Файл қосу

Сүйектің мүше ретіңде құрылысы






|ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ                     |
|СЕМЕЙ қаласының ШӘКӘРІМ атындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ                  |
|3 деңгейлі СМЖ құжат       |ПОӘК               |                            |
|                           |                   |УМКД 042-18.22.100/01 -2013 |
|ПОӘК                       |Басылым № __       |                            |
|Оқытушыға арналған «Адам   |от «__»_______     |                            |
|анатомиясы»  пәннің        |                   |                            |
|бағдарламасы               |                   |                            |





                    5B060700 – «Биология» мамандығы үшін

                             «Адам  анатомиясы»




                        ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

                   ПӘННІҢ ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН БАҒДАРЛАМАСЫ












                                    Семей
                                    2013




                                  Алғы сөз

1. құрастырылды
Құрастырушы: _______________ «____»___________20____
К.Сатиева, профессор м.а., А.Нұрсафина  «Мал шаруашылығының технологиясы
және аңшылықтану» кафедрасының аға оқытушы, биология магистрі

2. талқыланды
 «Мал шаруашылығының технологиясы және аңшылықтану» кафедрасының
отырысында
Хаттама  №__    «__»_____20___ж

Кафедра меңгерушісі ___________  С.Тугамбаева

2.2. Аграрлық  факультеттің оқу - әдістемелік кеңесінің отырысында
Хаттама  №__    «__»_____20___ж

Төрағасы  __________ А.Тлеубаева

3. бекітілді
Университеттің оқу - әдістемелік кеңесінің
отырысында қаралып, баспаға ұсынылды
Хаттама  №__    «__»_____20___ж

ОӘК төрағасы _____________Г.Искакова

   «__»_____20___ж №__ басылым орнына енгізілген































                                   Мазмұны


      1 Колдану саласы.
      2 Нормативті сілтемелер
          3  Жалпы ереже
          4  Пәннің оқу жұмыс бағдарламасының мазмұны
          5  Студенттердің өздік жұмыстары тақырыптарының тізімі
          6  Пәннің оқу-әдістемелік картасы
          7  Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілуінің қартасы
          8  Әдебиеттер























      1.    ҚОЛДАНУ САЛАСЫ
      Пәннің оқытушыға арналған бағдарламасы, «Адам анатомиясы» пәні бойынша
оқу-әдістемелік кешеннің құрамына еніп, 5В060700 «Биология» мамандығының
студенттеріне арналған.




      2.    НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
      Оқытушыға арналған пәннің нағыз бағдарламасы «Адам анатомиясы» пәнінің
оқу барысын ұйымдастыру тәртібін белгілейді:
      -     Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің
      элективті пәндер каталогы
      -      «Адам анатомиясы» пәнінің оқу бағдарламасы
      -      СТУ 042-СГУ-4-2013 «ПОӘК жасау және әзірлеудің жалпы негізіг
      талаптары» туралы университет стандарты
      -     ДП 042-1.01- 2013 Документациялық процедура «ПОӘК құрылымы мен
      мазмұны»


      3. Жалпы ережелер

       3.1. Пәннің қысқаша сипаттамасы:
         Адам анатомиясы– адам организімнің құрылысын, оның  даму  сатылары
 мен  қызметің  байланыстыра  зерттейді.  Бұл  ілім  зоология,  физиология,
 генетика және тағы басқа  да  биологиялық  пәндерді  өтеуге  керек  ғылыми
 негізін жасауға қатысады.
      3.2. Пәннің мақсаты:  адам дене  мүшелерінің,  жүйелерінің  құрылысын,
 дамуын онто-филогенездік дамуына байланысты зерттеу.
      3.3. Пәнді зерделеудің негізгі міндеті:
 -  организмнің   негізгі   мүшелерінің   атқаратын   қызметтеріне   сәйкес
 макроскопиялық,  анатомиялық  құрылысын,  филогенез  үрдісінде   күрделену
 белгілері мен ерекшеліктерін, сонымен  қатар  аталмыш  пәнге  тән  негізгі
 терминдер мен ұғымдарды білуі қажет.
      3.4. Оқып-білудің нәтижесінде студент мыналарды түсінуі тиіс:
 - дене мүшелерінің құрылысын материалдық көзқарасымен     олардың  дамуын,
 жетілуін зерттеу;
 - организмдердің құрылыс негіздерін жақсы  игере  отырып,          мүшелер
 мен дене аумақтарының орналасу орындарын жете білуді үйрену;
 -  зертханалық  сабақтарда  студенттер  препараттармен   жұмыс       жасау
 әдістерін меңгеру;
  -  дене  мүшелерінің,  жүйелерінің  құрылысын,  дамуын   онто-филогенездік
 дамуына байланысты зерттеу;
      3.5  Курстың  пререквизиті:  “  Адам  анатомиясы”  пәнін        оқыған
кезде студент мектеп бағдарламасындағы  «биология»,  «зоология»,  «анатомия»
курстарынан негізгі білімдерің білу қажет.
      3.6. Курс  постреквизиті:  «  Адам  анатомиясы»  пәнінен       алынған
білім  кейінгі  курстарда  гистология,  цитология,  эмбриология,   генетика,
физиология пәндерін оқыған кезде қолданылады



                                                                     1 кесте

|Курс                                                       |Семестр            |
|1                                                          |2                  |
|Кіріспе. Адам организмінің құрылысындағы анатомиялық       |1                  |
|заңдылықтар.                                               |                   |
|Білікті қанқаның анатомиялық құрылысы.                     |1                  |
|Шеттік қанқаның анатомиялық құрылысы.                      |1                  |
|Сүйектердің байланысы                                      |1                  |
|Миология                                                   |1                  |
|Тері жабыны және оның түындылары                           |1                  |
|Ас қорыту жүйесі.                                          |1                  |
|Тыныс алу жүйесі                                           |1                  |
|Зәр шығару жүйесі                                          |1                  |
|Жыныс мүшелерінің құрылысы.                                |1                  |
|Жүрек қан тамырлар жүйесі.                                 |1                  |
|Лимфа жүйесі                                               |1                  |
|Ішкі секреция бездері                                      |1                  |
|Қан жасаушы мүшелері                                       |1                  |
|Жүйке жүйесі. Сезім мүшелері                               |1                  |
|Зертханалық сабақтар                                                          |
|Анатомиялық терминдер, жазықтықтар.  Омыртқа бағанасының   |1                  |
|құрылысы.                                                  |                   |
|Бас қаңқасының құрылысы.                                   |1                  |
|Қол және аяқ сүйектерінің құрылысы                         |2                  |
|Синдесмология                                              |2                  |
|Бас және мойын бұлшықеттері                                |1                  |
|Көкірек және құрсақ бұлшықеттері                           |1                  |
|Аяқ бұлшықеттері                                           |1                  |
|Тері және оның туындылары                                  |1                  |
|Ас қорыту мүшелерінің құрылысы.                            |2                  |
|Тыныс алу мүшелерінің құрылысы                             |2                  |
|Несеп шығару мүшелерінің құрылысы.                         |1                  |
|Аталық  жыныс мүшелерінің құрылысы                         |1                  |
|Аналық жыныс мүшелерінің құрылысы                          |1                  |
|Жүрек қан тамырлар жүйесінің құрылысы                      |2                  |
| Лимфа айналым жүйесінің құрылысы                          |1                  |
|Ішкі секреция бездері. Қан жасау мүшелері.                 |2                  |
|Жұлын                                                      |1                  |
|Бас ми                                                     |2                  |
|Жұлындық жүйкелер                                          |1                  |
|Бастық жүйкелер                                            |1                  |
|Вегетативті жүйке жүйесі                                   |1                  |
|Сезім мұшелері                                             |2                  |

5. Студенттердің өздік жұмыстарының тақырыптары

5.1. Организімінің құрысындағы жалпы зандылықтар
5.2. Анатомияны зерттеу әдістері
5.3. Білікті қанқаның дамуы туралы қысқаша мәллеметтер
5.4. Шеттік қанқаның онтогенезі
5.5.Сүйектің мүше ретіңде құрылысы. Сүйек ұлпасы.
5.6. Сүйектердің пішініне, құрылысына және орналысуына қарай жіктелуі
5.7. Буынның байламдары, қуыстары, шеміршектері және синовий суйығы
5.8. Бұлшықеттердің жалпы сипаттамасы және олардың жіктелуі
5.9. Ішкі мүшелер, дене және серозды қуыстар туралы түсінік
5.10. Ас қорыту түтігінің дамуы және оның даму сатысында өзгеруі
5.11. Бронхиальды және альвеолярлы бутағы
5.12. Зәрдің түзілу механизмі
5.13. Жыныс бездерінің эндокринді қызметі
5.14. Овуляция тұралы түсінік. Сары денешектің түзілуі.
5.15. Жүрек және қан тамырлар жүйесінің дамуы
5.16. Лимфаайналу жүйесінің бөлімдері
5.17. Ішкі секреция бездерінің дамуы
5.18. Қан жасау қызметінің  қалыптасуы
5.19. Орталық жүйке жүйесіне сыртқы және ішкі орта факторлардың
5.20. Күрделі рефлекторлық доғанның үзбелері.


6. Пән бойынша оқу-әдістемелік карта

 3 кесте-  Пәннің оқу-әдістемелік картасы

|Тақырыбы                             |Көрнекі          |Өз бетімен     |Бақылау |
|                                     |құралдар,ТСО,плак|дайындалуға    |түрлері |
|                                     |аттар            |арналған       |        |
|                                     |                 |сұрақтар       |        |
|Дәрістер       |Зертханалық сабақтар|                 |               |        |
|1              |2                   |3                |4              |5       |
|Кіріспе.  Адам |Анатомиялық         |Плакаттар,       |Анатомия туралы|Ауызша  |
|организмінің   |терминдер,          |анатомиялық      |ұғым.          |сурау,ко|
|құрылысын      |жазықтықтар.Омыртқа |препараттар,     |Организмнің    |нспект,с|
|дағы           |бағанасының         |суреттер         |дамуы және     |урет    |
|анатомиялық    |құрылысы.           |                 |олардың        |салу    |
|заңдылықтар    |                    |                 |құрылысындағы  |        |
|               |                    |                 |заңдылықтар.   |        |
|Білікті        |Бас қаңқасының      |Плакаттар,       |Қанқаның       |Тест,   |
|қанқаның       |құрылысы.           |анатомиялық      |морфофункционал|сурет   |
|анатомиялық    |                    |препараттар,     |ьдық           |салу.   |
|құрылысы       |                    |суреттер, әртурлі|сипаттамасы.   |Ауызша  |
|               |                    |жануарлардың     |Қанқаның       |сурау   |
|               |                    |сүйектері        |бөліктерге     |        |
|               |                    |                 |бөлінуі.       |        |
|               |                    |                 |Білікті қанқа. |        |
|Шеттік қанқаның|Қол және  аяқ       |Плакаттар,       |Шеттік қанқаның|Тест,   |
|анатомиялық    |сүйектерінің        |анатомиялық      |жалпы          |сурет   |
|құрылысы       |құрылысы            |препараттар,     |сипаттамасы.   |салу.   |
|               |                    |суреттер, әртурлі|Аяқ            |Ауызша  |
|               |                    |жануарлардың     |сүйектерінің   |сурау   |
|               |                    |сүйектері        |құрылысы.      |        |
|Сүйектердің    |Синдесмология       |Плакаттар,       |Сүйектер       |Тест,   |
|байланысы      |                    |анатомиялық      |байланысының   |сурет   |
|               |                    |препараттар,     |түрлері.       |салу.   |
|               |                    |суреттер, қанқа  |Диартроз.      |Коллокви|
|               |                    |                 |Синартроз.     |ум      |
|Миология       |Бас және мойын      |Плакаттар, қурғақ|Бұлшық еттердің|Тест,   |
|               |бұлшықеттері        |және дымқыл      |манызы,        |сурет   |
|               |8. Көкірек және     |бұлшықет         |түрлері.       |салу.   |
|               |құрсақ бұлшықеттері |препараттары,    |Бас,моыйн,     |Препарат|
|               |9.Аяқ бұлшықеттері  |суреттер         |тұлға,аяқ      |бойынша |
|               |                    |                 |бүлшықеттері.  |сурау.  |
|Тері жабыны    |Тері жабыны және    |Суреттер, тері   |Терінің        |Тест,   |
|және оның      |оның түындылары     |туындылары       |құрылысы,      |сурет   |
|түындылары     |                    |                 |қызметтері.    |салу.   |
|               |                    |                 |Тері           |Препарат|
|               |                    |                 |түындалары.    |бойынша |
|               |                    |                 |               |сурау.  |
|Ас қорыту      |Ас қорыту           |Плакаттар, қурғақ|Ас қорыту      |Тест,   |
|жүйесі.        |мүшелерінің         |және дымқыл ас   |мүшелерінің    |сурет   |
|               |құрылысы.           |қорыту           |морфологиясы.  |салу.   |
|               |                    |препараттары,    |Ішкі мүшелердің|Препарат|
|               |                    |суреттер         |түрлері.       |бойынша |
|               |                    |                 |               |сурау.  |
|Тыныс алу      |Тыныс алу           |Плакаттар, қурғақ|Тыныс алу      |Ауызша  |
|жүйесі         |мүшелерінің құрылысы|және дымқыл тыныс|мүшелерінің    |сурау,ко|
|               |                    |алу препараттары,|құрылысы,      |нспект,с|
|               |                    |суреттер         |қызметтері.    |урет    |
|               |                    |                 |               |салу    |
|Зәр шығару     |Несеп шығару        |Плакаттар, қурғақ|Несеп шығару   |Ауызша  |
|жүйесі         |мүшелерінің         |және дымқыл зәр  |мүшелерінің    |сурау,ко|
|               |құрылысы.           |шығару           |морфологиясы.Бү|нспект,с|
|               |                    |препараттары,    |йректің        |урет    |
|               |                    |суреттер         |құрылысы. Несеп|салу    |
|               |                    |                 |шығару         |        |
|               |                    |                 |жолдарына не   |        |
|               |                    |                 |жатады?        |        |
|Жыныс          |Аталық  жыныс       |Плакаттар,       |Аталық және    |Ауызша  |
|мүшелерінің    |мүшелерінің құрылысы|дымқыл аталық    |аналық         |сурау,ко|
|құрылысы.      |Аналық жыныс        |және аналық      |мүшелерінің    |нспект,с|
|               |мүшелерінің құрылысы|жыныстық         |жалпы          |урет    |
|               |                    |препараттары,    |сипаттамасы,   |салу.   |
|               |                    |суреттер         |құрылысы,      |Коллокви|
|               |                    |                 |қызметтері.    |ум      |
|Жүрек қан      |Жүрек қан тамырлар  |Суреттер,        |Жүрек қан      |Бақылау |
|тамырлар       |жүйесінің құрылысы  |плакаттар,       |тамырлар       |сұрақтар|
|жүйесі.        |                    |схемалар         |жүйесінің жалпы|бойынша |
|               |                    |                 |сипаттамасы.   |сурау,  |
|               |                    |                 |Жүректің       |сурет   |
|               |                    |                 |құрылысы,      |салу,кон|
|               |                    |                 |тамырлар       |спект   |
|               |                    |                 |тарамдалуының  |        |
|               |                    |                 |заңдылықтары.  |        |
|Лимфа жүйесі   |Лимфа айналым       |Суреттер,        | Лимфа айналым |Бақылау |
|               |жүйесінің құрылысы  |плакаттар,       |жүйесінің      |сұрақтар|
|               |                    |схемалар, атлас  |құрылысы және  |бойынша |
|               |                    |                 |манызы.Лимфа   |сурау,  |
|               |                    |                 |түйіндері.     |сурет   |
|               |                    |                 |               |салу,кон|
|               |                    |                 |               |спек    |
|Ішкі секреция  |Ішкі секреция       |Суреттер,        |Эндокринді     |Тест,   |
|бездер         |бездері.            |плакаттар,       |жүйенің жалпы  |сурет   |
|               |                    |схемалар, атлас  |сипаттамасы,   |салу.   |
|               |                    |                 |жіктелуі.Бездер|Препарат|
|               |                    |                 |дің құрылысы,  |бойынша |
|               |                    |                 |қызметі.       |сурау.  |
|Қан жасаушы    |Қан жасау мүшелері. |Суреттер,        |Қан жасау      |Тест,   |
|мүшелер        |                    |плакаттар,       |мүшелердің     |сурет   |
|               |                    |схемалар, атлас  |морфофункционал|салу.   |
|               |                    |                 |ьдік           |Препарат|
|               |                    |                 |сипаттамасы.   |бойынша |
|               |                    |                 |Мұшелердің     |сурау.  |
|               |                    |                 |құрылысы,      |        |
|               |                    |                 |манызы.        |        |
|Жүйке жүйесі.  |Жұлын               |Суреттер,        |Жұлының және   |Бақылау |
|Сезім мүшелері |Бас ми              |плакаттар,       |мидың құрылысы.|сұрақтар|
|               |Жұлындық жүйкелер   |схемалар, атлас, |Шеткі жүйке    |бойынша |
|               |Бастық жүйкелер     |препараттар      |жұйесіне не    |сурау,  |
|               |Вегетативті жүйке   |                 |жатады?        |сурет   |
|               |жүйесі              |                 |Вегетативті    |салу,кон|
|               |Сезім мұшелері      |                 |жұйке жұйесінің|спек.   |
|               |                    |                 |бөлімдері.     |Коллокви|
|               |                    |                 |Сезім мұшелерді|ум.     |
|               |                    |                 |атаныз.        |        |







7.Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз етудің картасы

4 кесте- Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілуінің картасы

|Оқулықтардың,             |Даналардың саны|Студенттердің саны|Қамтамасыздану|
|оқу-әдістемеліқ           |               |                  |%             |
|құралдарының атаулары     |               |                  |              |
|Рақышев А.А. «Адам        |2              |6                 |         33   |
|анатомиясы»               |               |                  |              |
|Алматы, Білім, 1994 ж,1-2 |               |                  |              |
|том                       |               |                  |              |
|Дайырбекова М.М. Адам     |1              |6                 |16            |
|анатомиясының практикумы, |               |                  |              |
|Алматы, 1992              |               |                  |              |
|Керімбеков Е. «Адам       |3              |6                 |50            |
|анатомиясы»               |               |                  |              |
|Алматы, Мектеп, 1998ж     |               |                  |              |
|Кузенбаева А. «Адам       |2              |6                 |33            |
|анатомиясы» Алматы. 2001ж.|               |                  |              |

8. Әдебиеттер

8.1.Негізгі әдебиеттер
8.1.1. Рақышев А.А. «Адам анатомиясы» Білім, Алматы 1994 ж,1-2 том
8.1.2. Керімбеков Е. «Адам анатомиясы» Алматы, Мектеп, 1998ж
8.1.3. Кузенбаева А. «Адам анатомиясы» Алматы. 2001ж.

8.2.Қосымша әдебиеттер
8.2.1. Дайырбекова М.М. Адам анатомиясының практикумы, Алматы, 1992ж.




Пәндер