Файл қосу
Фундаментальды экологиялық мәселелер
|ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ |
|СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ |
|3 деңгейлі СМЖ құжаты |ПОӘК |ПОЭК 042-16.1.06/02-2010 |
|ПОӘК студентке арналған | | |
|«Қазақстан экология» |№3 басылым | |
|пәнінің оқу-әдістемелік |«__» ___ 2013 ж. | |
|кешені | | |
ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
«Қазақстан экологиясы» пәнінен
5В060800- «Экология» мамандығына арналған
СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН ПӘН
БАҒДАРЛАМАСЫ
Семей
2013
1. ӘЗІРЛЕГЕН
«Экология және қоршаған ортаны қорғау» кафедрасының доцент м.а
м.ғ.к Қабышева Жанар Кобегеновна «30» 08 2013ж
2. ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1 Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университеті «Экология және қоршаған
ортаны қорғау» кафедрасының отырысында
Хаттама №1 « 04 » 09 2013 ж.,
Кафедра меңгерушісі доцент м.а. Кабышева Ж.К.
2.2 Аграрлық факультетінің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында
Хаттама №1 « 18» 09 2013 ж.,
АФ ОӘБ төрағасы _________ доцент м.а.
Тлеубаева А.В.
3. БЕКІТІЛДІ
Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында шығаруға ұсынады
Хаттама №1 « » 2010ж.,
Оқу- әдістемелік кеңестің төрағасы,
оқу-әдістемелік жұмысы бойынша проректор профессор Искакова Г.К.
№2 басылым 03.09.2012 ж. орнына енгізілді .
Кешен Қазақстан Республикасының мемлекеттік жалпыға бірдей білім беретін
стандартына сәйкес МЖБС негізінде жаңартылған 0.04.019.-2011.
Бакалавриат.
Мазмұны
1. Жалпы ережелер
2. Пәннің мазмұны мен сабақ түріне байланысты сағаттардың бөлінуі
3.Пәнді меңгеру жөніндегі әдістемелік ұсыныстар
4. Курс форматы
5. Курс саясаты
6. Баға қою саясаты
7. Әдебиеттер
1. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
1.1. Пәнді оқытушы туралы жалпы деректер
• Қабышева Жанар Көбегеновна,
• мал дәрігерлік ғылымдарының кандидаты, доцент м.а.
• Экология және қоршаған ортаны қорғау кафедрасы
• Жұмыс телефоны: 53-19-70. Оқу ғимараты №5, кабинет 103
• үй телефоны: 52-39-39. ұялы телефоны: 87771533517.
• Сабақ өткізетін аудиториялар:121
• Пән бойынша кредит саны - 3.
1.3.Пәннің жалпы мазмұны
Қазақстан Республикасының тәуелсіздік алып, экономикамыздың нарықтық
қатынастарға көшуіне және халықаралық экономикалық қатынастардың аса
қарқынды жүре бастауына байланысты, Қазақстан Республикамыздың
экологиялық жағдайларына аса көңіл бөліп көптеген мәселелер қолға алына
бастады. Қазіргі жағдайда ғылыми техниканың дамуында ғылымның және ғылыми-
техникалық мәліметтердің көлемі интенсивті өсуде. Жоғары оқу орындарында
жоғары білікті мамандарды дайындауда олардың білімділігіне, іздемпаздығына
көңіл бөлінеді. Студенттер алған білімдерін ғаламдық, аймақтық және
жергілікті экологиялық мәселелерді шешуге қолдана білулері керек.
1.4. Пәнді оқытудың міндеттері:
1. Студенттерге жалпы Қазақстан Републикаының экологиялық жағдайын
оқыту.
2. Берілген курстың мақсаты болып студенттердің өздік творчествалық
жұмыстарға баулу және өз мамандықтары бойынша жоғары жалпы ғылыми және
профессионалды дайындау.
1.5 Курсқа тапсырмалар
Пәнді оқытудың негізгі мына тапырмалардан тұрады:
- сыртқы ортамен тірі организімдердің бір бірімен байланысы;
- антропогенді әсерлердің сыртқы ортаға әсерлері;
- негізгі экологиялық мәселелер
- адамзат бірлестігі сыртқы ортамен байланысы.
6. Пәнді оқығанда студент білу керек:
білу керек:
- жалпы сыртқы ортамен тірі организімдердің бір бірімен байланысын;
- тірі ағзалардың уақытына және бөлшектерге бөлінуін;
- ағзалардың санының өзгеріп отыруы олардын энергия көзінің оларға тірі
ағзалар арқылы айналмалы түрде келуі;
меңгеру:
функциональды экологиялық бөлімдерді және жалпы биосфераны
игеру керек:
табиғатты тиімді қолдану
үйрену:
экологиялық процесстердің ағымын, антропогенді әсерлердің сыртқы ортаға
әсерлерін қорытындылау;
есте сақтау:
тәжірибелі түрде тірі ағзалардың сыртқы отаға асері
7. Пәннің пререквизиттері
1.7.1 физика
1.7.2 математика
1.7.3 химия
1.8 Пәннің постреквизиті
1.8.1 Негізгі пәндер
1. ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ САБАҚ ТҮРЛЕРІ БОЙЫНША САҒАТТАРДЫ БӨЛУ
|№ |Тақырыптың атауы |Сағат саны |
| | |ДС |ЗС |ТС |ОСӨ|СӨЖ |Әдебиет |
| | | | | |Ж | | |
|1 |2 |3 |4 |5 |6 |7 |8 |
|1 |Қазақстан Республикасындағы |2 |1 | |3 |3 |1,2,3,4,|
| |экологиялық жалпы жағдайы. | | | | | |5 |
| |Қазақстан туралы жалпы мәлімет. | | | | | | |
| |Қазақ халықтарының ғылыми | | | | | | |
| |жетістіктері. | | | | | | |
| |Қазақстан Республикасының табиғаты. | | | | | | |
| |ОҚО, ШҚО, БҚО, СҚ облыстарының жалпы | | | | | | |
| |экологиялық жағдайы. | | | | | | |
|2 |Қоршаған табиғи ортаның ғалымдық, |2 |1 | |3 |3 |1,2,3,4,|
| |аймақтың және локальді мәселелері. | | | | | |5 |
| |Фундаментальды экологиялық мәселелер. | | | | | | |
| |Негізгі қоршаған ортаны қорғау | | | | | | |
| |аспектілері. | | | | | | |
| |Қоршаған ортаны қорғау міндеттерімен | | | | | | |
| |мақсаттары. | | | | | | |
|3 |Атмосфера экологиясы. |2 |1 | |3 |3 |1,2,3,4,|
| |Атмосфералық ауа жағдайы және оны | | | | | |5 |
| |негізгі ластаушылар. | | | | | | |
|4 |ҚР гидросфера экологиясы. |2 |2 | |3 |3 |1,2,3,4,|
| |Су бассейндарының ластану көздері. | | | | | |6 |
| |Арал, Каспий теңіздерінің экологиялық | | | | | | |
| |жағдайы. | | | | | | |
| |ҚР өзен суларының жалпы экологиялық | | | | | | |
| |жағдайы. | | | | | | |
| |ҚР жерасты суларының мәселесі. | | | | | | |
|5 |ҚР топырақ экологиясы. |2 |1 | |3 |3 | |
| |Топырақ және оның функциясы. | | | | | | |
| |ҚР топырағының экологиялық мәселелері.| | | | | | |
| |Эрозия және дегредациясының әсерінен | | | | | | |
| |жер ресурстарының бұзылуы. | | | | | | |
| |Топырақтың техногенді бұзылуы. | | | | | | |
| |Мұнайхимиялық заттардың, ауыр | | | | | | |
| |металлдардың, органикалық заттардың | | | | | | |
| |топыраққа әсері. | | | | | | |
|6 |Қоршаған ортаға палигон сынақтарының |2 |2 | |3 |3 |1,2,3,4,|
| |әсері. | | | | | |6 |
| |Палигон сынақтарының қоршаған ортаға | | | | | | |
| |әсері. | | | | | | |
| |Ракета қалдықтарының қоршаған ортаға | | | | | | |
| |әсері. | | | | | | |
|7 |Өндіріс қалдықтары және оларды жою |2 |1 | |3 |3 |1,2,3,4,|
| |жолдары. | | | | | |5 |
| |Қалдықтарға жалпы сипаттама. | | | | | | |
| |Қалдықтардың пайда болуы. | | | | | | |
| |Өндірістік, токсикалық, | | | | | | |
| |радиоактивті,тәжірибелік қалдықтарды | | | | | | |
| |жою жолдарын қарастыру. | | | | | | |
|8 |Қазақтанда радиоактивті жағдай. |2 |2 | |3 |3 |1,2,3,4,|
| |Негізгі радиоактивті латаушы көздер. | | | | | |5 |
| |Табиғи радиоактивті ластаушы көздер. | | | | | | |
| |Қазақстан территориясындағы радондар. | | | | | | |
|9 |ҚР биоалуантүрлілік |2 |2 | |3 |3 |1,2,3,4,|
| |Биоалуантүрлілік. | | | | | |5 |
| |Қазақстанда биоалуантүрлілікті сақтап | | | | | | |
| |қалу үшін жүргізілетін шаралар. | | | | | | |
| |Табиғи ұлттық саябақтар, қорықтарды. | | | | | | |
| |Өсімдіктер және жануарлар әлемі. | | | | | | |
|10 |Қазақстан Республикасының экологиялық |2 |1 | |3 |3 | |
| |жағдайы және халық денсаулығы. | | | | | | |
| |Қоршаған орта жағдайы және ауру | | | | | | |
| |көрсеткіштері. | | | | | | |
| |Атмосфералық ауаның ластануы және | | | | | | |
| |тұрғындар денсаулығы. | | | | | | |
| |Су мәселесі және тұрғындар денсаулығы.| | | | | | |
| |Азық-түлік сапасы және тұрғындар | | | | | | |
| |денсаулығы. | | | | | | |
|11 |Қазақстанның экологиялық құқықтары. |2 |1 | |3 |3 | |
| |Экологиялық құқық туралы түсінік. | | | | | | |
| |Экологиялық заң бұзушылар және | | | | | | |
| |жауаптылар. | | | | | | |
| |Экологиялық оқыту және тәрбиелеу. |2 | | | | | |
| |Қазақстанда экологиялық тәрбиелеу. | | | | | | |
| |Қазақстанда экологиялық оқыту. | | | | | | |
| |Қоршаған ортаны қорғау аймағындағы |3 | | | | | |
| |мемелекеттік политика және приоритет.| | | | | | |
| |Қоршаған ортаны қорғау аймағындағы | | | | | | |
| |мемелекеттік политика және приоритет.| | | | | | |
| |Қоршаған ортаны қорғау аймағындағы |3 | | | | | |
| |мемелекеттік басқарма. | | | | | | |
| |Қоршаған ортаны қорғауда орталық | | | | | | |
| |атқарушы органдаы және олардың | | | | | | |
| |функциялары. | | | | | | |
| |Барлығы |30 |15 | |45 |45 | |
3 ПӘНДІ ОҚЫТУ ЖӨНІНДЕГІ ӘДІСТЕМЕЛІК ҰСЫНЫСТАР
«Қазақстан экология» курсын берілген бағдарлама бойынша реттелген
түрде оқу керек. Нәтижелердің логикалық жолдарын ұғынып, анықтамалар мен
негізгі түсініктерді ажырата білу қажет. Теориялық материалдарды оқу
кезінде және есептерді шешуде міндетті түрде төтенше жағдайдың өту
кезіндегі физикалық құбылыстардың мағынасына көңіл аудару қажет. Студенттер
пәнді оқып-үйренуге арналған әдістемелік нұсқаулармен танысып пәнді толық
меңгерулері керек. Әдістемелік нұсқау пәннің кейбір бөлімдерін
студенттермен үздік жұмыс жасау ретінде жүргізіледі.
4 КУРС ФОРМАТЫ
Әдістемелік нұсқаулар құрамына:
1. пәнді оқуда қажетті жоспарлау, уақытты ұйымдастыру (орындау уақыты);
2. оқу-әдістемелік кешенін қолдану нұсқасы;
3. әдебиеттер мен оқулықтарды қолдана білу;
4. емтиханға даярлану үшін берілетін кеңестер кіреді.
Пәнді оқыту барысында дәрістерде студенттерге «Қазақстан экология»
курсының негізгі әдістерін, негізгі терминдар мен түсініктерді, зерттеу
жұмыстары бойынша жоспар құруды, биологиялық бойынша қорытынды жасап, оны
арнайы мекемелерде қолдана білуді оқытады, бағытталған шаралардың
ұйымдастырылуын, жоспарлануын және орындалуы жан- жақты оқытылады.
Студенттер аудиторлық тәжірбие сабақтары мен СОӨЖ кезінде тақырып
бойынша ғылыми ақпараттарды іздеу, жинау, өңдеу, ғылыми эксперимент және
оның ерекшеліктерін, теориялық және эмпирикалық зерттеулердің әдістерін,
ғылыми зерттеулерді пайдалану және қолдануды оқып талдайды.
СӨЖ биологиялық экология бойынша тақырыптар берілген.
Студенттер осы тақырыптарға берілген әдебиеттерді және қосымша
әдебиеттер іздестіріп рефераттар жазып өткізуге тиіс. Әрбір рефераттың
жоспары болуы және қолданылған әдебиеттердің тізімі берілуі міндетті.
Көлемі 5-10 бет. Оны компьютерде теруге немесе қолмен жазуға рефераттарға
арналған дәптерге жазуға болады. Тексеріліп бағасы қойылған реферат иесіне
қайтарылады.
Теориялық сабақты өтіп болған соң есептерді шешу әдістемесін үйрену
керек. Берілген материалды жақсы меңгеру үшін әр тақырып бойынша конспект
құру керек.
5 КУРС САЯСАТЫ
Университетте қабылданған ішкі тәртіп талаптарын сақтау:
• Сабаққа қатысу: Дәріске, зертханалық сабақтарға қатысу міндетті. Егер
қандай да бір себеппен сабаққа қатыса алмасаңыз, тақырып және тарау
бойынша өзіндік жұмыс жазып мезгілінде тапсыру керек, ал дәрістен
өткен тақырып және зертханалық жұмыс бойынша бақылау жұмысын немесе
тест бойынша жауап жазуыңыз керек.
• Тәртіп: Сабақ кезінде тәртіпті жүйені бұзу аудиториядан шығарумен
және/немесе барлық курс үшін «қанағаттанарлықсыз» деген бағамен
жазаланады.
• Бақылау жұмыстары: Оларды орындау міндетті және белгіленген мерзім
ішінде тапсыру керек. Мерзімнен кейін орындалған жұмыстар төмен
бағаланады.
• Межелік аттестация: межелік аттестация қорытындысы сабаққа қатысуды,
берілген уақытта өзіндік жұмыстарды орындауды, сабақта ауызша немесе
жазбаша жауап беруді, межелік бақылаудың өзінің нәтижесін ескереді.
• Көшіру: Кез-келген көшіру (дайын тапсырмаларды немесе басқа
студенттердің есептерін көшіру, пайдалану) аудиториядан шығарумен
және/немесе курс үшін «қанағаттанарлықсыз» деген бағамен жазаланады.
• Ұялы телефондар: Сабақты өткізу уақытында өшіру керек.
• Емтихан: Нәтижесінде барлық студенттерге тестік емтихан болады, яғни
пәннен максималды балл санынан 50 % жинаған студент емтиханға
жіберіледі. Емтиханда студент барлық курста өткен материал мазмұнына
берілетін сұрақтар.
6 БАҒА ҚОЮ САЯСАТЫ
Апта бойынша баллдарды бөлу және бақылау түрлері кестеде келтірілген
«Қазақстан экология» пәнінен баллдарды бөлу.
Кесте 2
|Апта |Бақылау түрі |Барлық |Ескерту|
| | |баллдар| |
|1 |2 |3 |4 |
| |1 – 7 апталар аралығындағы аудиториялық |30 | |
| |сабақтардың барлық түрлеріне қатысу | | |
|1-6 | | | |
| |Зертханалық – тәжірибелік сабақтар |15 | |
| |СОӨЖ |5 | |
| |СӨЖ |10 | |
| |Зертханалық – тәжірибелік сабақтар |15 | |
| | | | |
|7 | | | |
| |СОӨЖ |5 | |
| |СӨЖ |0 | |
| |Аралық бақылау 1 |70 | |
|1 – 7 апталар аралығындағы оқыту қорытындысы бойынша |300 | |
|баллдардың жиынтығы | | |
| |8-15 апталар аралығындағы аудиториялық |30 | |
| |сабақтардың барлық түрлеріне қатысу | | |
|10 |Зертханалық – тәжірибелік сабақтар |105 | |
| |СОӨЖ |35 | |
| |СӨЖ |60 | |
|15 |Аралық бақылау 2 |70 | |
|8 – 15 апталар аралығындағы оқыту қорытындысы бойынша|300 | |
|баллдардың жиынтығы | | |
|Емтихан үшін балл жиынтығы |400 | |
|Академиялық кезеңдегі баллдарың жиынтығы |1000 | |
7 ӘДЕБИЕТ
1.Қазақстан Республикасының экологиялық кодекстері. Алматы: Бико, 2007.
2. Панин М.С. Экология Казахстана. Семипалатинск. 2005ж.
3.Родионов А.И Техника защиты окружающей среды. –М., Хими, 1989.
4. Ветошкин А.Г. Защита литосферы от отходов.учебное пособие.- Пенза; изд-
во Пенза. Гос. Унив, 2005.
5. СНиП 2.0128-85 Полигоны по обезвреживающию и захоронению токсичных
промышленных отходов. Основные положения по проенктированию. –М.:ЦИТП
Госстроя СССР, 1985.-16 с.
6. Абишов М . Радиационная безопасность и подходы к решению проблемы
радиоктивных отходов в МАД «Невада семипалатинск» //Выш. школа
Казахстана.2001.
7. Ақбасов А.Ж., Сагимбаев Г.Ә. «Экология» Алматы 2003.
8. Оспанов Г.C. Бозшатаев Т.Г. «Экологиядан оқу әдітемелік құрал» А.2000.
9. Бейсенова Ә., ШілдебаевЖ. «Экология эәне табиғатты тиімді пайдалану» А.
2000
10. Оспанов Г.C. Бозшатаев Т.Г. «Экология», Алматы , 2002.
Қосымша әдебиеттер
11. Алексеев В.И., Винокуров Е.А., Пугачев Е.Н. Проектирование сооружений
переработки и утилизации осадков сточных вод с использованием элементов
компьютерных информационных технологии. Учеб. Пособ. М.:ИЗД-во АСВ, 2003.
176 с.
12. А.М. Никаноров, Т.А.Хоружая . «Экология» .М.,2000.
13. Т.К. Сагимбаев . Экология и экономика. Алматы. 1997
14. А.А. Горелов. Экология. М., 2000.
15. Чернова Н.М.,А.М. Былова, Экология М.: «Просвещение» 1988.
16. Глухов В.В., Лисочкина Т.В., Некрасова Т.П., Экономические основы
экологии Санкт-Петербург « Специальная литература» 1997.
17.Федорова А.И., Никольская А.Н. Практикум по экологии и охране
окружающей среды. Москва. 2003.
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz