УМКД

Жарнамалық стратегия

ПӘННІҢ ОҚУ ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

«Жарнама психологиясы»

5В010300-«Педагогика және психология»

ОҚУ ӘДІСТЕМЕЛІК МАТЕРИАЛДАР

Семей 2013

Мазмұны

1 Глоссарий

2 Дәрістер

3 Практикалық және зертханалық сабақтар

4 Студенттің өздік жұмысы

Глоссарий.

Агенство рекламное – профессиональная организация, предоставляющая своим
клиентам полный или ограниченный объем услуг по планированию и организации
рекламы по поручению и за средства рекламодателя. А.Р. классифицируются по
объему оказываемых услуг: универсальные и специализированные; по
территориальному признаку: внутренние, региональные или международные.

Адресант (коммуникатор) – отправитель, посылатель информации.

^ Адресат (коммуникант) – получатель информации, реципиент.

Аксиальная-ретиальная коммуникация – аксиальный коммуникативный процесс,
передача сообщения строго определенным получателям информации; ретиальный
коммуникативный процесс – передача сообщений неопределенному множеству
безличных принимающих систем.

Антропоморфизм (в рекламе) – метод представления товара, при котором ему
придаются человеческие черты; часто используется в рекламе товаров для
детей, а также рекламе пищевых продуктов. А. обычно используется в тех
случаях, когда индивидуальные свойства товара выделены слабо и товар мало
отличается от конкурирующих с ним.

Аттитюд – социально-психологическая установка, внутренняя готовность
человека к каким-либо действиям (например, к покупке рекламируемого
товара).

^ Аудитория рекламная – общее число лиц, которые могут принять рекламное
сообщение, переданное с помощью СМК.

Брэнд – одно из ключевых понятий маркетинга и рекламы. Образ марки данного
товара (услуги), выделяющей его в ряду конкурирующих. Товарный знак может
стать брэндом при условии приобретения известности на рынке и доверия у
покупателей.

Брендинг – область системы маркетинговых коммуникаций, занимающаяся
разработкой фирменного стиля, его элементов, формированием уникального
имиджа фирмы и ее товаров, отличного от конкурентов.

Внедрение – показатель, специалистом по рекламе Р. Ривсом для определения
процента адресатов, которые запомнили конкретное рекламное сообщение.

Вовлечение – показатель, предложенный Р. Ривсом для обозначения количества
потребителей, обративших внимание на данную рекламу. Определяется в
процентах к общему числу адресатов.

^ Выборочная совокупность – исследуемая группа, представительная для
возможности суждения об объекте в целом (см. «генеральная совокупность).

Генеральная совокупность – общее количество изучаемых объектов, которое
определяется программой маркетингового или социологического исследования.

^ Демографические характеристики – необходимые показатели при подготовке
рекламных программ, ориентированные на определенные рынки или их сегменты.
Включающие в себя пол, возраст, семейное положение, уровень образования,
профессию, социальное положение, степень доходов, владение имуществом. На
основе таких характеристик составляются общие статистические данные об
интересующих группах постоянных потребителей данного товара.

Коппирайтер – сочинитель текстов рекламы (текстовик). От копирайтера
требуется не только создание рекламных текстов, слоганов, сценариев
видеороликов и радиоспотов, но и генерирование креативных идей и сюжетов
(креативных концепций).

^ Креативная концепция – один из основных моментов плана рекламной
кампании, содержащей предложение по позиционированию товара, выбору брэнд-
имиджа, разработка слоганов.

^ Личная продажа – устное личное представление товара в ходе беседы с одним
или несколькими покупателями. Является одновременно как формой
маркетинговых коммуникаций, так и средством прямого сбыта.

Логотип - является одной из форм товарных знаков, поэтому на логотип
распространяются требования соответствующей регистрации, после которой он
подлежит правовой защите.

Марка – имя, термин, знак, символ, рисунок или их сочетание,
идентифицирующие товары или услуги одного или нескольких производителей
(продавцов) и отличающие их от товаров и услуг конкурентов.

Маркетинг – деятельность на рынке, стратегический процесс продвижения
продукции с целью обеспечения потребителей необходимым количеством товаров
и услуг. В системе маркетинга реклама приобретает наивысшую эффективность.

^ Маркетинговая коммуникация – стратегии, связанные с деятельностью на
рынке, личная продажа, реклама, П.Р., стимулирование сбыта, сейлз промоушн
(непосредственное стимулирование сбыта, продвижение товара на рынке).

Медиаисследования – исследования различных характеристик СМИ. Существуют
следующие типы медиаисследований: медиамониторинг (отслеживание
эффективности рекламы на различных каналах ее распространения), мониторинг
аудитории (определение рейтингов печатных изданий и теле- радиопрограмм.

Насыщение – в рекламе – показатель необходимой степени распространения
рекламного послания, при котором достигается запланированное воздействие на
целевую аудиторию, конечной целью которого является покупка рекламируемого
товара.

^ Ответная реакция – элемент рекламной коммуникации; набор откликов
получателя, возникших в результате контактов с рекламным обращением.

Охват – число представителей целевой аудитории, вступивших в контакт с
конкретным средством рекламы или сочетанием коммуникационных средств в
течение определенного отрезка времени.

^ Паблик рилейшнз – ПР (public relations, PR) – система взаимосвязи фирм с
общественностью, направленная на формирование и поддержание
благопристойного образа фирмы, корпорации; на убеждение общественности в
необходимости деятельности фирмы и ее благотворном влиянии на жизнь
общества. Основное средство ПР – обеспечение полной информированности через
СМИ, организацию социальных ритуалов, презентаций, перформансов,
благотворительную деятельность.

^ Печатная реклама – одна из форм рекламы, использующая полиграфические
средства. Печатные носители ПР: листовки, плакаты, буклеты, проспекты,
каталоги и пр.

^ Подарок рекламный – средство сувенирной рекламы и сейлз промоушн.
Раздается рекламодателем для привлечения внимания к товару, стимулирования
сбыта, формирования благоприятного имиджа фирмы. Может быть рассчитан на
массовую раздачу и на индивидуальное вручение (конкретным партнерам по
определенному поводу).

Помехи (барьеры) – элемент рекламной коммуникации, появление в процессе
коммуникации незапланированных вмешательств со стороны среды или искажений,
в результате чего к получателю поступает обращение, отличное от посланного
отправителем (коммуникатором).

^ Постер – наружная реклама, плакат, отпечатанный типографическим способом,
предназначенный для вывешивания в общественных местах.

Прайм тайм – время, в которое теле- и радиопередачи собирают максимальную
суммарную аудиторию. Это время является пик-таймом – наиболее удобным
временем для размещения рекламы по радио и телевидению.

Презентация – средство ПР, заключающееся в представлении нового товара,
начинающей работу фирмы и т.п.

Промоушн – продвижение продаж – комплекс различных мер стимулирования
покупки товаров. П. включает в себя такие методы, как купонирование,
продажи со скидками, лотереи, представление бесплатных образцов.

^ Прямой маркетинг – метод продажи, основанный на прямых контактах с
покупателем. К ПМ относятся продажа по каталогу, телемагазин, личные
(персональные) продажи и пр.

Психографии – описание психологических переменных (интересы, мнения,
потребности, личностные черты), определяющих процесс принятия решения.

Реклама – одна из форм маркетинговых коммуникаций, оплаченная
рекламодателем, распространяемая через СМИ с целью оказать воздействие на
целевую аудиторию.

^ Реклама вводящая – один из этапов рекламной спирали, сопутствует первым
фазам рекламного цикла рекламируемого товара. РВ характеризуется
интенсивностью мероприятий, высокими расходами, ориентацией на
информирование целевой аудитории.

^ Реклама напоминающая – реклама известной товарной марки (фирмы), уже
успевшей завоевать признание и предпочтение у основной массы потенциальных
потребителей. РН используется в основном на последних этапах жизненного
цикла товара, является заключительной стадией рекламной спирали.

^ Реклама селективная – избирательно направлена на определенные группы
потребителей (сегменты рынка).

Реклама утверждающая – реклама, осуществляемая на этапе роста и зрелости
жизненного цикла товара. Второй этап рекламной спирали. Целью РУ является
закрепление осведомленности и знаний у целевой аудитории, особенно у
передовой ее части (ранние последователи и раннее большинство),
стимулирование сбыта рекламируемого товара.

^ Рекламная идея – основная мысль, внушаемая целевой аудитории, содержание
рекламного обращения. РИ основана на знании потребностей потенциального
покупателя и особенностей рекламируемого товара.

^ Рекламная личность (рекламный герой) – вымышленный персонаж (человек,
животное, фантастическое существо), используемое в рекламе какого-либо
товара или услуги.

«Рекламная пирамида» – сочетание основных типов потребительской аудитории,
и готовности приобретать рекламируемый товар в следующих стадиях: незнание,
осведомленность, знание, благорасположение, предпочтение, покупка,
повторная покупка. Задача функционирования системы маркетинговых
коммуникаций фирмы – обеспечение подвижности потребительской аудитории по
направлению к вершине пирамиды – к покупке.

^ Рекламная психология – раздел прикладной психологии, который занимается
исследованием мотивации потребительского поведения человека. РП изучает
процессы воздействия рекламного обращения на психику человека и определяет
оптимальные пути воздействия на нее.

^ Рекламная спираль – последовательное применение вводящей, утверждающей и
напоминающей рекламы, осуществляемых на соответствующих этапах жизненного
цикла товара.

^ Рекламная стратегия – широкомасштабная долгосрочная программа,
направленная на решение важнейшей рекламной цели. Разработка РС
предполагает определение следующих элементов: целевой аудитории, концепции
товара; СМИ, используемых для передачи рекламного обращения; разработку
рекламного обращения.

^ Рекламный аргумент – довод, доказательство в пользу рекламируемого
товара, содержащееся в рекламном обращении. РА основывается на мотиве
рекламного обращения и подчеркивает потребительские свойства или
достоинства товара (марки).

^ Рекламный контакт – контакт одного из представителей целевой аудитории
рекламного обращения с этим последним.

Рекламная группа – реальная или воображаемая социальная группа, выступающая
для индивида в качестве эталона, с которым он соотносит свое социальное
положение, поведение, установки. В рекламе лидер РГ используется в качестве
носителя брэнда, имиджа.

Риторика – 1) Ист.: наука о построении трех типов ораторской речи:
политической, судебной и восхваляющей. 2) В широком смысле: гендерная
модель любой коммуникативной деятельности, связанной с воздействием на
реципиента.

Ритуалы – социально значимые театрализованные действа, имеющие
символический смысл, чаще всего – сакральный, при утрате которого Р.
превращается в светские обряды и церемонии.

^ Сегментирование рынка – процесс деления рынка (целевой аудитории) на
однородные группы по определенным признакам (географическим,
демографическим, социально-психологическим, по уровню доходов и т.п.) с
выделением сегментов рынка, обещающих дать наибольший объем продажи данного
товара.

^ Скрытая реклама – заказные рекламные материалы, размещенные в СМИ под
видом авторских, редакционных, информационных в нарушение законов о
рекламе. Термины, обозначающие СР: «косуха» (в печатных СМИ), «джинса» (в
электронных СМИ), «25-й кадр», а также «черный ПР».

Слоган (лозунг рекламный) – девиз или краткое выражение, содержащее
основную идею реализуемого товара или рекламируемой фирмы. Фирменный С.
Определяет характерные уникальные особенности деятельности рекламодателя и
является элементом фирменного стиля.

Сценарий – дискурс рекламного сообщения, письменная версия, предназначенная
для режиссерской обработки в кино, на телевидении и радио.

Сэндвич-мэн (человек-сэндвич) – средство наружной рекламы, человек, который
за определенную плату носит на спине и груди рекламные плакаты и раздает
рекламные листовки.

^ Творческая концепция – оригинальная, значительная идея, вызывающая
интерес у потребителя и заостряющая коммерческий эффект рекламы.

Тестемониум – форма рекламы, использующая авторитет популярной личности.

^ Товарный знак – зарегистрированное в установленном порядке и подлежащее
правовой защите в соответствии с национальным законодательством условное
обозначение, представляемое на упаковке или товаре и служащее для
однозначной идентификации товаров и услуг владельца ТЗ в отличие от всех
остальных. Общепринято выделять словесные, изобразительные, звуковые и
объемные товарные знаки.

^ Торговая марка – обозначение имиджа фирмы в виде имени, термина, знака,
рисунка или их сочетания, обеспечивающее знакомство с ней покупателей ее
продукции или услуг и отличающие ее от конкурентов.

Убеждение – Информация, апеллирующая к взвешенному, рефлектированному
восприятию.

^ Фирменный стиль – комплекс визуальных и текстовых элементов (констант),
включающий в себя товарный знак, шрифт, фирменную цветовую гамму и служащий
для однозначной идентификации продукции фирмы в отличие от ее конкурентов.

Фулл-сервис – полный цикл услуг.

Целевая аудитория рекламного обращения – основная и наиболее важная для
рекламодателя категория получателей рекламного обращения, потенциальные
покупатели рекламируемого товара. В ПАРО включаются также лица, относящиеся
к референтным группам.

Частотность – среднее число рекламных контактов представителей целевой
аудитории в рамках конкретного графика размещения рекламы в течение
определенного промежутка времени.

Этика – философия морали, или теория регуляции человеческого поведения с
помощью внешних (общественное мнение) и внутренних (совесть, чувство долга)
факторов.

^ Этический кодекс рекламной деятельности – документ, действующий в
редакции 1986г., в котором отражены прошлый опыт и современное состояние
рекламы, выступающий как инструмент, дисциплинирующий рекламную
деятельность, и в качестве справочного материала. Разработчик кодексов –
Международная Торговая Палата, его название – Международный Кодекс
Рекламной практики.

^ Этикет – эстетически организованное, нормированное поведение, хранящее
культурно-исторический смысл определенных ситуаций общения.

Эстетика – Философия творчества и принципов оценки художественного продукта
с точки зрения признанных в данном сообществе норм вкуса.

Эффективность рекламной акции – результат оптимального сочетания рекламных
средств, их оригинальности, точной направленности и систематического
повторения.

Эхо-фраза – выражение, стоящее в конце текстового рекламного обращения,
дословно или по смыслу повторяющее заголовок или основной мотив данного
обращения. Особенно Э.Ф. эффективна в объявлениях большого объема.

Тарау 1. Жарнама психологиясы ғылымы объектісі туралы көзқарастар

Дәрістік сабақ №1 Жарнамалық іс-әрекеттің дамуы. Жарнамалық іс-
әрекеттің даму факторлары. Жарнаманың қоғамның даму тарихымен
байланысы. Ресейдегі және шетелдегі жарнаманың тарихы.Антикалық
дәуірдегі жарнамалық текстер. Батыс Европалық ортағасырдағы жарнамалық
іс-әрекеттің формалары. 17-18 ғасырларда Ресейде жарнамалық іс-әрекет
тәсілдерінің қалыптасуы. 18-19 ғасырларда орыс прессаларындағы жарнама
эволюциясы. Ресейде көтерілістен кейінгі жарнама (20ғ№ 20-шы ж.) Совет
кезеңіндегі жарнамалардың ерекшеліктері. Қайта құру және жарнама.
№2 Дәрістік сабақ. Жарнама функциясы және сущность
Жарнама түсінігінің спецификалық бейнесі әлеуметтік-мәдени және
психологиялық феномен ретінде. Жарнаманың рөлі және функциялары жарнаманың
құрылымдық элементтері, олардың мінездемелері, жарнама типологиясы,
жарнамалық іс-әрекеттің негізгі бағыттары.

2 Бөлім Жарнаманы құру технологиясы
№3 Дәрістік сабақ. Жарнамалық крнцепцияның өңделуі
Концепция түсінігі, жарнамалық концепция ерекшеліктері және негізі.
Жарнамалық концепцияның функциялары, рөлдері. Құрылымдық элементтері:
объект және оның бейнесінің деңгейі, пән және оны анықтауға арналған
негіздер, біртұтас аудитория және оны құраудың тәсілдері, жарнамалық
концепцияның тәсілдері және оның әртүрлілігі, жарнамалық концепцияны
өңдеуге арналған бағыттар.

№4 Дәрістік сабақ. Жарнамалық стратегияның разработкасы
Жарнамалық стратегия. Түсінігі, сущность. Жарнамалық стратегияның
мақсаты, тапсырмалары. Болжам және оның әртүрлілігі. Жарнамалық
стратегияның алгоритмін құру. Жарнамалық стратегия өңдеуіне талап

№5 Дәрістік сабақ. Жарнамалық жоспардың разработкасы
Жарнамалық жоспар. Түсінік. Мінездеме, специфика. Жарнамалық жоспардың
параметрлері. Ереже және оны құру: Медиа-жоспар разработкасы, тақырыптық-
қаржылық жоспар разработкасы.

№6 Дәрістік сабақ. Жарнаманы қабылдау психологиясы
Жарнаманы қабылдау психологиясы. Қабылдау түсінігі және оның
спецификалық бейнелері. Жарнамалық ақпаратты қабылдау модельдері.
Жарнамалық ақпаратқа назар аударту тәсілдері. Жарнамалық ақпаратты назар
аудартуда қиындық тудыратын факторлар.

Дәрістік сабақ № 7. Жарнамалық мәтіндерді даярлаудың әдістері мен
ережелері.
Жарнамалық мәтін туралы түсінік, оның түрлері, жарнамалық мәтіндердің
құрылымы (маңызды және формальдық), жарнамалық мәтіндерді модельдеудің
қателіктері, жарнамалық мәтіндерді модельдеудің ережелері, жарнамалық
мәтіндерді анализдеудің алгоритмі.

Дәрістік сабақ №8. Ереже және жарнама кескінін жасаудағы әдіс-айлалар
Жарнамалық кескін және оның құрастырушысы, Жарнамалық кескін:
қызметі мен қасиеттері. Түстік компонент. Кесте жарнамасы (сызық және
пішін ,композиция,каммуникациялық сапа), Мәтіндік компонент, дыбыстық,
бейнені жарнамалық құрастырудағы алгоритм.

Дәрістік сабақ №9. Жарнамадағы манипуляция және сендіру технологиялары.
Бұқаралық ақпарат коммуникациясының манипулятивтық технологияларында
жарнамадағы манипуляция, мінездеме, төл сипаттары, орны мен рөлі.
Манипуляциялық әсерлердің қозғалысының сызбасы, жарнамадағы манипуляция
психотехнологиялары: тереотиптер, аңыздар, автоматизм.

3 тарау. Жарнамалық хабарламалардың трансляциясының арнасының өзгешелігі

Дәрістік сабақ №10.Баспасөздердегі жарнамалардың ерекшелігі.
Жарнамалық канал, түсінік, төл сипаттары, жарнамалық каналдарды
топтастыру, жарнамалық каналдардың баспасөз әр түрлі түрі ретінде және оның
таңбалық жүйесі. Жарнамалық топтастыру каналдарының баспасөз мінездемесі,
басылымның типологиясы, басылымдағы жарнамалық хабарламалардың
топтастырылуы, жарнамалық каналдардың басылымдардағы артықшылықтары мен
кемшіліктері, баспасөздегі жарнамалық хабарламалардың құрылымы,
баспасөздегі жарнамалық хабарламалардың дұрыс құрылымы, иллюстрациялардың
дұрыстығы.

Дәрістік сабақ №11. Радио-жарнамалардың ерекшеліктері.
Радио-жарнамалар. Түсінік, аудио жарнамалық каналдардың мінездемесі
мен спецификасы, құрылымдық элементтері, радио-жарнамаларды өңдірудің
технологиясы, радио-жарнамаларды құрудың негізгі құралдары, оны жасаудағы
ережелері, жанрлардың классификациясы. Радио-жарнамалардың тестіне арналған
кәсіптік ережелер. Берілген жарнамалық каналдардың артықшылықтары мен
кемшіліктері

Дәрістік сабақ №12. Телевизиялық жарнамалардың ерекшеліктері.
Видео жарнама. Түсінік, телевизиялық жарнамалық каналдардың
мінездемесі, телевизиялық роликтардың құрылымдық элементтері.
Тележарнамаларды жасау технологиясы. Негізгі құралдары мен орындау тәртібі,
видеориторикалық әдістер, телевизиялық жарнамалар тестіне арналған кәсіптік
талаптар, берілген жарнамалық каналдардың артықшылықтары мен кемшіліктері.

Дәрістік сабақ №13. Сыртқы жарнамалардың ерекшеліктері.
Сыртқы жарнамалар. Түсінігі, сыртқы жарнамалардың мінездемесі,
құрылымдық элементтері, сыртқы жарнамаларды жасаудың технологиялары, сыртқы
жарнамаларды жасаудың негізгі құралдары, оған қойылатын талаптар,
жанрлардың топтастырылуы, тестке және иллюстрауияға арналған кәсіптік
талаптар, берілген жарнамалық каналдардың артықшылықтары мен кемшіліктері.

Дәрістік сабақ №14. Пошталық жарнама. Түсінігі, пошталық жарнамалық каналға
мінездеме, құрылымдық элементтері, классификациясы, пошталық жарнамаларды
өндірудің технологиясы, құрудың негізгі құралдары, пошталық жарнамаларды
безендіру мен өндірудің талаптары. Берілген жарнамалық каналдардың
артықшылықтары мен кемшіліктері. Түсінігі, осы жарнамалық каналдардың
мінездемесі, құрылымдық элементтері, классификациясы, өндіру технологиясы,
құрудың негізгі құралдары, талаптары: Internet жарнамаларды өндіру және
безендіру. Берілген каналдардың артықшылықтары мен кемшіліктері.

5 тарау. Жарнамадағы зерттеу жұмыстары.
Дәрістік сабақ №15. Зерттеу жұмыстарын жарнамаға бағыттау, жарнамадағы
зерттеу жұмыстары және олардың мінездемесі. Жарнамадағы зерттеу жұмыстары
бағыттарының мазмұны: жарнамалық мәліметтердің психологиялық бағасы және
жалпы жарнамалық компаниялар, практикалық зерттеу жұмыстары. Жарнамалық
компания этаптарына сәйкес зерттеу міндеттері. Заказ беруші адаммен жұмыс
жүргізу тәртібі. Заказ берушімен байланыстың негізгі компоненттері.

Дәрістік сабақ №16. Жарнамалардыға зерттеудің негізгі типтері және оларды
жүзеге асырудың әдістері.
Жарнамадағы зерттеулердің негізгі типтері. Зерттеу бағыттары:
мотивтік зерттеу. Марка бейнелерімен танысу, каналдармен танысу, жарнамалық
хабарламалардың эффектілі бағалаулары, анализдің түрлері мен параметрлері.
Жарнамалық компаниялардың аяқталғандағы психологиялық эффектіні бағалау,
психологиялық жарнаманың негізгі әдістері.

3 Практикалық және семинар сабағының сұрақтары.

Кіріспе семинар сабағы №1.

Тақырыбы: Қазіргі шынайылықтағы жарнаманың рөлі
Мақсаты: оқушының жарнама туралы өзіндік қатынасын және қазіргі
шынайылықтағы оның рөлін қалыптастыру.
Әдісі: "Дискуссиялы ойын": студенттерге мәселеге байланысты екі
командаға бөліну ұсынылады.
Әр топтың бір адам ортаға шығады. Олар жарнаманы қолдау және оған
қарсы аргументтерді көрсете білуі керек. Кімнің аргументі бірінші
аяқталса, сол жеңіледі. Команда мүшелері қажет жағдайда қз адамдарына
қолдау көрсетуге болады.
Талқылауға арналған сұрақтар тізімі:
1. Адамның өмірлік құндылықтарына жарнама әсер ете ме? Қалай әсер
етеді? Бұл ықпалдың әсері қандай? Бұл ықпалдың жағымсыз және позитивті
сәттері қандай?
2. Жарнаманың ақпарат құралдарымен өзара байланысы қандай? Олардың
қайсысы анықтаушы болып табылады? Бұл ықпалдың қайсысы жағымды және
жағымсыз аспектілер болып табылады?
3. Қазіргі жарнама әдепті ме? Оның сапасы, саны, тақырыбы, формасы
орнықты ма?
4. Жарнама біздің қзіміз және басқалар туралы ойларымызға қалай әсер
етеді? Жағымды және жағымсыз жақтары
5. Үгіт-насихат жарнамасы
Әдебиеттер:
Ч. Сэндидж, В. Фрайцбургер. К. Ротцолл гл. "Изучение потребителей"
фрагмент из книги "Психология и психоанализ рекламы": учебное посбие для
факультетов психологии, социологии, экономики и журналистики / ред.-сост.
Д.Я. Райгородский.-Самара: Издательский Дом БАХРАХ-М, 2001.

№2 Практикалық сабақ
Тақырыбы: Жарнаманы құру технологиясы
Мақсаты: жарнамалық ақпаратты ойлап құрастыру іскерлігін қалыптастыру
және зерттеу іс-әрекет дағдыларын қалыптастыру.
Болашақ жарнмалық жұмысты құрастыру.
1. Жарнамалық объектінің және біртұтас аудиторияны анықтау (оны ары
қарай үйрету мүмкіншіліктері үшін өте локальды, спецификалық сегмент,
мысалы, гуманитарлық факультеттің бірінші курстары немемсе шет тілі
кафкедрасының оқытушылары).
2.Психологиялық зерттеу бағдарламамсының бағыттары бойынша топтық
өңдеу:
-әлеуметтік-демографиялық мінездемелер
-базалық құндылықтар
-тұтынушылық
-жарнамаланған объектіге деген қатынас
Жобалар қорғауға, ұжымдық талқылауға және істелген жұмыс бойынша
рефлексивті бағалар.

№3 Практикалық сабақ
Тақырыбы: Жарнамалық концепцпияның өңдеуі
Мақсаты: жарнамалық ақпарат концепциясын құру іскерлігін қалыптастыру.
Дәріс материалының негізінде және өосымша әдебиеттерді оқу барысында
болашақ жарнамалық роликті ойластыру ұсынылады:
-жарнама объектісі бейнесін деңгей бойынша (аксиологиялық,
динамикалық, статистикалық).
-біртұтас аудиторияны анықтау(оның әлеуметтік-демографиялық бейнесі,
психологиялық мінездемесі,жарнама объектісіне ерекше қатынасы).
-жарнама мақсатын анықтау (оның нақты формасы)
-жарнама пәнін анықтау (тұтынушыға жеткізуге арналған нақты мазмұны).
Семинар сабағында концепция қорғауға ұсынылады, ұжымдық талқылауға
және істелген жұмыс бойынша рефлексивті бағалауға.

№4 Практикалық сабақ.
Тақырыбы: Жарнамалық концепция разработкасы
Мақсаты: жарнамалық ақпарат концепциясын құру іскерлігін қалыптастыру,
зерттеу іс-әрекетінің дағдыларын бекіту.
Целевой аудиторияны зерттеу нәтижелерін ұсыну. Топ алдында талқылап,
оны қорғау және бағалау.

№5 Практикалық сабақ.
Тақырыбы: Жарнамалық стратегия разработкасы және жарнамалық жоспар
Мақсаты: жарнамалық ақпарат концепциясын құру іскерлігін қалыптастыру,
зерттеу іс-әрекетінің дағдыларын бекіту.

Берілген семинарда жарнамалық стратегияны қорғау жүзеге асады.
Студенттер жарнамалық концепция реализациялау тәсілдерін көрсететін
жарнамалық стратегия разработкасын ұсыну керек.
1. Негізгі және қосалқы тапсырмаларды анықтау
2. Шешілетін тапсырмалардың бірізділігін анықтау
3. Әрбір тапсырманың шешілу тапсырмасының анықтамасы
4. жарнаманың көлемін және шығу интенсивтілігін анықтау
5. жарнамалық ақпаратты құру тәсілдерін анықтау
6. моноторинг критерилері мен тәсілдерін анықтау
Стратегияға жазбаша түрде барлық жұмыс түрлерінің орындалу жоспары
ұсынылады.

№6 Практикалық сабақ
Тақырыбы: Жарнаманы қабылдау психологиясы
Мақсаты: жарнамалық ақпараттарды қабылдаудың психологиялық облысы
негізінде теориялық білімдерді практикалық өңдеу, аналитикалық қабілеттерін
дамыту.
Студенттер мультимедиялық тақтадан көрсетіліп тұрған оларды
қабылдаудағы шеберлігіне қатысты бірнеше жарнамалық бейнебаяндарға анализ
жүргізу тапсырмаларын алады.

Практикалық сабақ №7.
Жарнамалық ақпараттардың конструкциялау мазмұны тақырыбы бойынша
Мақсаты: жарнамалық ақпараттардың конструкциялау області бойынша
теориялық білімді практикалық өңдеу, аналитикалық қабілеттерін дамыту.

Студенттерге арналған тапсырмалар:
1. Пәнге арналған жарнамалық ақпарат мәтінінің ұқрылымының дұрыстығына
анализ жүргіз. Әлсіз, басым жақтарын көрсетіңіз.
2. Байқалған уақиғалар негізінде мәтін жазыңыз:
Эмоциональді деңгейі: күлкілі (күлкі туғызатын), қорқынышты, қызықты,
қызықты емес, аяныш сезімін тудырады.
Ақпараттық деңгейі: ақпараттық мінездеменің мәтіні, бағалаулар мен
фактілердің ажыратылуы.
Қатынастың деңгейі: нақты дәлелденген нақтылық туғызатын ақпараттық
мінездеменің мәтіні.
3. Жарнамалық ақпараттардың ережесін сақтай отырып берілген тауар бойынша
қателердің саны аз болуымен жарнамалық мәтін жазыңыз.
Балаларға, жастарға, пенсионерлерге сол бір тауарды сатыңыз.

Практикалық сабақ №8
Жарнамалық бейнелерді құрудың әдістері мен ережесі тақырыбы
бойынша
Мақсаты: жарнамалық бейнелерді психологиялық-сауатты құрылымдау
області бойынша теориялық білімдерді практикалық өңдеу, аналитикалық
қабілеттерін дамыту.
Бірнеше аналогикалық тауарлардың жарнамалық бейнелерін салыстыру
және анализдеу тапсырмалары беріледі.
Берілген тапсырма бойынша жарнамалық бейнелерді кешенді
бағалаудың келесідей параметрлеріне назар аударған жөн:
- Жарнамадағы түстердің қолданылуы
- Жарнамадағы графиканың қолданылуы
- Жарнаманың дыбыстық қолданымы
- Жарнамадағы мәтіндік-дыбыстық қолданулар
- Осы элементтердің тұтас қолданылуы.

Практикалық сабақ №9.
Жарнамадағы манипуляция және сендіру технологиялары тақырыбы бойынша.
Мақсаты: жеке тұлғаның өміріне жарнамалық іс-әрекеттің әсері туралы
студенттерде ой қалыптастыру.
Ф.Бегбедераның «99 франк» атты көркем кітабы негізінде топтық
дискуссия өткізу.

Сұрақтар тізімі:
1. Кітаптың негізгі кейіпкерлері кімдер? Олар қандай? Олардың жеке
деформациясы қалай көрініс береді?
2. Жарнамалық роликті құру процесі кітапта қалай суреттелген? Оны кім
және қалай жасаған?
3. Қоғамдық постмодернизмді Бегбедер қандай метафорлар көмегімен
сипаттаған және оған қандай мінездеме берген?
4. Бұл шындықтың болашақтағы дамуы қалай деп ойлайсың? Бұдан шығар қандай
жол бар деп ойлайсың?

Практикалық сабақ №10-11.
Жарнамалық хабарламалардың көрсетілімінің кәсіптік каналдары тақырыбы
бойынша.
Мақсаты: Жарнамалық хабарламалардың көрсетілімінің кәсіптік каналдары
бойынша жинақталған теориялық білімді практикамен ұштастыру.
Әр түрлі канал коммуникациялары бойынша бір тауар бойынша жарнамалардың
мәні жөнінде миға шабуыл әдісі бойынша топтық бағдарлама құрастыру,
баспасөздік қорғаныс және топтық талдау.

Практикалық сабақ №12.
Нақты ғылыми жобалар бойынша студенттерге мысалдар тақырыбы бойынша.
Мақсаты: психологиялық және зерттеу аясы бойынша психологиялық
жарнамалар бойынша білімдерін бекіту және жалпылау.
Тапсырма: жеке зерттеу жұмыстары бойынша және адекваттық пәні бойынша
берілген жоба бойынша экспертиза жасау.

Практикалық сабақ №13.
Іскерлік ойын формасында өтеді.
Студенттер топтарға бөлінеді, өздерін жарнамалық агенттіктің ұжымы
ретінде таныстырады. Әрбір агенттік пошталық жарнамалық өнімнің бір түрін
қолданады. Студенттерге өз қарсыластарынан асып түсетіндей пошталық
жарнамалық хабарландыру жазуы қажет, дәрістік сабақтарда оқыған теориялық
білімдеріне сәйкес болуы қажет. Төменгі курс студенттері қорғауға
шақырылады. Презентация мен жоба жасау жұмыстарынан кейін, «Қандай тауарға
өз дауысыңды берер едің» деген сұрақ бойынша сауалнама өткізіледі.
Тұтынушылардың дауысын көп жинаған команда жеңіске жетеді. Әрбір топ
студенттерінің іс-әрекетіне кешенді және дифференциялық бағалау
жүргізіледі.

Жарнамаға арналған объектілердің тізімі:
1. Coca-Cola
2. Pepsy-cola
3. Fanta
4. Gazer
5. Квас Никола

Практикалық сабақ №14.
Жарнамалық зерттеулердегі заказ берушімен жұмыс тәртібі тақырыбы
бойынша.
Мақсаты: жарнамлық бизнесте заказ берушімен қарым-қатынас шеберлігін
арттыруды дамыту.
Іскерлік ойын формасында өткізіледі. Топ өзара жарнама берушілер
ұжымы, психологтар ұжымы және шығармашылық бөлім болып үш топқа бөлінеді.
Мақсаты – өзара келісімшарт орнату.
Қортындылар бойынша топтық талдаулар жүргізіледі, әр топ бір-бірінің
әлсіз және белсенді жақтарын көрсетеді.

Практикалық сабақ №15.
Бұл сабақта шақырылған арнайы эксперттер мен көрермендер алдында
авторлық роликтерін қорғауға ұсынылады. Эксперттік, критерийлік бағалаулары
айтылады, топтық талдау жүргізіледі.

4. Студенттердің өздік жұмысы.

4.1. СӨЖ және СӨЖО тапсырмаларын орындауға әдістемелік нұсқау.

Студенттердің өздік жұмыстарды орындауларына жалпы кеңестер (нұсқаулар)

1. Өздігінен білім алу үшін, алдымен сол жұмысқа қажетті нақты дағдыларға
(іштей жылдам оқи білу, библиографиялық дағдылар, түрлі анықтама
әдебиеттерді пайдалана білу, оқығандарды жазып алу т.б. ) ие болу керек.

2. Біліммен жемісті шұғылдану қолайлы жағдайларды (уақыт, орын, тиісті
әдебиеттер мен құралдардың болуы т.б.) керек етеді, ең дұрысы
кітапханаларда, оқу залдарында біліммен шұғылдануға дағдылану.

3. Өздігінен білім алатын адам нені оқитынын анық біліп, ол жұмысты белгілі
жоспармен, жүйемен жасауы керек.

4.Алғашқы кезде оқытушылардан, тәжірибелі адамдардан, кітапханалардан ақыл-
кеңес алудың пайдасы зор.

5. Өздігінен білім алу жұмысын асықпай, көп үзіліс жасамай жүргізген жөн.

6. Оқыған материалды мұқият ұғатындай етіп ұғып, түсінбеген жерлерді
қалдырмай, қайталап оқып, оның негізгі жақтарын жазып алу қажет.

7. Анықтама әдебиеттерді, энциклопедияларды, түрлі сөздіктерді қоса
пайдаланып отыру керек.

Студенттердің өздік жұмыстарын ұйымдастыруға қойылатын талаптар.

• Жұмыстың көлемін шамадан тыс асырмай, оның сапасын арттыруға
көңіл аудару;
• Студенттердің өздік жұмысын оқу жұмысының басқа түрлерімен дұрыс
ұштастыра білу;
• Студенттердің дербестігін арттырып, өзіндік білім алу қабілетін
жүйелі түрде дамыту;
• Өзіндік жұмыстың мазмұнына күнделікті өмірден алынған
материалдарды, хабарларды енгізу;
• Студенттерді табиғат пен қоғам дамуының жалпы заңдылықтарын,
сонымен қатар нақты фактілер мен құбылыстарды өздігінен талдап
түсінуге үйрету;
• Студенттердің алған білімдерін іс жүзінде қолдана білуге
дағдыландыру;
• Студенттерді оқу жұмысына шығармашылық тұрғыдан қарауға, әр
уақытта дербес және белсенді әрекет жасауға баулу;
• Студенттердің өздігінен дербес жұмыс істеу, еңбек ету дағдыларын
қалыптастыру.

№1 өздік жұмысына арналған тапсырмалар мен сұрақтар
"Қазіргі әлемдегі жарнаманың рөлі" тақырыбына келесі аспектілерді
есепке ала отырып эссе жазу.
1. Жарнамалық іс-әрекетті оқытудағы психологияның рөлі қандай?
2. Жарнамалық іс-әрекетті оқытудағы қандай бағыттар перспективті болып
келеді?
3. Жарнамалық іс-әрекетті оқытудағы қандай сұрақтар барынша
дискуссиялы болып келеді?
4. Жарнама психологиясы ғылымының мақсаты және оның функциялары
қандай?

№2 өздік жұмысына арналған тапсырмалар мен сұрақтар
Ұсынылған әдебиет негізінде сізге берілген сұрақтар бойынша ж жазбаша
жауапта даярлау.
1. жарнамалық объекті үшін біртұтас аудитория қандай принцип бойынша
таңдалады?
2.Оны оқу негізінде қандай сұрақтар жатады?
3. Біртұтас аудиторияны оқыту қандай тәсілмен жүргізіледі?
4. Оны оқыту қандай бағыттармен жүзеге асады?
5. Зерттеуші қандай негізгі қателіктермен кездеседі?

Әдебиеттер:
1. Сэндидиж Чарльз, Фрайбургер Вернон, Ротцолл Ким: Реклама. теория и
практика. -М.; Прогресс,-1989г.
2. Бове Корланд, Аренс Вильям. Современная реклама. -Тольятти,
Издательский дом "Довгань" 1995
3. Фоефанов О.А. США: Реклама и общество. -М.: Мысль,-197Ромат Е.В.
Реклама. -Учебное пособие. Изд.2-е. Харьков-НВФ "Студцентр",1996
4. Крылов И.В. Теория и практика рекламы в России. М.,Изд-во
"Центр",1996

№3 өздік жұмысына арналған тарсыпмалар мен сұрақтар
Жарнамалық роликке ұсынылған концепцияны талдауды міндетті түрде
жүргізу керек.
1. Coca-cola
2. Pepsy-cola
3. Fanta
4. Gazer
5. Квас Никола

Талдауға арналған критерилер:
-объектілер (жарнама объектісі сапасы ретінде шығуы)
-жарнамалық мақсат (роликтің негізінде қандай мақсат жатыр және қандай
тәсілдермен ол жетістікке жетеді)
-біртұтас аудитория (кімнің біртұтас аудиториясы барынша спецификалы
болып табылады, целевой топтардың қызығушылықтары қаншалықты есепке
алынған).
-сыртқы жағдайға бағытталыуы, кқңіл аударуы.

Ұсынылған әрбір жарнамалық роликтен жарнамалық концепция сапасы
бойынша қорытынды жасау. Істелінген концепцияның өзінен жарнаманы анықтау.

№4 Өздік жұмысына арналған тапсырмалар мен сұрақтар
Әртүрлі целевой аудиторияларға аналогиялық тауарларды жылжытуға
арналған жарнамалық стратегияны құру.
Жұмыс этаптары:
1. тауарды таңдау немесе қызметтер
2. Ұсынылған целевой аудиторияның бейнесі және анықтау (келесі
параметрлерді есте сақтау керек: әлеуметтік-демографиялық мінездемелер,
базалық тұтынушылық шарттар, құндылық және қабылдау стереотиптері).
3. нәтижелерді таблица формасында ұсыну.

№5 өздік жұмысына арналған тапсырмалар мен сұрақтар
Тапсырма: Кешенді жарнамалық компанияның тауарын өңдеу
Жоспар: А. Аналитикалық этап (концепция)
1. Мәселе, ЖК қажет етуші мәселе
2. Мақсаты, (күтілетін нәтижелер)
3. Тапсырмалар (нәтиженің жеткен жетістігі есебінен)
4. Целевая аудитория жарнамалық компанияның: (ЦА мүмкін нұсқалары:
целевой сегмент, потенциальды сегмент).
5. ЦА қажеттіліктері, а) тура қажеттіліктер,сіздің тауарыңызды тура
сынан қанағаттандыра алады. б) қосымша қажеттіліктер, сіздің тауарыңызға
көз салуы мүмкін қанағаттанушылық.
6. Жарнаманың оптимальды түрі, ЦА қажеттілігінен және тапсырмадан
туындайтын.
7. Жарнаманы оптимальды тасушылар. ЦА қандай тасымалдаушыларды
қолданады, сіздің мүмкіншіліктеріңіз (ТВ, радио, пресса, сыртқы жарнама).
8. Жарнаманың оптимальды тақырыптары. ЦА ішкі конфликтілерінен және
қажеттіліктен туындайтын.
9. Жарнаманың омтимальды орналасуы
А) Электронды ақпарат құралдарында жарнаманы қай уақытта шығару
Б) неше секунд
В) прессада жарнаманың орналасуы
Г) сыртқы жарнаманың орналасуы
1. Жарнаманың оптимальды кезеңдері
2. Жарнамалық компаниялардың оптимальды ұзақтығы
3. Қаржылық шығынның алғашқысын анықтау, қаржылық мүмкіншіліктерімен
келісу.

Мысалы, осы екі блокты күні бойынша топтап, біріктіруге болады.
В. ЖК жүзеге асуы-Б пунктіндегі жоспардың жүеге асуы
Г. ЖК тиімділік бағасы.ЖК бағалау критериін өңдеу.

№6 Өздік жұмысқа арналған сұрақтар мен тапсырмалар

Позицирование тауарды, қызметтер, фирмалар

Мақсаты – позиционировать тауар, қызметтер, фирмалар немесе оларды
құттықтауы.
Жағдаят: Сіздер –
Тапсырма: Белгілі бір әдіс бойынша товар/қызметтерді
позиционировать (дифференциация, позиционирования картасы, позиционирования
кестесі)
Нұсқалар: (кез келген біреуін таңдау)
1. Қарсы фирмалардың товарынан өз товарың
2. Товарлардың ішіндегі өзіңнің фирмаңда өндірілген бір товарың, әр түрлі
дақтарға бейімделген (мысалы, «Миф», «Ариэль», «Тайд» ұнтақтары,
«Procter & Gamble» өндірген).
3. Фирма
Орындалу жоспары
1. Қысқаша өзіңнің тауарыңды/қызметтер/фирмаларыңды сипаттау
2. Позиционированияның барлық негізгі критерийлерін санау (бақталастық
артықшылықтары) («дифференциацияға» - жеке түрлер бойынша, ал
қалғандарына – жалпы тізім бойынша)
3. Позиционированияның оптимальді критерийлерін анықтау (фирманың
мүмкіндіктері мен миссиясына байланысты) – «позиционированияның
карталарына» екеу, «дифференциацияға» бесеуге дейін,
«позиционированияның кестесіне» жиырмаға дейін.
4. Позиционированияның карта-кестесін құрастыру. Критериилерді 1-ден 3-ке
дейін қысқарту.
5. Позицияны анықтау
6. Позициялардың құралымының комплексті шараларын анықтау (10-12 шараны
атау).

Өздік жұмыс №7
Бренд және брэндинг
Мақсаты – брендті талдау және брэндингті бақылау.
Тапсырма – кез келген брэндті таңдаңыз (ыңғайлы болу үшін, ең жақсысы
– қарапайым немесе отбасылық) сызба бойынша:
І. Брэндтің түрі: қарапайым, мультибрэнд (отбасылық, зонттық)
ІІ. Базардағы позициясы (анық лидер – лидерленуші (бірнеше фавориттер
арасында) – орташа деңгейі – орташадан төмен – аутсайдер)
ІІІ. Брэндтің элементтері
1. Брендтің аттары:
- Қандай құрылымының әдістерінің аттары қолданылған, қайсысы
қолданылмаған, көрсетіңіз.
- Тұтынушылардың брэндтің атын психологиялық қабылдауын бағалаңыз
(сіздің көзқарасыңыз бойынша):
5 ұпай – эмоциональді тартымды;
4 ұпай – басында тұтынушыға жат болған атау, кейін жақсы таратылды;
3 ұпай – атауға деген эмоциональдық селқостық, атауға деген көзқарас
бірқалыпты;
2 ұпай – атауы тауармен, фирмамен ассоциацияланбаған;
1 ұпай – атауға деген немқұрайлылық (маркетингтенбеген).

2. Тауар – тауарды немесе тауардың түрін санау.
2 Логотип – логотиптің психологиялық қабылдауын атау, бағалау («брэндтің
атауын психологиялық қабылдау» сызбасы бойынша).
3. Символ – символды қабылдаудың психологиялық жақтарын атау, бағалау.
4. Ораушы – формасы (дәстүрлік - түпнұсқа), түстің шешімі (қаптаманың
түсін қабылдаудың қысқаша психологиялық интерпретациясы), анимация,
жазулардың орналасуы.
5. Слоган-атау.
6. Бренд тауарының бағасы: жоғары аналог- аналогтармен ұқсастығы-
аналогтан төмен.
7. Брендтің аңызы- тарихы белгілі ме.
IV. Брендтің психологиялық қалыптасуы
1. Брендтің жиынтық ресурстары (5-7-ін атау).
2. Брендтің позициясы (позиция- мифтың қарабайыр сойлемшесі және сөздің
бір имиджі)
3. Брэндтің аңызы
• Бренд ассоцияциясының негізгісін негіздеңдер (тауарды суреттеуші
және ішкі келісілген)
• Бренд ассоцияциясының қолайлысын негіздеңдер (ықыласты суреттеуші
және шынайы артықшылық )
Бірегей ассоцияция ( өндірістік компанияның бірегейлігі, өндірістік елдің,
каналдық және нүктелік таратушылықтар, басқа маркалардың,
қызметі,уақиғалар)
4. Брендтің имиджі
5. Брендтің негізгі имиджі (брендтің негізгі ассоцияциясы)
Қолданушының имиджі (ассоцияциялар, брендті қолданушымен байланысты)
Имидж (кескін ) қолданудың (ассоцияциялар, брендті қолданушы жағдайымен
байланысты).

V. Брэндинг
• Брендтің қалыптасуы- бренд элементтерін жоспарлау- тексеру қажет емес.
• Тарату – брендтің алға жылжуының бағдарламасын жоспарлау.Тұтынушылар
көрсеткіші бойынша негізгі идеяларды моделдеңіз (1 әрбір түріне)
Брендтің алға жылжуының бағдарламалары (маркетинг- микс)
• Маркетинг жоспары- брендтің дамуы қайда апарады
• Сауда маркетингі (ассортимент сапасы, тауарлар саны )
• Баға маркетингі
• Өткізу маркетингі
• Бақталастық маркетингі
• Зерттеу маркетингі
• Коммуникациялық маркетингі (жарнамалар, жәрменкелер мен көрмелер,
демеушілік)
• Брендті қолдау- брендті қолдау бағдарламасы (маркетинг-микс)

Өздік жұмыс №8.
1. Тауардың немесе қызметтердің визуальді бейнесін құрастыру (түсті
элементтерді сипаттау, алқаның таратылушылығы, формасы, сызықтардың
бағыты мен түсі).
2. Жарнамаға мәтіндік-дыбыстық компонент құрастыру (барлық формальді және
мазмұндық талаптарға сай жарнамалық хабарламалар мәтінін құрастыру,
дауыстық компоненттердің мінездемесін, функциональдық рөлін анықтау).
3. Біртұтас жарнамалық бейнені рәсімдеу. (аудио-визуальдық, мәтіндік
элементтерді бір жүйеге келтіру, олардың байланысын түсіндіру)

Жарнамалық объектілер: кітапхана, кез келген кафедра, мамандық, тәртіп.

Өздік жұмыс №9.
«Жеке тұлғаның өміріне жарнамалардың тигізер әсері» тақырыбына эссе жазу.
Жұмыста келесідей аспектілер қаралуы тиіс:
1. Жеке тұлғаның өміріне жарнаманың әсері.
2. Шығармашыл тұлғалардың өміріне жарнаманың тигізетін әсері.
3. Тұтынушылардың өміріне жарнамалардың әсері қандай?
4. Кешенді қортынды жасау.

Өздік жұмыс №10.
Газеттегі жарнама мазмұнының анализі.
Газетті таңдаңыз, 3 ай ішіндегі жарнама мазмұнын анализдеңіз.
Бір ғана жарнаманы пайдаланыңыз.
Классификаторды жоспарлаңыз.
Санаңыз:
- Жарнамалар санын
- Газет ауданының көлемі;
Берілген газет номеріндегі жарнама мазмұнын анализдеңіз.
Сұрақтарға жауап беріңіз:
1. Аудан көлемі бойынша мөлшері бойынша жарнама хабарландырудың әр-түрлі
топтарының ұқсастықтары неде?
2. Көлемі мен саны бойынша қандай хабарландырулар топтары қарастырылады?
3. Жарнаманың көп бөлшегі кімдерге бағытталған?

Өздік жұмыс №11.
Келесі төмендегідей психотехникалық әдістерді қолдана отырып,
жарнамалық радио-роликтің сценарийін құрастырыңыз.
1. Гипноз
2. Сендіру
3. Еліктеу
4. Асқыну, жұқтыру
5. «Бүркіт» механизмі
6. «25 кадр» технологиясы.

Өздік жұмыс №12.
Жарнамадағы манипуляция және сендіру технологиясы тақырыбы бойынша.
Мақсаты: жеке тұлғаның психологиясына тұтынуды орнату қызметінің
әсері туралы бейне қалыптастыру.
Жеке тұлғаның психологиясына тұтынуды орнату қызметінің әсері туралы
бейне қалыптастыруда Э.Фроммның «Болу немесе өзіңде болу» философиялық
эссесін қарастыру. Жеке шығармашылық тұрғыда әр студент эссе жазу.
Қарастырылатын сұрақтар:
1. Фромм өзінің философиялық эссесінде қандай екі әдісті көрсетеді?
2. Меңгеру модусы қандай? Оның негізгі қызметі? Оның табиғилығы қандай?
3. Тұрмысиық модусы қандай? Оның негізгі қызметі?
4. Әсерлесу әдісінің қатынастағы рөлі мен өмірлік принциптердің
активтілігі мен пассивтілігі.
5. Фромм тұжырымдамасындағы негізгі антогонитикалық категориялары.

Өздік жұмыс №13.
Жарнаманың психологиялық эффектісі.
Талдауға арналған сұрақтар:
1. Жарнамалардың психологиялық зерттеулердегі мазмұны және формальді-
динамикалық мінездемесі.
2. Жарнаманы психологиялық экспертизалау мәселесі.
3. Жарнаманың эффективтілік бағасы.
4. Жарнамадаға диалогтық қызмет.

Өздік жұмыс №14.
Кез келген бір интернет сайттары бойынша жарнамаға анализ жүргізу.
Газеттегі жарнама мазмұнына анализ.
Сайттағы кез келгенін таңдаңыз.
Онда жарияланған жарнамалар бойынша сапалы-сандық анализ жасаңыз.
Бір ғана жарнамалық хабарландыруды қолданғаныңыз дұрыс.
Классификаторды жоспарлаңыз.
Есептеңіз:
- Хабарландырулар санын
- Сайттың аудан көлемін, категория бойынша алғанда.
Берілген сайттағы жарнама мазмұнын анализдеңіз.
Сұрақтарға жауап беріңіз:
1. Аудан көлемі бойынша әр-түрлі жарнамалық топтар өзара қалай
сәйкестендіріледі?
2. Сапасы мен саны бойынша қандай хабарландыру топтары маңызды?
3. Жарнама көп мөлшерде кімге бағытталған?
4. Қандай психотехникалық әдістер қолданылған?

Өздік жұмыс №15.
Маркетингтегі жарнама психологиясы тақырыбы бойынша.
Келесі төмендегі тақырыптарға баяндама әзірлеу:
1. Жарнамалық коммуникациялар – маркетингтегі психологиялық зерттеулердің
объектісі ретінде.
2. Маркетинг – өндірістегі негізгі тұжырымдамалардың бірі және қазіргі
нарықтық қызметтегі тауарларды өткізу мен қызмет түрінің іске
асырылуы.
3. Жарнамалық қызметтердегі зерттеулерді ұйымдастырудың екі стратегиялары
мен жоспарлары.
4. Жарнамадағы және маркетингтегі психографикалық анализ.
5. Маркетингтегі жарнамалық коммуникация типтері.
6. Жарнама психологиясы және маркетингтік коммуникациялар кешені.

Өздік жұмыс №16. Жарнаманың психологиялық эффектісі.
Талдауға арналған сұрақтар:
1. Жарнамаларды психологиялық зерттеу кезіндегі мазмұнды және формальді-
динамикалық сипаттамасы.
2. Жарнамадағы психологиялық экспертиза мәселесі.
3. Жарнамадағы эффектіні бағалау.
4. Диалог түріндегі жарнамалық қызмет.

Реферат тақырыптары:
1. Жарнамалық өнім өндірудегі креативтілік технологиялардың рөлі.
2. Балаларға арналған жарнамалардағы манипуляция әдістерін зерттеу.
3. Имиджді жарнамадағы жарнамалық бейнені өндірудегі архетиптердің
қолданылуы.
4. ТАА әдісі бойынша жарнамалық өнімді зерттеу.
5. Саяси жарнамадағы архетиптік феноменге анализ жасау.
6. Жарнамалық мәтін құрастырудағы стереотиптерді зерттеу.
7. Жарнамалық қызметте проективті әдістерді қолдану.
8. Жарнамада метафораны қолдану.
9. Жарнамалық бейнелерді құрастыру кезінде психологиялық түстерді қолдану

Реферат жазуға қойылатын талап:
1. Беттің көлемі: 15-20 бет аралығында.
2. 6-8 әдебиеттер қаралуы тиіс. Әдебиеттерге сәйкес сілтемелер көрсетілуі
тиіс. Соңында толық қолданылған әдебиеттер тізімі болуы қажет.
3. Мәтінге қойылатын талаптар: сол жағы – 30 мм, оң жағы – 10 мм, жоғарғы
жағы – 25 мм, төменгі жағы – 20 мм. Шрифт мөлшері – 14 кегль, жартылай
интервалда.
4. Құрылымы. Жұмыс бес бөлімнен тұрады: 1) кіріспе – мәселелерді қою және
жұмыстың мақсаты; 2) негізгі – тақырыптың негізгі мазмұнын ашу; 3)
қорытынды – қортынды ойлар мен пікірлерді көрсету қажет. 4)
қолданылған әдебиеттер тізімі; 5) глоссарий.

Тест
1. Жарнамалық қызметтің дамуының қай кезеңінде басылымды жарнама пайда
болды:
А) 1-кезең. Антикалық – жарнамалық қызметтің пайда болуы.
Б) 2-кезең – Батыс-Европалық ортағасыр (ХІІ-ХV)
В) 3-кезең – Бастапқы Батыс-Европалық журналистика (ХVІ-ХVІІғ.ғ.)
Г) 4-кезең ІХ-ХХғ.ғ. Жаңа ғасыр
2. Жарнама берушінің бір немесе бірнеше жарнама агенстволарының назарын
аудару мақсатында жасалған жарнамалық іс-шаралардың жүйесі, әр түрлі
жарнама түрлері мен құралдары арқылы таралуы
аталады_____________________________________________
3. Жарнама түрі мен мақсатын сәйкестендіріңіз

4. Сезімдерге, аффектіге, потенциалды сатып алушының санасына
бағытталған, оған ойлар мен ұсыныстарды ассоциация арқылы әсер ету
жанрнамасы __________________________________________аталады

5. Жұмсақ жарнама қатты жарнамаға қарағанда:
А) монипуляторлық психотехникалардың аз түрі қолданылады
Б) агрессивтілігі аз
В) жалғасы көбірек
Г) тездетілген эффектіге бағытталмаған
Д) психиканың аспектісі мативациялық емес когнитивті басыидылығын береді

6. Лассуэлу бойынша жарнаманың құрылымды элементтеріне жатады:
А) коммуникатор
Б) хабарлама
В) канал
Г) код
Д) контекст
Е) полусатель
Ж) коммуникативті іс-әрекеттің салдары

7. Жарнама хабарламасын канал бойынша жіберу бөлінеді: визуальды,
обонятельды, дәм сезулік, тактильды және____________________
8. Жарнама хабарламасының функциясы мен оның интерпритациясын салыстырып
сәйкестендіріңіз (Якобсон бойынша)

9. Қай сөйлемде мағналық қателіктер кеткен?
А) увещевательная жарнама-ол тауарды сатып алған, тұтынушыларға сатып
алынған затының дұрыстығын айту үшін керек. Ол сатып алушының тұрақты
тұтынушыға айналуы үшін арналған.
Б) Салыстырмалы жарнамада-өзге тауар иеленушілердің тауарларымен
салыстыруына негізделген. Себебі, көптеген өркениетті елдерде өзге тауар
иелерінің заттарын немесе өндірушіні тікелей сынауға тиым салынған,
бұндай жарнама өткір ой мен изрощенной болуы керек, бұл бәсекелеске
танымалдылық әкелуі мүмкін.
В) Еске салушы жарнама-бұл потенциалды тұтынушыларға арнайы тауарлар мен
базардағы фирмалар туралы мінездеме еске салу мақсатында жасалған.
Г) Жабыстырылған жарнама-бұл жарнаманың агрессивті түрінің бірі, оның
негізгі мақсаты тұтынушыларды бәсекелестердің тауарлары мен қызметтерін
емес, ұсынылған тауарды немесе қызметті таңдауға итермелеу
Д) Ақпараттық жарнама-бұл фирма немесе оның тауарлары, мінездемелері
туралы, ерекшеліктері мен артықшылықтары туралы ақпаратпен қамтамасыз
ету.
Е) превентивті жарнама-көрсету үшін өте көп қаражат кететін жарнама түрі,
мақсаты жарнамаға көп ақша шығындай алмайтын бәсекелестердің позициясын
түсіру мақсатында жасалған.

10. Керекті сөзді қойыңыз.
Жарнама концепиясы қандай тауар мен ұйымның мінезінің жағымдылығын
түсіндіріп және суреттеуі керек, қандай тұтынушылар, және нені жеткізуі
тиіс, нағыз жағдайда қандай мақсатпен әсер ету кезінде тұтынушыны. жағдайға
әкелу үшін.

11. Жарнама концепциясына не кірмейді?
А) жарнама объектісі
Б) зат
В)мақсат
Г) міндеттері
Д) болжамы
Е)әдістері мен іске асыру құралдары
Ж) іске асыру жоспары
З) ішкі шарттар бағыты

13. Жарнама концепциясының уақытқа байланысты басымдылығын бөлетін
жарнамалық стратегия қалай аталады
А) статикалық
Б) динамикалық
В) Прогрессивті

14. Жарнамалық стратегияның дұрыс бірізділігін құрастырыңыз
А) Мониторингтың қолданылуы мен критерилерін анықтау
Б) Жарнама хабарламасын құрастыру жолын таңдау
В) Міндеттер ішінде бастысы мен қосалқысын анықтау
Г) мақсатты міндетке структуралау
Д) Коммуникация жолын таңдаймыз
Е) жарнаманың шығуы мен көлемін анықтаймыз
Ж) Әр міндеттерді шешудің жолдарын анықтаймыз
З) Шешілуі тиіс міндеттердің бірізділігін анықтаймыз

15. Жарнама стратегиясын құрудың негігі нұсқауларына жатпайды:
А) концепцияларды нақты құрастыру
Б) иерархилік, бірізділік және міндеттерді шешудегі логикалық
байланыстылық
В) жалпы мақсатқа бағыттылық
Г) көп аспектілі және көп каналдың басыңқылықының ұйымдастыру жүйесі
16. Сөйлемді аяқтаңыз
Егер жарнамалық стратегия – жарнама концепциясының барысында пайда
болған, бұл стратегияның барысын______________________
17. AIDMA моделінің элементтері мен олардың мағнасын сәйкестендіріңіз

|Элементтері |Мағнасы |
|A |А) Қызығу |
|I |Б) назар аудару |
|D |В) Мотив |
|M |Г) іс-әрекет |
|A |Д) арман |

18.
А) назар аудару
Б) қызығушылықпен
В) мотивпен
Г) іс-әрекетпен
Д) қалауымен

19. Қабылдаудың психологиялық заңдылықтарын ескере отырып, түрлі-түсті
жарнаманың мәтінің нұсқауларын оқуға ыңғайлысынан оқуға ыңғайлы
еместігін жоғарыдан төменге дейін орналастырыңыз
А) сары қағазда қара жазумен
Б) ақ қағазда қызыл жазумен
В) ақ қағазда жасыл жазумен
Г) қызыл қағазға ақ жазумен
Д) ақ қағазға көк жазумен

20. Жарнамлық блокты (парақшалар, плакаттар) көру кезінде назардың
орналасуы. Нұсқаларды тұтынушылардың назарын тартатын бөліктен бастап
төменге дейін орналастырыңыз.
|A |B |C |
|D |E |F |

A____B_____C_____D____E____F_____

21. Эмоциональды қабылдау. Жарнамадағы түстердің өмірге жағымдылары.
(керектерін таңдап алыңыз)
А) ақта сары
Б)сарыда жасыл
В) Көгілдірде күлгін
Г) Жасылда ақ
Д) Көкте қызыл

22. Тұтынушының жарнамадаға кейіпкердің өзін орнына қойып және оған
ұқсағысы келетін психологиялық көрініс қалай аталады?

А) Жұқтыру

Б) Пресуппозиция

В) Идентификация

Г) Репликация

23. Егер жарнамалық блок газет (журнал) беттерінен кіші болған кезде, оны
қолданған дұрыс
А) тігінен орналасуы
Б) көлдененнен орналасуы
В) диагональды орналасуы

24. Тұтынушылардың көп мөлшерде назарын аударып және ұнататын
А) Тауарды жарнамалаудағы түсті фотосуреттер
Б) фотосуреттер мен суреттер бірдей ұнатады
В) тауарды жарнамалаудаға түсті суреттер

25. Телеарналық жарнамана тиімді жағы
А) тауардың артықшылықтары туралы айтатын кейіпкерледің монолог сөзі
Б) кейіпкерлер арасындағы диалог, тауардың артықшылықтарын айтатын
әңгімесі
В) кадр сыртындағы диктордың артықшылықтары туралы сөзі
Г) мағнасы жоқ

26. Журналдағы жарнаманың көлемі мен тиімділігі
А) беттің төрттен бір бөлігін екі жерден көрсету тиімдірек, бұл бір рет
беттің жартысына бейнелеуге қарағанда
Б) беттің төрттен бір бөлігінде екі рет бейнелеуден гөрі, бір рет беттің
жартысына бейнеу тиімдірек
В) бұндай байланыс болмайды, бұл психологтардың ойлап шығаруы

27. Суреттің жандарында орналасқан мәтін:
А) оқудың тиімділігін арттырады
Б) оқуды төмендетеді
В) оқуға басымдылығы жоқ

28. Адам жарнама хабарламаларынан бас тартуы оның өз бостандығын шектеу
деп түсінеді. Бұл психикалық механизмның қандай қорғаныш түрі?
А) Барнум эффектісі
Б) Бартлета эффектісі
В) ореола эффектісі
Г) реактенса эффектісі

29. Жарнама беттерін (парақшалар, плакаттар) қарау кезінде тұтынушы өз
назарын аударады:
|A |B |
|C |D |

А) А бөлігі
Б) В бөлігі
В) С бөлігі
Г) D бөлігі
Д) назар ортақ аударылады

30. Мәтінді құрастыру кезінде етістіктің басымдылығын қолдану
А) радиожарнама
Б)тележарнама
В) жазба жарнамада
Г) мағнасы жоқ

31. Жарнаманың маңызды мінездемесі болып...
А) тікелей коммуникация
Б) белгісіз спонсордың атынан коммуникация
В) төленбеген коммуникация
Г) бір нәрсе немесе біреу туралы ақпаратты тарату (тауар, қызмет, фирма,
тұлға)

32. Маркетинг құралы, индивидуалды жолдау мен жауап қайтару мақсталған іс-
әрекет аталады:
А) стимулденген сатылым
Б) қоғаммен байланыс
В) тікелей маркетинг
Г) жарнама

33. Тауарайналымының сұранысы мен стимулдеуінің жоғарлауы мақсатындағы
жарнама функциясы:
А) бренд жасаушы
Б) әлеуметтік
В) экономикалық
Г) идеологиялық

34. Жұмыс орнының көбеюі немесе бұрынғы орнының сақталуы....
А) әлеуметтік
Б) экономикалық
В) коммуникативті
Г) идеологиялық

35. Жарнама компанияларының зерттеген кезеңдерінің сызбасы келесі
бөліктерден тұрады:
А) тауарлар құрамының анализі
Б) позиционирлеу
В) тауардың жалғасуына арнайы көрінісі
Г) жарнама тасымалдаушыны таңдауы

36. Тауардың
37. Адамдардың іс-әрекеттерінің мотивтерінің негізіне жатады:
А) қажеттіліктер
Б) білім
В) ауа-райы
Г) есеп

38. А. Маслоу бойынша өзіндік көрінісінің қажеттіліктеріне жатады
А) шығармашылық
Б) сыйластық
В) сенімділік
Г) ұжымдық

39. А. МАслоу бойынша қажеттіліктерді мойынауға қандай қажеттілік жатады:
А)шығармашылық
Б) сыйластық
В) білім
Г) ұжымдық

40. Тұтынушылардың әлеуметтік мотивтерінің жарнамада қолданатындарына
жатады:
А) сенімділік
Б) патриоттылық
В) уайымдаушылық
Г) тәкапарлық

41. Жарнама компанияларының ішінара негізгі жарнама сөйлемі қысылған түрде
жарнама сөздерінің берілуі –
А) сөзің-эхосы
Б)бастауы
В)қорытынды
Г) ұран

42. Тауар маркасына деген талапттар:
А) айтуға оңай болуы
Б) тек бір сөзден тұруы
В) цифрлы таңбалардан тұрмауы керек
Г) қасында сурет болуы керек

43. Азформатты баспалы жаранама құжаттарына жатады:
А) баннер
Б) билборд
В) буклет
Г) пилларс

44. Тіркелген тауар белгісінің ескертуші маркасы болып табылады:
А) @
Б) ™
В) ©
Г) ∑

45. Жарнамалық идентификатор (константтық фирмалық стилге жатады):
А) визиткалық карточка
Б) логотип
В) пресс-релиз
Г) PR-релиз

46. Жарнамалық косметиканың тиімдісі болып немен біріккені тиімді:
А) косметикалық құралдың әйел беті бейнеленге фотосуретпен
Б) косметиканы қолданудың шарттарымен
В) косметикалық құралдармен табиғат суреті
Г) косметикалық құралдың толық түрдегі анықтама берілуі

47. Жақсы логотипті көрсетіңіз
А) логотиптің кішігірім өлшемі
Б) белгілер мен сөздердің бірлестігі
В) геометриялық фигураларды қолдану
Г) түсті концепцияны ұстамдылығын көрсету мақсатында қолдану, бірақ
логотип ақ-қара түрде болуы керек.

48. Нефальцованды басылым, бір немесе бірнеше тауарларға арналған:
А) каталог
Б) буклет
В) жарнама парақтары
Г) бршюра

49. Кері байланыстағы жарнама бұл –
А) рассылка
Б) буклет
В) купон
Г) жарнама роликі

50. Жарнаманың негізгі мәтінін құрастыру үшін:
А) засечками қарыпттері
Б) кесілген қаріп
В) декоративті қаріп
Г) қолжазбалық қаріп

51. Жарнама хабарамасында логотиптің көлемі
А) 20%
Б)5-10%
В) 10-15%
Г) 50%

52. Жаңашыл, жас, күш-қуатты ... балансы көрсетпе жасайды
А) ассимтриялық
Б) радиальды
В) симметрикалық
Г) радиальды және симметрикалық баланс

53. Жарнамадаға қозғалыс бұл –
А) жарнаманы құрудағы принципі барлық жарнама компаниясының жарнамамен
өзара байланыстылығын анықтаушы
Б) барлық элементтерді біріктіреді
В) жарнама құру принципі тұтынушының назерін керекті анаға жүйелі
бағдарлау үшін
Г) арнайы жүйелікпен элементтердің кезектесуі

54. Жарнамадағы әр элементтер көлемі, пропоциональдығы орналасу
маңыздылығы бұл принцип-
А) қарапайымдылық
Б) нақты
В) бірліктілік
Г) өлшемділік

55. Сыртқы жарнаманың әртүрлілігі, 6х3 м жабысқан суреттен щит ретіндегі
жарнамалар автомобиль жүргізушілерге арналған жарнама қалай аталады?
А) сити-формат
Б) билборд
В) брандмауер
Г) пилларс

56. Ғимараттардың бос қабырғаға аспалы түрде ілінентін жарнама полотносы
қалай аталады?
А) сити-формат
Б) билборд
В) брандмауер
Г) растяжка

57. Тауар маркасынжасау мақсатында, топтық санаға идентификалық әсер
етудегі жарнама функциясы қалай аталады?
А) бренд жасаушы
Б) әлеуметтік
В) экономикалық
Г) идеологиялық

58. Аудиторяға жарнамалауға арналған кезекті объектіні таныстыру
мақсатындаға жарнама функциясы қалай аталады?
А) әлеуметтік
Б) экономикалық
В) коммуникациялық
Г) идеологиялық

59. Жарнамалық компанияны ұйымдастыру мақсатында зерттеу кезеңдерінің
сызбасының бөліктері:
А) тұтынушы аудиторияның анализы
Б) алға қозғалу
В) арнайы жарнамалық ұсыныс
Г) брифты құрастыру

60. Тұтынушының санасына тауардың маңызды жерлерде жасалуы басқа
тауарларға байланысты болуы бұл –
А) алға қозғалыс
Б) позициаландыру
В) медиапландау
Г) брендинг

61. Көп мөлшерде тиімді және есте қаларлықтай әсерді нені қолданған
жарнама қалдырады?
А) визуалды ақпараттық
Б) мәтіндік ақпараттық
В) дыбыстық ақпараттық
Г) аудиовизуалды ақпараттық

62. Тұтынушының жарнамадағы рационалды мотивының қолданылуы кіреді:
А) сенімділік
Б) тәкәпарлық
В) шынайылық
Г) уайымдаушылық

63. Толық мәнді базардағы жарнамаларға бағытталған адамдарды таңдауға
арналған құжат:
А) медтаплан
Б) бриф
В) стратегиялық жоспар
Г) шығармашылық жоспар

64. Жарнамалық мәтінің мазмұнында негізгінде аргументтердің қорытындысы
аталады:
А) сөз-эхосы
Б) бастау
В) лозунг
Г) ұран

65. Тұтынушының санасында тауар және фирма туралы иденфицикалық визуалды
тауар маркасының бейнесі қалай аталады?
А) тауар белгісі
Б) визитка
В) сурет
Г) иллюстрация

66. РФ жарнамалық әрекетті реттеуші негізгі заңы болып:
А) РФ заңы «Тұтынушылардың құқығын қорғау заңы»
Б) РФ заңы «Жарнама және жарнама қызметі туралы»
В) РФ заңы «Тауар белгілері, қызмет көрсету белгілері мен тауардың шығу
жерлерінің аттары туралы»
Г) РФ заңы «Жарнама туралы»

67. Белгілердің негізгі түріне жатады:
А) музыкалық логотип
Б) стилизованды объект
В) индекс-белгісі
Г) тауардың көлемді суреті

68. Ұранмен бірге логотип әдетте орналасады:
А) жаранмалық хабарламаның ортасында
Б) жаранмалық хабарламаның басында
В) жаранмалық хабарламаның басында немесе аяғында
Г) жаранмалық хабарламаның аяғында

69. Тауардың мінездемесі туралы анық ақпараты бар аз форматты басылыған
тауардың парағының түрі:
А) этикетка
Б) плакат
В) парақша
Г) марка

70. Тұтынушылардың арасында көпке танымалдылығын өте тиімді жасалған
жарнаманың арқасында танылған тауар белгісін қалай атайды?
А) логотип
Б) брэнд
В) индекс-белгі
Г) авторлық белгі

71. Бірізділік бұл –
А) жарнаманы құру принципі, жарнаманы барлық жарнама компаниясының өзара
байланысын анықтауға арналған
Б) барллық элементтердің бірігуі
В) жарнаманы құру принципі, тұтынушының назарын дұрыс арнаға аудару
мақсатында жүйелендіру
Г) белгілі бір жүйе бойынша элементтердің бірізділігі

72. Жарнама компоненттерінің кез келгенінің жоқтығы әсер етпейтін принцип
бұл –
А) нақтылық пен қарапайымдылық
Б) қозғалмалылық
В) бірлік
Г) соразмерность

73. Сыртқы жарнаманың 1,4х3 м көлемінде үш жақты тумасы арқылы жасалған
жарнама жаяу жүрушілерге хабарлама жеткізу жарнамасы қалай аталады?
А) сити-формат
Б) билборд
В) брандмауер
Г) пилларс

74. Дұрыс емес нұсқаны табыңыз:
А) мәтінге қарағанда фотосурет назарды жиі аударады
Б) фотосуретке қарағанда сурет назарды жиі аударады
В) бет келбет фигураға қарағанда маңыздырақ
Г) адамдарға қарағанда жануарлар назарды жиі аударады
Д) жансыз заттарға қарағанда жанды объектілер назарды жиі аударады

75. Қызығушылықты оятатын ойдың басын қалай аталады?
А) соқыр ой басы
Б) қосалқы
В) тікелей әрекеттегі ой басы

76. Баспасөздегі жарнама екі түрлі болады: жарнамалық хабарлама
және__________________________________

77. Алдын – ала басылған газет беттерінің(1-ден 30 беттеке дейін) арасында
жеңіл орналасқан жарнама қалай аталады?
А) классификациялық

Б) демонстрациялық

В) ұсыныс

Г) тәукелсіз жарнама қойылуы

78. Тележарнамалардағы роликтердің даму кезеңдерінің дұрыс жүйелеңіз:
А)
Б)
В)
Г)
Д)

79. Жарнаманың ең көп каналды әсер ете алатын түрі:
А) радио
Б) баспасөз
В) internet
Г) телеарна
Д) почталық жарнама

80. Жарнамалаушы тауардың қажеттігі, мотивациясының құрылуы; сбъектінің
қатнастары, стереотиптері мен құрылуы. Тауар, марка туралы біліктілігі
мен есте сақтаушылық; бағалау ішіндегі танымдылықты зерттеу:
А) экономикалық тиімді жарнама
Б) коммуникативті тиімді жарнама

81. Адам психикасына әсер ету процесі мазмұнды қабылдаудағы саналылық пен
сыни пікірдің төмендеуімен байланысты логикалық баға беру анализінің
болмауы қалай аталады?
А) сендіру
Б) манипуляция
В) стереотипизация

82. Тиімді сендіру анықталмайды:
А) суггестор құрылымы
Б) суггеренданың артықшылықтары
В) қарым-қатнас дискурсы
Г) суггестор мен суггеренттер арасындағы қарым-қанас
Д) хабарламаны басқару қаблеті

83. Адамға іштей әсер ету қалай аталады?
А) суггестор
Б) суггеренд

84. Тұлғаның ерекшеліктеріне жатады, сендірудің жоғары деңгейіндегіне
жатпайды:
А) сенімсіздік
Б) үрей
В) жоғары өзін бағалаушылық
Г) толыққандылықты сезінбеу
Д) тез сенушілік
Е) экстравертилік
Ж) жоғары эмоционалдылық
З) логикалық анализге әлсіздік

85. Жабық түрдегі жүзеге асатын анонимді басқарушылық еркінен тыс
итермелеу емес спецификалық психологиялық әсер ету формасы қалай
аталады____________________

86. Манипуляторлық әрекет, үнсіздікті көрінетін материалды берудің көркем
ақпараттық түсіндіру түрі қалай аталады?

А) искажеением ақпарат
Б) жасырып қалудан
В) фрагменттілік
Г) компановка

87. Топтық нормалардың, өзіндік бағаның, дүниетанымын, наным-сенімі
келесі топқа әсер етуі:
А) белсенділік тудырушы
Б) регуляторлы белсенділік
В) когнитивті жүйе
Г) әрекеттің операциялық құрылымы
Д) психикалық жағдайы: фондық, функционалдық, эмоционалдық т.б.

88. Адамдардың қажеттіліктері мен қажеттілік мифологиясын
сәйкестендіріңіз:

89. Тұлғаның ерекшеліктеріне жатады, сендірудің жоғары деңгейіндегіне
жатпайды:
А) сенімсіздік
Б) үрей
В) жоғары өзін бағалаушылық
Г) толыққандылықты сезінбеу
Д) тез сенушілік
Е) экстравертилік
Ж) жоғары эмоционалдылық
З) логикалық анализге әлсіздік

90. Жабық түрдегі жүзеге асатын анонимді басқарушылық еркінен тыс
итермелеу емес спецификалық психологиялық әсер ету формасы қалай
аталады____________________

91. Сезімдерге, аффектіге, потенциалды сатып алушының санасына
бағытталған, оған ойлар мен ұсыныстарды ассоциация арқылы әсер ету
жарнамасы __________________________________________аталады

92. Адам жарнама хабарламаларынан бас тартуы оның өз бостандығын шектеу
деп түсінеді. Бұл психикалық механизмның қандай қорғаныш түрі?
А) Барнум эффектісі
Б) Бартлета эффектісі
В) ореола эффектісі
Г) реактенса эффектісі

93. Тұтынушы көліктің қай түрін алатындығын ойлануда: жеңіл көлік және
мопед. Тұтынушыда екі тауарға деген бәсекелестік туады. Бұл:
А) армандарының бақталастығы
Б) жалпы бақталастық
В) тауар түрлерінің бақталастығы
Г) маркалардың бақталастығы.

94. Сіздің танысыңыз, жақында сізге айтқаны:
І. Сатып алушылар нарқында сұраныс ұсынысты арттырады.
ІІ. Сатушылар нарқында ұсыныс сұранысты арттырады.
А) І және ІІ – дұрыс тұжырымдамалар;
Б) І – дұрыс, ІІ – дұрыс емес.
В) І – дұрыс емес, ІІ – дұрыс.
Г) І және ІІ – дұрыс емес тұжырымдамалар.

95. Тұтынушыларға әсер ететін сытқы факторлардың түрлері өте көп. Төменде
көрсетілгендердің қайсысы оған жатпайды?
А) мотивтер
Б) мәдениет
В) көзқарастардың лидері
Г) отбасы өмірінің циклі.

96. Тұтынушылардың мінез-құлқына әсер ететін әлеуметтік факторлар бар.
Төменде көрсетілгендердің қайсысы оған қатысты емес?
А) референтті топтар
Б) көзқарастардың лидері
В) кіріс
Г) отбасы

97. Тұтынушылардың мінез-құлқын қарастырғанда «көпсатылы процесс» термині
қолданылады. Бұл ұғым қандай мағынаны білдіреді?
А) эффектілі болу үшін, ақпараттар тұтынушыларға бұқаралық ақпарат
құралдары арқылы жеткізілуі тиіс;
Б) көзқарастардың лидері бойынша ақпарат тұтынушыларға жетеді;
В) тұтынушыларға ақпарат сөздің көмегі арқылы жетуі тиіс, сонымен қатар
бейнелер көмегімен де, себебі бірнеше ағзаларға қатар жеткен ақпарат –
эффектілі болады;
Г) тұтынушылар бұқаралық ақпарат құралдары көмегімен де, көзқарастардың
лидері бойынша да ақпарат ала алады.

98. Еркін таралым бойынша кірістің қай анықтамасы дұрыс сипатталған?
А) тұрмыс қажеттіліктеріне байланысты жұмсалған кірістер
Б) негізгі кірістер мен фиксировальді төлемдерге жұмсалған кірістер
В) бірінші қажеттіліктерді қанағаттандыратын кірістер
Г) жалпы шығын, қосымша жұмыстар арқылы, еркін қолдануға арналған.

99. Менеджер өзіне соңғы үлгідегі компьютер сатып алуға шешті. Ол өзінің
клиенттер қабылдайтын бөлмесіне қосымша маңызды құрылғы екенін сезінді.
Маслоудың теориясы бойынша осы сатып алу мотиві қалай түсіндіріледі?
А) қорғанышсыздық
Б) әлеуметтік қажеттіліктер
В) әлеуметтік статус
Г) қажеттілік
100. Фрейдтің айтуы бойынша, тұлға үш қабаттан тұрады. Адам косметиканы
өзіне пайдалы болғаны үшін сатып алады, ал бірақ оның басқа да пайдалы
жақтарын ойламайды. Фрейд осындай мотивтерді көрсеткен:
А) «Мен»
Б) «Ол»
В) «Жоғарғы – мен»
Г) «Сен»

101. Жалпы нәрселер жалпы түрінде қабылданады, мүмкін оны ұсақ-түйек
ретінде де қабылдауға да болады. Бұл қалай аталады?
А) «стимул-реакция» моделі
Б) қабылдау
В) гештальт-теория
Г) еске сақтау

102. Адам кешкісін жарнамалар орналасқан беттегі газетті оқып отыр. Бірақ
та ол, газеттегі барлық жарнамаларды бірден байқамайды. Бұл қалай аталады?
А) таңдау назары
Б) түп нұсқалардың қайнар көзі
В) таңдау қабылдауы
Г) таңдау арқылы еске сақтау

103. Тұтынушылардың қатынасын талдағанда классикалық иерархиялық үлгідегі
арнайы бір тәртіп компоненттері арқылы іске асады. Бұл тәртіп қандай?
А) білім, тәртіп, түсіну
Б) тәртіп, білім, түсіну
В) түсінік, білім, тәртіп
Г) білім, түсіну, тәртіп.

104. Төмендегі тұжырымдардың қайсысы дұрыс?
А) белгілі бір өнімнің маркасы тұтынушыларға таныс
Б) белгілі бір өнімнің маркалары тұтынушыларға қол жетімді
В) белгілі бір өнімнің маркаларын тұтынушылар бұрын сатып алған және
қайтадан сатып алуы мүмкін
Г) белгілі бір тауар туралы айтқанда, тұтынушының ойына маркасы елестейді.

105. Жеңіл көлік тұтынушыларына жүргізілген сауалнама қортындысы төмендегі
кестеде көрсетілген:
| |маңыздылығы |Опель |Лада |Форд |Фольксваген |
|Сапасы |0,4 |9 |8 |7 |8 |
|Бағасы |0,3 |5 |5 |8 |6 |
|Үлгісі |0,15 |7 |4 |6 |5 |
|Түсі |0,15 |2 |5 |7 |4 |

Егер тұтынушы осы кестеге лексикографиялық критерий қолданса, онда таңдауы
мүмкін:
А) Опель
Б) Лада
В) Форд
Г) Фольксваген

106. Егер сызықтық компенсация критеийін қолданса, тұтынушы қайсысын таңдар
еді?
А) Опель
Б) Лада
В) Форд
Г) Фольксваген

107. Тұтынушылардың біреуі машинаның түсі мағыналы деп ойлап, «Фордты»
таңдайды. Осы тұтынушы қандай критерииді қолданған?
А) компенсацияның сызықтық критерийі
Б) ажыратылған критерий
В) лексикографиялық критерий
Д) сәйкестендірілген критерий

108. Ховард-Шефтің тұтынушы іс-әрекетіндегі моделі стимулмен байланысты
делінген. Өнімнің сапасы, сервис және қолжетімділігі – бұл:
А) мағыналы стимулдер
Б) символикалық символдар
В) әлеуметтік стимулдар
Г) таңдаулы стимулдар

109. Төменде көрсетілгендердің қайсысы демографиялық өзгеріс сегментациясы
болып табылады?
А) мемлекет, провинция, муниципальный аймақ
Б) әлеуметтік класс, өмір бейнесі, білім
В) өнімді қолдану, әлеуметтік статус, кіріс
Г) отбасы өмірі циклының фазасы, азаматтық дәреже.

110. «Чу-ап» сағызының өндірушісі базардағы тұтынушыларды үш топқа бөледі.
Бірінші топқа, тісі сау адамдар жатады, базарда «Чу-грин» сағызы бар, онда
қант пен минералды заттар қолданылмаған. Екінші топқа, балғын иіс сезімін
сүйетіндерді жатқызады, оларға арналған «Чу-блю» сағызы бар. Үшінші топқа,
тәтті дәмді ұнататындар жатады, «Чу-рэд» сағызын тұтынушылар. Біз қандай
сипаттамалық үлгі көрсете аламыз?
А) өмір бейнелері бойынша сегментация
Б) сатып алушы мотиві бойынша сегментация
В) психографиялық сегментация
Д) Мультисегментация

111. Әдебиеттерде біз «сегменттеу» және «позициялау» терминдерін
кездестіреміз. Бұл екі тұжырымның арасында қандай байланыс бар?
А) сегменттеу мен позициялау – практикалық сәйкес тұжырымдамалар
Б) өнім нарықта тұтастай позицияланады, ал сегменттену нарықтың бөлінуіне
байланысты
В) алдымен өнім позицияланады, кейін нарықтың сегментациясы іске асады
Г) таңдалған сегмент бойынша өнім позицияланады.

112. Өнімнің позициялану түріне не жатады?
А) бақталас өнімдермен салыстырғандағы тұтынушылар өнімінің позициясын
таңдау
Б) өнімді жүзеге асыру
В) әр түрлі сегменттердің анализі және бір немесе бірнеше сегменттерді
таңдау
Г) тұтынушылардың басқталас өнімдермен басқа өнімдерді салыстыруы.

113. Төмендегі сөздердің қайсысын «омнибустық зерттеудің» синонимі ретінде
қарастыруға болады?
А) бюджеттік зерттеу
Б) бірнеше клиенттердің қызығушылығымен жүргізілген зерттеу
В) бірнеше демеушілердің қызығушылығымен жүргізілген зерттеу
Г) тұтынушы топтардың сұранысы бойынша зерттеу.

114. мәселенің көрінуінен, оғын әсер ететін барлық үзілістерді көрсететін
әдіс:
А) мәселелі зерттеу
Б) Нильсен бойынша зерттеу
В) сипаттамалық зерттеу
Г) ізденіс зерттеуі

115. Кітап сату дүкенінің қожайыны өзінің де және қарсыластарының да сатылу
деңгейінің төмендегенін байқады. Оның ойынша, адамдар кітап сатып алғаннан
гөрі, кітапханадан жиі алады және жалға беру орнынан әр-түрлі видео-
дисктарды алуға болады. Ол өзінің ойының дұрыстығын стексеру үшін зерттеу
жұмысын жүргізуді ұйғарады. Бұл зерттеудің қай түріне жатады?
А) ізденіс зерттеуі
Б)сипаттамалық зерттеу
В) казуальді зерттеу
Г) Нильсен бойынша зерттеу

116. Зерттеу жүргізудің дұрыс реті төмендегідей:
А) міндет қою, анықтау, қандай ақпарат қажет екендігін білу, бөлмелік
зерттеу, орын бойынша зерттеу, мәліметтерді өңдеу және қортынды есеп
даярлау
Б) міндеттерді қою, анықтау, қандай ақпарат қажет екендігін білу, орын
бойынша зерттеу, бөлмелік зерттеу, мәліметтерді өңдеу және қортынды есеп
даярлау
В) міндеттерді қою, бөлмелік зерттеу, анықтау, қандай ақпарат қажет
екендігін білу, орын бойынша зерттеу, мәліметтерді өңдеу және қортынды есеп
даярлау

117. Пошталық сауалнамалардың негізгі кемшіліктері неде?
А) оларды жүргізуге қаржы көп кетеді
Б) нақтылы мекен-жайларды табу қажет
В) жауаптарға арналған толық жауап жоспарлану қажет
Г) респонденттердің белсенділігінің төмендігі

118. Ешкім интервью алмайды деп ойлайық. Олардың сұрақтары жоқ. Егер
бақыласақ, интервью алушы интервью берушіні нақты қажет жауаптар алуға
итермелейді. Бұл интервьюдің қай түрі?
А) жабық
Б) құрылымдық
В) ашық
Г) жартылай құрылымдық

119. Теңбе тең қатынастардың шкалаларының сипаттамалары қандай?
А) реттеулілер қатынасы жоқ, категориялар сандық мәндерге негізделген,
нақты нөлдік нүкте жоқ
Б) реттеулілер қатынасы бар, категориялар сандық мәндерге негізделген,
нақты нөлдік нүктесі бар
В) реттеулілер қатынасы бар, категориялар сандық мәндерге негізделмеген,
нақты нөлдік нүктесі жоқ
Г) реттеулілер қатынасы жоқ, категориялар сандық мәндерге негізделмеген,
нақты нөлдік нүкте жоқ

120. Семантикалық дифференциялық шкала төмендегілердің қайсысына мысал бола
алады:
А) униполярлы, вербальды шкалалар
Б) униполярлы, вербальды емес шкалалар
В) биполярлы, вербальді шкалалар
Г) биполярлі, вербальды емес шкалалар

121. Тұтынушылар тәртібінің қатынасында референтті топтар маңызды орын
алады. Жеңіл көлік сатып алғандағы референтті топтар болып табылады:
А) телевизиямен салыстырғандағы бақталас көліктер
Б) әр түрлі көлік маркаларының импортерлері
В) ұжымдастары мен достары
Г) көллікке сәйкес топтар

122. Нарыққа қандай өнімді шығару керек, ол кімдерге арналу керек және
роликтің мазмұнын зерттеу аталады:
А) мотивті зерттеу
Б) каналды тану
В) маркалардың бейнесін тану
Г) жарнамалық хабарламалардың эффектісін бағалау
Д) зерттеулердің бағалануы

123. жарнамалық хабарламалардың мазмұнын талдау сандық-сапалық қандай әдіс
деп аталады?
А) Психосемантикалық әдіс
Б) контент-анализ
В) фокус-топтар әдісі
Г) анкеталау әдісі

124. Мониторинг дегеніміз:
А) маркалар бейнесін тану
Б) бағалар мен бақылауларды, жобалауларды семантикалық бақылау
В) пилотаждық зерттеу
Г) жарнамалық хабарламалардың эффектісін бағалау
Е) бағалау зерттеулері

125. Тұтыну коэффициенті бұл:
А) адамдар тобы, жалпы респонденттердің саны бойынша жарнамалық
айналымдарды еске сақтағандар
Б) тауарды қолданушылар арасындағы жарнамаларды есіне сақтаушалыр мен
есінде сақтамағандардың арасындағы үлес
В) тауарды тұтынушы адамдардың абсолютті саны

127. Жарнамалық психологияда сапалы әдістердің қатарына топтық,
фокусированиялық, жартылай стандартталған интервью, топтық дискуссия
түрінде өткізілетін, осы әдістемелер бойынша олардың қатысушыларынан олар
субъективті ақпараттардан қандай өзгеріс байқайтындығы қалай аталады?
А) бақылау
Б) эксперимент
В) Фокус-топ
Г) Анкеталау
Д) психодиагностика

Пәндер

Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат

Қосымша

Email: info@stud.kz

Іздеу
Файл қосу
Презентациялар
Тегін
Кабинет
Баланс
Таңдаулы жұмыстар
Cатып алған жұмыстарыңыз
Менің файлдарым
Презентацияларым
Сатылым статистикасы