Файл қосу

Коррекциялық педагогика




|ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ                       |
|ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ СЕМЕЙ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ                           |
|ПЕДАГОГИКА ФАКУЛЬТЕТІ                                                     |
|ПЕДАГОГИКА КАФЕДРАСЫ                                                      |
|СМЖ 3 - деңгейдегі      |ПОӘК                    |                        |
|құжаты                  |                        |УМКД                    |
|                        |                        |042-14.1.01/01-2013     |
|«Коррекциялық           |                        |                        |
|педагогика» пәнінің     |№ 1-басылым             |                        |
|оқу-әдістемелік кешені  |                        |                        |
|(студенттер үшін)       |                        |                        |











                          «Коррекциялық педагогика»


                      ПӘНІНІҢ ОҚУ - ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ


         БАРЛЫҚ МАМАНДЫҚ СТУДЕНТТЕРІ  ҮШІН ПӘННІҢ ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ


























                                 Семей 2013


1.ӘЗІРЛЕГЕН:
Құрастырушы:  28.08.2013
педагогика кафедрасының доцент м.а., п.ғ.к. Тұрғанбаева Б.Ш.


2.ТАЛҚЫЛАНДЫ:
2.1. Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университетінің Педагогика
кафедрасының мәжілісінде қаралды.
Хаттама № 1  04.09.2013ж.
Кафедра меңгерушісі:  ______________ /Джанбубекова М.З./

2.2. Педагогика факультетінің оқу-әдістемелік бюросының отырысында.
Хаттама № 1  «05» 09.2013ж.
Төрағасы: ________________ /Ахметова Т.Ш./

3. БЕКІТІЛДІ:
Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университетінің Оқу-әдістемелік
кеңесінің отырысында мақұлданған және басып шығаруға ұсынылды.
Хаттама №1   18.09.2013ж.
ОӘК төрағасы: ____________ /с.ғ.д. Искакова Г.К./

4. АЛҒАШ РЕТ ЕНГІЗІЛГЕН (Хаттама №1, 18.09.2013ж. басылымның орнына)







































                                   Мазмұны



   1. Жалпы ережелер
   2. Пәннің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу
   3. Пәнді оқытудың әдістемелік нұсқаулары
   4. Курс форматы
     5. Курс саясаты
     6. Баға қою саясаты
   7. Әдебиеттер














































































        1. Жалпы ережелер
        1.1 Пән және оқытушы туралы жалпы ережелер
            – п.ғ.к., доцент м.а.  Тұрғанбаева Бейбітгүл Шәкәрімқызы
            – Байланыс ақпараты – тел. 87051459769
            – Сабақ өткізу орны – 2 ғимарат,  Танирбергенова 1
            – Пән аты – «Коррекциялық педагогика»
            – Кредит саны - 3

1.2. Курстың қысқаша мазмұны:
      Коррекциялық    педагогика    –    психофизикалық    дамуында    түрлі
ауытқушылықтары бар балаларды оқыту және тәрбиелеу  мәселесімен  айналысатын
педагогиканың ерекше бір саласы. Коррекциялық  педагогика  мінез-  құлқында,
психикалық дамуында ауытқушылығы бар жасөспірімдер мен  балаларды  тәрбиелеу
және   психологиялық-педагогикалық   тұрғыдан   білім   беру    мен    оқыту
заңдылықтарыy қарастырады.
      Ауытқушылығы бар балалар категориясына оқу  бағдарламаларын  меңгеруде
қиындық тудыратын  түрлі  биологиялық,  әлеуметтік  себептерден  ақыл-ойында
(интеллектісінде),  естуінде,  көру  қабілетінде  және  қозғалыс  сферасында
бұзылуы бар балалар  жатады.  Бұл  категориядағы  балалардың  орталық  жүйке
жүйесінің қызметінде сәл ауытқушылығы бар болуы,  сондай-ақ  олар  мектептік
және әлеуметтік бейімделу кезінде  жағымсыз  әсер  қалдырулары  мүмкін.  Сол
себептен  осындай   категориядағы   балаларды   дамыту,   тәрбиелеу,   оқыту
мақсатында,  бұл   балаларды   оқыту   ,тәрбиелеу   мен   дамытуды   барынша
жекелендіріп,  уақытында  мінез-құлқындағы   және   дамуындағы   бұзылуларды
анықтайтын, алдын алатын және олармен күресетін арнайы тиімді  әдіс-тәсілдер
мен құралдар жасап, қамтамасыз етіп отыру қажет.
      Коррекциялық    педагогиканың   пәні    тәрбиеленушілердің(оқушыларды)
жағымсыз   мінез-құлықтарын   тәрбиелеуге   көмектесетін,   ата-аналар   мен
педагогтардың алдын-ала ойластырған іс-әрекеттері болып табылады.
      Құрметті  студенттер,  Коррекциялық  педагогика  пәнін  оқу  барысында
сіздер коррекциялық  педагогика курсы студенттердің педагогикалық  білімдері
мен   шеберліктерінің   тереңдеуіне   алдын   ала   қорымен    танысасыздар.
Коррекциялық педагогика  мәселелер  тақырыбында  коррекциялық  педагогикалық
ұғымдарды,  категорияларды  қолдана  отырып  семинар  сабақтарында   әртүрлі
пікірталастар,    өз    пікірлеріңізді,     көзқарастарыңызды     дәлелдеуге
мүмкіндіктеріңіз  бар  және  де  түрлі  тақырыптарда  баяндама  жазу  арқылы
дүниетанымдық көзқарастарыңызды кеңейтесіздер.


    1.3. Курстың мақсаты :
      Коррекциялық педагогиканың жалпы негіздерін, ғылыми жетістіктерін, оқу
- тәрбие әдістерін оқытып - үйрету, озық тәжірибелерді меңгерту.
      Коррекциялық  педагогика курсы студенттердің  педагогикалық  білімдері
мен шеберліктерінің тереңдеуіне алдын ала қор жасайды, студенттерге  қазіргі
коррекциялық   педагогика  ғылымының  теориялық  негізін  бере  отырып,   іс
жүзінде қолдану жағдайын қарастырады.


    4.  Пәннің негізгі міндеті
 – Студенттерге  оқушылармен  коррекциялық  жұмыстың  теориясы,  әдістемесі
   және техникасы саласында кәсіби-педагогтік білімдерді меңгеруді дамыту;
 – Жалпы қоррекциялық жұмыс бойынша білімдерін кеңейту және тереңдету;
 – Студенттерде  оқушылардың  коррекциялық  жұмыстың  теориясы,  әдістемесі
   және техникасы саласынан кәсіби-педагогтік білімдерді қалыптастыру;
 – Студенттерді  жалпы  педагогтік  және  арнайы  тәрбиелеу  біліктілігімен
   қаруландыру:    диагностикалық,    мақсат    қоюшылық,     жобалаушылық,
   ұйымдастырушылық, коммуникативтік, аналитикалық.
 –   Оқушылармен   коррекциялық   жұмысты   ұйымдастыру    және    өткізуге
   жауапкершілік пен шығармашылық қарым-қатынасын, сонымен  бірге  баланың-
   субъектінің тұлғалық  әлеметтенуі  және  жетілуінің  бірден-бір  факторы
   ретінде оның қажеттілігіне сенімділігін дамыту;
 – Оқушылардың практикалық  коррекциялық  жұмысты  студенттердің  теориялық
   тұрғыда жете ұғынуын қамтамасыз ету.


         1.5. Пәнді оқу барысында студент білу керек:
 - Коррекциялық педагогиканың негізгі ұғымдарды;
 - Коррекциялық педагогика ғылымының негізгі міндеттері мен принциптерін;
 - Коррекциялық педагогикалық процестің заңдылықтарымен қағидаларын;
 - мұғалімнің кәсіби педагогикалық қарым - қатынас мәдениетін;
 - теориялық білімдерін іс жүзінде қолдануды;


      1.6 Пререквизиттер:
             Пәнді  оқып  үйренуге  негіз  болатын  білік,  білім,   дағдыны
меңгеруге қажетті пән атаулар: психофизиология, психология, педагогика.

          1.7 Постреквизиттер:
    Коррекциялық педагогика  курсын  оқыту  негізінде  білім  мен  дағдысын
қалыптастыра отырып тәрбие жұмысының әдістемесі,  дидактика,  жоғары  мектеп
педагогикасы,   этнопедагогика,   әлеуметтік   педагогика    және    басқада
педагогикалық циклдағы пәндерді меңгерту.


      Пәннің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу

    Кесте 1.  Пәннің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу
|№   |Тақырып атаулары               |Аудиториялық сағаттардың бөлінуі      |
|    |                               |Дәріс  |Семинар    |СӨЖО     |СӨЖ     |
|1   |Коррекциялық педагогика пәні,  |2      |1          |         |        |
|    |міндеттері.                    |       |           |         |        |
|2   |Мектепке дейінгі коррекциялық  |3      |2          |10       |10      |
|    |педагогика                     |       |           |         |        |
|3   |Мария Монтессори жасаған       |3      |2          |10       |10      |
|    |мектепке дейінгі балалардың    |       |           |         |        |
|    |қалыптасуы мен тәрбие жүйесі.  |       |           |         |        |
|4   |Бастауыш мектептегі            |5      |2          |10       |20      |
|    |педагогикалық коррекция.       |       |           |         |        |
|5   |5 – сынып оқушыларының жағымсыз|3      |2          |10       |20      |
|    |эмоционалдық жағдайын түзету   |       |           |         |        |
|    |және жағымды оқыту             |       |           |         |        |
|    |мотивациясының құру            |       |           |         |        |
|6   |Ақыл – ой кемістігі бар        |3      |2          |10       |20      |
|    |балаларды үйрету               |       |           |         |        |
|7   |Жасөспірім және жеткіншек      |4      |2          |10       |20      |
|    |жастағы тәрбие мен оқыту       |       |           |         |        |
|    |мәселелері.                    |       |           |         |        |
|8   |Жеткіншектердің қауіпті        |4      |1          |10       |20      |
|    |әрекеттері                     |       |           |         |        |
|9   |Қиын балаларды тәрбиелеудегі   |3      |1          |10       |20      |
|    |дәстүрлі емес әрекеттер        |       |           |         |        |
|    |Барлығы:                       |30     |15         |80       |140     |



       Пәнді оқытудың әдістемелік нұсқаулары

Тақырып 1. Коррекциялық педагогика пәні, міндеттері.
   1. Оқыту мәселесінің негізгі тұжырымдамасы.
   2. В.П. Кащенко – коррекциялық педагогиканың негізін салушы.
   3. Бала дамуының бұзылуының түрлері.


Тақырып 2.  Мектепке дейінгі коррекциялық педагогика.
   1.  Балалардың  қылығындағы  агрресивтіліктің  себебі  және  одан  арылу
      жолдары.
   2. Жанұя тәрбиесінің кейбір кемшіліктерінің коррекциясы.


Тақырып 3. Мария Монтессори жасаған мектепке дейінгі  балалардың  қалыптасуы
мен тәрбие жүйесі.
1. Мария Монтессоридың концепциясының мазмұны.
2. Балалар іс - әрекетіндегі қабылдауды дамыту.
3. Мария Монтессори жасаған жүйесіндегі балаларды оқуға және жазуға үйрету.

Тақырып 4. Бастауыш мектептегі педагогикалық коррекция.
   1. Бастауыш мектептегі ойын және оқу.
   2. Тәрбиеге мұқтаж балалардың алдын алу.
   3. Бастауыш мектепте үрей мен қорқыныштың көрінуі.

Тақырып 5.  5 – сынып оқушыларының  жағымсыз  эмоционалдық  жағдайын  түзету
және жағымды оқыту мотивациясының құрылуы.
1. 5 – сынып оқушыларына жүргізілетін бейімділік тренингі.
2. Коррекциялық сабақтардың мазмұны.

Тақырып 6. Ақыл – ой кемістігі бар балаларды үйрету
   1. Ақыл – ой кемістігінің психологиялық және педагогикалық мінездемесі.
   2. Ақыл – ой кемістігі бар балаларға жүргізілетін коррекциялық жұмыстар.

Тақырып 7.  Жасөспірім және жеткіншек жастағы тәрбие мен оқыту мәселелері.
   1. Педагогикалық қолдау объективті шындық ретінде.
   2. Жеткіншектердің қылықтарының кері жақтары.
   3.  Жеткіншектердің  адекватты  емес  қылықтарының   профилактикасы   мен
      коррекциясы.
   4. Жеткіншектерді қайта тәрбиелеу ерекшелігі.

Тақырып 8.  Жеткіншектердің қауіпті әрекеттері.
   1. Наркоманияның әртүрлілігі.
   2. Наркоманияның себептері.
   3. Наркоманияның заңды аспктісі.
   4. Наркоманияның профилактикасы.
   5. Алкогализмнің профилактикасы.
   6. Шылым шегудің профилактикасы.

Тақырып 9. Қиын балаларды тәрбиелеудегі дәстүрлі емес әрекеттер.
1. Зодиакальды ықшамдау негізінде тәрбие жұмысын жоспарлау.
2. «Гайденс» - эксперимент.
      4. Курс форматы

                            ОСӨЖ және СӨЖ мазмұны

                              ОСӨЖ тапсырмалары

                                   ОСӨЖ №1
Коррекциялық педагогика пәні, міндеттері. Реферат
   1. Оқыту мәселесінің тұжырымдамалық негізі.
   2. В.П. Кащенко – коррекциялық педагогиканың негізін салушы.
   3. Бала дамуы бұзылуының түрлері.
   4. Психикалық дамуы тежелген, тірек- қимыл аппараты  және  есту  қабілеті
      бұзылған балаларды түзете отырып дамыту жұмыстарының ерекшеліктері
   5. Психикалық дамуы тежелген балаларға арналған тренинг жаттығулар
   6. Дамуында түрлі ауытқушылықтары  бар  балалардың  танымдық  процестерін
      дамытуға  арналған ойындар
   7. Бекітуге арналған сұрақтар
   8. Коррекциялық педагогика пәні мен міндеттері тақырыбы бойынша тест


                         Өзін-өзі тексеру сұрақтары:
1. Коррекциялық педагогика дегеніміз не?
2. Коррекциялық педагогика пәні мен міндеттері?
3. В.П. Кащенконың коррекциялық  педагогика  пәнінің  дамуына  қосқан  үлесі
  қандай?
4. О.Н. Усанова ұсынған ауытқушылығы бар балалар классификациясын атаңыз?
5. Бала дамуының бұзылуына қандай факторлар әсер етеді?
6. Ауытқушылығы бар балаларға қолданылатын қандай жаттығу тренингтер бар?



                                Әдебитеттер:
1. Под.ред. В.С. Кукушина Коррекционная педагогика. Москва –  Ростов  –  на-
  Дону.- 2004. – 12- 20 ст.
2. Власова Т.А., Певзнер М.С. Дети с отклонениями в развитии.  М.,  1973.  –
  18- 62 ст.
3.  Особенности  психофизического  развития  детей  с  нарушениями   опорно-
  двигательного аппарата. \Под. ред. Власовой Т.А., \ М., 1985.  –  50-  58
  ст.
4.  Коррекционная  педагогика:  Основы  обучения  и   воспитания   детей   с
  отклонениями в развитии: Учебное  пособие  Для  студ.  Сред.  Пед.  учеб.
  Заведений \Под. ред. Пузанова Б.П.\ М., Академия 1998.
5. Актуальные проблемы диагностики ЗПР» под.ред. К.С.Лебединский М.,1982.  –
  44-63 ст.
6.  Леонтьев  А.Н:  «Принципы  психического  развития  ребенка  и   проблема
  умственной недостаточности» /Проблемы развития психики/ М., 1972. –  320-
  330 ст.
7. Игротека для всех! Игры для детей с различными  заболеваниями.  М,  1999.
  Детский орден милосердия.



                                   ОСӨЖ №2
Мария Монтессори жасаған мектепке дейінгі балалардың қалыптасуы  мен  тәрбие
жүйесі. Схема дайындау
   1. М.Монтессоридің концепциясының мазмұны
   2.  Балалар іс-әрекетіндегі қабылдау мүшелерін дамыту
3. М.Монтессори жасаған жүйе бойынша  балаларды оқуға және жазуға үйрету
4. Мектепке дейінгі жастағы балаларға арналған тренингтер




                         Өзін-өзі тексеру сұрақтары:
1.  М.Монтессори  идеясы  бойынша  психикалық  дамуында   ауытқушылығы   бар
  балалардың даму жүйесінің негізі неде?
2.  Монтессоридің  әдістемесін  қазіргі  кездегі  балалардың  қабылдауы  мен
  сезгіштігін дамытуға қолдануға бола ма?
3. Монтессори  балалардың  еркіндік  пен  тәуелсіз  болуды  дамытуға  қандай
  тәсілдер қолданылады?
4. М.Монтессори бөлген жас ерекшеліктер неше кезеңнен тұрады?
5.  М.Монтессоридің еңбектері қалай аталады?




                             Әдебиеттер тізімі:
1. Буторина М, Хилтунен Е. Монтессори – материал. – М.: Мастер, 1992.
2. Корнетов Г. Метод Монтессори // Частная школа. – 1995 - №  4.
3. Кукушин В.С. Коррекционная педагогика. – М.- Ростов-на-Дону,  2004.  71-
   82б.
4. Кузнецова Е.К. Разработка мим-тренинга (для детей дошкольного возраста),
   - М. 2005.
5. Монтессори М. Руководство моему методу. – М, 1916.
6. Селевко Г.К. Современные технологии педагогики. – М, 1995. 176-179б.






                                   ОСӨЖ №3
Бастауыш мектептегі педагогикалық коррекция. Бағдарлама құрастыру
   1. Балалардың мектепке даярлығы
   2. Педагогикалық тәрбиеден босаңсыған балалар
   3. Бастауыш сынып оқушыларында қорқыныш пен үрейдің көрініс беруі
   4. Оқушылардың педагогикалық тәрбиеден босаңсуының алдын алу
   5.  Коррекциялық бағдарлама үлгісі
   6.  Бастауыш сынып оқушыларына арналған ойындар




                         Өзін-өзі тексеру сұрақтары:
1. Мектепте оқуға даярлық деген не?
2.  Мектеп табалдырығын енді аттаған балаларда қандай қиындықтар болады?
3.  Баланың мектепке даярлығын қалай тексереміз?
4.  Бастауыш сыныпта педагогикалық  тәрбиеден  босаңсуға  қандай  факторлар
   әсет етеді?
5. Педагогикалық тәрбиеден босаңсыған балаға сипаттама беріңіз.
6.  Психологиялық-педагогикалық алдын алу және  психологиялық-педагогикалық
   коррекция ұғымдарына анықтама беріңіз.
7. Педагогикалық тәрбиеден босаңсыған балаларға алдын алу және коррекциялық
   жұмыстар жүргізудің жалпы принциптері қандай?
8.  Баланың жасына байланысты алдын алу әдістері қандай топтарға бөлінеді?
9. Қорқыныш пен үрейдің айырмашылығы неде?
10. Жас ерешелігіне байланысты қорқыныштар дегеніміз не?
11. Невротикалық қорқыныштарға сипаттама беріңіз.
12.   Бастауыш  сынып  оқушыларындағы  мектептік  үрейді  жеңу  үшін  қандай
   жұмыстар атқаруға болады?
13. Педагогикалық тәрбиеден  босаңсудың  алдын  алу  мақсатында  қандай  іс-
   шаралар жүргізіледі?
14. Педагогикалық тәрбиеден босаңсудың алдын алу  жұмыстар  қандай  бағыттар
   бойынша жүргізіледі?


                             Әдебиеттер тізімі:


1. Зайцева И.А., Кукушин В.С.,  Ларин  Г.Г.,  Румега  Н.А.,  Шатохина  В.И.
   Коррекционная педагогика/ Под.ред. В.С.Кукушина. Изд-е  2с,  перераб.  И
   доп. – М: ИКЦ «МарТ»: Ростов н/Д: Издательский центр  «МарТ»,  2004.-84-
   135б
2. Трофимова  С.  Балапанның  дәптері.  6-дан  7  жасқа  дейінгі  балаларға
   арналған жазу.-Алматы: «8&8», 2011.-1-2б.


                                   ОСӨЖ №4
Ақыл – ой кемістігі бар балаларды үйрету. Реферат
(В.С.Кукушиннің  «Коррекционная  педагогика»  оқулығындағы   бағдарламаларға
сүйене отырын өз бағдарламаңызды құрыңыз)
   1. Шет елдердегі ХХ ғасырдың ортасына дейінгі ақыл-ой кемістігінің
      көрінуіне байланысты әдістердің өңделуі.
   2. Шетелдегі ақыл-ойы кем балаларды зерттеудің заманауи жағдайы.
   3. Ақыл-ой дамуында артта қалған балаларға психология-педагогикалық
      сипаттама.
   4. Ақыл-ой кемістігі бар балаларға жүргізілетін коррекциялық жұмыс
   5. Мүмкіндігі шектеулі, ақыл-есі кем оқушылардың танымдық қызығулығын
      ойын арқылы арттыру.
   6. Үйден оқытылатын психикалық дамуы тежелген балалардың сауаттылығын
      арттыру
   7. Ойлау қабілеті мен танымдық белсенділігі төмен оқушылармен тренинг
      сабақ




                         Өзін-өзі тексеру сұрақтары:
   1. Интеллектуалдық дамудың көрсеткіші сөйлеу жағдайына байланысты деп кім
      есептеген?
   2. Ақыл-ой қабылдауының басты  көрсеткіші  адамның  сенсорлық  қызметінің
      жағдайы деп айтқан және алғаш тестілеуді жүргізген ағылшын биологы?
   3. Т. Симон және А. Бине қандай тесттің нақты жүйесін құрды?
   4.  «Өлшемдік жартас» тестінің кемшілігі неде?
   5. АҚШ-та ақыл-ойы кем балаларды  іріктеуге  арналған  комиссия  құрамына
      қандай мамандар кіреді?


                             Әдебиеттер тізімі:
   1. Под.ред. В.С. Кукушина.  Коррекционная  педагогика.  Москва-Ростов-на-
      Дону. 2004
   2. //«Мектептегі психология- Психология в школе» №10, 2011  қазан   18-23
      беттер, - Муралинова Г.
   3. //«Қызықты психология» №3, 2010 қаңтар  18-19 беттер
   4. //«Мектептегі психология – Психология в школе» №2  (26),  2010,  34-36
      беттер, - Пірназарова А.
   5. //«Мектептегі психология - Психология в школе» №3 (21), 2009. 44-45
      беттер, - Амандықова З.


                                   ОСӨЖ №5
5 – сынып оқушыларының жағымсыз эмоционалдық жағдайын  түзету  және  жағымды
оқыту мотивациясының құру. Схема дайындау
1. 5-сынып оқушыларының бейімделу ерекшеліктері
2. 5-сынып оқушыларына мұғалімдер және ата-аналар  тарапынан  көмек  көрсету
   мәселелері
3. 5-сынып оқушыларын бейімдеуге арналған тренинг
4. 5- сынып оқушыларының сынып ішілік  қарым-қатынасын  жақсартуға  арналған
   тренинг


                         Өзін-өзі тексеру сұрақтары:
1. Орта мектеп буынында оқуға дайындықты қандай түсініктер арқылы  көрсетуге
   болады?
2. Бастауыш мектеп  оқушылары  орта  буынға  ауысуында  қандай  қиыншылықтар
   кездеседі?
3. Орта буынға бейімделдің қандай ерекшеліктері бар?
4. 5-сынып  оқушыларына  ата-аналар  мен  мұғалімдер  қандай  көмек  көрсете
   алады?
5. Оқушылардың қызығушылығын арттыру үшін қандай ұсыныстар беріледі?
6. 5-сынып оқушыларына қандай тренинг жаттығулар жүргізуге болады?


                             Әдебиеттер тізімі:
1. Зайцева И.А., Кукушин  В.С.,  Ларин  Г.Г.,  Румега  Н.А.,  Шатохина  В.И.
  Коррекционная педагогика/ Под.ред. В.С.Кукушина.  Изд-е  2с,  перераб.  И
  доп. – М: ИКЦ «МарТ»: Ростов н/Д: Издательский центр  «МарТ»,  2004.-138-
  162б
2.  Коррекционная  педагогика:  Основы  обучения  и   воспитания   детей   с
  отклонениями в развитии: Учебное  пособие  Для  студ.  Сред.  Пед.  учеб.
  Заведений \Под. ред. Пузанова Б.П.\ М., Академия 1998.



                                   ОСӨЖ №6
Жеткіншектердің қауіпті әрекеттері. Реферат
   1. Педагогикалық қолдау - объективті шындық ретінде.
   2. Жеткіншектердің мінез-құлқының кері жақтары.
   3. Жеткіншектердің адекватты емес мінез-құлқының алдын алу мен түзету.
   4. Жеткіншектерді қайта тәрбиелеу ерекшелігі.
   5. Жеткіншектердің қауіпті әрекеттері.
   6.  Жасөспірімдердің  топтағы  қарым-қатынасын  қалыптастыруға   арналған
      тренингтер
   7. Жеткіншектерге арналған сабақ жоспарының үлгісі




                         Өзін-өзі тексеру сұрақтары:
1. Педагогикалық қолдаудың маңыздылығы қандай?
2. Жеткіншектерді тәрбие мен оқытудың кері жақтары?
3. Жеткіншектермен жасөспірімдерге қандай түзету жұмыстары жүргізіледі?
4. Жеткіншектерді қайта тәрбиелеудің ерекшеліктері?
5. Жеткіншектердің қауіпті әрекеттерін ата?


                             Әдебиеттер тізімі:
1. Зайцева И.А., Кукушин В.С.,  Ларин  Г.Г.,  Румега  Н.А.,  Шатохина  В.И.
   Коррекционная педагогика/ Под.ред. В.С.Кукушина. Изд-е  2с,  перераб.  И
   доп. – М: ИКЦ «МарТ»: Ростов н/Д: Издательский центр  «МарТ»,  2004.-84-
   135б
2. /Мектептегі психология № 10 (40)  2011 35-36 бет.



                                   ОСӨЖ №7
Қиын балаларды тәрбиелеудегі дәстүрлі емес әрекеттер. Баяндама
1. Қиын  балаларға жалпы сипаттама
2. Қиын  балалармен жұмыс жасау ерекшеліктері
3. «Гайденс» эксперименті
4. Қиын балалардың мінез-құлқын түзертудің мәселелері
5. Жасөспірімдердің сыныптастарымен қарым-қатынасын жақсартуға арналған
   тренингтер

   Ата – аналар мен балалар  арасындағы қарым – қатынасты жақсарту
   мақсатында қолданылатын ойындар



                         Өзін-өзі тексеру сұрақтары:
1. «Қиын бала» дегеніміз кім?
2. «Қиын балалар» және «мінез-құлықтағы қиындық»  ұғымдары  1920-30  жылдары
   кімнің еңбегінде көрініс берді?
3. Қиын бала мәселесі бойынша  ең  алғаш  зерттеу  жүргізген  П.П.  Бельский
   қандай мәселелерді қарастырды?
4. Жасөспірімдердің мінез-құлқының бұзылуына қандай себебптер әсер етеді?
5.  Ағылшын  психологы  Хевитта  және   Дженкинс   қиын   балаларды   қандай
   категорияларға бөліп қарастырды?
6. Балалардың тәртіптерінің нашарлауының үш тобын атап беріңіз.
7. Қиын балалармен жұмыс істеудің негізгі шарттары қандай?


                             Әдебиеттер тізімі:
1.  Под.ред  В.С.  Кукушина.  Коррекционная  педагогика.  Москва-  Ростов-на
   –Дону2004. 251-266бет
2. Рабочая книга школьного психолога/  Под  ред.  И.В.  Дубровина.  -  СПб.,
   1998.
3. Раттер М. Помощь трудным детям. - М., 1987.
4. Степанов С.С. Психология трудных школьников: Учебное пособие. М., 1996.
5. Ахметжанова Н. Мінез-құлқы қиын балалар / Н. Ахметжанова  //Ұлағат  №  1,
   2001.
6. Хухлаева О.В. Основы психологического консультирования и  психологической
   коррекции. - М.: Издателский центр «Академия», 2001



                                   ОСӨЖ №8
Қиын баламен жұмыс жасау әдістемесі. Әдістеме құрасырыңыз
1. Зодиакальды ықшамдау негізінде тәрбие жұмысын жоспарлау.
2. «Гайденс» - эксперимент.


                         Өзін-өзі тексеру сұрақтары:
1. «Гайденстің» экспериментінің аумағы неше базалық  бірліктен  тұрады  және
   олар қандай?
2.  Жасөспірімдердің  сыныптастарымен  қарым-қатынасын  жақсартуға  арналған
   қандай тренингтер бар?
3. Ата-аналар мен балалар  арасындағы  қарым-қатынасты  жақсарту  мақсатында
   қолданылатын ойын түрлерін атаңыз.


                             Әдебиеттер тізімі:

7.  Под.ред  В.С.  Кукушина.  Коррекционная  педагогика.  Москва-  Ростов-на
   –Дону2004. 251-266бет
8. Рабочая книга школьного психолога/  Под  ред.  И.В.  Дубровина.  -  СПб.,
   1998.
9. Раттер М. Помощь трудным детям. - М., 1987.
10. Степанов С.С. Психология трудных школьников: Учебное пособие. М., 1996.
11. Ахметжанова Н. Мінез-құлқы қиын балалар / Н. Ахметжанова //Ұлағат  №  1,
   2001.
12.   Хухлаева   О.В.    Основы    психологического    консультирования    и
   психологической коррекции. - М.: Издателский центр «Академия», 2001



                                   6.2 СӨЖ

                                   СӨЖ №1
Коллоквиум: Мектепке дейінгі коррекциялық педагогика.
      Әрбір дұрыс жауапқа 1 ұпай  саналады.  Бұл  тақырып  бойынша  білімнің
бағалануы болады.
   1. Мектепке дейінгі коррекциялық педагогика пәні,  міндеттері,  салалары,
      зерттеу объектісі.
   2. Зигмунд Фрейд үрейдің неше типін ажыратып көрсеткен.
   3. Француз оқымыстысы М.Буржуаның зерттеуі бойынша қандай балаларда  және
      қандай жағдайда психикалық қобалжу пайда болады.
   4.  Коррекциялық даму қандай негізгі бағыттар бойынша жүргізіледі.
   5. Көбінесе қандай дыбыстарға коррекция жүргізіледі?

                                   СӨЖ №2
Кесте  талдау:  Мария  Монтессори  жасаған   мектепке   дейінгі   балалардың
қалыптасуы мен тәрбие жүйесі.
|Қабылдау мүшелерін        |                      Жаттығуларға сипаттама  |
|дамыту                    |                                              |
|Сезімін дамыту            |                                              |
|Салмақ ажырату            |                                              |
|Сезімі                    |                                              |
|Ыстық пен суықты          |                                              |
|ажырату                   |                                              |
|Ұзындықты бөлуге          |                                              |
|үйретеді                  |                                              |
|Есту қабілетін            |                                              |
|Дамыту                    |                                              |
|Қол күшін анықтауға       |                                              |
|Оқытуды үйрету            |                                              |
|Жазуға үйрету             |                                              |


                                   СӨЖ №3
Бақылау тест: «Бастауыш мектептегі педагогикалық коррекция»
     1. «Адаптация» деген қандай ұғымды білдіреді?
      А) икемделу
      Б) бейімделу
      В) жақындау
      Г) талпыну
      2. «Артта қалу» дегеніміз не?
      А) берілген жұмысты орындау
      Б) тапсырманы мұғалімнің көмегімен орындау
      В) қадағалаудың өзінде жұмысты орындауды айтады
      Г) тапсырманы орташа орындау
      3. Үлгерімсіздік неше терминға бөлінеді?
      А) 3
      Б) 4
      В) 2
      Г) 5
      4.Педагог  Н.А.Румеганың  «орыс  тілін  үйркту»  бағдарламасы  қалалық
      аттестациядан қай жылдары өтті?
      А) 1999 – 2000 жж.
      Б) 1995 – 1998 жж.
      В) 1994 – 1997 жж.
      Г) 1994 – 1999 жж.
      5. Эмоционалдық депривацияның  пайда болу себептері?
      А) ата-ананың көңіл бөлмеуі
      Б) ата-ананың балаға деген дұрыс емес көзқарасынан
      В) баланың қоршаған ортамен қарым – қатынасынан
      Г) балаға эмоционалдық қарым – қатынастың жетіспеушілігімен
      6. Оқушының сабақта алған бағасы:
      А) оқушының мінез-құлқының сипаты
      Б) оқушы білімінің объективті өлшемі
      В) оқушының белсенділігі
      Г) оқушының дербес ерекшклігі
      7. Тәрбиеден босаңсыған балалар:
      А) зейіні нашар, тез жалығады
      Б) сабақты зейін қойып тыңдайды
      В) қоғамдық жұмыстарға қатысады
      Г) дұрыс жауабы жоқ
      8. Адам санасында оның өмірі үшін нақты қауіптіліктің көрініс табуы?
      А) үрей
      Б) ызалану
      В) қорқыныш
      Г) сескену
      9. Қорқыныш, кек, үрейді қосатын бастау қандай сезім?
      А) сүйсіну
      Б) жасқану
      В) алаңдаушылық
      Г) қорқу
      10. «Адамға өз атының дыбыстары өмірдегі  ең  тәтті  және  ең  маңызды
      дыбыс болып табылады» деген сөзді кім айтқан?
      А) Л.С. Выготский
      Б) Д. Карнеги
      В) Н.А. Румега
      Г) Н. Леонтьев

                                   СӨЖ №4
«5 – сынып оқушыларының жағымсыз эмоционалдық жағдайын түзету  жіне  жағымды
оқыту мотивациясын құру»

      Педагогикалық мәдениеттіліктің негіздерін меңгеруде  аудиториядан  тыс
өзіндік бағдарлама құрастыру.
      Студенттерге тақырыпты оқып, зерттегеннен  кейін  мұғалімнің  кәсіптік
мәнді сапалары туралы түсінігі болуы керек.
      Қазақстан Республикасының «Білім туралы  заңында»  жазылған  мұғалімге
қойылатыг талаптар, оның құқықтары мен міндеттерін білуі керек.
      Мұғалімнің педагогикалық үрдістегі  жетекшілігінің  функцияларын  білу
керек.

                            СӨЖ №5  Бақылау тест
Ақыл – ой кемістігі бар балаларды үйрету
   1. ХІХ ғ. 60 – жылдарында қандай мектептер ашыла бастады?
   А) көмекші және арнайы
   Б) жалпы және арнайы
   В) орта және арнайы
   Г) жалпы және орта
   2. Метрлік таяқтың неше нұсқасы бар?
   А) бір нұсқасы
   Б) екі нұсқасы
   В) үш нұсқасы
   Г) төрт нұсқасы
   3. «Ақыл-ойдың метрлік таяғын» кім ұсынды?
   А) М. Кеттель
   Б) Ж.Э.Д.Эскироль
   В) Ф. Гальтон
   Г) А. Бине
   4. «Метрлік таяқтың» бірінші нұсқасы қай жылы шықты?
   А) 1903 ж.
   Б) 1905 ж.
   В) 1907 ж.
   Г) 1910 ж.
   5.  Психологиялық  әдебиетке  «интеллектуалдық  тест»  деген  ұғымды  кім
   енгізді?
   А) А. Бине
   Б) Э. Крепелин
   В) М. Кеттель
   Г) Ф. Гальтон
   6. «Метрлік таяқтың» екінші нұсқасы қай жылы шықты?
   А) 1908 ж.
   Б) 1910 ж.
   В) 1915 ж.
   Г) 1920 ж.
   7. Г.И. Россомемоның жұмысының толық нұсқасы неше тапсырмадан  және  неше
   тесттен тұрды?
   А) 3 тапсырма 10 тест
   Б) 5 тапсырма 15 тест
   В) 7 тапсырма 20 тест
   Г) 10 тапсырма 26 тест
   8. «Метрлік таяқтың» үшінші нұсқасы қай жылы шықты?
   А) 1908 ж.
   Б) 1911 ж.
   В) 1905 ж.
   Г) 1903 ж.
   9. Мақсатты бақылаулардың әдістемесін бірінші болып кім ұсынды?
   А) А. Бине
   Б) А.Ш. Шуберт
   В) Л.С. Выготский
   Г) А.Р. Лазурский
   10. Бине – Симон тесттерін қай жылы орысшаға аударды?
   А) 1923 ж.
   Б) 1925 ж.
   В) 1930 ж.
   Г) 1940 ж.


                                   СӨЖ №6
Пікірталас: «Жасөспірім және жеткіншек жастағы тәрбие мен оқыту мәселелері»
1.Жасөспірімдер мен жеткіншектердің  дұрыс  тәрбие  алу  үшін  не  істеуіміз
керек?
2.  Жеткіншектердің  «қиын»  балаға  айналмауына  қандай  шаралар  қолдануға
болады?
3. Жасөспірім шақтағы баланың  достары  мен  құрбыларын  ата-ананың  таңдауы
дұрыс па?
4. Жасөспірімдер мен жеткіншектердің «қиын» бала болуына себеп  болтын  ата-
ана ма, әлде айналасындағылар ма?
5. Бір ана мынандай кеңес береді: «мен баламды ешқашан қолмен ұрмаймын.  Тек
гигиеналық құрал-белдікпен ұрсаң болғаны, бала ауырғандықты  сезіп,  қатесін
түсінеді деген. Сіз бұны дұрыс деп ойлайсыз ба?»


   5.Курс саясаты.
      Сабаққа қатысу:  Дәріс  және  тәжірибелік  сабақтарға  міндетті  түрде
қатысу. Егер студент белгілі бір себептермен сабаққа қатыса  алмаса,  барлық
өткен материалдар бойынша жауап беру тиіс.
      Тәртіп:  Сабақ  үстінде  үнемі  тәртіп  бұзған  студент   аудиториядан
шығарылып жіберіледі  және  барлық  курс  бойынша  «қанағаттанғысыз»  бағасы
қойылады.
      Бақылау жұмыстары:  Межелік  бақылау  қорытындысы  студенттің  сабаққа
қатысуын, өздік жұмысты уақытында орындауын,  сабақта  ауызша  және  жазбаша
түрде жауап беруін ескере отырып қойылады.
      Көшіріп алу: Кез-келген көшіріп алу  үшін  қатаң  жазалап  аудиторядан
шығарумен қоса, жалпы курс үшін «F» бағасын қоюмен қамтылады.
      Ұялық телефон:  Сабақ кезінде ұялық телефондар өшірілуі керек.
      Емтихан: Қорытынды емтихан  оған  босатылған  барлық  студенттер  үшін
компьютерлық тест жүйе негізінде жүргізіледі.  Емтиханның  қорытынды  бағасы
қорытынды аттестациямен емтиханның орташа проценті арқылы есептеледі.

   6. Баға қою саясаты
      «Коррекциялық педагогика» пәнін оқытуда екі рет  аттестация  қойылады.
Әр аттестацияны есептеу үшін келесідей критерийлер қарастырылады:
         • Дәріс сабағына қатысу төмендегідей бағаланады:
         • дәріс сабағы – 0 баллға тең.
         • Тәжірибелік сабақтың жауабы – 11 баллмен бағаланады.
         • ОСӨЖ бірінші және екінші аттестацияда екі реттен тапсырылады –
           20, 23 балл.
         • СӨЖ-де бірінші және екінші аттестацияда екі реттен тапсырылады
           – 40,40  балл.
      Осы критерийлерге қарап студенттің аттестациясы қойылады.
|Оқу      |Апта                                                       |Барлығ|
|сағатының|                                                           |ы     |
|түрі     |                                                           |      |
1234567891011121314151. Дәріс00000000000000002. Тәжірибе00300300300003003000301803. ОСӨЖ0010015015000100150015804. СӨЖ00200300200002003000201405.Аралық бақылау (рубеж) 000000700000000070140Барлығы:60751356075135540


7. Әдебиеттер:
Под.ред. В.С. Кукушина Коррекционная педагогика. Москва – Ростов – на- Дону.- 2004. – 12- 20 ст.
Власова Т.А., Певзнер М.С. Дети с отклонениями в развитии. М., 1973. – 18- 62 ст.
Особенности психофизического развития детей с нарушениями опорно-двигательного аппарата. \Под. ред. Власовой Т.А., \ М., 1985. – 50- 58 ст.
Коррекционная педагогика: Основы обучения и воспитания детей с отклонениями в развитии: Учебное пособие Для студ. Сред. Пед. учеб. Заведений \Под. ред. Пузанова Б.П.\ М., Академия 1998.
Актуальные проблемы диагностики ЗПР» под.ред. К.С.Лебединский М.,1982. – 44-63 ст.
Леонтьев А.Н: «Принципы психического развития ребенка и проблема умственной недостаточности» /Проблемы развития психики/ М., 1972. – 320- 330 ст.
Игротека для всех! Игры для детей с различными заболеваниями. М, 1999. Детский орден милосердия. 
Причины агрессивности в поведении детей и пути их преодоления   Коррекционная педагогика / Под ред. В. С. Кукушина. Изд-с 2-е, Москва-Ростов-на-Дону. 2004 – 26-36 с.
Коррекция некоторых недостатков семейного воспитания/ Под ред. В. С. Кукушина. Изд-с 2-е, Москва-Ростов-на-Дону. 2004 –36-42 с.
«Детская агрессия» // Дошкольное воспитание. 2003-№4.-срт 62-67
«Бала  тәрбиесінде ата-ана рөлі» // Мектептегі психология. 2010.-№5.-41 бет
«Мектеп және отбасында агрессивті баламен жұмыс істеу ерекшелігі» // Шағын мектеп. 2003.-№4.-33-35 бет
«Қолданбалы психология мәселелері: агрессивті балалармен түзету жұмыстары»// Мектептегі  психология 2011. -№7.- 39-41 бет
Буторина М, Хилтунен Е. Монтессори – материал. – М.: Мастер, 1992.
Корнетов Г. Метод Монтессори // Частная школа. – 1995 - №  4.
Кукушин В.С. Коррекционная педагогика. – М.- Ростов-на-Дону, 2004. 71-82б.
Кузнецова Е.К. Разработка мим-тренинга (для детей дошкольного возраста), - М. 2005.
Монтессори М. Руководство моему методу. – М, 1916.
Селевко Г.К. Современные технологии педагогики. – М, 1995. 176-179б.
Зайцева И.А., Кукушин В.С., Ларин Г.Г., Румега Н.А., Шатохина В.И. Коррекционная педагогика/ Под.ред. В.С.Кукушина. Изд-е 2с, перераб. И доп. – М: ИКЦ «МарТ»: Ростов н/Д: Издательский центр «МарТ», 2004.-84-135б
Трофимова С. Балапанның дәптері. 6-дан 7 жасқа дейінгі балаларға арналған жазу.-Алматы: «8&8», 2011.-1-2б.
/Мектептегі психология № 10 (40)  2011 35-36 бет.
Рабочая книга школьного психолога/ Под ред. И.В. Дубровина. - СПб., 1998.
Раттер М. Помощь трудным детям. - М., 1987.
Степанов С.С. Психология трудных школьников: Учебное пособие. М., 1996.
Ахметжанова Н. Мінез-құлқы қиын балалар / Н. Ахметжанова //Ұлағат № 1, 2001. 
Хухлаева О.В. Основы психологического консультирования и психологической коррекции. - М.: Издателский центр «Академия», 2001
Пәндер