертификаттау  арасындағы  байланыстары
жөнінде.
      Сонымен қатар студенттер пәнді оқу барысында келесілерді білуі керек:
      - стандарттау,  метрология  және  сертификаттау  жөніндегі  заңнамалық
және нормативтік құқықтық актілерін, әдістемелік материалдарын;
   - стандарттар мен өлшем бірліктеріне  ведомствоаралық  және  ведомстволық
   бақылау жүйелерін;
   - физикалық  шамалардың  бірліктерін  қайта-өңдеу  теориясы  мен  олардың
   өлшемдерін тасымалдау;
    - өлшемдер мен өлшеу құралдарының нәтижелерін өңдеу әдістерін,  олардың
метрологиялық сипаттамаларын;
    - өнімнің сертификаттау технологиясы мен  ұйымдастыруын,  өнімге  сынақ
жүргізу мен оны қабылдау ережелерін.
    Пәнді оқу нәтижесінде студенттер келесілерді қолдануды білуі керек:
    -  стандарттау,  сертификаттау  мен  метрология  жөніндегі   жұмыстарды
жоспарлау мен жүргізудің компьютерлік технологиясын;
    -  өлшемдердің  нәтижелерін  өңдеу  мен   олардың   дұрыстығын   талдау
әдістерін;
    -  өнімді  сертификаттау  жұмыстарын  жүргізу  кезінде   өнімнің   және
процестердің сапасын бақылау әдістерін;
    - өнімнің сапасы жөніндегі мәліметтерді талдау әдістері мен  ақаулардың
пайда болуын табу тәсілдерін;
    -  стандарттау,  сертификаттау   жөніндегі   жұмыстардың   экономикалық
тиімділігін есептеу әдістерін.
    Пәнді оқу барысында студенттер келесі дағдыларға ие болады:
    - бақылаушы-өлшеуші және сынақ техникасымен жұмыс істеуді;
    - өлшеу, сынау және бақылау құралдарын қолдануды;
    - стандарттау, сертификаттау жөніндегі қолданыстағы стандарттарды  және
басқа да құжаттарды қайта-қарауды;
    -  кәсіпорындарда  қолданылатын  стандарттау,  сертификаттау  жөніндегі
стандарттар мен басқа да құжаттарға жүйелі түрде тексеру жүргізуді;
    - стандарттау  мен  сертификаттау  салаларында  отандық  және  шетелдік
тәжірибелерді жүйелеуді білу.
1.7 Курстың пререквизиттері: жоғарғы математика, физика.
1.8   Курстың  постреквизиттері:  метрология,  сертификаттау,  квалиметрлеу,
сапа  менеджмент жүйелері.


2 ПӘНДІ МЕҢГЕРУГЕ АРНАЛҒАН ӘДІСТЕМЕЛІК ҰСЫНЫСТАР
     «Стандарттау және метрология» арнайы  пән.  Осы  пәнді  оқу  барысында
алынған білім, дағдылар студенттерге олардың барлық еңбектік  қызметтерінде
керек болады. Бұл пән бойынша материалды сапалы игеру үшін студентке келесі
құралдар керек:
пән бойынша  силлабуспен  танысу  қажет,  әсіресе  аса  көңілді  ұсынылатын
әдебиетке бөлу керек және  мүмкіндігінше  ол  әрқашанда  қол  астында  жату
керек. Осы пән бойынша негізгі материал нормативтік  құжаттарда  (заңдарда,
регламентерде, стандарттарда) беріледі, бұл  құжаттар  жиі  ауысып,  немесе
оларға  көптеген  өзгерістер   енгізіліп   тұрады.   Сондықтан   кез-келген
нормативтік құжаттың ескі нұсқасына тоқталмай, жаңа нұсқасын меңгеру қажет.
Дәрістік  материал  өзекті  материал  болып  табылады,  сондықтан   дәріске
міндетті түрде  қатысып  тұру  керек.  Сабаққа  дайындалғанда  қол  астында
силлабус пен ұсынылатын әдебиет тұруы керек, мұнда  қарандашпен  түсініксіз
сұрақтардың астарын сызып, оқытушыға дайындайды.

3 КУРСТЫҢ ФОРМАТЫ МЕН САЯСАТЫ
    Семестр бойы студенттерге бағдарламаның  сәйкес  бөлімдері  бойынша  15
дәріс жүргізіледі.
    Курстың бір  бөлігі  семестр  бойы  студенттердің  өзіндік  жұмыстарына
келеді.
    Курс бойынша өзіндік жұмысты  келесі  тәртіпте  жүргізіп  тұруы  қажет.
Курстың әрбір тақырыбы бойынша ұсынылатын  әдебиетті  оқып,  теориясына  көп
тоқталмай, оқылатын сұрақтардың мәніне ғана  тоқталып,  түсініксіз  жерлерін
белгілеу керек.
    Содан кейін материалды  мұқиятты  түрде  игеру  қажет,  яғни  теориялық
ережелерді, керекті негізгі мәліметтерді арнайы дәптерге жазып тұрады.
    Курсты оқу барысында студент СӨЖО мен СӨЖ реферат немесе үй  тапсырмасы
түрінде орындайды, оның басты мақсаты өткен тақырыпты толық меңгеру үшін.


4 БАҒА ҚОЮ САЯСАТЫ
      Студенттердің  білімін  бағалау  күнделікті,  аралық  және   қорытынды
бақылау  түрінде  жүргізіледі.  Бағалар  Шәкәрім  атындағы  СМУ-да   жүретін
«Студенттердің  білімін  рейтингтік  бағалау   жөніндегі   ережеге»   сәйкес
қойылады. Қорытынды  баға  студенттің  әр  сабақтағы  жұмысын,  рефераттарды
қорғау,  басқа   өзіндік  жұмыстарды  орындау  және  емтихан   нәтижелерінен
құралады. Курс бойынша қойылатын  баға  күнделікті,  аралық  және  қорытынды
бақылауда алынған балдардың сомасы болып  табылады.  Емтихан  ауызша  немесе
тест түрінде жүргізіледі.
      Қосымша балдар (5 балл):
      - шығармашылық көзқарасы үшін;
      - оқу процесіне белсене қатысуы үшін;
      - студенттік конференцияға қатысқаны үшін;
      - ғылыми-зерттеу жұмыстарын, мақалалар жазғаны үшін;
      - жұмыста әртүрлі ақпарат көздерін қолданғаны үшін.


      Айып балдар (5 балл) алынады:
      - материалды өз уақытында бермегені үшін;
      - жұмысты сапасыз орындағаны үшін;
      - сабақтарды босатқаны үшін.

5 ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ САБАҚТАР БОЙЫНША САҒАТТАРДЫ ҮЛЕСТІРУ
2 кесте – Пәннің мазмұны. Сабақтар бойынша сағаттарды үлестіру
|Тақырыптың атауы                           |      Сағаттар саны          |
|                                           |дс   |спс    |сөжо  |сөж     |
|1 Кіріспе                                  |1    |       |1     |1       |
|2 Курстың заңнамалық негізі                |1    |       |1     |1       |
|3 Мемлекеттік техникалық реттеу жүйесінің  |1    |       |1     |1       |
|құрылымы                                   |     |       |      |        |
|4 Стандарттаудың принциптері мен әдістері  |1    |       |1     |1       |
|5 Техникалық регламенттердің міндетті      |1    |       |1     |1       |
|талаптарын сақтауға мемлекеттік бақылау    |     |       |      |        |
|6 Стандартау жөніндегі нормативтік құжаттар|1    |       |1     |1       |
|7 Метрология негіздері                     |1    |       |1     |1       |
|8 Өлшем бірлігін қамтамасыз етудің         |1    |       |1     |1       |
|мемлекеттік жүйесі                         |     |       |      |        |
|9 Физикалық шамалардың бірліктері мен      |1    |       |1     |1       |
|олардың өлшемдері                          |     |       |      |        |
|10 Өлшем бірлігін қамтамасыз етудің        |1    |       |1     |1       |
|техникалық және ұйымдастырушылық негіздері |     |       |      |        |
|11 Сәйкестікті растау саласындағы негізгі  |1    |       |1     |1       |
|түсініктер мен оның мәні                   |     |       |      |        |
|12 Өнімнің сәйкестігін растау              |1    |       |1     |1       |
|13 Қызметтердің сәйкестігін растау         |1    |       |1     |1       |
|14Шетелден әкелінген өнімдердің сәйкестігін|1    |       |1     |1       |
|растау                                     |     |       |      |        |
|1                                          |2    |3      |4     |5       |
|15 Стандарттау, метрология және            |1    |       |1     |1       |
|сертификаттау салаларындағы мемлекеттік    |     |       |      |        |
|метрологиялық қадағалау мен метрологиялық  |     |       |      |        |
|бақылау                                    |     |       |      |        |
|Жиыны:                                     |15   |       |15    |15      |

6 СӨЖО ЖӘНЕ СӨЖ МАЗМҰНЫ

3 кесте СӨЖО және СӨЖ жоспарлары

|                                     СӨЖО  |              СӨЖ            |
|аудиториялық                 |аудиториядан  |                             |
|                             |тыс           |                             |
|1                            |2             |3                            |
|Қазақстан Республикасында    |Кеңес беру    |Дамыған елдерде              |
|стандарттаудың қалыптасуы    |              |стандарттаудың қалыптасуы    |
|Техникалық реттеудің         |Кеңес беру    |Стандарттаудың заңнамалық    |
|мақсаттары мен принциптері   |              |негізі                       |
|Мемлекеттік техникалық реттеу|Кеңес беру    |Техникалық реттеу саласындағы|
|жүйесінің құрылымы           |              |мемлекеттік органдар         |
|Техникалық регламенттер      |Кеңес беру    |Стандарттардың категориялары |
|                             |              |мен түрлері                  |
|Стандарттау жөніндегі        |Кеңес беру    |Стандарттардың жылдық және   |
|жұмыстарды жоспарлау және    |              |айлық көрсеткіштері          |
|ақпаратпен қамтамасыз ету    |              |                             |
|Халықаралық және өңірлік     |Кеңес беру    |ИСО                          |
|стандарттау                  |              |                             |
|Коллоквиум                   |Кеңес беру    |                             |
|ТМД елдеріндегі сертификаттау|Кеңес беру    |Ресейдегі сертификаттау      |
|Қызметтерді сертификаттау    |Кеңес беру    |Ресейдегі сертификаттау      |
|схемалары                    |              |схемалары                    |
|Сәйкестікті растаудың        |Кеңес беру    |Сәйкестікті растау жөніндегі |
|нормативтік-құқықтық         |              |ҚР регламенті                |
|негіздері                    |              |                             |
|1                            |2             |3                            |
| Сарапшы-аудиторларға        |Кеңес беру    |ҚР сәйкестікті растау        |
|қойылатын талаптар, оларды   |              |органдары мен сынақ          |
|дайындау және аттестаттау    |              |зертханаларын аккредиттеу    |
|тәртібі                      |              |                             |
|ҚР сәйкестік белгісін қолдану|Кеңес беру    |ТМД мемлекеттеріндегі        |
|ережелері                    |              |сәйкестік белгілері          |
|Физикалық шамалардың         |Кеңес беру    |Өлшем бірлігін қамтамасыз ету|
|бірліктері                   |              |туралы ҚР заңы               |
|Өлшемдерді орындау           |Кеңес беру    |Өлшемдерді орындау           |
|әдістемелері                 |              |әдістемелерін аттестаттау    |
|Коллоквиум                   |Кеңес беру    |                             |




7 «Стандарттау және метрология» ПӘНІНЕН ОҚУ ПРОЦЕСІНІҢ КҮНТІЗБЕЛІК ГРАФИГІ
4 кесте - «Стандарттау және метрология» пәнінен оқу  процесінің  күнтізбелік
графигі
Апталар123456789101112131415Бақылау түрі
Сабақтарға қатысу
Реферат

Коллоквиум

   1,0



1,0



1,0



1,0



1,0



1,0

 АБ1

1,0
20

10

1,0



1,0



1,0



1,0



1,0



1,0





1,0

АБ2

1,0
20

10
Пәндер