УМКД

Файл қосу

Сызықты құрылыс типіндегі ізденістері кезіндегі геодезиялық жұмыстар

«Сызықты құрылыстағы инженерлік-геодезиялық ізденістер»

ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

5В071100 «Геодезия және картография» мамандығы үшін

ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК МАТЕРИАЛДАР

Семей

2013

Алғы сөз

1 ӘЗІРЛЕГЕН
Құрастырған –_________«_02__» _09___2013ж. №_1_, Семей қаласының
Шәкәрәм атындағы мемлекеттік университеті, С.М.Аубакирова, «Геодезия
және құрылыс» кафедрасының аға оқытушысы

2 ТАЛҚЫЛАНҒАН
2.1 «Геодезия және құрылыс» кафедрасының отрысында

Хаттама «_02_» __09___ 2013 жылғы, № _1_

Каф. меңгерушісі ____________ Н.Күдеринова

2.2 «Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар» факультетінің оқу-
әдістемелік бюросында

Хаттама «_11_» __09___ 2013 жылғы, № _1_

Төрайым ____________ Бекбаева Р.С.

3 БЕКІТІЛГЕН
Университеттің Оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында келісіліп, баспаға
ұсынылды

Хаттама «_18_» __09___ 2013 жылғы, № _1_

ОӘК төрайымы ____________ Искакова Г.К.

Мазмұны

|1 |Лекциялар |4 |
|2 |Тәжірибелік сабақтар |10 |
|3 |Студенттің өздік жұмысы |11 |

1. ЛЕКЦИЯЛАР
№ 1 лекция
Кіріспе. Инженерлік-геодезиялық ізденістердің түрлері мен тапсырмалары.
Лекция дәрісінің мазмұны:
Ғимараттарды жобалау мен салу инженерлік ізденістер негізінде жүзеге
асады. Оның негізінде құрылыс ауданының экономикалық және табиғи жағдайы,
қоршаған орта мен құрылыс объектілерінің өзара орналасуы, тұрғындардың өмір
сүру қауіпсіздігі мен инженерлік қорғанысы ойластырылады.
Ізденістер: 1) алдын-ала қарастыру кезеңі, яғни техникалық-экономикалық
негіздеме (ТЭН) және техникалық-экономикалық есеп (ТЭЕ); 2) жобалау
кезеңінен; 3) жұмыс құжаттарын әзірлеу кезеңінен тұрады.
Барлық құрылыстарды салу кезінде ізденістің инженерлік-геодезиялық,
инженерлік-геологиялық және гидрогеологиялық, гидрометеорологиялық,
климаттық, метеорологиялық, топырақтық-геоботаникалық және басқа түрлері
жүргізіледі.
Инженерлік-геодезиялық ізденістер жергілікті жердің ситуациясы мен
рельефі туралы мағлұматтар беріп, жобалаудың және басқа ізденістерді
жүргізудің басты негізі болып табылады. Ол құрылыс алаңында, сызықты
құрылыстарды трассалауда, геологиялық қазындыларды байланыстыруда,
гидрологиялық створларда геодезиялық негіздеме жасау мен топографиялық
түсіріс жұмыстарын жүргізуден тұрады.
Инженерлік-геологиялық және гидрологиялық ізденістер жұмыс ауданының
геологиялық құрылысын, топырақтың бекемдігін, жер асты суларының жағдайынан
мәлімет беріп, құрылыс жүргізу жағдайына баға берумен шектеледі.
Гидрометеоролгиялық ізденістер өзендер мен су қоймалары, олардың
тереңдігі, су деңгейінің өзгерісі, еңістіктер, ағынның бағыты мен
жылдамдығы, су шығыны туралы мәліметтерді қамтиды.
Инженерлік ізденістер кезінде табиғи және техногендік процестерден
болатын қауіпсіздік пен қиындықтарды бағалау үшін геотехникалық бақылау
жүргізіліп, территорияның инженерлік қорғалуына негіздеме жасалады,
құрылысты пайдалану немесе істен шығару кезінде кадастрлық және басқа да
жұмыстар жүргізіледі.
Инженерлік ізденістерді жүргізудің кезектілігі, әдістері және дәлдігі
құрылыс нормалары мен ережелерінде көрсетілген.СНиП және СП.
Инженерлік-геодезиялық ізденістер дегеніміз – болашақ инженерлік
ғимараттың салынуы мен пайдалануға беру жағдайын зерттеу мақсатында,
жобалау алдында орындалатын кешенді жұмыстар.
Инженерлік ғимараттардың жалпы жоспарына: экономикалық ізденістер,
инженерлік-геодезиялық ізденістер, инженерлік-геологиялық ізденістер,
инженерлік-гидрометеорологиялық ізденістер кіреді.
Инженерлік-геодезиялық ізденістерге:
- Геодезиялық тірек торларын құру (3-4 кл.), ГССН 1 және 2 разр.
- II, III, IV классты нивелирлік торлар
- Жобалық-биіктіктік түсіру торларын құру
- 1:10000 бастап 1:500000 дейінгі масштабта құрамына инженерлік
коммуникациялар да кіретін топографиялық түсірістер
- Геологиялық ізденістер мәліметін жер бетін шығару және байланыстыру
- Инженерлік-гидрографиялық жұмыстар
- Сызықты құрылыстарды трассалау жатады.
Инженерлік-геологиялық ізденістер:
- Ғимараттың негізіне әсер ететін тау жыныстарының құрылыс салу
кезіндегі жағдайы, геологиялық құрылымы
Инженерлік-гидрометеорологиялық ізденістер:
- Құрылыс алаңының гидрогеологиялық сипаттамасы (судың деңгейі
меншығыны, ағыс жылдамдығы, арнаның деформациясы және т.б.)
- Құрылыстың климаттық жағдайын анықтау (температура және ылғалдылық,
желдің бағыты мен жылдамдығы, қар жамылғысының қалыңдығы және т.б.)
Ұсынылатын әдебиет:
1. Багратуни Г.В. Инженерная геодезия. - М.: Недра, 1984
2. Закатов Г.В., Багратуни Г.В., Величко В.А. Инженерная геодезия. - М.:
Недра, 1976
3. Селиханович В.Г. Задачник по геодезии, 1978 г.
4. Новак В.Е., Лукьянов В.Ф. Учебное пособие по геодезической практике. -
М.: Недра, 1987

№2 лекция
Ізденіс кезіндегі орындалатын топографиялық түсірістердің түрлері мен
масштабтары. Сызықты құрылыс типіндегі ізденістері кезіндегі геодезиялық
жұмыстар.
Лекция дәрісінің мазмұны:
Магистральды сызықтық құрылыстарды ізденіс жұмыстарының өз
ерекшеліктері бар, оларды орындаудың мақсаты жобалау кезінде құрылыстың
трассасының қолайлы жағдайын анықтау болып табылады.
Трасса дегеніміз – жобалайтын сызықтық құрылыстың осі, ол картаға,
планға, фотопланға координаталарымен түсіріледі және жердің бетінде
бекітіледі. Трасса күрделі кеңістік сызығы болып табылады, планда түзулер
әр түрлі қисықтармен жанасады. Трасса жазықтық, алқаптық, суайрықтық,
беткейлік және көлденең – суайрықтық болып бөлінеді. Жазықтық трасса
рельефі аз өзгермелі жерлерден, алқаптық трасса өзен жайылымдарының үстіңгі
жағынан, суайрықтық трасса жер бетінің ең жоғары нүктелерінен, беткейлік
трасса алқап пен таулардың беткейлерінен, көлденең-суайрықтық трасса алқап
пен суайрықты кесіп жүргізіледі. Мұндағы жоғары деңгейде жүргізілетін
трасса-суайрықтық трасса болса, ал ең төмен деңгейдегі трасса – жазықтық
трасса.
Трассаның жағдайын анықтау сызықтық құрылыстың өндірістік мүмкіншілігін
және қаупісіз пайдалануын қамтамасыз ететін техникалық талапты
қанағаттандыру арқылы болады.
Магистральді трассаларды жобалау екі сатыдан тұрады:
1) жобалау;
2) жұмыс құжатын дайындау.
Сызықты құрылыстардағы ізденістер кезінде трассаның жобалық және
биіктіктік жағдайы анықталады, яғни жергілікті жердің картасында немесе
цифрлік моделінде, топографиялық планында, жергілікті жерге бекітілген
сызықты құрылыстың көлденең өсінде жүргізіледі.
Трассаның негізгі элементтері: жоба мен көлденең профиль. Трасса
мүмкіндігінше түзу сызықты және мүмкіндік берілген еңістіктен аспауы қажет.
Жергілікті жерде трассаны әртүрлі кедергілерден бұруға, өте еңіс жерлерден,
геологиялық және гидрогеологиялық тұрғыдан жарамсыз сипаттағы жерлерден
айналдырып өткізуге тура келеді. Осыған байланысты трасса әртүрлі
радиустағы қисықтармен жалғанған түзулерден тұрады. Трассаның көлденең
профильі тік вертикальдармен байланысқан әртүрлі еңістіктерден тұрады.
Кейбір трассалар, мысалы электрсымдары кеңістікте үзік сызықтармен
көрсетіліп, қисықтары ажыратылмайды.
Сызықты құрылыстар бір-біріне өте ұқсас келеді. Бір мысал ретінде
автомобиль жолын (АЖ) қарастырып, ізденістің барлық кезеңін қолданып көруге
болады. Талап етілетін міндеттерді есепке ала отырып трассаны таңдау
бойынша жүргізілетін жұмыстар кешені трассалау деп аталады. Алғашқы кезеңде
арнайы түсірілген аэрофототүсірістердің материалдары бойынша картада
камералдық трассалау жүргізіледі. Осыдан алынған трассаны жергілікті жерге
көшірі, бекітеді, яғни далалық трассалау жүргізіледі. Камералдық трассалау
1:25000, 1:50000 масштабтағы карталарда жасалады. егер
Ұсынылатын әдебиет:
1. Багратуни Г.В. Инженерная геодезия. - М.: Недра, 1984
2. Закатов Г.В., Багратуни Г.В., Величко В.А. Инженерная геодезия. - М.:
Недра, 1976
3. Селиханович В.Г. Задачник по геодезии, 1978 г.
4. Новак В.Е., Лукьянов В.Ф. Учебное пособие по геодезической практике. -
М.: Недра, 1987
5. Хейфец Б.С., Данилевич Б.Б. Практикум по инженерной геодезии. - М.:
Недра, 1987

№3 лекция
Шеңбер қисығын бөлу. Пикетті қисыққа шығару.
Лекция дәрісінің мазмұны:
Ұсынылатын әдебиет:
1. Багратуни Г.В. Инженерная геодезия. - М.: Недра, 1984
2. Закатов Г.В., Багратуни Г.В., Величко В.А. Инженерная геодезия. - М.:
Недра, 1976
3. Селиханович В.Г. Задачник по геодезии, 1978 г.
4. Новак В.Е., Лукьянов В.Ф. Учебное пособие по геодезической практике. -
М.: Недра, 1987
5. Хейфец Б.С., Данилевич Б.Б. Практикум по инженерной геодезии. - М.:
Недра, 1987

№4 лекция
Инженерлік-геодезиялық жобалау элементтері.
Лекция дәрісінің мазмұны:
1. Геодезиялық жұмыс жобасын өндіріске енгізу туралы жалпы мәліметтер.
Ұсынылатын әдебиет:
1. Багратуни Г.В. Инженерная геодезия. - М.: Недра, 1984
2. Закатов Г.В., Багратуни Г.В., Величко В.А. Инженерная геодезия. - М.:
Недра, 1976
3. Селиханович В.Г. Задачник по геодезии, 1978 г.
4. Новак В.Е., Лукьянов В.Ф. Учебное пособие по геодезической практике. -
М.: Недра, 1987
5. Хейфец Б.С., Данилевич Б.Б. Практикум по инженерной геодезии. - М.:
Недра, 1987

№5 лекция
Көлік жолдарының көлденең және бойлық профильін жобалау.
Лекция дәрісінің мазмұны:
Ұсынылатын әдебиет:
1. Багратуни Г.В. Инженерная геодезия. - М.: Недра, 1984
2. Закатов Г.В., Багратуни Г.В., Величко В.А. Инженерная геодезия. - М.:
Недра, 1976
3. Селиханович В.Г. Задачник по геодезии, 1978 г.
4. Новак В.Е., Лукьянов В.Ф. Учебное пособие по геодезической практике. -
М.: Недра, 1987
5. Хейфец Б.С., Данилевич Б.Б. Практикум по инженерной геодезии. - М.:
Недра, 1987

№6 лекция
Вертикаль (тік) қисықтар.
Лекция дәрісінің мазмұны:
1. Сызықты құрылыс типтерін жобалау және ізденіс жұмыстары бойынша соңғы
қорытынды.
2. Вертикаль жобалау туралы жалпы мәліметтер.
3. Құрылыс координаттық торын жобалау.
Ұсынылатын әдебиет:
1. Багратуни Г.В. Инженерная геодезия. - М.: Недра, 1984
2. Закатов Г.В., Багратуни Г.В., Величко В.А. Инженерная геодезия. - М.:
Недра, 1976
3. Селиханович В.Г. Задачник по геодезии, 1978 г.
4. Новак В.Е., Лукьянов В.Ф. Учебное пособие по геодезической практике. -
М.: Недра, 1987
5. Хейфец Б.С., Данилевич Б.Б. Практикум по инженерной геодезии. - М.:
Недра, 1987

№7 лекция
Геодезиялық бөлу жұмысы.
Лекция дәрісінің мазмұны:
1. Геодезиялық дайындық.
2. Геодезиялық бөлу жұмыстарының түрлері.
Ұсынылатын әдебиет:
1. Багратуни Г.В. Инженерная геодезия. - М.: Недра, 1984
2. Закатов Г.В., Багратуни Г.В., Величко В.А. Инженерная геодезия. - М.:
Недра, 1976
3. Селиханович В.Г. Задачник по геодезии, 1978 г.
4. Новак В.Е., Лукьянов В.Ф. Учебное пособие по геодезической практике. -
М.: Недра, 1987
5. Хейфец Б.С., Данилевич Б.Б. Практикум по инженерной геодезии. - М.:
Недра, 1987

№8 лекция
Бөлшектеп бөлу дәлдігі.
Лекция дәрісінің мазмұны:
Ұсынылатын әдебиет:
1. Багратуни Г.В. Инженерная геодезия. - М.: Недра, 1984
2. Закатов Г.В., Багратуни Г.В., Величко В.А. Инженерная геодезия. - М.:
Недра, 1976
3. Селиханович В.Г. Задачник по геодезии, 1978 г.
4. Новак В.Е., Лукьянов В.Ф. Учебное пособие по геодезической практике. -
М.: Недра, 1987
5. Хейфец Б.С., Данилевич Б.Б. Практикум по инженерной геодезии. - М.:
Недра, 1987

№9 лекция
Ғимаратты бөлудің жалпы принципі. Ғимаратты бөлудің тәсілдері.
Лекция дәрісінің мазмұны:
Ұсынылатын әдебиет:
1. Багратуни Г.В. Инженерная геодезия. - М.: Недра, 1984
2. Закатов Г.В., Багратуни Г.В., Величко В.А. Инженерная геодезия. - М.:
Недра, 1976
3. Селиханович В.Г. Задачник по геодезии, 1978 г.
4. Новак В.Е., Лукьянов В.Ф. Учебное пособие по геодезической практике. -
М.: Недра, 1987
5. Хейфец Б.С., Данилевич Б.Б. Практикум по инженерной геодезии. - М.:
Недра, 1987

№10 лекция
Ғимараттың бас және негізгі өстерін бөлу тәсілдері.
Лекция дәрісінің мазмұны:
1. Шеңбер қисығын бөлшектепбөлу тәсілдері.
Ұсынылатын әдебиет:
1. Багратуни Г.В. Инженерная геодезия. - М.: Недра, 1984
2. Закатов Г.В., Багратуни Г.В., Величко В.А. Инженерная геодезия. - М.:
Недра, 1976
3. Селиханович В.Г. Задачник по геодезии, 1978 г.
4. Новак В.Е., Лукьянов В.Ф. Учебное пособие по геодезической практике. -
М.: Недра, 1987
5. Хейфец Б.С., Данилевич Б.Б. Практикум по инженерной геодезии. - М.:
Недра, 1987

№11 лекция
Монтаждау жұмыстарын геодезиялық қамтамасыз ету.
Лекция дәрісінің мазмұны:
1. Балкаларды монтаждау кезіндегі бөлу жұмыстары.
2. Болат колонналар астына қойылатын фундаменттерді дайындау ерекшеліктері.
Ұсынылатын әдебиет:
1. Багратуни Г.В. Инженерная геодезия. - М.: Недра, 1984
2. Закатов Г.В., Багратуни Г.В., Величко В.А. Инженерная геодезия. - М.:
Недра, 1976
3. Селиханович В.Г. Задачник по геодезии, 1978 г.
4. Новак В.Е., Лукьянов В.Ф. Учебное пособие по геодезической практике. -
М.: Недра, 1987
5. Хейфец Б.С., Данилевич Б.Б. Практикум по инженерной геодезии. - М.:
Недра, 1987

№12 лекция
Орындаушы түсіріс.
Лекция дәрісінің мазмұны:
1. Орындаушы түсіріс әдістері мен құрамы.
Ұсынылатын әдебиет:
1. Багратуни Г.В. Инженерная геодезия. - М.: Недра, 1984
2. Закатов Г.В., Багратуни Г.В., Величко В.А. Инженерная геодезия. - М.:
Недра, 1976
3. Селиханович В.Г. Задачник по геодезии, 1978 г.
4. Новак В.Е., Лукьянов В.Ф. Учебное пособие по геодезической практике. -
М.: Недра, 1987
5. Хейфец Б.С., Данилевич Б.Б. Практикум по инженерной геодезии. - М.:
Недра, 1987

№13 лекция
Құрылыс кезіндегі орындалатын орындаушы түсіріс.
Лекция дәрісінің мазмұны:
1. Индукциялық әдістермен инженерлік жерасты коммуникациясын түсіру.
Ұсынылатын әдебиет:
1. Багратуни Г.В. Инженерная геодезия. - М.: Недра, 1984
2. Закатов Г.В., Багратуни Г.В., Величко В.А. Инженерная геодезия. - М.:
Недра, 1976
3. Селиханович В.Г. Задачник по геодезии, 1978 г.
4. Новак В.Е., Лукьянов В.Ф. Учебное пособие по геодезической практике. -
М.: Недра, 1987
5. Хейфец Б.С., Данилевич Б.Б. Практикум по инженерной геодезии. - М.:
Недра, 1987

№14 лекция
Орындаушы құжат
Лекция дәрісінің мазмұны:
Ұсынылатын әдебиет:
1. Багратуни Г.В. Инженерная геодезия. - М.: Недра, 1984
2. Закатов Г.В., Багратуни Г.В., Величко В.А. Инженерная геодезия. - М.:
Недра, 1976
3. Селиханович В.Г. Задачник по геодезии, 1978 г.
4. Новак В.Е., Лукьянов В.Ф. Учебное пособие по геодезической практике. -
М.: Недра, 1987
5. Хейфец Б.С., Данилевич Б.Б. Практикум по инженерной геодезии. - М.:
Недра, 1987

2 ТӘЖІРИБЕЛІК САБАҚ ТАҚЫРЫПТАРЫ

№1 ТӘЖІРИБЕЛІК ЖҰМЫС.
ТАҚЫРЫБЫ: Ізденіс кезіндегі орындалатын топографиялық түсіріс масштабы мен
түрлері

№2 ТӘЖІРИБЕЛІК ЖҰМЫС.
ТАҚЫРЫБЫ: Қисыққа пикетті шығару

№3 ТӘЖІРИБЕЛІК ЖҰМЫС.
ТАҚЫРЫБЫ: Көлік жолдарының көлденең және бойлық профильдерін жобалау

№4 ТӘЖІРИБЕЛІК ЖҰМЫС.
ТАҚЫРЫБЫ: Құрылыстың координаттық торын жобалау

№5 ТӘЖІРИБЕЛІК ЖҰМЫС.
ТАҚЫРЫБЫ: Бөлшектеп бөлу дәлдігі

№6 ТӘЖІРИБЕЛІК ЖҰМЫС.
ТАҚЫРЫБЫ: Ғимараттың бас және негізгі өстерін бөлу тәсілдері

№7 ТӘЖІРИБЕЛІК ЖҰМЫС.
ТАҚЫРЫБЫ: Балкаларды монтаждау кезіндегі бөлу жұмыстары

№8 ТӘЖІРИБЕЛІК ЖҰМЫС.
ТАҚЫРЫБЫ: Орындаушы құжат

3 Студенттің өздік жұмысы (тақырыптары)

Пәндер