Файл қосу

Баспасөз тілінің мәдениеті












              5В050504  «Журналистика»   мамандығына  арналған
               «Бұқаралық коммуникация тілі мен стилі» пәнінің

                          ОҚУ- ӘДІСТЕМЕЛІК  КЕШЕНІ

               СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН ПӘННІҢ ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ


















                                    СЕМЕЙ
                                    2013


КІРІСПЕ

1  ӘЗІРЛЕГЕН
Әзірлеген:  ____________    Каримова Бибігүл Жұмашқызы,  Журналистика және
практикалық қазақ тілі кафедрасының аға оқытушысы,
«___» _______ 2013   жыл


2  КЕЛІСІЛДІ
2.1  Журналистика және практикалық қазақ тілі кафедрасының  отырысында
қаралып, талқыланды.
Хаттама     №    «___» _______  2013  жыл.

Кафедра меңгерушісі: ___________  Каримова Б.Ж.

2.2  Гуманитарлық-заң   факультеттің оқу- әдістемелік кеңесінде талқыланып,
 бекітілді.
Хаттама     №   «___» _______  2013   жыл.

Төрайымы: ___________ Кеңесбаева Ш.С.


3  БЕКІТІЛДІ
Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінде бекітілді.
Хаттама №___  «___» ___________2013 жыл.


ОӘК төрайымы _________________ Искакова Г.К.

4  №1 БАСЫЛЫМ





















                                   МАЗМҰНЫ


1  Жалпы ережелер
2  Пәннің мазмұны және сағаттарды сабақ түріне шағу
3  Пәнді оқытудың әдістемелік нұсқаулықтары
4  Курс форматы
5  Курс саясаты
6  Бағалау саясаты
7  Оқытушы басшылығымен жүргізілетін студенттің өзіндік жұмыстар
8  Әдебиеттер


































      1 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР


      1.1  Оқытушы туралы  және пән туралы жалпы мәлімет:
Каримова Бибігүл Жұмашқызы
Кафедра:Қазақ филологиясы
Кафедраның мекен-жайы : Глинки, 20;  912- бөлме
Ақпараттық  қатынас:  телефон : 44-29-30
Кафедрада болатын уақыты:  күнделікті  08.00-ден-17.00-ге дейін.
Сабақ өтетін орын: 905 аудитория
Кредит саны: 4

      1.2  Пәннің қысқаша мазмұны
      «БАҚ  тілі  мен  стилі»  атты  жалпы  курс,негізінен,  «Журналистикаға
кіріспе», «Публицистика  жанры  мен  пішіні»,  «Көркем-публицистикалық  және
сатиралық жанрлар»  сияқты  пәндердің  теориялық-практикалық  заңды  бөлшегі
және жалғасы болып табылады.Бұл пән болашақ журналистерді  тек  қана  теория
жағынан емес,практикалық қырынан шыңдайды.
       Сонымен  қатар  журналистиканың  теориясын,   тарихын,   тәжірибесін,
тілін,стилін, зерттеушілердің еңбектерімен қоса баспа жүзінде,газет,  журнал
беттерінде  жарық  көрген,  радио  және  телевизия  арналарынан   таратылған
публицистердің баспасөз,қазіргі масс-медиа  туралы  ой-пікірлері  басшылыққа
алынады.


      1.3  Осы курстың  мақсаты:
      Біріншіден, тіл құралын баспасөзде,телевизия мен радио материалдарында
орынды да сауатты қолдана білу шеберлігіне үйрету.
Екіншіден,болашақ журналистерге  публицистикалықжанрлардың  тілі  мен  стилі
туралы тиянақты білім беру,ұрпақтың  іс-тәжірибелері  негізінде  қалыптасқан
журналистік шеберліктің негіздерін үйрету.
       Бұл  жалпы  курсты  оқыту  арқылы  студенттердің  тілі,стилі   сияқты
журналистік шеберліктің маңызды жақтарына ден қоюына ықпал  ету.Газет-журнал
материалдарының,телевизия    мен    радио    хабарларының     тілдік,стилдік
ерекшеліктерін   саралай   білуге   баулу.Мерзімді   басылымдар   сипатының,
телерадио аудиториясының,аймақтық ерекшелігінің,  т.б.  тіл-стильге  тигізер
әсерін айқын аңғару.

      1.4  Курстың негізгі міндеттері:
      Студенттердің баспасөз тілінің,  телерадио  коммуникациясы  мәдениетін
арттыру мәселесіне ерекше  көңіл  бөлу,  ауызша  және  жазбаша  жұмыстарының
лексикалық, грамматикалық, синтаксистік жағынан дұрыс  болуымен  қатар  тілі
мен стилі жағынан жатық әрі сауатты болуына мән беру.
      Осы пәнді оқу барысында болашақ журналист әрбір жанр  мен  формалардың
өзіндік  тілдік,  стильдік  ерекшелігін  білуі  тиіс.  Әр   түрлі  тақырыпта
материал жазғанда,басылымның, телерадиоарнаның өзіндік  ерекшелігіне  сәйкес
сөз қолдану тәсілдерін таңдай білу керек.

      1.5  Курстың соңында студент мыналарды білуі керек:
      Дәрістер мәселелі әдістерді қолдана отырып, оқу үрдісінде қолданылатын
жүйелі әдістемені негіз ете отырып оқылады.
      Дәрістер мен семинарларда төмендегідей студенттердің  ой-өрісінің  кең
қолданыс табуына себепкер болатын,дамытатын әдістер қолданылады.
      - Мәселе көтеретін (проблемалық) сұрақтар;
      - Мәселені шешуге арналған тапсырмалар;
      - Негізгі тезисті құптау, қарама-қайшылық тудыру,дәлелдеу және  жоққа
        шығару;
      - Керіғар әдістер м ен тәсілдер.

      1.6  Курстың пререквизиттері
      1.6.1  Журналистикаға кіріспе
      1.6.2   Радиожурналистика негіздері
      1.6.3   Тележурналистика негіздері


      1.7  Курстың постреквизиті:
      1.7.1  Мамандандыққа баулу
      1.7.2  Әдеби редакциялау

       2  ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ САҒАТТАРДЫ САБАҚ ТҮРІНЕ ШАҒУ
                                   1 Кесте
|№  |Тақырыптың атауы           |Сағаттар саны             |Әдебиеттер   |
|   |                           |ДС |СП |Л    |С    |С     |             |
|   |                           |   |З  |Б    |Р    |Р     |             |
|   |                           |   |   |     |С    |С     |             |
|   |                           |   |   |     |П    |      |             |
|1  |Газет жанрлары және        |2  |   |     |2    |2     |1, Б. 12-25  |
|   |олардың тілдік, стильдік   |   |   |     |     |      |ББ           |
|   |ерекшеліктері. Стиль туралы|   |   |     |     |      |             |
|   |түсінік.                   |   |   |     |     |      |             |
|2  |Баспасөз тілі-жазба тіл.   |   |1  |     |2    |2     |2, 78-99 ББ  |
|5  |Сұхбаттың стильдік         |   |1  |     |2    |2     |3, 45-62 ББ  |
|   |ерекшеліктері.             |   |   |     |     |      |             |
|8  |Очерктің тілдік,           |   |1  |     |2    |2     |1, 16-35 ББ  |
|   |стильдік артықшылықтары.   |   |   |     |     |      |             |
|11 |Талдамалы-публицистикалық  |   |1  |     |2    |2     |2, 78-99 ББ  |
|   |жанрларда жазылған         |   |   |     |     |      |             |
|   |материалдардың             |   |   |     |     |      |             |
|   |тілдік,стильдік табиғаты.  |   |   |     |     |      |             |
|14 |А.Байтұрсыновтың әсерлеуге |   |1  |     |2    |2     |2, 15-23 ББ  |
|   |берген анықтамасы.         |   |   |     |     |      |             |
|17 |Баспасөз тілінің мәдениеті |   |1  |     |2    |2     |5, 12-22 ББ  |
|   |туралы тұжырымдар.         |   |   |     |     |      |             |
|20 |Интонация, екпін, кідіріс  |   |1  |     |2    |2     |3, 39-56 ББ  |
|   |туралы.                    |   |   |     |     |      |             |
|23 |Жарнама және оның қазақ    |   |1  |     |2    |2     |6, 51-24 ББ  |
|   |баспасөзіндегі көрнісі.    |   |   |     |     |      |             |
|26 |Экран тілінің пішіні.      |   |1  |     |2    |2     |3, 25-33 ББ  |
|29 |Тіл-ғылыми категория.      |   |1  |     |2    |2     |2, 69-84 ББ  |
|32 |Радио тілдің ерекшеліктері.|   |1  |     |2    |2     |5, 56-69 ББ  |
|35 |Фразеология, мақал-мәтел,  |   |1  |     |2    |2     |10, 36-42 ББ |
|   |қанатты сөздердің рөлі.    |   |   |     |     |      |             |
|38 |Радиода тілдік безендіру.  |   |1  |     |2    |2     |4, 25-39 ББ  |
|41 |Ақпарат хабарлар мен көркем|   |1  |     |2    |2     |2, 8-16 ББ   |
|   |хабарлардың жанрлық тіл    |   |   |     |     |      |             |
|   |кестесі.                   |   |   |     |     |      |             |
|44   |Аралық бақылау жұмысы.               |               |1               |
|1    |2                                    |3              |4               |
|     |1-аптадан 8-апта аралығында дәріске  |30             |                |
|     |қатысу                               |               |                |
|1    |Семинар                              |12             |                |
|     |ОЖСӨЖ                                |6              |                |
|     |СӨЖ                                  |10             |                |
|2    |Семинар                              |12             |                |
|     |ОЖСӨЖ                                |6              |                |
|     |СӨЖ                                  |10             |                |
|3    |Семинар                              |12             |                |
|     |ОЖСӨЖ                                |6              |                |
|     |СӨЖ                                  |10             |                |
|4    |Семинар                              |12             |                |
|     |ОЖСӨЖ                                |6              |                |
|     |СӨЖ                                  |10             |                |
|5    |Семинар                              |12             |                |
|     |ОЖСӨЖ                                |6              |                |
|     |СӨЖ                                  |10             |                |
|6    |Семинар                              |12             |                |
|     |ОЖСӨЖ                                |6              |                |
|     |СӨЖ                                  |10             |                |
|7    |Семинар                              |12             |                |
|     |ОЖСӨЖ                                |6              |                |
|     |СӨЖ                                  |10             |                |
|     |Аралық бақылау жұмыстары             |62             |                |
|1-7 апта аралығындағы оқу нәтижесі бойынша |300            |                |
|қорытынды ұпай                             |               |                |
|     |8-15 апта аралығында дәріске қатысу  |30             |                |
|8    |Семинар                              |12             |                |
|     |ОЖСӨЖ                                |5              |                |
|     |СӨЖ                                  |9              |                |
|9    |Семинар                              |12             |                |
|     |ОЖСӨЖ                                |5              |                |
|     |СӨЖ                                  |9              |                |
|10   |Семинар                              |12             |                |
|     |ОЖСӨЖ                                |5              |                |
|     |СӨЖ                                  |9              |                |
|11   |Семинар                              |12             |                |
|     |ОЖСӨЖ                                |5              |                |
|     |СӨЖ                                  |9              |                |
|12   |Семинар                              |12             |                |
|     |ОЖСӨЖ                                |5              |                |
|     |СӨЖ                                  |9              |                |
|13   |Семинар                              |12             |                |
|     |ОЖСӨЖ                                |5              |                |
|     |СӨЖ                                  |9              |                |
|14   |Семинар                              |12             |                |
|     |ОЖСӨЖ                                |5              |                |
|     |СӨЖ                                  |9              |                |
|15   |Семинар                              |12             |                |
|     |ОЖСӨЖ                                |5              |                |
|     |СӨЖ                                  |9              |                |
|     |Аралық бақылау жұмыстары             |74             |                |
|9-15 апта аралығындағы оқу нәтижесі бойынша|300            |                |
|қорытынды ұпай                             |               |                |
|Емтихан бойынша қорытынды ұпай             |400            |                |
|Академиялық кезең бойынша қорытынды ұпай   |1000           |                |

7  Оқытушы басшылығымен жүргізілетін студенттің өзіндік жұмыстарының
тақырыбы

7.1 Тақырып және оның маңыздылығы.
7.2  Материалды өңдеу.
7.3 Жарияланымның мазмұны мен түрі.
7.4 Ақпарат жинаудың әдістері.
7.5 Жанр және оның баспасөз,радио,теледидардағы қолдану
ерекшеліктері.
7.6 Журналист және этика.
7.7 Фотожурналистика жанрына қойылатын талаптар.
7.8 Ақпарат және оның қолданылуы.
7.9 БАҚ және жарнама.
7.10 Баспасөздегі фотосуреттің маңызы.
7.11 Тілдік,стильдік қолданыстар.
7.12 Тележурналистке қойылатын талаптар.
7.13 Радиожурналистке қойылатын талаптар.
7.14 Тікелей эфир.
7.15 Журналистік зерттеу кезеңдері.
7.16 Шешендік өнер.
7.17 Журналист және компьютерлік технология.
7.18 Журналист шеберлігінің негіздері.
7.19 Аудитория және оны зерттеу.
7.20 Журналистика және менеджмент.
7.21 Кәсіби этика мәселелері.
7.22 Теледидар менеджменті.
7.23 Журналистік зерттеу барысындағы қауіпсіздік шаралары.
7.24 Баспасөздің стилі дегеніміз не?
7.25 Баспасөздің тілі дегеніміз не?
7.26 Жарнаманың шығармашылық және ұлттық аспектілері.
7.27 Жарнама мәтіні,слоган.
7.28 Ғылыми стиль дегеніміз не?
7.29 Әдеби-көркем стилге қойылатын талаптар.
7.30 Журналист және кәсіби шеберлік.
7.31 Сұқпат жанрын қолдану.
7.32 Журналистің сөйлеу мәдениеті.

8  ӘДЕБИЕТТЕР

8.1 Негізгі әдебиеттер
8.1.1  Баялиева Д. Қазіргі қазақ баспасөзіндегі ұлттық, мәдениет, салт-
дәстүр және тіл мен стиль мәселелері. Қарағанды, 2009.
8.1.2  Былинский.К. Язык газеты. МГУ. М., 2006.
8.1.5  Қабдолов З.Сөз өнері, 2002.
8.1.8  Исаев С. Мерзімді баспасөзде ұшырасатын стильдік қателер туралы.122-
б. Тіл мәдениеті және баспасөз. А., 2002.
8.1.9  Зарва М. Произношение в радио и телевизионной речи. – М., 2006.
8.1.10  Омашов Н. Қазақ радиожурналистикасы. А., 2003.
8.1.11  Тұрсынов Қ. Көгілдір экран құпиялары. А., 2003.
8.1.13  Серғалиев М. Көркем әдебиет стилі. А., 2005.

8.2  Қосымша әдебиеттер
8.2.1  Қожакеев Т. Көксеңгірлер. – А., 2002.
8.2.4  Жақып Б. М.Әуезов – публицист. – А., 2007.
8.2.5  Сұбханбердина Ү. Қазақтың революциядан бұрынғы мерзімді
баспасөзіндегі материалдар. – А., 2003.
8.2.6  Сұбханбердина Ү.«Дала уәлаятының газеті» - А.,
1988,2001,2003,2004,2006.
8.2.7  Бөкейханов Ә. Таңдамалы . – А., 2005.
8.2.8  Дулатов М. Шығармалары. А., 2001.
Пәндер