Файл қосу

Механикалық жүйе




|ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ                        |
|ШӘКӘРІМ атындағы СЕМЕЙ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ                            |
|3 дәрежелі СМЖ құжат         |ПОӘК            |                            |
|                             |                |ПОӘК 042-14-1-02.           |
|                             |                |1.20.70/01-2012             |
|“Теориялық және қолданбалы   |№1 баспа        |                            |
|механика ” пәнінің           |                |                            |
|оқу-әдістемелік  кешенінің   |                |                            |
|оқытушы үшін пәннің жұмыс оқу|                |                            |
|бағдарламасы                 |                |                            |











                        5В071700 «Жылу энергетикасы»


                                мамандығының


                           студенттеріне арналған



                   “ Теориялық және қолданбалы механика ”


                       ПӘНІНІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК  КЕШЕНІ






                          ОҚЫТУШЫ ҮШІН ПӘННІҢ ЖҰМЫС


                              ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ



















                                 Семей 2012



                                   Алғысөз


    1. ЖЕТІЛДІРГЕН
    Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік  университеті,  “Машина  жасау  және
механика” кафедрасының аға оқытушысы Турусбеков Серікбол Какарманұлы
                                             ____________«___» ______2012 ж.


    2. ҚАРАСТЫРЫЛДЫ
    2.1 Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университеті “ Машина жасау және
механика” кафедрасының отырысында


    Хаттама № 4 , 3 желтоқсан 2012 жыл


    Кафедра меңгерушісі _________  С.Д. Токаев


    2.2  Инженерлі-технологиялық  факультетінің  оқу-әдістемелік  кеңесінің
отырысында




    Хаттама № 4 , 29 желтоқсан 2012 жыл


    Төрайымы  __________    Ж.К. Молдабаева


    3. БЕКІТІЛГЕН
      Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінің  отырысында  талқыланды  және
басылымға ұсынылды


    Хаттама №___  «____» ________ 2012 жыл


    ОӘК төрағасы, бірінші проректор  _____________ Б. Рскелдиев




    БІРІНШІ РЕТ ЕНГІЗІЛДІ












                                   Мазмұны


    |1   |Қолдану аймағы                                                    |4   |
|2   |Нормативтік сілтеме                                               |4   |
|3   |Жалпы жағдайы                                                     |4   |
|4   |Оқытушы үшін жұмыс бағдарламасының мазмұны                        |6   |
|5   |Студенттердің өздік жұмыстары үшін тақырыптар тізімі              |10  |
|6   |Пәннің оқу-әдістемелік картасы                                    |11  |
|7   |Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамсыздану картасы                     |18  |
|8   |Әдебиеттер                                                        |18  |

































      1 ҚОЛДАНУ АЙМАҒЫ


      “Теориялық  және  қолданбалы  механика   ”   пәнінің   оқу-әдістемелік
кешенінің құрамына енетін оқытушы  үшін  пәннің  жұмыс  бағдарламасы  050712
«Машина жасау» мамандығының студенттеріне  арналған.  Оқу-әдістемелік  кешен
Шәкәрім  атындағы  Семей  мемлекеттік  университеті   “Машина   жасау   және
механика” кафедрасында жүргізілетін  “Теориялық  және  қолданбалы  механика”
пәнін оқытуды ұйымдастырудың жүйелі негізі болып табылады.


      2 НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР


      Бұл  “Теориялық және қолданбалы  механика  ”  пәнінің  оқу-әдістемелік
кешенінің  оқытушы  үшін  пәннің   жұмыс   оқу   бағдарламасы   төмендегідей
құжаттардың талаптары мен ұсыныстарына сәйкес пәнді оқытудың  ұйымдастырудың
жүйелі негізі болып табылады:
             2.1 ҚР МЖБС 3.08.338-2006 5В071700 – «Жылу энергетикасы»,
 мамандықтарының Қазақстан Республикасы Білім және  ғылым  министрлігінің  1
қыркүйек  2006  жылғы  №  779  бұйрығымен  бекітілген  және   күшіне   енген
мемлекеттік жалпы білім беру білім стандарты;
       2.2  СТУ  042-РГКП-СГУ-8-2007  «Пәннің   оқу-әдістемелік   кешендерін
жетілдіру мен рәсімдеуге қойылатын жалпы талаптар» университет стандарты;
       2.3  ДП  042-08.10.10.12-2007  «Пәннің  оқу-әдістемелік  кешендерінің
құрылымы мен мазмұны» құжаттамалық процедура.


      3 ЖАЛПЫ ЖАҒДАЙ


      3.1 Пәннің қысқаша сипаттамасы.
Теориялық  механика  ғылымның  күнделікті   табиғаттың   құбылыстарын   және
техникада  байқауға  болатын,  қозғалыстың  ең  қарапайым  түрі  механикалық
қозғалыстың  жалпы  заңдылықтарын  зерттейтін  саласы.  Сондықтан  теориялық
механиканың   қорытындылары   табиғаттанудың   және   техниканың    көптеген
салаларында  қолданылады.  Ол  жалпы  инженерлік  пәндердің  ғылыми  негізі,
мысалы,  машиналар  мен   механизмдер   теориясы,   материалдар   кедергісі,
гидравлика және т.б.
      Математика  пәні  абстрациялық  негізде  оқытылатын  болса,   механика
мәселелері  /тыныштық,қозғалыс/,ең  алдымен  нақты  заттарға  /қатты   дене,
сұйық,газ/  қатысты  тұжырымдалып  ,  техниканың  барлық  дерлік   салаларын
қамтиды.
      3.2 Курстың  мақсаты  студенттерді  теориялық  механика  пәні  бойынша
абсолют  қатты  денелердің  қозғалыстары   /кинематика  бөлімі/   және   күш
әсерлерінен туындайтын тыныштық күйі мен  қозғалу  мүмкіндіктерін  /статика,
динамика  бөлімдері/  жан-жақты   қарастырып   ,    әртүрлі   заңдылықтармен
таныстыру.
 ­ 3.3 Пәнді оқытудың негізгі  мақсаты  оқытылатын  пәнді  мамандық  бойынша
   практикада қолдана білу,  студенттердің  механикалық  қозғалысқа  жататын
   көптеген құбылыстарға  қатысты   түсініктерін  қалыптастыру;  механикалық
   қозғалыстың негізгі заңдарын игеру.
      3.4 Пәнді оқу нәтижесінде студент білуі қажет:
      - Білуі тиіс: кезгелген күштер жиынын қарапайым түрге  келтіріп,талдай
      білу
 ­  Дағдылануы тиіс:  табиғаттағы құбылыстарды  схемалық  түрде  қарастырып,
   нақты есепті абстракты механикалық түрде келтіре біліуі керек.
      - Игеруі тиіс: пәннің дәріс материалдарын.
      -Меңгеруі тиіс: абсолют қатты денелердің  тыныштықта  болуының  шартын
      жазып, қажетті есептеулер жасауды; нүкте қозғалысын жанжақты  сипаттай
      білу, кинематикалық сипаттамаларын табуды; қатты денелердің қарапайым,
      күрделі,  кұрама  қозғалыстарын   талдап,   еркіндік   дәреже   санына
      байланысты қозғалыс теңдеулерін  жазып,  кинематикалық  сипаттамаларын
      таба білуді
      -Хабардар  болуы  тиіс:  теориялық  механиканың  бөлімдеріне   қатысты
      есептерді шығару білу, практикалық маңызын  түсіндіре  алуды;  абсолют
      қатты дене  қозғалыстарының  дифференциалдық  теңдеулерін  жаза  білу,
      интегралдап, қажетті талдаулар жасау
            -Үйренуі тиіс: Нақтылы инженерлік мәселелерді  шешуде  теориялық
      механиканың әдістерімен принциптерін таңдауын жете білуі керек.


      3.5 Курстың пререквизиттері:
      - математика 1
     6. Курстың постреквизиттері:
      - материалдар кедергісі





    Кесте 1 - Оқу жұмыс жоспарынан көшірме


|Курс                                             |Семест|Кредит             |
|                                                 |р     |саны               |
|1                                                |2     |3                  |
|Дәріс сабақтар                                                              |
|Дәріс 1. Теориялық механикаға кіріспе.           |      |                   |
|Материялық қозғалыс формаларының ең қарапайым    |1     |                   |
|түрі – механикалық қозғалыс. Теориялық           |      |                   |
|механиканың табиғаттану және және техникалық     |      |                   |
|ғылымдар қатарындағы орны, негізгі бөлімдері,    |      |                   |
|техникалық пәндермен байланысты және оның        |      |                   |
|инженерлік практикадағы мағынасы. Теориялық      |      |                   |
|механиканың тарихи даму жолдары.                 |      |                   |
| Дәріс 2. Статиканың негізгі ұғымдары мен        |1     |                   |
|аксиомалары. Байланыстар және байланыс           |      |                   |
|реакциялары. Байланыстардың негізгі түрлері.     |      |                   |
|Дәріс 3. Жинақталатын күштер жүйесі. Жинақталатын|1     |                   |
|күштердің тең әсер етуші күші. Жинақталатын      |      |                   |
|күштер жүйесінің тепе-теңдігі. Үш күш туралы     |      |                   |
|теорема.                                         |      |                   |
|Дәріс 4. Центрге қатысты векторлық және          |1     |                   |
|алгебралық күш моменті. Өске қатысты күш моменті.|      |                   |
|Қос күш. Қос күш моменті. Қос күштерді қосу. Қос |      |                   |
|күштер жүйесінің тепе-теңдігі.                   |      |                   |
|Дәріс 5. Күшті берілген центрге келтіру.         |1     |                   |
|Статиканың негізгі теоремасы. Бас вектор мен бас |      |                   |
|момент.                                          |      |                   |
|Дәріс 6. . Кез келген күштер жүйесінің           |1     |                   |
|тепе-теңдігінің векторлық шарты. Әр түрлі күштер |      |                   |
|жүйесінің тепе-теңдігінің аналитикалық шарттары. |      |                   |
|Дәріс 7. Статикаша анықталатын және статикаша    |1     |                   |
|анықталмайтын есептер. Біріне-бірі тіркесе келген|      |                   |
|бірнеше денелерден құрылған жүйенің тепе-теңдігі.|      |                   |
|Дәріс 8. Сырғанау үйкелісі және оның заңдары.    |1     |                   |
|Сырғанау үйкелісінің коэффиценті. Үйкеліс бұрышы.|      |                   |
|Үйкеліс конусы. Үйкеліс күші бар жағдайда        |      |                   |
|денелердің тепе-теңдігі. Домалау үйкелісі.       |      |                   |
|Домалау үйкелісінің коэффиценті.                 |      |                   |
|Дәріс 9. Параллель күштер жүйесін тең әсер етуші |1     |                   |
|күшке келтіру. Параллель күштердің центрі.       |      |                   |
|Денелердің ауырлық центрі. Ауырлық центрін       |      |                   |
|анықтаудың тәсілдері.                            |      |                   |
|Дәріс 10. Кинематиканың негізі мен мәселелері.   |1     |                   |
|Классикалық механикадағы абсолют кеңістік пен    |      |                   |
|абсолют уақыт. Механикалық қозғалыстың           |      |                   |
|салыстырмалылығы. Санақ жүйесі.                  |      |                   |
|Дәріс 11. Нүкте кинематикасы. Нүкте қозғалысын   |1     |                   |
|анықтаудың векторлық, координаталық және табиғи  |      |                   |
|әдістері. Нүктенің траекториясы, жылдамдығы мен  |      |                   |
|үдеуі. Табиғи үшжақтың өстері, нүктенің жанама   |      |                   |
|және нормаль үдеуі.                              |      |                   |
|Дәріс 12. Қатты дене кинематикасы. Дене          |1     |                   |
|қозғалысының түрлері. Дененің екі нүктесінің     |      |                   |
|жылдамдықтарының проекциялары туралы теорема.    |      |                   |
|Дәріс 13. Қатты дененің ілгерілмелі қозғалысы.   |1     |                   |
|Ілгерілмелі қозғалыстағы қатты дене нүктелерінің |      |                   |
|траекториясы, жылдамдықтары және үдеулері туралы |      |                   |
|теорема.                                         |      |                   |
|Дәріс 14. Қатты дененің өске қатысты айналмалы   |1     |                   |
|қозғалысы. Қозғалыс теңдеуі, бұрыштық жылдамдық  |      |                   |
|пен бұрыштық үдеу. Бұрыштық жылдамдық пен        |      |                   |
|бұрыштық үдеудің векторлары. Айналмалы           |      |                   |
|қозғалыстағы дене нүктесінің жылдамдығы мен      |      |                   |
|үдеуі. Эйлер формуласы.                          |      |                   |
|Дәріс 15. Қатты дененің жазық-параллель          |1     |                   |
|қозғалысы. Жазық-параллель қозғалысын құраушы    |      |                   |
|қозғалыстарға жіктеу. Жазық фигура. Жазық фигура |      |                   |
|нүктесінің жылдамдығын полюс арқылы анықтау.     |      |                   |
|Жылдамдықтардың лездік центрі. Жазық фигура      |      |                   |
|нүктелерінің үдеуін анықтау.                     |      |                   |
|Дәріс 16. Нүктенің күрделі қозғалысы. Кориолис   |1     |                   |
|теоремасы. Кориолис үдеуі.                       |      |                   |
|Дәріс 17. Қатты дененің күрделі  қозғалыстары.   |1     |                   |
|Дәріс 18. Динамика. Динамиканың негізгі ұғымдары |1     |                   |
|мен заңдары. Динамиканың мәселелері.Материялық   |      |                   |
|нүкте динамикасы. Материялық нүкте қозғалысының  |      |                   |
|дифференциалдық теңдеулері. Нүкте динамикасының  |      |                   |
|екі мәселесі.                                    |      |                   |
|Дәріс 19. Материялық нүктенің салыстырмалы       |1     |                   |
|қозғалысы. Тасымалды және кориолистік инерция    |      |                   |
|күштері. Классикалық механиканың салыстырмалық   |      |                   |
|принципі.                                        |      |                   |
|Дәріс 20. Механикалық жүйенің динамикасы.        |1     |                   |
|Механикалық жүйе. Масса және массалар центрі.    |      |                   |
|Механикалық жүйеге әсер ететін күштердің         |      |                   |
|классификациясы. Ішкі күштердің қасиеттері.      |      |                   |
|Дәріс 21. Механикалық жүйенің өске және центрге  |1     |                   |
|қатысты инерция моменттері. Инерция радиусы.     |      |                   |
|Штейнер теоремасы. Қарапайым біртекті қатты      |      |                   |
|денелердің инерция моменттері.                   |      |                   |
|Дәріс 22. Механикалық жүйе қозғалысының          |1     |                   |
|дифференциалдық теңдеулері. Механикалық жүйенің  |      |                   |
|массалары центрінің қозғалысы туралы теорема.    |      |                   |
|Бірінші интеграл.                                |      |                   |
|Дәріс 23. Материялық нүктенің және механикалық   |1     |                   |
|жүйенің қозғалыс мөлшері. Күштің элементарлық    |      |                   |
|және толық импульстары. Қозғалыс мөлшерінің      |      |                   |
|өзгеруі туралы теорема. Қозғалыс мөлшерінің      |      |                   |
|сақталу заңы.                                    |      |                   |
|Дәріс 24. Материялық нүктенің қозғалыс мөлшерінің|1     |                   |
|моменті мен механикалық жүйенің кинетикалық      |      |                   |
|моменті. Механикалық жүйенің қозғалмайтын өске   |      |                   |
|қатысты айналмалы қозғалысындағы кинетикалық     |      |                   |
|моменті. Кинетикалық моменттің өзгеруі туралы    |      |                   |
|теорема. Кинетикалық моменттің сақталу заңы.     |      |                   |
|Дәріс 25. Күштің элементарлық және толық жұмысы. |1     |                   |
|Қуат. Кинетикалық энергия. Әр түрлі қозғалыстағы |      |                   |
|дененің кинетикалық энергиясы. Кейбір жеке       |      |                   |
|жағдайлардағы күш жұмысы мен қуаты. Кинетикалық  |      |                   |
|энергияның өзгеруі туралы теорема.               |      |                   |
|Дәріс 26. Қатты дене динамикасы. Қатты дененің   |1     |                   |
|ілгерілмелі қозғалысының дифференциалдық теңдеуі.|      |                   |
|Қатты дененің жазық-параллель қозғалысының       |      |                   |
|дифференциалдық теңдеулері.                      |      |                   |
|Дәріс 27. Даламбер принципі. Инерция күші.       |1     |                   |
|Инерция күштерінің бас векторы мен бас моменті.  |      |                   |
|Айналмалы қозғалыстағы қатты дененің айналу өсіне|      |                   |
|жасайтын динамикалық реакциялары.                |      |                   |
|Дәріс 28. Аналитикалық механика. Байланыстар және|1     |                   |
|олардың теңдеулері. Байланыстардың               |      |                   |
|классификациясы. Виртуальды орын ауыстыруы.      |      |                   |
|Идеалды байланыстар. Жүйенің жалпыланған         |      |                   |
|координаталары. Жалпыланған күштер және оларды   |      |                   |
|есептеу тәсілдері. Еркіндік дәрежелер саны.      |      |                   |
|Виртуальды орын ауыстырулар принципі. Динамиканың|      |                   |
|жалпы теңдеуі.                                   |      |                   |
|Дәріс 29. Механикалық жүйе қозғалысының          |1     |                   |
|жалпыланған координаталар арқылы жазылған        |      |                   |
|дифференциалдық теңдеулері. Консервативтік       |      |                   |
|жүйелер үшін екінші текті Лагранж теңдеулері.    |      |                   |
|Дәріс 30. Соққының эелементарлық теориясы. Соққы |1     |                   |
|құбылысы. Соққыдағы қозғалыс мөлшерінің өзгеруі  |      |                   |
|туралы теорема. Қалпына келу коэффиценті. Шардың |      |                   |
|қозғалмайтын бетпен қақтығысы. Карно теоремасы.  |      |                   |
|Практикалық сабақтар                                                        |
|1 тақырып. Векторлық алгебрадан қысқаша          |2     |Әдістемелік нұсқау |
|түсініктер, есептер шығарудың жалпы реті.        |      |                   |
|2 тақырып.  Байланыс және оның түрлері.Жазық     |2     |Әдістемелік нұсқау |
|күштер жүйесінің тепе-теңдігі.                   |      |                   |
|3 тақырып. Жазықтықтағы бірнеше денеден құралған |2     |Әдістемелік нұсқау |
|құрылғыны есептеу. Таралған күштер.              |      |                   |
|4 тақырып. Кеңістік күштер жүйесінің             |2     |Әдістемелік нұсқау |
|тепе-теңдігі.                                    |      |                   |
|5 тақырып. Денелердің ауырлық центрі. Оларды     |1     |Әдістемелік нұсқау |
|анықтау тәсілдері.                               |      |                   |
|6 тақырып. Нүкте кинематикасы                    |3     |Әдістемелік нұсқау |
|7 тақырып. Қатты дененің айналмалы қозғалысы     |2     |Әдістемелік нұсқау |
|8 тақырып. Қатты дененің жазық қозғалысы.        |3     |                   |
|9 тақырып. Нүктенің күрделі қозғалысы            |2     |                   |
|10 тақырып. Нүкте динамикасы. Екі мәселе         |3     |                   |
|11 тақырып. Қозғалыс мөлшерінің өзгеруі туралы   |2     |                   |
|теорема. Механикалық жүйенің массалар центрінің  |      |                   |
|қозғалуы туралы теорема                          |      |                   |
|12 тақырып. Күш жұмысы, күш қуаты. Материалық    |2     |                   |
|нүктенің және жүйенің кинетикалық энергиясының   |      |                   |
|өзгеруі туралы теорема.                          |      |                   |
|13 тақырып. Даламбер принципі. Инерция күші.     |2     |                   |
|Қатты дененің қозғалмайтын өске қатысты          |      |                   |
|айналуының    дифференциалдық теңдеуі            |      |                   |
|14 тақырып. Лагранж теңдеулері.                  |1     |                   |
|15 тақырып. Қорытынды. Өзіндік жұмыстарды        |1     |                   |
|қабылдау.                                        |      |                   |



      5 СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫ ҮШІН ТАҚЫРЫПТАР ТІЗІМІ

    5.1 Жазық күштер жүйесінің әсеріндегі дене тепе-теңдігі.
    5.2 Жазық күштер жүйесі әсеріндегі денелер жүйесінің  тепе-теңдігі.
    5.3 Кеңістік  күштер жүйесінің әсеріндегі дене тепе-теңдігі.
       5.4  Нүкте кинематикасы.
    5.5 Қатты дененің қозғалмайтын өстің бойымен жасайтын айналмалы
қозғалысын зерттеу
    5.6 Қатты дененің жазықпараллель қозғалысын зерттеу
    5.7 Нүктенің күрделі қозғалысы
    5.8 Нүкте қозғалысының дифференциалдық теңдеуін интегралдауға арналған
(динамиканын негізгі есептерін шешу)
    5.9 Материялық нүктенің салыстырмалы жылдамдығы мен тербелісі.
    5.10 Кинетикалық энергияның өзгерісі туралы теорема
    5.11 Қатты дененің жазық-параллель қозғалысына дифференциалдық
теңдеулері.
    5.12 Даламбер принципі.
    5.13 Механикалық жүйенің тепе-теңдік шарттарын мүмкін орын ауыстырулар
принципі.
    5.14 Динамиканың жалпы теңдеуі (Даламбер Лагранж принципі).
    5.15 Лагранж теңдеуі.


     6 ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТАСЫ


    |Тақырып                                       |Көрнекті |Өздігінен оқуға|Бақыла|
|                                              |құралдар,|арналған       |у түрі|
|                                              |плакаттар|сұрақтар       |      |
|                                              |,        |               |      |
|                                              |зертханал|               |      |
|                                              |ық стенд |               |      |
|дәріс сабақ                  |практикалық     |         |               |      |
|                             |сабақ           |         |               |      |
|1                            |2               |3        |4              |5     |
|Дәріс 1. Теориялық механикаға|1 тақырып.      |         |Әдебиеттермен  |      |
|кіріспе.                     |Векторлық       |         |танысу, оларды |      |
|                             |алгебрадан      |         |алу            |      |
|                             |қысқаша         |         |               |      |
|                             |түсініктер,     |         |               |      |
|                             |есептер         |         |               |      |
|                             |шығарудың жалпы |         |               |      |
|                             |реті.           |         |               |      |
| Дәріс 2. Статиканың негізгі |1 тақырып.      |Әдістемел|Әдебиеттермен  |      |
|ұғымдары мен аксиомалары.    |Векторлық       |ік нұсқау|танысу, оларды |      |
|Байланыстар және байланыс    |алгебрадан      |         |алу            |      |
|реакциялары. Байланыстардың  |қысқаша         |         |               |      |
|негізгі түрлері.             |түсініктер,     |         |               |      |
|                             |есептер         |         |               |      |
|                             |шығарудың жалпы |         |               |      |
|                             |реті.           |         |               |      |
|Дәріс 3. Жинақталатын күштер |2 тақырып.      |         |Жазық күштер   |      |
|жүйесі. Жинақталатын         |Байланыс және   |         |жүйесінің      |      |
|күштердің тең әсер етуші     |оның            |         |әсеріндегі дене|      |
|күші. Жинақталатын күштер    |түрлері.Жазық   |         |тепе-теңдігі.  |      |
|жүйесінің тепе-теңдігі. Үш   |күштер жүйесінің|         |               |      |
|күш туралы теорема.          |тепе-теңдігі.   |         |               |      |
|                             |                |         |               |      |
|                             |                |         |               |      |
|Дәріс 4. Центрге қатысты     |2 тақырып.      |Әдістемел|Жазық күштер   |тестік|
|векторлық және алгебралық күш|Байланыс және   |ік нұсқау|жүйесінің      |бақыла|
|моменті. Өске қатысты күш    |оның            |         |әсеріндегі дене|у     |
|моменті. Қос күш. Қос күш    |түрлері.Жазық   |         |тепе-теңдігі.  |      |
|моменті. Қос күштерді қосу.  |күштер жүйесінің|         |               |      |
|Қос күштер жүйесінің         |тепе-теңдігі.   |         |               |      |
|тепе-теңдігі.                |                |         |               |      |
|Дәріс 5. Күшті берілген      |3 тақырып.      |         |Жазық күштер   |ауызша|
|центрге келтіру. Статиканың  |Жазықтықтағы    |         |жүйесі         |жауап |
|негізгі теоремасы. Бас вектор|бірнеше денеден |         |әсеріндегі     |      |
|мен бас момент.              |құралған        |         |денелер        |      |
|                             |құрылғыны       |         |жүйесінің      |      |
|                             |есептеу.        |         |тепе-теңдігі.  |      |
|                             |Таралған күштер.|         |               |      |
|Дәріс 6. . Кез келген күштер |3 тақырып.      |Әдістемел|Кеңістік       |ауызша|
|жүйесінің тепе-теңдігінің    |Жазықтықтағы    |ік нұсқау|күштер         |жауап |
|векторлық шарты. Әр түрлі    |бірнеше денеден |         |жүйесінің      |      |
|күштер жүйесінің             |құралған        |         |әсеріндегі дене|      |
|тепе-теңдігінің аналитикалық |құрылғыны       |         |тепе-теңдігі.  |      |
|шарттары.                    |есептеу.        |         |               |      |
|                             |Таралған күштер.|         |               |      |
|Дәріс 7. Статикаша           |4 тақырып.      |         |Кеңістік       |ауызша|
|анықталатын және статикаша   |Кеңістік күштер |         |күштер         |жауап |
|анықталмайтын есептер.       |жүйесінің       |         |жүйесінің      |      |
|Біріне-бірі тіркесе келген   |тепе-теңдігі.   |         |әсеріндегі дене|      |
|бірнеше денелерден құрылған  |                |         |тепе-теңдігі.  |      |
|жүйенің тепе-теңдігі.        |                |         |               |      |
|Дәріс 8. Сырғанау үйкелісі   |4 тақырып.      |Әдістемел|               |тестік|
|және оның заңдары. Сырғанау  |Кеңістік күштер |ік нұсқау|               |бақыла|
|үйкелісінің коэффиценті.     |жүйесінің       |         |               |у     |
|Үйкеліс бұрышы. Үйкеліс      |тепе-теңдігі.   |         |               |      |
|конусы. Үйкеліс күші бар     |                |         |               |      |
|жағдайда денелердің          |                |         |               |      |
|тепе-теңдігі. Домалау        |                |         |               |      |
|үйкелісі. Домалау үйкелісінің|                |         |               |      |
|коэффиценті.                 |                |         |               |      |
|Дәріс 9. Параллель күштер    |5 тақырып.      |         |               |ауызша|
|жүйесін тең әсер етуші күшке |Денелердің      |         |               |жауап |
|келтіру. Параллель күштердің |ауырлық центрі. |         |               |      |
|центрі. Денелердің ауырлық   |Оларды анықтау  |         |               |      |
|центрі. Ауырлық центрін      |тәсілдері.      |         |               |      |
|анықтаудың тәсілдері.        |                |         |               |      |
|Дәріс 10. Кинематиканың      |6 тақырып. Нүкте|Әдістемел|Нүкте          |ауызша|
|негізі мен мәселелері.       |кинематикасы    |ік нұсқау|кинематикасы.  |жауап |
|Классикалық механикадағы     |                |         |               |      |
|абсолют кеңістік пен абсолют |                |         |               |      |
|уақыт. Механикалық           |                |         |               |      |
|қозғалыстың салыстырмалылығы.|                |         |               |      |
|Санақ жүйесі.                |                |         |               |      |
|Дәріс 11. Нүкте кинематикасы.|6 тақырып. Нүкте|         |Нүкте          |ауызша|
|Нүкте қозғалысын анықтаудың  |кинематикасы    |         |кинематикасы.  |жауап |
|векторлық, координаталық және|                |         |               |      |
|табиғи әдістері. Нүктенің    |                |         |               |      |
|траекториясы, жылдамдығы мен |                |         |               |      |
|үдеуі. Табиғи үшжақтың       |                |         |               |      |
|өстері, нүктенің жанама және |                |         |               |      |
|нормаль үдеуі.               |                |         |               |      |
|Дәріс 12. Қатты дене         |6 тақырып. Нүкте|Әдістемел|               |тестік|
|кинематикасы. Дене           |кинематикасы    |ік нұсқау|               |бақыла|
|қозғалысының түрлері. Дененің|                |         |               |у     |
|екі нүктесінің               |                |         |               |      |
|жылдамдықтарының проекциялары|                |         |               |      |
|туралы теорема.              |                |         |               |      |
|Дәріс 13. Қатты дененің      |7 тақырып. Қатты|         |               |ауызша|
|ілгерілмелі қозғалысы.       |дененің         |         |               |жауап |
|Ілгерілмелі қозғалыстағы     |айналмалы       |         |               |      |
|қатты дене нүктелерінің      |қозғалысы       |         |               |      |
|траекториясы, жылдамдықтары  |қозғалысы.      |         |               |      |
|және үдеулері туралы теорема.|                |         |               |      |
|Дәріс 14. Қатты дененің өске |7 тақырып. Қатты|Әдістемел|Қатты дененің  |тестік|
|қатысты айналмалы қозғалысы. |дененің         |ік нұсқау|қозғалмайтын   |бақыла|
|Қозғалыс теңдеуі, бұрыштық   |айналмалы       |         |өстің бойымен  |у,    |
|жылдамдық пен бұрыштық үдеу. |қозғалысы       |         |жасайтын       |аралық|
|Бұрыштық жылдамдық пен       |                |         |айналмалы      |бақыла|
|бұрыштық үдеудің векторлары. |                |         |қозғалысын     |у     |
|Айналмалы қозғалыстағы дене  |                |         |зерттеу        |      |
|нүктесінің жылдамдығы мен    |                |         |               |      |
|үдеуі. Эйлер формуласы.      |                |         |               |      |
|Дәріс 15. Қатты дененің      |8 тақырып. Қатты|         |Қатты дененің  |      |
|жазық-параллель қозғалысы.   |дененің жазық   |         |жазықпараллель |      |
|Жазық-параллель қозғалысын   |қозғалысы.      |         |қозғалысын     |      |
|құраушы қозғалыстарға жіктеу.|                |         |зерттеу        |      |
|Жазық фигура. Жазық фигура   |                |         |               |      |
|нүктесінің жылдамдығын полюс |                |         |               |      |
|арқылы анықтау.              |                |         |               |      |
|Жылдамдықтардың лездік       |                |         |               |      |
|центрі. Жазық фигура         |                |         |               |      |
|нүктелерінің үдеуін анықтау. |                |         |               |      |
|Дәріс 16. Нүктенің күрделі   |8 тақырып. Қатты|         |Нүктенің       |      |
|қозғалысы. Кориолис          |дененің жазық   |         |күрделі        |      |
|теоремасы. Кориолис үдеуі.   |қозғалысы.      |         |қозғалысы      |      |
|Дәріс 17. Қатты дененің      |8 тақырып. Қатты|         |Нүктенің       |      |
|күрделі  қозғалыстары.       |дененің жазық   |         |күрделі        |      |
|                             |қозғалысы.      |         |қозғалысы      |      |
|Дәріс 18. Динамика.          |9 тақырып.      |         |Нүкте          |      |
|Динамиканың негізгі ұғымдары |Нүктенің күрделі|         |қозғалысының   |      |
|мен заңдары. Динамиканың     |қозғалысы       |         |дифференциалдық|      |
|мәселелері.Материялық нүкте  |                |         |теңдеуін       |      |
|динамикасы. Материялық нүкте |                |         |интегралдауға  |      |
|қозғалысының дифференциалдық |                |         |арналған       |      |
|теңдеулері. Нүкте            |                |         |(динамиканын   |      |
|динамикасының екі мәселесі.  |                |         |негізгі        |      |
|                             |                |         |есептерін шешу)|      |
|Дәріс 19. Материялық нүктенің|9 тақырып.      |         |Материялық     |      |
|салыстырмалы қозғалысы.      |Нүктенің күрделі|         |нүктенің       |      |
|Тасымалды және кориолистік   |қозғалысы       |         |салыстырмалы   |      |
|инерция күштері. Классикалық |                |         |жылдамдығы мен |      |
|механиканың салыстырмалық    |                |         |тербелісі.     |      |
|принципі.                    |                |         |               |      |
|Дәріс 20. Механикалық жүйенің|10 тақырып.     |         |Нүкте          |      |
|динамикасы. Механикалық жүйе.|Нүкте           |         |қозғалысының   |      |
|Масса және массалар центрі.  |динамикасы. Екі |         |дифференциалдық|      |
|Механикалық жүйеге әсер      |мәселе          |         |теңдеуін       |      |
|ететін күштердің             |                |         |интегралдауға  |      |
|классификациясы. Ішкі        |                |         |арналған       |      |
|күштердің қасиеттері.        |                |         |(динамиканын   |      |
|                             |                |         |негізгі        |      |
|                             |                |         |есептерін шешу)|      |
|Дәріс 21. Механикалық жүйенің|10 тақырып.     |         |Нүкте          |      |
|өске және центрге қатысты    |Нүкте           |         |қозғалысының   |      |
|инерция моменттері. Инерция  |динамикасы. Екі |         |дифференциалдық|      |
|радиусы. Штейнер теоремасы.  |мәселе          |         |теңдеуін       |      |
|Қарапайым біртекті қатты     |                |         |интегралдауға  |      |
|денелердің инерция           |                |         |арналған       |      |
|моменттері.                  |                |         |(динамиканын   |      |
|                             |                |         |негізгі        |      |
|                             |                |         |есептерін шешу)|      |
|Дәріс 22. Механикалық жүйе   |10 тақырып.     |         |               |      |
|қозғалысының дифференциалдық |Нүкте           |         |               |      |
|теңдеулері. Механикалық      |динамикасы. Екі |         |               |      |
|жүйенің массалары центрінің  |мәселе          |         |               |      |
|қозғалысы туралы теорема.    |                |         |               |      |
|Бірінші интеграл.            |                |         |               |      |
|Дәріс 23. Материялық нүктенің|11 тақырып.     |         |Материялық     |      |
|және механикалық жүйенің     |Қозғалыс        |         |нүктенің       |      |
|қозғалыс мөлшері. Күштің     |мөлшерінің      |         |салыстырмалы   |      |
|элементарлық және толық      |өзгеруі туралы  |         |жылдамдығы мен |      |
|импульстары. Қозғалыс        |теорема.        |         |тербелісі.     |      |
|мөлшерінің өзгеруі туралы    |Механикалық     |         |               |      |
|теорема. Қозғалыс мөлшерінің |жүйенің массалар|         |               |      |
|сақталу заңы.                |центрінің       |         |               |      |
|                             |қозғалуы туралы |         |               |      |
|                             |теорема         |         |               |      |
|Дәріс 24. Материялық нүктенің|11 тақырып.     |         |Қатты дененің  |      |
|қозғалыс мөлшерінің моменті  |Қозғалыс        |         |жазық-параллель|      |
|мен механикалық жүйенің      |мөлшерінің      |         |қозғалысына    |      |
|кинетикалық моменті.         |өзгеруі туралы  |         |дифференциалдық|      |
|Механикалық жүйенің          |теорема.        |         |теңдеулері.    |      |
|қозғалмайтын өске қатысты    |Механикалық     |         |               |      |
|айналмалы қозғалысындағы     |жүйенің массалар|         |               |      |
|кинетикалық моменті.         |центрінің       |         |               |      |
|Кинетикалық моменттің өзгеруі|қозғалуы туралы |         |               |      |
|туралы теорема. Кинетикалық  |теорема         |         |               |      |
|моменттің сақталу заңы.      |                |         |               |      |
|Дәріс 25. Күштің элементарлық|12 тақырып. Күш |         |Кинетикалық    |      |
|және толық жұмысы. Қуат.     |жұмысы, күш     |         |энергияның     |      |
|Кинетикалық энергия. Әр түрлі|қуаты.          |         |өзгерісі туралы|      |
|қозғалыстағы дененің         |Материалық      |         |теорема        |      |
|кинетикалық энергиясы. Кейбір|нүктенің және   |         |               |      |
|жеке жағдайлардағы күш жұмысы|жүйенің         |         |               |      |
|мен қуаты. Кинетикалық       |кинетикалық     |         |               |      |
|энергияның өзгеруі туралы    |энергиясының    |         |               |      |
|теорема.                     |өзгеруі туралы  |         |               |      |
|                             |теорема.        |         |               |      |
|Дәріс 26. Қатты дене         |12 тақырып. Күш |         |Қатты дененің  |      |
|динамикасы. Қатты дененің    |жұмысы, күш     |         |жазық-параллель|      |
|ілгерілмелі қозғалысының     |қуаты.          |         |қозғалысына    |      |
|дифференциалдық теңдеуі.     |Материалық      |         |дифференциалдық|      |
|Қатты дененің жазық-параллель|нүктенің және   |         |теңдеулері.    |      |
|қозғалысының дифференциалдық |жүйенің         |         |               |      |
|теңдеулері.                  |кинетикалық     |         |               |      |
|                             |энергиясының    |         |               |      |
|                             |өзгеруі туралы  |         |               |      |
|                             |теорема.        |         |               |      |
|Дәріс 27. Даламбер принципі. |13 тақырып.     |         |Даламбер       |      |
|Инерция күші. Инерция        |Даламбер        |         |принципі.      |      |
|күштерінің бас векторы мен   |принципі.       |         |               |      |
|бас моменті. Айналмалы       |Инерция күші.   |         |               |      |
|қозғалыстағы қатты дененің   |Қатты дененің   |         |               |      |
|айналу өсіне жасайтын        |қозғалмайтын    |         |               |      |
|динамикалық реакциялары.     |өске қатысты    |         |               |      |
|                             |айналуының      |         |               |      |
|                             |дифференциалдық |         |               |      |
|                             |теңдеуі         |         |               |      |
|Дәріс 28. Аналитикалық       |13 тақырып.     |         |Механикалық    |      |
|механика. Байланыстар және   |Даламбер        |         |жүйенің        |      |
|олардың теңдеулері.          |принципі.       |         |тепе-теңдік    |      |
|Байланыстардың               |Инерция күші.   |         |шарттарын      |      |
|классификациясы. Виртуальды  |Қатты дененің   |         |мүмкін орын    |      |
|орын ауыстыруы. Идеалды      |қозғалмайтын    |         |ауыстырулар    |      |
|байланыстар. Жүйенің         |өске қатысты    |         |принципі.      |      |
|жалпыланған координаталары.  |айналуының      |         |Динамиканың    |      |
|Жалпыланған күштер және      |дифференциалдық |         |жалпы теңдеуі  |      |
|оларды есептеу тәсілдері.    |теңдеуі         |         |(Даламбер      |      |
|Еркіндік дәрежелер саны.     |                |         |Лагранж        |      |
|Виртуальды орын ауыстырулар  |                |         |принципі).     |      |
|принципі. Динамиканың жалпы  |                |         |               |      |
|теңдеуі.                     |                |         |               |      |
|Дәріс 29. Механикалық жүйе   |14 тақырып.     |         |Лагранж        |      |
|қозғалысының жалпыланған     |Лагранж         |         |теңдеулері.    |      |
|координаталар арқылы жазылған|теңдеулері.     |         |               |      |
|дифференциалдық теңдеулері.  |                |         |               |      |
|Консервативтік жүйелер үшін  |                |         |               |      |
|екінші текті Лагранж         |                |         |               |      |
|теңдеулері.                  |                |         |               |      |
|Дәріс 30. Соққының           |15 тақырып.     |         |               |      |
|эелементарлық теориясы. Соққы|Қорытынды.      |         |               |      |
|құбылысы. Соққыдағы қозғалыс |Өзіндік         |         |               |      |
|мөлшерінің өзгеруі туралы    |жұмыстарды      |         |               |      |
|теорема. Қалпына келу        |қабылдау.       |         |               |      |
|коэффиценті. Шардың          |                |         |               |      |
|қозғалмайтын бетпен          |                |         |               |      |
|қақтығысы. Карно теоремасы.  |                |         |               |      |








    7 ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТПЕН ҚАМСЫЗДАНУ КАРТАСЫ


    Кесте 4 – Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамсыздану картасы


    |Оқу, оқу-әдістемелік құралдарының атауы  |Экземпляр |Студент   |Қамсыздану  |
|                                         |саны      |тер саны  |үлесі       |
|1. Тарг С.М. Краткий курс теоретической  |35        |73        |0,47        |
|механики. М., 1998 и предыдущие издания. |          |          |            |
|2.  Мещерский И.В. Сборник задач по      |47        |73        |0,51        |
|теоретической механике. М., 1986 и       |          |          |            |
|предыдущие издания.                      |          |          |            |
|3.  Сборник заданий для курсовых работ по|31        |73        |0,41        |
|теоретической механике / Под ред. А.А.   |          |          |            |
|Яблонского.М., «Интергал пресс» 2002.    |          |          |            |
|4. Аманжол Нұғыман. Теориялық механика   |28        |73        |0,38        |
|негіздері. Алматы. 2006ж.                |          |          |            |
|5. Әдістемелік құралдар: Дәрістер жинағы,|73        |73        |1           |
|машықтану сабақтары, өздік жұмыстар      |          |          |            |
|жинағы мен олардың орындалу реті, бақылау|          |          |            |
|сұрақтары . 2008ж.                       |          |          |            |


    8 ӘДЕБИЕТТЕР


      8.1 Негізгі
      8.1.1 Аманжол Нұғыман. Теориялық механика негіздері. Алматы. 2006ж.
      8.1.2 Тарг С.М.  Краткий  курс  теоретической  механики.  М.,  1998  и
предыдущие издания.
      8.1.3 Мещерский И.В. Сборник  задач  по  теоретической  механике.  М.,
1986 и предыдущие издания.

      8.2 Қосымша
      8.2.1 Сборник заданий для курсовых работ по теоретической механике /
Под ред. А.А. Яблонского.М., «Интергал пресс» 2002.
      8.2.2 Әдістемелік  құралдар:  Дәрістер  жинағы,  машықтану  сабақтары,
өздік жұмыстар жинағы мен олардың орындалу реті, бақылау сұрақтары . 2008.
      8.2.3 Добронравов В,В., Никитин Н.Н. Курс теоритической механики. М.,
1983







































































Пәндер