Файл қосу

Фитоценоздың түрлік құрамы




|ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ                   |
|СЕМЕЙ қаласының ШӘКӘРІМ атындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ                |
|Оқу әдістемелік кешенінің  |ПОӘК              |042-18-22.1.111/01-2013    |
|құжаты  3 деңгейлі         |                  |                           |
|ПОӘК "Геоботаника" пәнінің |Басылым № 1       |                           |
|оқытушыға арналған         |18.09.2013ж       |                           |
|бағдарламасы               |                  |                           |






                  5В060700-«Биология» мамандығына арналған

                                «Геоботаника»

                        ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

                   ПӘННІҢ ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН БАҒДАРЛАМАСЫ



















                                 Семей, 2013




Алғы сөз

1. құрастырылды
Құрастырушы: _______________ «____»___________20____  А.Б.  Исмагулова  «Мал
шаруашылығы және  аңшылықтану,  морфология  негіздерімен»  кафедрасының  аға
оқытушы, биология магистрі

2. талқыланды
 «Мал шаруашылығы және аңшылықтану, морфология  негіздерімен»  кафедрасының
 отырысында

Хаттама  №__    «__»_____20___ж

Кафедра меңгерушісі ___________  С.Тугамбаева


2.2. Аграрлық  факультеттің оқу - әдістемелік кеңесінің отырысында
Хаттама  №__    «__»_____20___ж

Төрағасы  __________ А.Тлеубаева


3. бекітілді
Университеттің оқу - әдістемелік кеңесінің
отырысында қаралып, баспаға ұсынылды
Хаттама  №__    «__»_____20___ж

ОӘК төрағасы _____________Г.Искакова




 . алғаш   рет  еҢгізілген
 .












          Мазмұны


   1. Қолдану саласы.
   2. Ереже белгілейтін сілтемелер
   3. Жалпы ереже
   4. Оқытушыға арналған пәннің жұмыс бағдарламасының мазмұны
   5. Студенттердің өз бетімен істейтін жұмыстары тақырыбының тізімі
   6. Пәннің оқу әдістемелік картасы
   7. Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілуінің картасы
   8. Әдебиеттер































     1. ҚОЛДАНУ САЛАСЫ
   Пәннің оқытушыға арналған бағдарламасы, «Геоботаника» пәні  бойынша  оқу-
әдістемелік  кешеннің  құрамына  еніп,  5В060700-  «Биология»   мамандығының
студенттеріне арналған.



     2. НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
            Осы  әзірленген  «Геоботаника»  ПОӘК  мына  құжаттар   талабына,
ұсыныстарына сай, пәннің оқу барысын ұйымдастыру тәртібін белгілейді.
          Оқытушыға арналған пәннің нағыз бағдарламасы «Геоботаника»
пәнінің оқу барысын ұйымдастыру тәртібін белгілейді:
      Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік
        университетінің элективті пәндер каталогы  КЭД №1
        18.09.2008ж.
    - «Геоботаника» пәнінің оқу бағдарламасы
    -  СТУ 042-СГУ-4-2013 «ПОӘК жасау және әзірлеудің жалпы негізіг
      талаптары» туралы университет стандарты
    - ДП 042-1.01- 2013 Документациялық процедура «ПОӘК құрылымы мен
      мазмұны»


     3. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕ
3.1.Пән мазмұнының қысқаша сипаттамасы.
  –«Биология» мамандығының студенті түлегі  «Геоботаника» (фитоценоз,
 қауымдастығы туралы) пәнін зерделеу нәтижесінде кәсіптік
 білімділікке қойылатын мына талаптарға дайын болуға міндетті.

3.2  Пәнді оқытудың мақсаты:
       Фитоценоздың   эволюциясымен,   құрамымен,   ортасымен,   реттелуімен
таныстыру студенттерге баяндау, оны оларға меңгерту.

3.3  Пәнді   зерделеудің   негізгі   міндеттері:   Оқу   үрдісінде   студент
фитоценоздың құрамы, ортасы, дамуы  және     таксономиясының  негізін  білуі
тиіс.  Ол  үшін  тиісті  геоботаникалық   ғылыми   зерттеулердің   әдістерін
жеткілікті деңгейде меңгеруі қажет.

3.4 Пәнді зерделеу нәтижесінде студент міндетті:
-  білу  өсімдіктен  бөлініп  алынған  жасушалардың  құрылысын   материалдық
көзқарасымен    олардың дамуын, жетілуін зерттеу;
- игеру фитоценоздың құрамы, ортасы, дамуы және     таксономиясының  негізін
жете білуді үйрену;
- меңгеру зертханалық сабақтарда студенттер препараттармен  жұмыс      жасау
 әдістерін меңгеру;
- иемдену геоботаникалық ғылыми  зерттеу  жұмыстарын  жүргізуге  іс  жүзінде
байланысты зерттеу;

3.5 Курстың пререквизиті:
3.5.1.Өсімдіктану
3.5.2.Жалпы биология
3.5.3.Экология” курстарынан негізгі білімдері болуы қажет.

3.6 Курстың постреквизиті:
3.6.1.Өсімдіктер физиологиясы
3.6.2 Өсімдіктер географиясы
3.6.3 Экология пәндерін оқыған кезде қолданылады.

3.7 оқу жоспарынан көшірме
                                                                     1 кесте
|Курс |Семестр                        |Кредиты|Дәріс      |СПЗ   |ЗС   |СОӨЖ  |
|1    |2                              |3      |4          |5     |6    |7     |
|Модуль1 Өсімдіктер қауымдастығының бірлестігі                              |
|Блок 1 Фитоценоз құрамы, құрылысы                                          |
|1    |Kіріспе. Геоботаника міндеті   |1      |2          |1.5   |4.5  |7.1   |
|     |мен мақсаты. Даму тарихы .Басқа|       |           |      |     |      |
|     |ғылымдармен байланысы.         |       |           |      |     |      |
|2    |Фитоценоз. Фитоценоз туралы    |1      |2          |1.5   |4.5  |7.2   |
|     |түсінік.                       |       |           |      |     |      |
|3    |Фитоценоздың құрамы  -         |1      |2          |1.5   |4.5  |7.3   |
|     |синморфология. Өсімдіктердің   |       |           |      |     |      |
|     |тіршілік формалары.            |       |           |      |     |      |
|     |Экобиоморфа.                   |       |           |      |     |      |
|4    |Фитоценоздың құрылысы.         |1      |2          |1.5   |4.5  |7.2   |
|     |Фитоценоздың түрлік құрамы.    |       |           |      |     |      |
|     |Фитоценоздың ярустылығы.       |       |           |      |     |      |
|     |Фитоценоздың аспектісі.        |       |           |      |     |      |
|     |Фитоценоздың өміршеңдігі.      |       |           |      |     |      |
|     |Жиілігі. Синузия.              |       |           |      |     |      |
|Блок2 Синэкология                                                          |
|5    |Фитоценоздың ортасы-           |1      |2          |1.5   |4.5  |7.3   |
|     |синэкология. Эдасфера          |       |           |      |     |      |
|     |ценготикалық орта ретінде.     |       |           |      |     |      |
|     |Фитоценоздың ауа ортасы. Жарық |       |           |      |     |      |
|     |режимі.Ауа құрамы. Ауа ағыны.  |       |           |      |     |      |
|6    |Топырақ ценотикалық орта       |1      |2          |1.5   |4.5  |7.2   |
|     |ретінде. Топырақ түзілісі.     |       |           |      |     |      |
|     |Биоценотикалық горизонттар.    |       |           |      |     |      |
|7    |Ценотикалық ортаның су         |1      |2          |1.5   |4.5  |7.3   |
|     |ерекшеліктері. Су режимінің    |       |           |      |     |      |
|     |типтері. Алелопатия.           |       |           |      |     |      |
|8    |Фитоценоздағы биологиялық      |1      |2          |1.5   |4.5  |7.4   |
|     |процестер- синбиология.        |       |           |      |     |      |
|     |Өсімдіктердің көбеюі.          |       |           |      |     |      |
|     |Қауымдастықтағы организмдрдің  |       |           |      |     |      |
|     |трофикалық байланыстары.       |       |           |      |     |      |
|     |Автотрофтар. Гетеротрофтар.    |       |           |      |     |      |
|     |Мутуализм. Сапротофтар.        |       |           |      |     |      |
|Модуль 2 Популяциялық консорция                                            |
|Блок 1 Биотрофикалық, саптрофикалық, экотропика                            |
|9    |Консорция. Түрлік консорция.   |1      |2          |1.5   |4.5  |7.3   |
|     |Популяциялық эндоконсорттар.   |       |           |      |     |      |
|     |Эпиконсорттар. Комменсалдар.   |       |           |      |     |      |
|10   |Даралардың және популяцияның   |1      |2          |1.5   |4.5  |7.2   |
|     |ассосациялануы. Биотрофикалық, |       |           |      |     |      |
|     |сапротрофикалық, экотопикалық  |       |           |      |     |      |
|     |ассосациялану.                 |       |           |      |     |      |
|Блок 2 Синценогенез, сукцессия, биоценоз.                                  |
|11   |Фитоценоздың динамикасы-       |1      |2          |1.5   |4.5  |7.3   |
|     |синдинамика. Ғасырлық жылдық   |       |           |      |     |      |
|     |және тәуліктік өзгеру          |       |           |      |     |      |
|     |режимдері.                     |       |           |      |     |      |
|12   |Фитоценоздың                   |1      |2          |1.5   |4.5  |7.2   |
|     |ауысуы-синценогенез.           |       |           |      |     |      |
|     |Синдинамикалық                 |       |           |      |     |      |
|     |сукцессия.Экзодинамикалықсукцес|       |           |      |     |      |
|     |ия. Синценогенездегі циклдік   |       |           |      |     |      |
|     |құбылыстар.                    |       |           |      |     |      |
|13   |Фитоценоздың                   |1      |2          |1.5   |4.5  |7.3   |
|     |эволюциясы-фитоценогенез.      |       |           |      |     |      |
|     |Биотоценогенез. Биоценоз.      |       |           |      |     |      |
|     |Фитоценоздың                   |       |           |      |     |      |
|     |географиясы-синхрология.       |       |           |      |     |      |
|     |Фитоценоздың және тұрлердің    |       |           |      |     |      |
|     |ареалы.                        |       |           |      |     |      |
|Блок 3 Өсімдіктердің зоналарға бөлінуі                                     |
|14   |Өсімдіктердің зоналарға        |1      |2          |1.5   |4.5  |7.2   |
|     |бөлінуі. Өсімдік қауымдастығы  |       |           |      |     |      |
|     |мен түрлердің экотопикалық     |       |           |      |     |      |
|     |араласуы.                      |       |           |      |     |      |
|15   |Фитоценоздың таксономиясы мен  |1      |2          |1.5   |4.5  |7.3   |
|     |систематикасы. Факторальды     |       |           |      |     |      |
|     |анализ. Морфологиялық және     |       |           |      |     |      |
|     |экологиялық, биоэкологиялық    |       |           |      |     |      |
|     |классификация.                 |       |           |      |     |      |
|Барлы|                               |15     |30         |22.5  |67.5 |135   |
|ғы   |                               |       |           |      |     |      |





5.Студенттердің өздік жұмыстарының тақырыптары.

5.1 Фитоценоздағы режимдік жағдайлар.
5.2 Экожүйе.
5.3 Аллелопатия.
5.4 Биогенді заттектер.
5.5 Регрессивті даму.
5.6 Тәуліктік кинетика
5.7Фитоценоздағы фосфор айналымы
5.8 Шөптесін өсімдіктер типі
5.9 Экобиоморфо.
5.10Климакс.
5.11Редуценттер.
5.12Өсімдік зоналары.
5.13 Ценоиндикация.
5.14 Эпиконсорттар. Комменсалдар.
5.15 Фитоценоздың динамикасы.


6.  ПӘН БОЙЫНША ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТА


                                      3 кесте
|Тақырыбы                                |Көрнекі   |Өз бетімен     |Бақылау  |
|                                        |құралдар,Т|дайындалуға    |түрі     |
|                                        |ОҚ,плакатт|арналған       |         |
|                                        |ар        |сұрақтар       |         |
|Дәріс              |Зертханалық         |          |               |         |
|1                  |2                   |3         |4              |5        |
|Kіріспе.           |Геоботаниканың      |Кесте     |Геоботаниканың |Ауызша   |
|Геоботаника міндеті|методологиясы.      |          |дамуына қандай |сұрау,   |
|мен мақсаты. Даму  |Классификациялық    |          |ғалымдар үлес  |конспект |
|тарихы .Басқа      |әдіс. Геоботаникалық|          |қосты.         |         |
|ғылымдармен        |материалдарды       |          |               |         |
|байланысы.         |математикалық       |          |               |         |
|                   |анализдеу әдісі.    |          |               |         |
|                   |                    |          |               |         |
|Фитоценоз.         |Фитоценоз туралы    |Кестелер  |Сукачев        |Тест,    |
|Фитоценоз туралы   |түсінік.            |          |фитоценозға    |Ауызш    |
|түсінік.           |                    |          |қалай анықтама |сурау    |
|                   |                    |          |береді.        |         |
|Фитоценоздың құрамы|Фитоценоздың құрамы.|Кестелер  |өсімдіктердің  |Тест,    |
|-  синморфология.  |Фитоценоздың түрлік |          |тіршілік       |сурет    |
|Өсімдіктердің      |құрамы. Жамылғысы.  |          |формасының     |салу.    |
|тіршілік формалары.|                    |          |классификациясы|Ауызша   |
|Экобиоморфа.       |                    |          |н кім жасады.  |сурау    |
|Фитоценоздың       |Фитоценоздың        |Кестелер  |Ареал деген не.|Тест,    |
|құрылысы.          |құрылысы.           |          |               |сурет    |
|Фитоценоздың түрлік|                    |          |               |салу.    |
|құрамы.            |                    |          |               |Коллоквиу|
|Фитоценоздың       |                    |          |               |м        |
|ярустылығы.        |                    |          |               |         |
|Фитоценоздың       |Фитоценоздың ортасы-|Кестелер  |Ризосфера деп  |Тест,    |
|ортасы-            |синэкология.        |          |фитоценоздың   |сурет    |
|синэкология.       |                    |          |қай ортасын    |салу.    |
|Эдасфера           |                    |          |атайды.        |         |
|ценготикалық орта  |                    |          |               |         |
|ретінде.           |                    |          |               |         |
|Топырақ ценотикалық|Ценопопуляцияның    |Кестелер  |Гумус деген не.|Тест,    |
|орта ретінде.      |қарым-қатынастары.  |          |               |         |
|Топырақ түзілісі.. |Аллелопатия .       |          |               |         |
|                   |Аллелосполия.       |          |               |         |
|Ценотикалық ортаның|Су режимінің        |Кестелер  |Органикалық    |Тест.    |
|су ерекшеліктері.  |типтері.            |          |биолиндерді    |         |
|Су режимінің       |                    |          |ата.           |         |
|типтері.           |                    |          |               |         |
|Алелопатия.        |                    |          |               |         |
|Ценоиндикация.     |Ценотикалық ортаның |Кестелер  |Ценотикалық    |Ауызша   |
|Ценотикалық ортаны |жылу ерекшеліктері. |          |ортаны         |сурау,кон|
|зеттеу             |Фитоценоздың жылу   |          |зерттеуде      |спект    |
|әдістері.Фитоценозд|режимін зерттеу     |          |қандай әдістер |         |
|ың су жағдайларын  |әдісі.              |          |қолданылады.   |         |
|зерттеу.           |                    |          |               |         |
|Фитоценоздың ауа   |                    |          |               |         |
|ағынын зерттеу.    |                    |          |               |         |
|Фитоценоздағы      |Фитоценоздағы       |Кестелер  |Симбиоз деген  |Ауызша   |
|биологиялық        |организмдердің      |          |не.            |сурау,кон|
|процестер-         |трофикалық          |          |               |спект    |
|синбиология.       |қатынастары.        |          |               |         |
|Өсімдіктердің      |Эпизитизм.          |          |               |         |
|көбеюі.            |Паразитизм.         |          |               |         |
|Қауымдастықтағы    |Мутуализм.          |          |               |         |
|организмдрдің      |                    |          |               |         |
|трофикалық         |                    |          |               |         |
|байланыстары.      |                    |          |               |         |
|Автотрофтар.       |                    |          |               |         |
|Гетеротрофтар.     |                    |          |               |         |
|Мутуализм.         |                    |          |               |         |
|Сапротофтар.       |                    |          |               |         |
|Консорция. Түрлік  |Консорция.          |Кестелер  |Эпиконсорттар  |Ауызша   |
|консорция.         |Популяциялық        |          |деген не.      |сурау,кон|
|Популяциялық       |консорция.          |          |               |спектКолл|
|эндоконсорттар.    |Микроконцорсиялар.  |          |               |оквиум   |
|Эпиконсорттар.     |Комменсалдар.       |          |               |         |
|Комменсалдар.      |                    |          |               |         |
|Даралардың және    |Даралардың және     |Кестелер  |Биотропизмнің  |Бақылау  |
|популяцияның       |популяцияның        |          |түрлерін ата.  |сұрақта  |
|ассосациялануы.    |ассосациялануы.     |          |               |салу,конс|
|Биотрофикалық,     |Ассосациялануды     |          |               |пект     |
|сапротрофикалық,   |биоэкологиялық      |          |               |         |
|экотопикалық       |зерттеу әдісі.      |          |               |         |
|ассосациялану.     |                    |          |               |         |
|Фитоценоздың       |Фитоценоздың        |Кестелер  |Тәулдіктік     |Бақылау  |
|динамикасы-        |динамикасы. Режимдік|          |өзгерістерді   |сұрақтар |
|синдинамика.       |жағдайлар.Фитоценозд|          |ата.           |бойыншако|
|Ғасырлық жылдық    |ың ритмикасы.       |          |               |нспект   |
|және тәуліктік     |                    |          |               |         |
|өзгеру режимдері.  |                    |          |               |         |
|Фитоценоздың       |Синдинамикалық      |Кестелер  |Эксплеренттерге|Тест     |
|ауысуы-синценогенез|сукцессия.          |          |қандай түрлер  |         |
|. Синдинамикалық   |                    |          |жатады.        |         |
|сукцессия.         |                    |          |               |         |
|Экзодинамикалықсукц|                    |          |               |         |
|есия.              |                    |          |               |         |
|Синценогенездегі   |                    |          |               |         |
|циклдік құбылыстар.|                    |          |               |         |
|Фитоценоздың       |Фитоценоздың        |Кестелер  |Прогрессивті   |Тест.    |
|эволюциясы-фитоцено|эволюциясы.         |          |даму бағыттары.|         |
|генез.             |Прогрессивті даму.  |          |               |         |
|Биотоценогенез.    |Регрессивті даму.   |          |               |         |
|Биоценоз.          |Биотоценогенез.     |          |               |         |
|Фитоценоздың       |Фитоценоздың        |Кестелер  |Муссонды  деп  |Бақылау  |
|географиясы-синхрол|географиясы.        |          |қандай         |сұрақтар |
|огия. Фитоценоздың |                    |          |ормандарды     |бойынша  |
|және түрлердің     |                    |          |айтады.        |сурау,   |
|ареалы.            |                    |          |               |Коллоквиу|
|                   |                    |          |               |м.       |
|Фитоценоздың       |                    |Кестелер  |Термоксероперио|Ауызша   |
|комплекстілігі.    |                    |          |дикалық        |сурау,кон|
|Комплекстер.       |                    |          |флуктуация     |спект    |
|Микрозональдылық.  |                    |          |деген не.      |         |
|Өсімдіктердің      |Тундраның өсімдіктер|Кестелер  |Эксплеренттерге|Тест,    |
|зоналарға бөлінуі. |зонасы. Орман. Дала.|          |қандай түрлер  |Ауызша   |
|Өсімдік            |                    |          |жатады.        |сурау    |
|қауымдастығы мен   |                    |          |               |         |
|түрлердің          |                    |          |               |         |
|экотопикалық       |                    |          |               |         |
|араласуы.          |                    |          |               |         |
|Фитоценоздың       |Фитоценоздың        |Кестелер  |Ассосация деген|Тест,    |
|таксономиясы мен   |систематикасы.      |          |не.            |Ауызша   |
|систематикасы.     |Орман, шөп шабатын  |          |               |сурау    |
|Факторальды анализ.|жер, мал жайылым    |          |               |         |
|Морфологиялық және |типологиясы.        |          |               |         |
|экологиялық,       |                    |          |               |         |
|биоэкологиялық     |                    |          |               |         |
|классификация.     |                    |          |               |         |






7. ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТТЕРМЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТІЛУІНІҢ КАРТАСЫ


                                            4 кесте
|Оқулықтардың,          |Экземпляр саны    |Студент саны |Қамтамасыздану %   |
|оқу-әдістемелік        |                  |             |                   |
|құралдарының атаулары  |                  |             |                   |
|1                      |2                 |3            |4                  |
|Б. А. Быков.           |2                 |7            |2                  |
|Геоботаника. Изд. «    |                  |             |                   |
|Наука» Алма-Ата. 1978. |                  |             |                   |
|Н.Мұхитдинов           |3                 |7            |2                  |
|«Геоботаника», Алматы  |                  |             |                   |
|2011ж                  |                  |             |                   |
|Рабатнов. Т.А.         |1                 |7            |-                  |
|Фитоценология. М. 1979.|                  |             |                   |
|Быков. Б. А.           |2                 |7            |2                  |
|Геоботанический        |                  |             |                   |
|словарь. Алма-Ата.     |                  |             |                   |
|1973.                  |                  |             |                   |



8. Әдебиеттер.

Негізгі әдебиеттер:
8.1 Б. А. Быков. Геоботаника. Изд. « Наука» Алма-Ата. 1978.
8.2 Б.А. Быков. Введение в фитоценология. М. 1979.
8.3 Рабатнов. Т.А. Фитоценология. М. 1979.
8.4 Быков. Б. А. Геоботанический словарь. Алма-Ата. 1973.
8.5 Н. Мұхитдинов «Геоботаника», Алматы 2011.

























Пәндер