Файл қосу

Экологиялық сукцессия




|ҚАЗАҚСТАН ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ БІЛІМ МИНИСТРІГІ                                        |
|ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ СЕМЕЙ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ                              |
|3 деңгейлі СМЖ құжаты      |ПОӘК               | ПОӘК 042-16.1.72/01 -2013    |
| ПОӘК  «Өсімдіктер мен     |№3 басылым         |                              |
|микроағзалар экологиясы»   |                   |                              |
|пәнінің оқытушыға арналған |«__» ___ 2013 ж.   |                              |
|бағдарламасы               |                   |                              |




                       ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК  КЕШЕНІ

             «Өсімдіктер мен микроағзалар экологиясы»   пәнінен
                  5В060800 «Экология» мамандығына  арналған



                           ОҚЫТУШЫҒА  АРНАЛҒАН ПӘН


                                БАҒДАРЛАМАСЫ



















                                    Семей
                                     2013



                                  АЛҒЫ СӨЗ

1 ӘЗІРЛЕГЕН

Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университетінің «Экология  және  қоршаған
ортаны         қорғау»          кафедрасының          аға          оқытушысы

Мурзалимова А.К.  _________________          «30»  08. 2013ж.

2 ТАЛҚЫЛАНДЫ

2.1  Шәкәрім  атындағы  Семей  мемлекеттік  университетінің  «Экология  және
қоршаған ортаны қорғау» кафедрасының отрысында
Хаттама №1         «04»09. 2013ж.

Кафедра   меңгерушісі   _________                              доцент    м.а
Кабышева Ж.К.

2.2 Аграрлық факультетінің оқу - әдістемелік бюросында
Хаттама №1         «09»09. 2013ж.


АФ  ОӘБ   төрайымы       _________                              доцент   м.а
Тлеубаева А.В.


3  БЕКІТІЛДІ

Университеттің Оқу-әдістемелік  кеңесі мақұлдап басып шығаруға ұсынады


Хаттама №1  «18» 09.2013ж.

Оқу- әдістемелік жұмыс
бойынша                                                            проректор
профессор Искакова Г.К.



№2  басылым  03.09.2009 ж. орнына  енгізілді .
 Кешен Қазақстан Республикасының мемлекеттік  жалпыға бірдей білім беретін
стандартына сәйкес   МЖБС   негізінде жаңартылған  0.04.019.-2011.
Бакалавриат.







                                   Мазмұны


      |11      |Қолдану саласы                                                 |
|22      |Нормативтік сілтемелер                                         |
|3       |Жалпы ережелер                                                 |
|4       |Оқу  пәнінің мазмұны                                           |
|5       |Студенттердің өздік жұмысына арналған тақырыптардың тізімі     |
|6       |Пән бойынша оқу-әдістемелік карта                              |
|7       |Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз етудің картасы           |
|8       |Әдебиет                                                        |






























      1  ҚОЛДАНУ АЙМАҒЫ


" Өсімдіктер мен микроағзалар экологиясы"  пәнінің   оқу-әдістемелік  кешені
–
5В060800   «Экология»   мамандығы   бойынша   студенттеріне   арналған.   Ол
студенттерді пәннің мазмұнымен,  саясатымен,  өзектілігімен,  қажеттілегімен
таныстырады.  Оқу-әдістемелік  кешені  пәнді  оқытуда  негізгі  құрал  болып
табылады.


      2  НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР

Осы оқу-әдістемелік кешен ҚР МЖМБС 3.08. 323-2006 негізінде  –050608
мамандына арналған және осы пәннің оқу процесстері мен талаптарына сәйкес
дайындалған.


      3  ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

      3.1 Пәннің қысқаша түсініктемесі:
Өсімдіктер мен микроағзалар экологиясы -  пәні студенттерді курстың  мазмуны
мен, өзектілігі мен маңыздылығымен, саясаттылығымен таныстырады  Осы  курсты
оқуда  студентер  әдебиеттермен  жұмыс   істеуді,   әдебиеттерді   іздестірі
жолдарымен және  экологияның  зерттеу  әдістерімен  танысады  Организмдердің
тіршілік ету жағдайларын және организмдер мен олардың  тіршілік  ету  ортасы
арасындағы   өзара   байланыстарды   зерттейтің   ғылым.    Өсімдіктер   мен
микроағзалар  экологиясы  экожүйелермен  және  қаумдастықтардың  биологиялық
өнімділігін зерттейді. Жоғары  оқу  орындарында  жоғары  білікті  мамандарды
дайындауда олардың білімділігіне, іздемпаздығына көңіл бөлінеді.  Студенттер
алған білімдерін ғаламдық, аймақтық және жергілікті экологиялық  мәселелерді
шешуге қолдана білулері керек.

      3.2 Пәнді оқыту мақсаты:
Өсімдіктер  мен  микроағзалар  экологиясы  пәні  студенттердің   экологиялық
мәдениетін, экологиялық жағдайды терең түсіне отырып экологиялық  білім  мен
тәрбие, қоршаған  ортаның  жағдайын  жақсартуға  іс  жүзінде  қатысу  арқылы
қалыптастыру болып табылады.


       3.3 Пәннің негізгі міндеттері:
Пәнді  оқып  білудегі  негізгі  міндет-өзінің   білімін   тереңдету,   ойлау
қабілетін  дамыту,  теориялық  және  профессионалдық  деңгейлерін  жоғарлату
мақсатында, жан-жақты дамыған білікті мамандар дайындау.
Пәнді оқып білудің нәтижесінде студент білуі керек:
   - ғылыми жетілдірудің әдістемелік негіздерін білуі;
   -ғылыми зерттеу әдістерінің бағыттарын оқып үйренуі;
   -теориялық білімді меңгеру;
   -жинақталған ғылыми мәліметтерді істей білу;
   -экологиялық мәселелерді шешуде алған білімдерін және  зерттеу  әдістерін
   қолана білу.
   3.4 Курстын міндеттері
- студенттерге биологиялық және әлеуметтік экожүйелердің тіршілік етуінің
   жалпы зандылықтары туралы білім беру
-мекен ету ортасын қорғау мен қалыптастыру механизмдерін көрсету
-адам қызметінің жалпы экология зандарымен үйлесімділігінің дәрежесін
  көрсету
-қазіргі әлемдегі экологиялық мәселелердің сараптамасын беру
-экологиялық дағдарыстан шығу жолдарын көрсету

3.5 Курстың пререквизиті:
  Өсімдіктер мен микроағзалар экологиясы курсының     оқыған кезде студент
пәнің әр түрлі  өсімдіктердің  және жануарлардың биологиялық жүйелердің
физиологиялық ерекешеліктерін, биогеохимия, генетика, биологиялық және
биорганиқалық химия саласынан жинақтаған білімдерді білу керек.

3.6 Курстың постреквизиті
Өсімдіктер   мен   микроағзалар   экологиясы   курсының       оқыған   кезде
студенттерге  болашақта   «экология   нормалау   және   сараптама   негізі»,
«қоршаған ортаның  нормалау  стандартары»,  «социальдық  экология«  пәндерді
оқығанда қолданалады

3.7 Жұмыс оқу жоспарынен көшірме:

                                               Кесте 1


    |Курс                                                       |Семестр         |
|1                                                          |2               |
|Дәрістік сабақтар                                          |                |
| Микроағзалар экологиясы: пәні, мазмұны, міндеттері.       |2               |
| Қоршаған орта мен абиотикалық және биотикалық фактордың   |2               |
|микроағзаға әсері.                                         |                |
|   Микроб процессі қоршаған орта биотехнологиясында        |2               |
| Адам және микроағзалар                                    |2               |
| Өсімдік экологиясы: пәні, мазмұны, есебі. Өсімдіктер      |2               |
|тіршілігіндегі ауа және оның маңызы.                       |                |
| Жылу - өсімдіктер тіршілігіне ең маңызды орта.            |2               |
| Су және оның экологиялық маңызы.                          |2               |
| Жарық экологиялық фактор және өсімдік тіршілігінде ең     |2               |
|маңызды ролі.                                              |                |
| Топырақ факторы және оның өсімдіктер тіршілігіне  маңызы. |2               |
| Өсімдіктердің тіршілік кейіпі.                            |2               |
| Микроағзалардың құрғақшылықта, суда және топырақта        |2               |
|таралуы.                                                   |                |
|                                                           |2               |
|Микроағзалардың зат айналымы мен энергияға қатысуы.        |                |
| Табиғи популяциялық бактерийлердің: ерекшелігі,           |2               |
|интегративті қасиеті.                                      |                |
| Антропогендік құбылысқы өсімдіктер реакциясы.             |2               |
|Искусственные агрофитоценозы. Казақстанда өсімдіктер       |                |
|күзеті.                                                    |                |
| Экологиялық сукцессия                                     |2               |
|Барлығы                                                    |30              |
|                                                           |                |
|Зертханалық  сабақтар                                      |                |
| Судың топырақтың және ауаның микроағзаларын білу.         |2               |
| Микроағзалардың дамуына антибиотиктердің ықпалы.          |2               |
| Микроағзалардың дамуына антибиотиктердің ықпалы.          |2               |
| Ақ тағамдардың және сүттін микрофлорасы                   |2               |
| Жоғары температураға өсімдіктердін тұрақтылығын анықтау.  |2               |
| Әртүрлі өсімдіктердін клеткаларының құрғақшылыққа         |2               |
|тұрақтылығын анықтау                                       |                |
| Бір өсімдіктін жапырағының көлеңке және жарық жағын       |2               |
|салыстыру.                                                 |                |
| Тұзды су және топыраққа өсімдіктің шыдамдылығын анықтау.  |1               |
|Барлығы                                                    |15              |



      СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫНА АРНАЛҒАН ТАҚЫРЫПТАРДЫҢ ТІЗІМІ

5.1  Микроағзалардың экологиялық дамуы және шығуы.
5.2  Микроағзалардың бояу әдісі.
5.3   Тамақтану әдісімен микроағзалардыңжіктелуі.
5.4  Суық кездің тасымалдауына
өсімдіктің маусымдық бейімделулері
5.5  Тұзды топырақтағы өсімдіктер экологиясы.

6  ПӘН БОЙЫНША ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТА

                                           Кесте 3
|Тақырыбы                                            |Өз бетімен оқып    |
|                                                    |үйренуге арналған  |
|                                                    |сұрақтар           |
|Дәріс               |Зертханалық        |           |                   |
|сабақтар            |сабақтар           |           |                   |
|1                   |2                  |3          |4                  |
|Микроағзалар        | Судың топырақтың  |Таблица    |ауызша сұрау       |
|экологиясы: пәні,   |және ауаның        |           |                   |
|мазмұны, міндеттері.|микроағзаларын     |           |                   |
|                    |білу.              |           |                   |
|    Қоршаған орта   |Микроағзалардың    |Таблица ТСО|ауызша сұрау       |
|мен абиотикалық     |дамуына            |           |                   |
|фактордың           |антибиотиктердің   |           |                   |
|микроағзаға әсері.  |ықпалы.            |           |                   |
|  Қоршаған ортаның  | Микроағзалардың   |Таблица    |ауызша сұрау       |
|биотикалық факторы  |дамуына            |тестілер   |                   |
|және  микроағзалары.|антибиотиктердің   |           |                   |
|                    |ықпалы.            |           |                   |
|                    |   Ақ тағамдардың  |           |ауызша сұрау       |
|Микроб процессі     |және сүттін        |           |                   |
|қоршаған орта       |микрофлорасы       |           |                   |
|биотехнологиясында  |                   |           |                   |
| Адам және          | Жоғары            |Таблица    |ауызша сұрау       |
|микроағзалар        |температураға      |тестілер   |                   |
|                    |өсімдіктердін      |           |                   |
|                    |тұрақтылығын       |           |                   |
|                    |анықтау.           |           |                   |
|  Өсімдік           | Әртүрлі           |Таблица    |ауызша сұрау       |
|экологиясы: пәні,   |өсімдіктердін      |тестілер   |                   |
|мазмұны, есебі.     |клеткаларының      |           |                   |
|Өсімдіктер          |құрғақшылыққа      |           |                   |
|тіршілігіндегі ауа  |тұрақтылығын       |           |                   |
|және оның маңызы.   |анықтау            |           |                   |
| Жылу - өсімдіктер  | Бір өсімдіктін    |ТСО        |ауызша сұрау       |
|тіршілігіне ең      |жапырағының көлеңке|           |                   |
|маңызды орта.       |және жарық жағын   |           |                   |
|                    |салыстыру.         |           |                   |
| Су және оның       | Тұзды су және     |Таблица    |ауызша сұрау       |
|экологиялық маңызы. |топыраққа          |тестілер   |                   |
|                    |өсімдіктің         |           |                   |
|                    |шыдамдылығын       |           |                   |
|                    |анықтау.           |           |                   |
| Жарық экологиялық  |                   |слайд      |ауызша сұрау       |
|фактор және өсімдік |                   |           |                   |
|тіршілігінде ең     |                   |           |                   |
|маңызды ролі.       |                   |           |                   |
|  Топырақ факторы   |                   |слайд      |ауызша сұрау       |
|және оның өсімдіктер|                   |           |                   |
|тіршілігіне  маңызы.|                   |           |                   |
| Өсімдіктердің      |                   |слайд      |ауызша сұрау       |
|тіршілік кейіпі.    |                   |           |                   |
|Микроағзалардың     |                   |слайд      |ауызша сұрау       |
|құрғақшылықта, суда |                   |           |                   |
|және топырақта      |                   |           |                   |
|таралуы.            |                   |           |                   |
|Микроағзалардың зат |                   |слайд      |ауызша сұрау       |
|айналымы мен        |                   |           |                   |
|энергияға қатысуы.  |                   |           |                   |
|Табиғи популяциялық |                   |слайд      |ауызша сұрау       |
|бактерийлердің:     |                   |           |                   |
|ерекшелігі,         |                   |           |                   |
|интегративті        |                   |           |                   |
|қасиеті.            |                   |           |                   |
|Антропогендік       |                   |слайд      |ауызша сұрау       |
|құбылысқы өсімдіктер|                   |           |                   |
|реакциясы.          |                   |           |                   |
|Искусственные       |                   |           |                   |
|агрофитоценозы.     |                   |           |                   |
|Казақстанда         |                   |           |                   |
|өсімдіктер күзеті.  |                   |           |                   |



           7 ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТПЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУДІҢ КАРТАСЫ



                                       Кесте 4

|Оқулықтардың, оқу-әдістемелік    |Даналардың |Студенттердің |Қамтамасыз      |
|құралдардың атауы                |саны       |саны          |етілуі          |
|                                 |           |              |пайызы          |
|Оспанова Г.С., Бозшатаева Г.Т.   |1          |10            |1,5             |
|Экология. Алматы. Экономика.     |           |              |                |
|2002ж                            |           |              |                |
|Аќбасова А.Ж. Саинова Г.Є.       |2          |10            |3               |
|Экология. Алматы. 2003ж.         |           |              |                |
|Оспанова Г.С., Бозшатаева Г.Т.   |2          |10            |3               |
|Экологиядан  оку –әдістемелік    |           |              |                |
|ќұрал. Алматы. Экономика. 200 ж. |           |              |                |
|В.И.Коробкин, Л.В.Передельский   |7          |10            |11              |
|«Экология» Ростов-на Дону, 2001. |           |              |                |
|А.М. Никаноров, Т.А.Хоружая .    |6          |10            |9               |
|«Экология» .М.,2000.             |           |              |                |
|Т.К. Сагимбаев . Экология и      |1          |10            |1,5             |
|экономика. Алматы. 1997          |           |              |                |
|Экология М.: «Просвещение» 1988. |1          |10            |1,5             |
|Глухов В.В., Лисочкина Т.В.,     |           |              |                |
|Федорова А.И.,  Никольская А.Н.  |1          |10            |1,5             |
|Практикум по экологии и охране   |           |              |                |
|окружающей среды. Москва. 2003.  |           |              |                |
|Агроэкология/ Под ред. В.А.      |2          |10            |50              |
|Черникова.  – М.: Колос, 2000. – |           |              |                |
|536 с.                           |           |              |                |
|Карташев А.Г. Введение в         |2          |10            |50              |
|экологию. – Томск: изд-во        |           |              |                |
|«Водолей», 1998. – 384 с.        |           |              |                |
|Воронков Н.А. Общая экология. –  |1          |10            |10              |
|М.: Агар, 1999. – 424 с.         |           |              |                |


8 ӘДЕБИЕТТЕР


8.1 Негізгі әдебиет

8.1.1 Оспанова Г.С., Бозшатаева Г.Т. Экология. Алматы. Экономика. 2002ж
8.1.2 Аќбасова А.Ж. Саинова Г.Є. Экология. Алматы. 2003ж.
8.1.3 Оспанова Г.С., Бозшатаева Г.Т. Экологиядан   оку  –әдістемелік  қүрал.

    Алматы. Экономика. 200 ж.

8.2 Қосымша  әдебиеттер

8.2.1   В .И.Коробкин, Л.В.Передельский «Экология» Ростов-на Дону, 2001.
8.2.2  А.М. Никаноров, Т.А.Хоружая . «Экология» .М.,2000.
8.2.3  Т.К. Сагимбаев . Экология и экономика. Алматы. 1997
8.2.4 Глухов В.В., Лисочкина Т.В., Некрасова Т.П., Экономические основы
        экологии Санкт-Петербург « Специальная литература» 1997.
8.2.5  А.А. Горелов. Экология. М., 2000.
8.2.6  Чернова Н.М.,А.М. Былова,  Экология М.: «Просвещение» 1988.
8.2.7 Панин М.С. Химическая экология: Учебник для ВУЗов. –
       Семипалатинск, 2002. – 852 с.



Пәндер