Файл қосу

Бейорганикалық химия




|КАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ  ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ                      |
|ШӘКӘРІМ атындағы  МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТ Семей қаласы                    |
|3 деңгейлі СМЖ              |ПОӘК                   |ПОӘК                |
|құжаты                      |                       |042-16-13.1.7/01-   |
|                            |                       |2013                |
|ПОӘК                        |«        » 2013ж.      |                    |
|Оқытушыға арналған          |№ 1 басылым            |                    |
|« Бейорганикалық химия-1»   |                       |                    |
|пәнінің бағдарламасы        |                       |                    |









                        ПӘННІҢ  ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

                          «Бейорганикалық химия-1»


   5В072000 -  «Бейорганикалық заттардың химиялық технологиясы»  мамандығы
                                    үшін




                    ОҚЫТУШЫҒА  АРНАЛҒАН ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ







                                    Семей
                                    2013







  1. ӘЗІРЛЕНГЕН


   ҚҰРАСТЫРУШЫ:   ___28_____ «__08___»  ___________ 2013 ж.


   К.К.Кабдулкаримова, химия ғылымдарының кандидаты, доцент
   «химия» кафедрасы


  2. ТАЛҚЫЛАНДЫ:


   1. «Химия» кафедрасы отырысында


  «    28    »    ___0 8_______ 2013 ж.    № 1       хаттама


  Кафедра  меңгерушісі                                   Б.Х.Мусабаева


  2.2 Инженерлік-технологиялық факультетінің оқу-әдістемелік кеңесінің
  отырысында


  «__12__» ___09_______  2013 ж.  № 1 ___  хаттама




  Төрайымы, доцент    __________________ С.С.Толеубекова


  3.БЕКІТІЛДІ :


  Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында басып шығаруға
  мақұлданған  және ұсынылған  «       » __________ 2013 ж.,  № _______
  хаттама



      ОӘК төрайымы,  проректор  _______________  Г.К.Искакова






  4. Алғаш рет енгізіліп отыр


















                МАЗМҰНЫ


   1. ҚОЛДАНЫЛУ САЛАСЫ
   2. НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
   3. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
   4. ОҚУ ПӘНІНІҢ (МОДУЛЬДІҢ) МАЗМҰНЫ
   5. СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСЫНА АРНАЛҒАН ТАҚЫРЫПТАРДЫҢ ТІЗІМІ
   6. ПӘН БОЙЫНША ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТА
   7. ОҚУ ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТПЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУДІҢ КАРТАСЫ
   8. ӘДЕБИЕТТЕР








































































     1. ҚОЛДАНЫЛУ САЛАСЫ


       5В072000 «Бейорганикалық заттардың химиялық  технологиясы»  мамандығы
бойынша оқу-әдістемелік кешенінің  құрамына  енгізілген  оқытушыға  арналған
«Бейорганикалық химия-1» пәнінің бағдарламасы.


      2. НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР


         «Бейорганикалық   химия-1»   пәнінің   оқытушыға   арналған   жұмыс
бағдарламасы   келесі   құжаттар   талаптары   мен    ұсыныстарына    сәйкес
құрастырылған  және  аталған  пәндер  бойынша  оқу   процесін    ұйымдастыру
тәртібін белгілейді.
-  050720«Бейорганикалық заттардың химиялық технологиясы»  мамандығының
мемлекеттік жалпыға міндетті білім стандарты ҚР МЖМБС 3.08.346 – 2006,
№   779 ҚР Білім және ғылым министрлігі бұйрығымен  енгізілген және
23.12.2005 бекітілген.
- СТУ 042-  ГУ-4-2013  «Пәндердің  оқу-әдістемелік  кешенін  әзірлеуге  және
ресімдеуге қойылатын жалпы талаптар» университет стандарты.
-  ДП 042- 1.01-2013 «Пәндердің  оқу-әдістемелік   кешенінің  құрылымы  және
мазмұны» құжаттандырылған процедурасы.


      3.  ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР


       3.1. «Бейорганикалық химия-1»  пәнінің қысқаша мазмұны:

      « Бейорганикалық химия-1»  металдардың атом құрылысын; табиғатта
таралуын; алынуын; физикалық және  химиялық қасиеттерін; қолданылуын ;
қосылыстарының физикалық және химиялық қасиеттерін; олардың алынуын;
қолданылуын   қарастырады. Химияның бұл бөлімдері студенттерге барлық жалпы
техникалық пәндерді игеруге көмегін тигізеді.

       3.2. Курс мақсаты


     Бұл фундаментальды пәннің теориялық негіздерін білу және оларды
практикада (ауыл шаруашылығы  облыстарында, экологияда, денсаулық сақтау
саласында, фармакологияда, химия өндірісінде, тағам өндірісінде т.б.)
пайдалана білу.

      3.3. Пәндерді оқытудағы негізгі міндеттер


     -   студенттердің дүние танымының дамуына әсер ету ;
     - қоршаған ортаға көзқарастарын қалыптастыру;
     - химиялық құбылыстар арқылы материалдық философияның заңдарын
түсіндіру;
     - бір заттың екінші затқа айналу механизмін түсіндіру.

      3.4. Оқып- білудің нәтижесінде студент мыналарды:


- химиялық реакциялар теңдеулерін (молекулалық, иондық, ионды-молекулалық,
тотығу-тотықсыздану реакцияларының ) құрастыра білуі;
- негізгі  стехиометриялық және фундаменталды заңдарды меңгеруі;
- зертханалық құрал-жабдықтарды, аспаптарды игеруі;
- зертханалық тәжірибелерді орындай алуы;
- концентрациялары дәл ерітінділер дайындай білуі;
- зертханалық тәжірибелер нәтижелерін өңдей білуі, талдай білуі, графиктер
мен   диаграмалар сала білуі;
- заттың молекулалық формуласын есептеу, зат молін грамм массаға немесе
атом, ион, молекула сандарына айналдыруға бағыттаған есептер шешуі;
- химиялық теңдеу бойынша өнімнің шығымын есептеу кезінде ториялық білімді
қолдана білуі;
- периодтық заңды пайдалана отырып, периодтық кесте құрылымдарының
арасындағы байланыс себептерін аша білуі;
- атомдар ішіндегі электрондардың  орналасуын сипаттай білуі;
- периодтық жүйедегі орналасу орнына байланысты, Паули,Хунд, Клечковский
ережелерін пайдалана отырып, кез-келген элементтің электрондық
конфигурациясын жаза білуі ;
- химиялық байланыстар табиғаты жөніндегі теория дамуының негізгі
ережелерін білуі;
- «Тотығу», «тотықсыздану», «тотығу-тотықсыздану реакциясы» терминдерінің
мәнін түсініп, тотығу-тотықсыздану реакцияларын теңестіре білуі;
- реакцияның жүру бағытына орай, энергия түрлерін және олардың өзара
айналуын айыра білуі, сонымен қатар, тепе-теңдік константасымен байланысты
есептерді шығара білуі, жылдамдықты, жылдамдық концентрациясын немесе
реагенттің тепе-теңдік концентрациясын берілген жылдамдық теңдеуі бойынша
есептеуді меңгеруі тиіс.

    3.5  Курстың пререквизиттері:
       Курсты меңгеру үшін студент мектепте оқығанда «Бейорганикалық
химия»,  «Физика», «Математика» курстарын терең білуі, сонымен бірге
«Теориялық бейорганикалық химияны» терең меңгеруі қажет.
     3.6 Курстың постреквизиттері:
3.6.1 Бұл пәнді оқығаннан алынған білім физика пәнінде ( газ заңдары, идеал
газ күйінің теңдеуі, рентген сәулесі. өткізгіштер, шала өткізгіштер,
диэлектриктер, кристалдық күйлер, кристалл ерекшеліктері, изоморфизм,
полиморфизм);


3.6.2 Органикалық химия пәнінде ( локализацияланған және
локализацияланбаған байланыстар, атомдар орбиталдарының гибридизациясы,
гибридизация түрлері, молекулалар стериохимиясы);


3.6.3 Физикалық және коллоидты химия пәндерінде (реакция реті мен
молекулалығы, ішкі энергия, энтропия, энтальпия, термодинамика заңдары,
коллоидты жүйелер, суспензия, эмульсия, жоғары молекулалық заттар)
қолданылады.

    Жұмыс оқу жоспарынан көшірме:

                                    1-кесте
|Курс                                                          |Семестр    |
|                                   1                          |     2     |
|               Дәріс сабақтар мен практикалық сабақтар(15+15)             |
|VIIІВ топша элементтері. Қасиеттері. Қосылыстары, қасиеттері  |2+2        |
|VII В топша элементтері . Қасиеттері. Қосылыстары, қасиеттері |2+2        |
|VI В топша элементтері. Қасиеттері. Қосылыстары, қасиеттері   |2+2        |
|ІІ В топша элементтері.  Қасиеттері. Қосылыстары, қасиеттері  |1+1        |
|І В топша элементтері. Қасиеттері. Қосылыстары, қасиеттері    |1+1        |
|I A топша элементтері. Литий, сілтілік металдар               |1+1        |
|(калий,натрий,рубидий,цезий)                                  |           |
|II A топша элементтері. Магний.Сілтілік-жер металдар.         |1+1        |
|III A топша элементтері.  Алюминий. Галлий топшасы элементтері|2+2        |
|V B топша элементтері. Қасиеттері. Қосылыстары, қасиеттері    |1+1        |
|ІV B топша элементтері. Қасиеттері. Қосылыстары, қасиеттері.  |1+1        |
|ІV А (Pb,Sn) элементтері. Қасиеттері. Қосылыстары, қасиеттері |           |
|ІІI B топша элементтері. Қасиеттері. Қосылыстары, қасиеттері  |1+1        |
|                               Зертханалық сабақтар                       |
|Темір, кобальт, никель, қасиеттері                            |2          |
|VII В топша элементтері . Қасиеттері. Қосылыстары, қасиеттері |2          |
|VI В топша элементтері. Қасиеттері. Қосылыстары, қасиеттері   |2          |
|ІІ В топша элементтері.  Қасиеттері. Қосылыстары, қасиеттері  |2          |
|І В топша элементтері.  Қасиеттері. Қосылыстары, қасиеттері   |2          |
|I A топша элементтері және олардың қосылыстары                |1          |
|II A топша элементтері және олардың қосылыстары               |1          |
|Алюминий, галлий топшасы элементтері және олардың қосылыстары |1          |
|ІV B топша элементтері. ІV А (Pb,Sn)элементтері               |2          |





5.СТУДЕНТТІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСЫНЫҢ ТАҚЫРЫПТАРЫ

5.1. №3  модульдік жүйе /8.1.7/
5.2. № 4 модульдік жүйе /8.1.7/
5.3. №5  модульдік жүйе /8.1.7/
5.4.Темір топшасының элементтері, алу, кездесуі, колданылуы, физикалық және
химиялық қасиеттері
5.5.  Марганец топшасының элементтері,  алу, кездесуі, колданылуы,
физикалық және химиялық қасиеттері .  Қолданылуы.
5.6. Хром топшасы элементтері, алу, кездесуі, колданылуы, физикалық және
химиялық қасиеттері
5.7. Мырыш топшасының элементтері, алу, кездесуі, колданылуы, физикалық
және химиялық қасиеттері
5.8. Мыс топшасы элементтері, алу, кездесуі, колданылуы, физикалық және
химиялық қасиеттері,қосылыстары, қолданылуы
5.9. Сілтілік металдар,  алу, кездесуі, колданылуы, физикалық және химиялық
қасиеттері,қосылыстары, қолданылуы
5.10. Металдардың жалпы қасиеттері, қолданылуы     5.11  s- элементтер,   p-
 элементтер,  d- элементтер – Bioorganometallic     Chemistry,
Comprehensive Organometallic Chemistry III, V 1,2007, p.883-920.
http://www.Sciencedirect.com Elsevier

        6. ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТАСЫ


                                          3 кесте

|ТАҚЫРЫБЫ                                   |Көрнекті    |Өз бетімен   |Бақылау  |
|                                           |құралдар,   |оқып үйренуге|нысаны   |
|                                           |ТОҚ,плакат  |арналған     |         |
|                                           |тар, зерт   |сұрақтар     |         |
|                                           |ханалық     |             |         |
|                                           |тақталар    |             |         |
|                                           |(стенд)     |             |         |
|Дәрістер мен практикалық  |Зертханалық     |            |             |         |
|сабақтар                  |сабақтар        |            |             |         |
|                          |                |            |             |         |
|                          |                |            |             |         |
|               1          |        2       |          3 |        4    |       5 |
|Темір топшасының          |Темір топшасының|8.3.1-8.3.2 |VIIІВ топша  |Есептер  |
|элементтері ,алу,         |элементтері     |Химиялық    |элементтері  |шығару,  |
|қолданылуы, физ. және хим.|                |реактив     |хим.         |ауызша   |
|қасиеттері.               |                |тер. Кипп   |қасиеттерін  |сұрау    |
|                          |                |аппараты    |меңгеру      |         |
|                          |                |            |             |         |
|                          |                |            |             |         |





|УIIВ топша элементтері    |Марганец топшасы|8.3.1.      |VIIВ топша   |Есептер  |
|                          |элементтерінің  |8.3.3       |элементтері  |шығару,  |
|                          |қасиеттері,     |            |және         |ауызша   |
|                          |қосылыстары,    |            |қосылыстары  |сұрау    |
|                          |қасиеттері      |            |ның          |         |
|                          |                |            |қасиеттерін  |         |
|                          |                |            |оқып-үйрену  |         |
| УIВ топша элементтері.   |Хром топшасы    |8.3.1.      |УIВ топша    |Ауызша   |
|                          |элементтерінің  |8.3.3       |элементтеріні|сұрау    |
|                          |қасиеттері      |8.3.6.      |ң қасиеттерін|         |
|                          |                |            |меңгеру      |         |
|ІІВ топша элементтері.    |Мырыш,кадмий    |8.3.1.      |ІІВ топша    |Ауызша   |
|                          |қасиеттерін,    |8.3.2       |элементтерін |сұрау,   |
|                          |қосылыстарының  |8.3.6.      |меңгеру      |есептер  |
|                          |қасиеттерін     |Хим.реактивт|             |шығару   |
|                          |зерттеу         |ер          |             |         |
|IВтопша элементтері.      |Мыс, күміс      |8.3.1.      |ІВ топша     |Ауызша   |
|                          |қасиеттерін,    |8.3.2       |элементтерін |сұрау,   |
|                          |қосылыстарының  |8.3.6.      |меңгеру      |есептер  |
|                          |қасиеттерін     |Хим.реактивт|             |шығару   |
|                          |зерттеу         |ер          |             |         |
|I A топша элементтері     |Сілтілік        |8.3.1.      |ІА топша     |Ауызша   |
|                          |металдардың     |8.3.2       |элементтерін |сұрау,   |
|                          |қасиеттерін,    |8.3.5.      |меңгеру      |есептер  |
|                          |қосылыстарының  |8.3.6.      |             |шығару   |
|                          |қасиеттерін     |            |             |         |
|                          |зерттеу         |            |             |         |
|I IA топша элементтері    |Сілтілік-жер    |8.3.1.      |             |Ауызша   |
|                          |металдарының    |8.3.2.      |ІІА топша    |сұрау,   |
|                          |қасиеттерін,    |8.3.6.      |элементтерін |есептер  |
|                          |қосылыстарының  |            |меңгеру      |шығару   |
|                          |қасиеттерін     |            |             |         |
|                          |зерттеу         |            |             |         |
|IIIA топша элементтері    |Алюминий және   |8.3.1.      |IІІ A топша  |Ауызша   |
|                          |галлий          |8.3.2.      |элементтері  |сұрау,   |
|                          |топшасының      |8.3.3.      |             |есептер  |
|                          |элементтерінің  |            |             |шығару   |
|                          |қасиеттерін,    |            |             |         |
|                          |қосылыстарының  |            |             |         |
|                          |қасиеттерін     |            |             |         |
|                          |зерттеу         |            |             |         |
|VВ топша элементтері.     |                |8.3.1.      |VВ топша     |Ауызша   |
|                          |                |8.3.4       |элементтері  |сұрау,   |
|                          |                |            |             |есептер  |
|                          |                |            |             |шығару   |
|ІVВ және ІVА топша        |Қалайы,         |8.3.1.      |Қалайы,      |Ауызша   |
|элементтері               |Қорғасын,       |8.3.3.      |қорғасын     |сұрау,   |
|                          |қосылыстары     |8.3.6.      |қосылыстары  |есептер  |
|                          |                |            |             |шығару   |
|ІІIВ топша элементтері    |                |8.3.1.      |IIIВ топша   |Ауызша   |
|                          |                |8.3.3.      |элементтері. |сұрау,   |
|                          |                |8.3.4.      |             |есептер  |
|                          |                |            |             |шығару   |



           7. Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз етудің картасы


                                        4- кесте

|Оқулықтардың,     |Дана (сана)       |Студенттердің саны|Қамтамасыз етілу  |
|оқу-әдістемелік   |                  |                  |пайызы            |
|құралдардың атауы |                  |                  |                  |
|1                 |2                 |3                 |4                 |
|8.1.1             |50                |8                 |100               |
|8.1.2             |15                |8                 |100               |
|8.1.3             |10                |8                 |100               |
|8.1.4             |4                 |8                 |50                |
|8.1.5             |8                 |8                 |100               |
|8.1.6             |4                 |8                 |50                |
|8.1.7             |100               |8                 |100               |
|8.1.8             |100               |8                 |100               |
|8.2.1             |4                 |8                 |50                |
|8.2.2             |5                 |8                 |60                |
|8.2.3             |1                 |8                 |15                |
|8.2.4             |3                 |8                 |35                |



      8. ӘДЕБИЕТТЕР


  8.1. НЕГІЗГІ  ӘДЕБИЕТТЕР

   1. Бірімжанов Б. Жалпы химия: оқулық. Алматы: Ана тілі. 1992 – 638б.
      -50дана
   2. Аханбаев К. Жалпы және анарганикалық химия. Оқулық. Алматы. Санат,1999
      – 560б. -15дана
   3. Омаров Т. Бейорганикалық химия. Алматы. Ассоциация вузов,2008. -360б.
      – 10дана
   4. Ахметов Н.С. Общая и неорганическая химия. – М.: Высш.шк.,2001 – 743с.
      – 4 дана
   5. Шрайвер Д. Неорганическая химия. В 2-х т. М.: Мир, 2009- 679б және
      486б – 8 дана
   6. Угай Я.А. Общая и неорганическая химия. М.: Высш.шк.1997 – 518б- 2
      дана; 2000 – 527б. – 4 дана
   7. Кабдулкаримова К.К., Омарова Н.М., Абекова Р.С. Жалпы химия курсы
      бойынша есептер мен жаттығулар. Семей, 2012 – 138 б – 100 дана
   8. Яшкарова М.Г., Омарова Н.М., Кабдулкаримова К.К., Мусабаева Б.Х.
      Бейорганикалық химиядан зертханалық жұмыстар, Семей,2007- 80 б.-100
      дана

    1. Қосымша әдебиеттер

   1. Неорганическая химия. Биогенные и абиогенные элементы / под ред
      Егорова В.В. М.: Лань,2009 – 313б - 4 дана
   2. Павлов Н.Н. Неорганическая химия. М.: Высш.шк.,1986. – 332б. – 5 дана
   3. Хомченко Г.П. Неорганическая химия. М.:Высш.шк.,1986. – 464б – 1дана
   4. Бишімбаева Г.Қ. Жалпы химия. Алматы: Бастау, 2007 – 136б – 3 дана

8.3. Плакаттар
8.3.1. Д.И.Менделеевтің периодтық жүйесі
8.3.2. Металдардың кернеу қатары.
8.3.3. Тұздар мен негіздердің суда ерігіштігі.
8.3.4. Комплекс иондардың тұрақсыздық константасы.
8.3.5.Аз еритін заттардың ерігіштік көбейтіндісі.
8.3.6. Негіздер мен қышқылдардың диссоциация константасы.














Пәндер