Файл қосу
Жүрек қан тамыр жүйесін тексеру әдістері
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ | | |3 деңгейлі СМЖ құжаты |ПОӘК |ПОӘК 042.18-24.1. 03/02 2013 | | «Жануарлардың ішкі аурулары, |№1 басылым | | |клиникалық балаумен» І, ІІ, ІІІ |18.09.2013ж | | |пәнінің оқытушыларға арналған | | | |оқу-әдістемелік бағдарлама кешені| | | 5В120100 «Ветеринариялық медицина» мамандығына арналған «Жануарлардың ішкі аурулары, клиникалық балаумен» І, ІІ, ІІІ пәнінен ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕН ОҚЫТУШЫЛАР ҮШІН ПӘННІҢ БАҒДАРЛАМАСЫ Семей 2013 Алғы сөз 1ӘЗІРЛЕНДІ Құрастырғандар: Тойкина Г.Н., ветеринария ғылымдарының кандидаты, Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің «Ветеринариялық медицина» кафедрасының профессоры м. а. Билялов Е.Е., ветеринария ғылымдарының кандидаты Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің «Ветеринариялық медицина» кафедрасының аға оқытушысы Жайлаубаева А.Р., в.ғ. магистрі, Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің «Ветеринариялық медицина» кафедрасының оқытушысы «28» 08 2013 ж. 2 ТАЛҚЫЛАНДЫ 2.1 Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің «Ветеринариялық медицина» кафедрасының отырысында «03» 09 2013 жыл, № 1 хаттама. Кафедра меңгерушісі, профессор м.а. Г.Тойкина 2.2Аграрлық факультетінің оқу-әдістемелік бюросының отырысында « 09 » 09 2013 жыл, № 1 хаттама Төрайымы А. Тлеубаева 3 БЕКІТІЛДІ Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында шығаруға мақұлданған және ұсынылған. « 18 » 09 2013 жыл, № 1 хаттама ОӘК төрайымы, ОӘЖ проректоры Г. Искакова 4 АЛҒАШҚЫ ЕНГІЗІЛУІ Мазмұны 1 Қолданылу саласы...................................................................... ..........................4 2 Нормативтік сілтемелер.................................................................. .....................4 3 Жалпы ереже....................................................................... ..................................4 4 Оқу пәнінің мазмұны (модуль).................................................................... .......6 5 Студенттердің өздік жұмыстары үшін тақырыптар тізімі............................10 6 Пән бойынша оқу-әдістемелік картасы............................................................12 7 Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтылу картасы..........................................18 8 Әдебиеттер.................................................................. ........................................19 1 ҚОЛДАНУ САЛАСЫ 5В120100 «Ветеринариялық медицина» мамандығының студенттері үшін «Жануарлардың ішкі аурулары, клиникалық балаумен» І, ІІ, ІІІ пәні бойынша оқытушыларға арналған бағдарлама оқу-әдістемелік кешенінің құрамы және дәстүрлі оқу шығармашылық үрдісті жүргізудегі әдістемелік ұйымдастырудың негізі болып табылады. 2 НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР «Жануарлардың ішкі аурулары, клиникалық балаумен» І, ІІ, ІІІ пәнінің оқу-әдістемелік кешені келесі құжаттардың ұсынымдарымен және талаптарына сәйкес пән бойынша оқу процесінің жүргізілуін белгілейді. «Жануарлардың ішкі аурулары, клиникалық балаумен» І, ІІ, ІІІ пәнінің оқытушыларға арналған осы бағдарламасы келесі құжаттардың ұсынымдарымен және талаптарына сәйкес оқу үрдісін ұйымдастыруды белгілейді: - ҚР жалпы міндетті мемлекеттік білім беру стандартының негізінде құрылған ҚР МЕМСТ 23.08.12 ж № 1080 ТОБ негізінде № 158 10.04-2012 ж (№ 157 қосымша); - 042-МУ-4-2013 Университет стандарты «Пәннің оқу-әдістемелік бағдарлама кешенін әзірлеу және ресімдеудің жалпы талаптары»; - 042-1.01-2013 Құжатталу «Пәннің оқу-әдістемелік бағдарлама кешенінің құрылымы мен мазмұны» 3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕ 3.1 Пәннің қысқаша мазмұны: «Жануарлардың ішкі аурулары, клиникалық балаумен» І, ІІ, ІІІ пәні ветеринариялық зерттеу әдістерін меңгеруді үйрететін, соның негізінде қажетті емдеу, алдын алу және басқа да ветеринариялық іс шараларды қолдануды үйрететін клиникалық ветеринарияның бөлімі. Клиникалық зерттеулердің мақсаты түрлі әдістерді қолдана отырып ауруларды анықтау болып табылады. Жануарларды тексеру барысында клиникалық жағдайына қарау, сипау, нұқу, тындау, рентгенография, электрография, эндоскопия, қанды, несепті, нәжісті, асқазан, ұлтабарды қарын сөлдерін физикалық-химикалық және микроскопиялық зерттеулер және басқа да әдістер қолданылады. Пән ветеринар дәрігері мамандығын қалыптастырудағы негізгі пән болып есептеледі сонымен қатар, мамандық этикасы мен деонтологиялық қағиданы сақтауға тәрбиелейді. 3.2 Пәнді оқудың мақсаты: Жануарлардың ауруын анықтау және оның алдын алу, дәйекті лабораториялық және арнайы зерттеу әдістерін меңгеру, лайықталған мәліметтерді жинақтап және талқылап, әсер етуші факторлар салдарынан жануар организмінде туындаған анатомиялық-физиологиялық ерекшеліктерді бағалап және қажетті көмек шараларын көрсетуді меңгеру болып табылады. 3.3. Пәнді оқытудың негізгі мақсаты: Пәннің бағдарламасына сәйкес әртүрлі жануарлар организмін қалыпты физиологиялық және патологиялық жағдайларын анықтау мақсатында пайдаланылатын киникалық зерттеу әдістерінің методологиясын оқыту. Аурудың дамуының патогенезіне байланысты терапиялық іс шараларды көрсете білуді тәжірибе жүзінде іске асыруды үйрету. 3.4 Пәнді оқу нәтижесінде студент білу керек: - Жануарларды тексеру әдістері бойынша – клиникалық тексеруді (қарау, пальпация, перкуссия, аускультация); -Арнайы лабораториялық зерттеулерді (рентгенография, рентгеноскопия, электрокардиография, эндоскопия т.б.) - Ауруды анықтау үшін қолданылатын арнайы әдістерді (руменография, фонокардиография т.б.); - Организмнің физиологиялық және патологиялық жағдайларындағы дәрілік заттардың әсер ету ерекшеліктерін, олардың сипаттамасын, әсер ету механизмін, қолдануға болатын және болмайтын жағдайларын дәйектеуді; - Лабораториялық диагностикум және жаңа аспап, құралдармен жұмыс істеуді; - Ауруды анықтаудың теориялық негіздемесін білу керек. - Ауру малды өздігінен тексеруді және жан-жақты емдеуді; - Аурудың алдын алу жөнінде жоспарлы істерді ұйымдастыруды; - Шаруашылық жағдайында әртүрлі жануарларды емдеу және алдын алу шараларын өткізудегі клиникалық құжаттарды ресімдеуді. Шаруашылық бағытына қарай малдың физиологиялық жағдайына, жасына, жынысына, салмағына байланысты диспансеризацияны жүргізу ерекшеліктерімен олардың ауруларын емдеу тиімділігінің нәтижелерін шығаруды; - Тұжырымдамаларды дұрыс пайдаланып жетістіктерді меңгеру. 3.5 Курстың пререквизиттері: Фармакология және токсикологиясы, жануарлар патологиясы, жануарлар физиологиясы және биохимия. 3.6 Курстың постреквизиттері: Індеттану және індеттік аурулар, паразитология және инвазиялық аурулар 3.7 Жұмыс оқу жоспарынан көшірме Кесте 1 |Курс |Семестр |Несие |Дәріс |Лаб |Тәжір |СОӨЖ |СӨЖ |Барлығы |Жиынтық | | | | |(сағ) |(сағ)|(сағ) | |(сағ)|(сағ) |бақылаудың | | | | | | | | | | |формасы | |1 |2 |3 |4 |5 |6 |7 |8 |9 |10 | |2 |3 |3 | 15 |15 |15 |22,5 |67,5 |135 |Емтихан | |2 |4 |2 |15 |15 |- |15 |45 |90 |Емтихан | |3 |5 |2 |15 |15 |- |15 |45 |90 |Емтихан | 4 ОҚУ ПӘНІНІҢ МАЗМҰНЫ (МОДУЛЬ) 3-ші семестр Кесте 2 |Дәріс сабақтары |Зертханалық сабақтар |Сағат | | | |саны | |1 |2 |3 | |Модуль 1 Терапиялық негіздеме және тыныс алу жүйесінің аурулары | |Кіріспе. Курс пәні мен |Техникалық қауіпсіздік Курсты оқыту |1 | |міндеті. Аурутану мен |тәсілі. | | |рентгенологияның қысқаша | | | |тарихы. Пәннің қажеттілігі | | | |және маңызы. Курсты оқыту | | | |тәсілі. | | | |Тыныс алу жүйесінің тексеру |Тыныс алу жүйесін тексеру әдістерін |1 | |жоспары. Жоғарғы тыныс алу |меңгеру, салыстырмалы тексеру. | | |бөлігін зерттеу. | | | |Көкірек қуысын және өкпені |Әртүрлі жануарлардың көкірек-құрсақ |1 | |тексеру. Көкірек клеткасын |қуыстарында орналасқан мүшелердің | | |сипалау, топографиялық немесе|топографиясы мен салыстырмалы | | |салыстырмалы нұқуды жүргізу. |тексеру әдістерін үйрену. | | |Тыныс алу жүйесінің қосымша |Тыныс алу жүйесін тексеру әдістерін | | |зерттеулері. Тыныс алу |меңгеру, салыстырмалы тексеру. | | |жүйесінің ауруларының негізгі|Бронхы мен өкпе патологияларын | | |белгілері. |ажырату, рентгенографиялық | | | |зерттеулердегі көріністерге | | | |сипаттама беру. | | |Модуль 2 Жүрек қан тамырлар жүйесінің аурулары | |Жүрек-қан тамыр жүйесін |Жүрек ақауларының дамуы, алдын алу |1 | |зерттеудің жоспары. Жүрек | | | |тұсын зерттеу. Жүрек саздары,| | | |шулары. | | | |Жүрек қан тамыр жүйесін |Қан тамырлары қызметінің |1 | |зерттеудің қосымша |жеткіліксіздігінің негіздемесі | | |зерттеулері. Қан тамырларын | | | |зерттеу. | | | |Жас төлдердің жүек қан тамыр |Аралық бақылау |1 | |жүйесін зерттеудің | | | |ерекшеліктері. Ауруларының | | | |негізгі белгілері. | | | |Модуль 3 Ас қорыту жүйесінің аурулары | |Ас қорыту жүйесінің тексеру |Ас қорыту жүйесі қызметін |1 | |жоспары. Ас қорыту жүйесінің |салыстырмалы жағдайда тексеру | | |алдыңғы бөлігін зерттеу. |әдістерін қолдану. Күйіс қайыратын | | |Құрсақ қуысы мүшелерін |малдардың мес қарын жынын | | |зерттеу. |зертханалық жағдайда тексеру. | | |Жануарлардың құрсақ қысы |Ауыз қуысы мен жұтқыншақ, өңеш |1 | |мүшелерінің топографиясы. |ауруларын тексер білу, зондтарды | | | |пайдалану тәсілдерін меңгеру. Жылқы | | | |және түйе малдарында жиі кездесетін | | | |ас қорыту жүйесі ауруларын анықтау | | |Ас қорыту жүйесі ауруларының |Ас қорыту жолдарын тексерудің |1 | |негізгі белгілері. |салыстырмалылығын үйрену | | |Несеп жүйесі ауруларының |Несеп жүйесі ауруларының негізгі |1 | |негізгі белгілері. |белгілері. | | |Несеп жүйесін зерттеу |Несеп жүйесін зерттеу жоспары. |1 | |жоспары. Бүйректі тексеру. |Бүйректі тексеру. Бйректің | | |Бйректің патологиялық |патологиялық өзгерістерінің | | |өзгерістерінің диагностикалық|диагностикалық маңызы. | | |маңызы. | | | |Модуль 4 Зат алмасу аурулары | |Зат алмасу патологиялық |Зат алмасу патологиялық |1 | |өзгерістерінің диагностикалық|өзгерістерінің диагностикалық | | |маңызы. |маңызы. | | |Рентген ілімі, ренген |Рентген ілімі, ренген сәулесі. |1 | |сәулесі. Рентген сәулесімен |Рентген сәулесімен зерттеудің | | |зерттеудің тәсілдері. |тәсілдері. | | |Құрсақ қуысы, сүйек-буын |Құрсақ қуысы, сүйек-буын ауруларының| | |ауруларының ренген |рентген диагностикасы. | | |диагностикасы. | | | |Барлық оқу сағаттары: 15 |Барлық оқу сағаттары: 15 |15 | Кесте 3 |Тәжірибелік сабақтар |Сағат| | |саны | |1 |2 | |Модуль 1 Терапиялық негіздеме және тыныс алу жүйесінің аурулары | |Техникалық қауіпсіздік Курсты оқыту тәсілі. |1 | |Тыныс алу жүйесін тексеру әдістерін меңгеру, салыстырмалы тексеру. |1 | |Әртүрлі жануарлардың көкірек-құрсақ қуыстарында орналасқан мүшелердің |1 | |топографиясы мен салыстырмалы тексеру әдістерін үйрену. | | |Тыныс алу жүйесін тексеру әдістерін меңгеру, салыстырмалы тексеру. | | |Бронхы мен өкпе патологияларын ажырату, рентгенографиялық | | |зерттеулердегі көріністерге сипаттама беру. | | |Модуль 2 Жүрек қан тамырлар жүйесінің аурулары | |Жүрек ақауларының дамуы, алдын алу |1 | |Қан тамырлары қызметінің жеткіліксіздігінің негіздемесі |1 | |Аралық бақылау |1 | |Модуль 3 Ас қорыту жүйесінің аурулары | |Ас қорыту жүйесі қызметін салыстырмалы жағдайда тексеру әдістерін |1 | |қолдану. Күйіс қайыратын малдардың мес қарын жынын зертханалық жағдайда| | |тексеру. | | |Ауыз қуысы мен жұтқыншақ, өңеш ауруларын тексер білу, зондтарды |1 | |пайдалану тәсілдерін меңгеру. Жылқы және түйе малдарында жиі кездесетін| | |ас қорыту жүйесі ауруларын анықтау | | |Ас қорыту жолдарын тексерудің салыстырмалылығын үйрену |1 | |Несеп жүйесі ауруларының негізгі белгілері. |1 | |Несеп жүйесін зерттеу жоспары. Бүйректі тексеру. Бйректің патологиялық |1 | |өзгерістерінің диагностикалық маңызы. | | |Модуль 4 Зат алмасу аурулары |1 | |Зат алмасу патологиялық өзгерістерінің диагностикалық маңызы. |1 | |Рентген ілімі, ренген сәулесі. Рентген сәулесімен зерттеудің тәсілдері.|1 | |Құрсақ қуысы, сүйек-буын ауруларының рентген диагностикасы. |1 | |Барлық оқу сағаттары: 15 |15 | 4-ші семестр Кесте 4 |Дәріс сабақтары |Зертханалық сабақтар |Сағат | | | |саны | |1 |2 |3 | |Модуль 1 Терапиялық негіздеме. Физиоемдеу | |Кіріспе және пәннің тарихы |Сумен жылулықпен емдеу |1 | |Жалпы терапия және алдына алу |Электр тоғымен емдеу |1 | |шаралары | | | |Емдеу әдістері |Электр тоғымен емдеу |1 | |Физиотерапия |Жарық сәулесімен емдеу |1 | |Физиотерапия |Физиотерапия. Қорытынды сабақ. |1 | |Жүрек қан тамырының жүйесінің |Ауру малды клиникалық тексеру /Жүрек|1 | |аурулары |аурулары/ | | |Жүрек қан тамырының жүйесінің |Аралық бақылау |1 | |аурулары | | | |Модуль 2 Ішкі мүшелер аурулары | |Жүрек қан тамырының жүйесінің |Қорытынды сабақ /Жүрек аурулары/ |1 | |аурулары | | | |Тыныс алу жүйесінің аурулары |Ауру малды зертханалық тексеру |1 | |Тыныс алу жүйесінің аурулары |Ауру малды клиникалық тексеру |1 | |Тыныс алу жүйесінің аурулары |Ауру малды зертханалық тексеру |1 | |Модуль 3 Ас қорыту жүйесінің аурулары | |Ас қорыту жүйесінің аурулары |Ауру малды зертханалық тексеру |1 | |Алдынғы қарыншақтарының аурулары|Ауру малды клиникалық тексеру |1 | |Алдынғы қарыншақтарының аурулары|Ауру малды зертханалық тексеру |1 | |Асқазанның аурулары |Ауру малды клиникалық тексеру |1 | |Ішектердің аурулары |Оттегімен байытылған ортада емдеу. |1 | |Барлығы: 15 |Барлығы: 15 |15 | 5-ші семестр Кесте 5 |Дәріс сабақтары |Зертханалық сабақтар |Сағат | | | |саны | |1 |2 |3 | |Модуль 1 Гастроэнтерит ауруы | |Гастроэнтериттер |Гастроэнтерит ауруын арнайы әдістер |1 | | |арқылы тексерудің зертханалық | | | |маңыздылығы. | | |Шаншу құбылысымен сипатталатың |Жылқының шаншу ауруын емдеу, анықтау|1 | |аурулары |техникасын меңгеру. | | |Бауыр аурулары |Ауруды анықтау, түрлерін ажырату |1 | |Гепатит |Зертханалық зерттеу дәйектемелері |1 | |Гепатоз |Клиникалық тексеруді тұжырымдау. |1 | | |Қорытынды сабақ | | |Модуль 2 Зәр шығару және жыныс жүйесінің аурулары | |Зәр шығару жүйесінің аурулары |Анықтау әдістері, арнайы құралдарды |1 | |Бүйрек ауруларының дамуы, алдын |ажырату, зертханалық жағдайда | | |алу жолдары |анықтау тәсілдерін меңгеру | | |Қуық және несеп шығару |Қуық және несеп жолдары және бүйрек |1 | |жолдарының аурулары. Жыныс |ауруларына байланысты жүргізілетін | | |мүшелер аурулары |зертханалық тексеру түрлері. Аралық | | | |бақылау | | |Модуль 3 Зат алмасу аурулары | |Зат алмасу процесстерінің |Зат алмасу бұзылуының негізгі |1 | |бұзылуы, алдын алу |себептерін анықтау. | | |Кетоз |Кетоз ауруын зертханалық жағдайда |1 | | |анықтау. | | |Төлде жиі кездесетін аурулар. |Төл, кәрі мал және өнімділігі жоғары|1 | |Рахит, сүйек дистрофиясы |малдардың ауруларын анықтау. | | |Миоглобинурия, диабеттер, бұлшық|Миоглобинурия, диабеттер, бұлшық |1 | |еттің ағарып ауруы |еттің ағаруын анықтау. | | |Макроэлементтердің |Макроэлементтердің жеткіліксіздігін |1 | |жеткіліксіздігінен туындайтын |анықтау. | | |аурулар | | | |Микроэлементтердің |Микроэлементтердің жеткіліксіздігін |1 | |жеткіліксіздігінен туындайтын |анықтау. Қорытынды сабақ | | |аурулар | | | |Зат алмасу бұзылуының алдын алу |Зат алмасу бұзылуын анықтау. |1 | |шаралары | | | |Модуль 4 Құс аурулары | |Құс ауруының дамуы. Құстардың |Құстардың тыныс алу, ас қорыту |1 | |тыныс алу, тыныс алу жүйесінің |жүйесінің ауруларын анықтау. зат | | |аурулары. зат алмасу процесінің |алмасу процесінің бұзылуын анықтау. | | |бұзылуы |Аралық бақылау | | |Барлығы: 15 |Барлығы: 15 |15 | 5 СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫ ҮШІН ТАҚЫРЫПТАР ТІЗІМІ 5.1 Студенттің 3-ші семестрге арналған өздік жұмыстары: 5.1.1 Тыныс алу жүйесінің аурулары. 5.1.2 Жүрек-қан тамыр жүйесінің функционалдық қабілетін тексеру. 5.1.2 Электоркардиография және фонокардиография оның клиникалық маңызы. 5.1.3 Аритмияның түрлері. 5.1.4 Жүрек шулары. Микардиосклероз және миокардиофиброз. 5.1.5 Жануарларға жақындау ережелері және бекіту әдістері. Жүрек дүрсілі аймағын көру, тыңдау және сипау. Эндокардит және перикардит аурулары. 5.1.6 Жүрек қан тамыр жүйесін тексеру әдістері. Жүрек дүрсілінің ең айқын естілетін орны. 5.1.7 Миокардит және миокардоз. 5.1.8 Бронхиттер, пневмония /эндоскопия, риноскопия, ларингоскопия, перкуссия, рентгенография, флюорография, зонд жіберу/. 5.1.9 Жануарлардың көкірек қуысын нұқу, Жүректі тыңдау. Жүрек тондары. 5.1.10 Клиникалық тексерудің жоспары. Тіркеу және анемнез. 5.1.11 Рентгеноскопия, рентгенография оның манызы және ережелері. 5.1.12 Қосалқы қуыстарды (мандай, жоғарғы жақ, аулы қапшықты: пішіні, қызуы, нұқығанда шығатын дыбысы), көмей, кеңірдек, жөтелді тексеру. 5.1.13 Плегофония. Өкпенің функционалдық қабілетін тексеру. 5.1.14 Пневмония, оксигенозотерапия. пневмоторакс, өкпе эмфиземасының клиникалық белгілері, жоғары тыныс жолдарының аурулары. 5.1.15 Рентгенографияға түсіру ережелері ауру тарихы. 2. Студенттің 4-ші семестрге арналған өздік жұмыстары: 5.2.1 Диспансеризация; 5.2.2 Анемия, пневмония, оксигенозотерапия; 5.2.3 Төл аурулары, жарақатты перикардит, перитонит, пневмоторакс; 5.2.4 Өкпе эмфиземасының клиникалық белгілері; 5.2.5 жоғарғы тыныс жолдарының аурулары; 5.2.6 Электрокардиография және фонокардиография; 5.2.7 Ренгеноскопия, рентгеноскопия, флюрография; 5.2.8 Жүрек дүрсілі аймағын көру және сипау. Эндокардит және перикардит. 5.2.9 Миокардит және миокардоз. 5.2.10 Бронхит, пневмония,; 5.2.11 Жануарлардың көкірек қуысын нұқу; 5.2.12 Жүректі тыңдау. Жүрек тондары. Жүрек шулары. Миокардиосклероз және миокардиофиброз. 5.2.13 Жануарларда қызыл және көк қан тамыр қысымын анықтау. Жүрек қантамыр жүйесінің функционалдық қабілетін тексеру. 5.2.14 Аритмияның түрлері; 5.2.15 Қосалқы қуыстар (маңдай, жоғарғы жақ, ауалы қапшықты, пішінін, қызуы, нұқығанда шығатын дыбыстар) көмей, кеңірдек, жөтелді тексеру. 5.3 Студенттің 5-ші семестрге арналған өздік жұмыстары: 5.3.1 Жарақатты ретикулит. Копростаз, химостаз. Гепатоз, гепатит. 5.3.2 Гастроэнтероколит. Тимпания. Мес қарының атония және гипотониясы 5.3.3 Жылқының гастриті. 5.3.4 Төлдердің бұлшық еттерінің ағарып ауруы 5.3.5Төлдердің ішек-қарын қабығының қабынуы, ішектер тамырларының тромбоэмболикалық ауруы, диспепсия, ішектің қабынуын (энтеритті) 5.3.6 Нефроз, холецистит Өт жолдары мен өт қабының аурулары. Билирубин, глюкоза және қандағы жалпы ақуызды (белок) анықтау 5.3.7Остеодистрофия. Минералдар жетіспегенін анықтайтын рентгенодиагностикалық тәсілдер мен рентгенология белгілері. 5.3.8 Эндемиялық зоб, кобальттың жоқтығынан (акобальтоз) 5.3.9 Буаз саулықтардың кетозы" Қосымша зерттеу әдістері. 5.3.10 Қан аурулары. Алиментарлық анемия. Гемолитикалық анемия. Постгеморагиялық анемия 5.3.11Торайлардың бауырының токсикалық гепатодистрофиясы. Бауырды және көк бауырды тексеру. 5.3.12 Ірі қара малдың созылмалы гематуриясы. Қан жұғындысын тексеру. Лейкограмманы есептеп шығару. 5.3.13 Несептас ауруы. Қосымша тәсілдермен зәр шығару мүшелерін зерттеу. 5.3.14 Ми және ми қабықтарының қабынуы. Рентгенография. Рентгенограмманы интерпретациялау. 5.3.15 Лейкопрофильге клиникалық баға беру. 6 ПӘННІҢ ОҚУ ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТАСЫ 3-ші семестр Кесте 6 |Тақырыбы |Көрнекі|Өз |Бақы-| | |лік |бетіме|лау | | |және |н оқу |фор-м| | |таратпа|сұрақт|асы | | |материа|ары | | | |лдар | | | |Дәріс сабақтар |Зертханалық |Тәжірибелік | | | | | |сабақтар |сабақтар | | | | |1 |2 |3 |4 |5 |6 | |Модуль 1 Терапиялық негіздеме және тыныс алу жүйесінің аурулары | |Кіріспе. Курс пәні|Техникалық |Техникалық |Тақырып|Ветери|Сұхба| |мен міндеті. |қауіпсіздік |қауіпсіздік |қа |нариял|т-тас| |Аурутану мен |Курсты оқыту |Курсты оқыту |сәйкес |ық |у, | |рентгенологияның |тәсілі. |тәсілі. |арнайы |клиник|сұрау| |қысқаша тарихы. | | |оқу-әді|адағы |бақыл| |Пәннің қажеттілігі| | |стемелі|техник|ау | |және маңызы. | | |к |алық |жазу | |Курсты оқыту | | |құрал, |қауіпс| | |тәсілі. | | |Бақы-ла|іздік | | | | | |у | | | | | | |сұрақта| | | | | | |ры | | | | | | | | | | | | | |Тақырып| | | | | | |қа | | | | | | |сәйкес | | | | | | |арнайы | | | | | | |оқу-әді| | | | | | |стемелі| | | | | | |к | | | | | | |құрал, | | | | | | |Бақы-ла| | | | | | |у | | | | | | |сұрақта| | | | | | |ры | | | |Тыныс алу |Тыныс алу жүйесін|Тыныс алу | | | | |жүйесінің тексеру |тексеру әдістерін|жүйесін | |Тыныс | | |жоспары. Жоғарғы |меңгеру, |тексеру | |алу |Сұхба| |тыныс алу бөлігін |салыстырмалы |әдістерін | |физиол|т-тас| |зерттеу. |тексеру. |меңгеру, | |огиясы|у, | | | |салыстырмалы | | |сұрау| | | |тексеру. | | |бақыл| | | | | | |ау | | | | | | |жазу | |Көкірек қуысын |Әртүрлі |Әртүрлі |Тақырып| | | |және өкпені |жануарлардың |жануарлардың |қа | | | |тексеру. Көкірек |көкірек-құрсақ |көкірек-құрсақ|сәйкес | |Сұхба| |клеткасын сипалау,|қуыстарында |қуыстарында |арнайы |Тыныс |т-тас| |топографиялық |орналасқан |орналасқан |оқу-әді|алу |у, | |немесе |мүшелердің |мүшелердің |стемелі|жүйесі|сұрау| |салыстырмалы |топографиясы мен |топографиясы |к |н |бақыл| |нұқуды жүргізу. |салыстырмалы |мен |құрал, |тексер|ау | | |тексеру әдістерін|салыстырмалы |Бақы-ла|у |жазу | | |үйрену. |тексеру |у |қағида| | | | |әдістерін |сұрақта|сы | | | | |үйрену. |ры | | | |Тыныс алу |Тыныс алу жүйесін|Тыныс алу | | | | |жүйесінің қосымша |тексеру әдістерін|жүйесін | | | | |зерттеулері. Тыныс|меңгеру, |тексеру |Тақырып|Бронхо| | |алу жүйесінің |салыстырмалы |әдістерін |қа |пневмо| | |ауруларының |тексеру. Бронхы |меңгеру, |сәйкес |ния | | |негізгі белгілері.|мен өкпе |салыстырмалы |арнайы |патоге| | | |патологияларын |тексеру. |оқу-әді|незі, | | | |ажырату, |Бронхы мен |стемелі|тыныс | | | |рентгенографиялық|өкпе |к |алу | | | |зерттеулердегі |патологияларын|құрал, |жүйесі| | | |көріністерге |ажырату, |Бақы-ла|н | | | |сипаттама беру. |рентгенография|у |тексер| | | | |лық |сұрақта|у | | | | |зерттеулердегі|ры |метолд| | | | |көріністерге | |ология| | | | |сипаттама | |сы | | | | |беру. | | | | |Модуль 2 Жүрек қан тамырлар жүйесінің аурулары | |Жүрек-қан тамыр |Жүрек ақауларының|Жүрек | | | | |жүйесін зерттеудің|дамуы, алдын алу |ақауларының |Тақырып| | | |жоспары. Жүрек | |дамуы, алдын |қа | | | |тұсын зерттеу. | |алу |сәйкес | | | |Жүрек саздары, | | |арнайы |Анато |Сұхба| |шулары. | | |оқу-әді|мия-лы|т-тас| | | | |стемелі|қ |у, | | | | |к |топогр|сұрау| | | | |құрал, |афия |бақыл| | | | |Бақы-ла| |ау | | | | |у | |жазу | | | | |сұрақта| | | | | | |ры | | | |Жүрек қан тамыр |Қан тамырлары |Қан тамырлары |Тақырып| | | |жүйесін зерттеудің|қызметінің |қызметінің |қа | | | |қосымша |жеткіліксіздігіні|жеткіліксіздіг|сәйкес |Ар-най|Сұхба| |зерттеулері. Қан |ң негіздемесі |інің |арнайы |ы |т-тас| |тамырларын | |негіздемесі |оқу-әді|әдісте|у, | |зерттеу. | | |стемелі|рдің |сұрау| | | | |к |маңызы|бақыл| | | | |құрал, | |ау | | | | |Бақы-ла| |жазу | | | | |у | | | | | | |сұрақта| | | | | | |ры | | | |Жас төлдердің жүек|Аралық бақылау |Аралық бақылау|Тақырып| | | |қан тамыр жүйесін | | |қа | | | |зерттеудің | | |сәйкес | |Сұхба| |ерекшеліктері. | | |арнайы | |т-тас| |Ауруларының | | |оқу-әді| |у, | |негізгі белгілері.| | |стемелі| |сұрау| | | | |к | |бақыл| | | | |құрал, | |ау | | | | |Бақы-ла| |жазу | | | | |у | | | | | | |сұрақта| | | | | | |ры | | | |Модуль 3 Ас қорыту жүйесінің аурулары | |Ас қорыту |Ас қорыту жүйесі |Ас қорыту | |Құр-са| | |жүйесінің тексеру |қызметін |жүйесі | |қ |Сұхба| |жоспары. Ас қорыту|салыстырмалы |қызметін |Тақырып|топогр|т-тас| |жүйесінің алдыңғы |жағдайда тексеру |салыстырмалы |қа |афиясы|у, | |бөлігін зерттеу. |әдістерін |жағдайда |сәйкес | |сұрау| |Құрсақ қуысы |қолдану. Күйіс |тексеру |арнайы | |бақыл| |мүшелерін зерттеу.|қайыратын |әдістерін |оқу-әді| |ау | | |малдардың мес |қолдану. Күйіс|стемелі| |жазу | | |қарын жынын |қайыратын |к | | | | |зертханалық |малдардың мес |құрал, | | | | |жағдайда тексеру.|қарын жынын |Бақы-ла| | | | | |зертханалық |у | | | | | |жағдайда |сұрақта| | | | | |тексеру. |ры | | | |Жануарлардың |Ауыз қуысы мен |Ауыз қуысы мен| |Ар-най| | |құрсақ қысы |жұтқыншақ, өңеш |жұтқыншақ, | |ы | | |мүшелерінің |ауруларын тексер |өңеш ауруларын| |әдіс-т|Сұхба| |топографиясы. |білу, зондтарды |тексер білу, |Тақырып|ер |т-тас| | |пайдалану |зондтарды |қа | |у, | | |тәсілдерін |пайдалану |сәйкес | |сұрау| | |меңгеру. Жылқы |тәсілдерін |арнайы | |бақыл| | |және түйе |меңгеру. Жылқы|оқу-әді| |ау | | |малдарында жиі |және түйе |стемелі| |жазу | | |кездесетін ас |малдарында жиі|к | | | | |қорыту жүйесі |кездесетін ас |құрал, | | | | |ауруларын анықтау|қорыту жүйесі |Бақы-ла| | | | | |ауруларын |у | | | | | |анықтау |сұрақта| | | | | | |ры | | | |Ас қорыту жүйесі |Ас қорыту |Ас қорыту | |Ар-най|Сұхба| |ауруларының |жолдарын |жолдарын | |ы |т-тас| |негізгі белгілері.|тексерудің |тексерудің | |әдіс-т|у, | | |салыстырмалылығын|салыстырмалылы| |ер |сұрау| | |үйрену |ғын үйрену | | |бақыл| | | | | | |ау | | | | | | |жазу | |Несеп жүйесі |Несеп жүйесі |Несеп жүйесі | |Несеп | | |ауруларының |ауруларының |ауруларының | |жыныс |Сұхба| |негізгі белгілері.|негізгі |негізгі | |жүйесі|т-тас| | |белгілері. |белгілері. | |нің |у, | | | | |Тақырып|физиол|сұрау| | | | |қа |огиясы|бақыл| | | | |сәйкес | |ау | | | | |арнайы | |жазу | | | | |оқу-әді| | | | | | |стемелі| | | | | | |к | | | | | | |құрал, | | | | | | |Бақы-ла| | | | | | |у | | | | | | |сұрақта| | | | | | |ры | | | |Несеп жүйесін |Несеп жүйесін |Несеп жүйесін | |Несеп |Сұхба| |зерттеу жоспары. |зерттеу жоспары. |зерттеу | |жыныс |т-тас| |Бүйректі тексеру. |Бүйректі тексеру.|жоспары. | |жүйесі|у, | |Бйректің |Бйректің |Бүйректі | |н |сұрау| |патологиялық |патологиялық |тексеру. | |тексер|бақыл| |өзгерістерінің |өзгерістерінің |Бйректің | |удің |ау | |диагностикалық |диагностикалық |патологиялық | |биолог|жазу | |маңызы. |маңызы. |өзгерістерінің| |иялық | | | | |диагностикалық| |ерекше| | | | |маңызы. | |лігі | | |Модуль 4 Зат алмасу аурулары | |Зат алмасу |Зат алмасу |Зат алмасу | |Зат |Сұхба| |патологиялық |патологиялық |патологиялық | |алмасу|т-тас| |өзгерістерінің |өзгерістерінің |өзгерістерінің|Тақырып|қызмет|у, | |диагностикалық |диагностикалық |диагностикалық|қа |тері |сұрау| |маңызы. |маңызы. |маңызы. |сәйкес | |бақыл| | | | |арнайы | |ау | | | | |оқу-әді| |жазу | | | | |стемелі| | | | | | |к | | | | | | |құрал, | | | | | | |Бақы-ла| | | | | | |у | | | | | | |сұрақта| | | | | | |ры | | | |Рентген ілімі, |Рентген ілімі, |Рентген ілімі,| |Микард| | |ренген сәулесі. |ренген сәулесі. |ренген | |иоскле|Сұхба| |Рентген сәулесімен|Рентген |сәулесі. | |роз |т-тас| |зерттеудің |сәулесімен |Рентген | |және |у, | |тәсілдері. |зерттеудің |сәулесімен | |миокар|сұрау| | |тәсілдері. |зерттеудің | |диофиб|бақыл| | | |тәсілдері. | |роз. |ау | | | | | | |жазу | |Құрсақ қуысы, |Құрсақ қуысы, |Құрсақ қуысы, |Тақырып|Сүйек-| | |сүйек-буын |сүйек-буын |сүйек-буын |қа |буын | | |ауруларының ренген|ауруларының |ауруларының |сәйкес |аурула| | |диагностикасы. |рентген |рентген |арнайы |ры | | | |диагностикасы. |диагностикасы.|оқу-әді| | | | | | |стемелі| | | | | | |к | | | | | | |құрал, | | | | | | |Бақы-ла| | | | | | |у | | | | | | |сұрақта| | | | | | |ры | | | 4-ші семестр Кесте 5 | | |Көрнекі|Өз |Бақы-| | | |лік |бетіме|лау | |Дәріс сабақтары |Зертханалық сабақтар |және |н оқу |фор-м| | | |таратпа|сұрақт|асы | | | |материа|ары | | | | |лдар | | | |1 |2 |3 |4 |5 | |Модуль 1 Гастроэнтерит | |Гастроэнтериттер |Гастроэнтериттер |Арнайы |Дието-|Сұхба| | | |нұсқама|тера-п|т-тас| | | |оқулық-|ия |у, | | | |тар | |сұрау| | | |және | |жазба| | | |ситуаци| |ша | | | |ялық | |бақыл| | | |тапсырм| |ау | | | |алар | |жұмыс| | | | | |ын | | | | | |орын-| | | | | |дау | |Шаншу құбылысымен |Шаншу құбылысымен | |Шан-шу| | |сипатталатың аурулары|сипатталатың аурулары | |белгіл| | | | | |ері | | |Бауыр аурулары |Бауыр аурулары | | | | |Гепатит |Гепатит | | | | |Гепатоз |Гепатоз Қорытынды сабақ. | |Ар-най| | | | | |ы | | | | | |тек-се| | | | | |ру | | | | | |түр-ле| | | | | |рі | | |Модуль 2 Зәр шығару және жыныс жүйесінің аурулары | |Зәр шығару жүйесінің |Анықтау әдістері, арнайы |Арнайы |Зәрдің| | |аурулары Бүйрек |құралдарды ажырату, |нұсқама|физика|Сұхба| |ауруларының дамуы, |зертханалық жағдайда анықтау |оқулық-|лық-хи|т-тас| |алдын алу жолдары |тәсілдерін меңгеру |тар |миялық|у, | | | |және |құрамы|сұрау| | | |ситуаци| |жазба| | | |ялық | |ша | | | |тапсырм| |бақыл| | | |алар | |ау | | | | | |жұмыс| | | | | |ын | | | | | |орын-| | | | | |дау | |Қуық және несеп |Қуық және несеп жолдары және | |Бүйрек| | |шығару жолдарының |бүйрек ауруларына байланысты | |қызмет| | |аурулары. Жыныс |жүргізілетін зертханалық | |і | | |мүшелер аурулары |тексеру түрлері. Аралық | |физиол| | | |бақылау | |огиясы| | |Модуль 3 Зат алмасу аурулары | |Зат алмасу |Зат алмасу бұзылуының негізгі|Арнайы |Арнайы|Сұхба| |процесстерінің |себептерін анықтау. |нұсқама|тексер|т-тас| |бұзылуы, алдын алу |Кетоз ауруын зертханалық |оқулық-|у |у, | |Кетоз |жағдайда анықтау. |тар | |сұрау| | | |және | |жазба| | | |ситуаци| |ша | | | |ялық | |бақыл| | | |тапсырм| |ау | | | |алар | |жұмыс| | | |тапсырм| |ын | | | |алар | |орын-| | | | | |дау | | | | |Қосымш| | | | | |а | | | | | |тексер| | | | | |у | | |Төлде жиі кездесетін |Төл, кәрі мал және өнімділігі| | | | |аурулар. Рахит, сүйек|жоғары малдардың ауруларын | | | | |дистрофиясы |анықтау. | | | | |Миоглобинурия, |Миоглобинурия, диабеттер, | |Ауру | | |диабеттер, бұлшық |бұлшық еттің ағаруын | |дамуын| | |еттің ағарып ауруы |анықтау. | |ың | | | | | |қосалғ| | | | | |ы | | | | | |себепт| | | | | |ері | | |Макроэлементтердің |Макроэлементтердің | |Зерт-х| | |жеткіліксіздігінен |жеткіліксіздігін анықтау. | |ана-лы| | |туындайтын аурулар | | |қ | | | | | |дәйект| | | | | |еме | | | | | |маңызы| | |Микроэлементтердің |Микроэлементтердің | |Ауруды| | |жеткіліксіздігінен |жеткіліксіздігін анықтау. | |ерте | | |туындайтын аурулар |Қорытынды сабақ | |анықта| | | | | |у жолы| | |Зат алмасу бұзылуының|Зат алмасу бұзылуын анықтау. | | | | |алдын алу шаралары | | | | | |Зат алмасу |Зат алмасу бұзылуының негізгі| | | | |процесстерінің |себептерін анықтау. | | | | |бұзылуы, алдын алу | | | | | |Модуль 3 Құс аурулары | | | |Құс ауруының дамуы. |Құстардың тыныс алу, ас |Арнайы |Биолог|Сұхба| |Құстардың тыныс алу, |қорыту жүйесінің ауруларын |нұсқама|иялық |т-тас| |тыныс алу жүйесінің |анықтау. зат алмасу |оқулық-|ерекше|у, | |аурулары. зат алмасу |процесінің бұзылуын анықтау. |тар |лік |сұрау| |процесінің бұзылуы |Аралық бақылау |және |Ас |жазба| | | |ситуаци|қорыту|ша | | | |ялық |, |бақыл| | | | |Тыныс |ау | | | | |алу |жұмыс| | | | |физиол|ын | | | | |огиясы|орын-| | | | | |дау | 7 ОҚУ ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТТЕРМЕН ҚАМТЫЛУ КАРТАСЫ Кесте 5 |Оқу әдістемеліктермен әдебиеттердің аталуы |Әр |Студенттер |Қамтылу | | |түрінің|саны |пайызы | | |саны | | | |1 |2 |3 |4 | |1. М.А. Молдағулов, А.Н. Ермаханов, Ө.К. |3 |21 |70 | |Есқожаев, А.З. Дюсембаева т.б. Жануарлар | | | | |ауруларының клиникалық диагностика. оқу | | | | |құрал – Алматы, 2007 | | | | |2 А.М. Смирнов, П.Я. Конопелько, Р.П. |50 |21 |100 | |Пушкарев, В.С. Постников, Н.А. Уразаев, И.М. | | | | |Беляков, Г.Л. Дугин, В.С. Кондратьев | | | | |Клиническая диагностика внутренних незаразных| | | | |болезней животных. Москва «Агропроминиздат»| | | | |1988 | | | | |3. А.В. Васильев Диагностика внутренних |10 |21 |50 | |болезней домашних животных. – М.: | | | | |Сельхозиздат,1956 | | | | |4.В.И. Зайцев, А.В. Синев, П.С. Ионов и др. |10 |21 |50 | |Клиническая диагностика внутренних болезней | | | | |сельскохозяйственных животных.- М.: Колос, | | | | |1964 | | | | |5.П.С. Ионов, И.М. Беляков, Б.В. Уша, М.Х. |10 |21 |50 | |Шайхаманов, И.П. Шаптала. Диагностическая и | | | | |терапевтическая техника в ветеринарии.- М.: | | | | |Колос, 1979 | | | | |6.К.Н. Қожанов Малдың ішкі жұқпалы емес |20 |21 |100 | |аурулары /қосымша оқу құралы/, Семей, 2005 ж.| | | | 8 ӘДЕБИЕТТЕР 8.1 Негізгі әдебиеттер 8.1.1 М.А. Молдағулов, А.Н. Ермаханов, Ө.К. Есқожаев, А.З. Дюсембаева т.б. Жануарлар ауруларының клиникалық диагностика. оқу құрал – Алматы, 2007 8.1.2 А.М. Смирнов, П.Я. Конопелько, Р.П. Пушкарев, В.С. Постников, Н.А. Уразаев, И.М. Беляков, Г.Л. Дугин, В.С. Кондратьев Клиническая диагностика внутренних незаразных болезней животных. Москва ВО «Агропроминиздат» 1988 8.2 Қосымша әдебиеттер 8.2.1 К.Н. Қожанов Малдың ішкі жұқпалы емес аурулары /қосымша оқу құралы/, Семей, 2005 ж. 8.2.2 К.Н. Қожанов, А.З. Дюсембаева, С.О. Балтыбеков, А.К. Омашев. Малдың ішкі жұқпалы емес ауруларының практикумы.- Семей , 2000 ж. 8.2.3 А.В. Васильев Диагностика внутренних болезней домашних животных. – М.: Сельхозиздат,1956 8.2.4 В.И. Зайцев, А.В. Синев, П.С. Ионов и др. Клиническая диагностика внутренних болезней сельскохозяйственных животных.- М.: Колос, 1964 8.2.5 П.С. Ионов, И.М. Беляков, Б.В. Уша, М.Х. Шайхаманов, И.П. Шаптала. Диагностическая и терапевтическая техника в ветеринарии.- М.: Колос, 1979 8.2.5 Лабораторные исследования в ветеринарии/Под редакцией В.Я. Антонова и П.Н. Блинов.- М.: Колос, 197 8.2.6 В.М. Данилевский Внутренние незаразные болезни сельскохозяйственных животных М. «Колос» 1992 г. , 8.2.7 В.М. Данилевский Практикум по внутренним незаразным болезням сельскохозяйственных животных М. «Колос» 1992 г.
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz