Файл қосу

Визуалды бағдарламалау




|ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БIЛIМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛIГI                    |
|СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРIМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТIК УНИВЕРСИТЕТI                 |
|3-деңгейлi СМЖ құжаты          |ОӘК               |                        |
|                               |                  |ПОӘК                    |
|                               |                  |042-18-11.1.20.84/01-201|
|                               |                  |3                       |
|ПОӘК                           | №1 баспа         |                        |
|«Визуалды бағдарламалау        |26.08.2013 ж.     |                        |
|технологиясы» пәнінің          |                  |                        |
|студенттерге арналған жұмыс    |                  |                        |
|бағдарламасы                   |                  |                        |









                    «Визуалды бағдарламалау технологиясы»


                       ПӘНІНІҢ ОҚУ -ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ


       5В070400 – Есептеу техникасы және бағдарламалық қамтамасыз ету


                                мамандығы үшiн




                            СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН

                             ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ













                                    Семей
                                    2013
                                  Алғы сөз
1. Құрастырған
      Құрастырушы________  Р.С.Бекбаева,  техника  ғылымдарының   кандидаты,
«Автоматика және электротехника» кафедрасының доценті м.а.
« 26 »  тамыз  2013 ж.

2. Талқыланды
2.1. Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің
«Автоматика және электротехника» кафедрасы отырысында қарастырылды.
      Хаттама № 1  « 29 »  тамыз   2013 ж.
      Кафедра меңгерушісі __________  А.Д.Золотов

2.2. Факультеттің оқу-әдістемелік бюросы отырысында қарастырылды.
      Хаттама № 1  « 11 »    қыркүйек   2013 ж.
      Төрағасы __________ Р.С.Бекбаева

3. бекітілді
      Университеттің Оқу-әдістемелік  кеңесі отырысында баспаға жіберуге
ұсынылды және  мақұлданды.
      Хаттама №  1  « 18 »  қыркүйек  2013ж.
      ОӘК төрағасы___________  Г.К.Искакова

4. АЛҒАШ  РЕТ  ЕНГІЗІЛІП ОТЫР

















                                   Мазмұны



|1   |Жалпы жағдайлар                                                   |4   |
|2   |Пәннің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағаттардың бөлінуі     |5   |
|3   |Пәнді меңгеруге арналған әдістемелік нұсқаулар                    |6   |
|4   |Курс форматы                                                      |7   |
|5   |Курс саясаты                                                      |7   |
|6   |Баға қою саясаты                                                  |8   |
|7   |Әдебиеттер                                                        |9   |































    1 ЖАЛПЫ ЖАҒДАЙЛАР


    1.1 Оқытушы және пән жөнінде жалпы мәліметтер
    Бекбаева Роза Серікжанқызы, техника ғылымдарының кандидаты, доцент м.а.
    Кафедра – Автоматика және электротехника;
    Ақпарат – тел: 35-84-38,  № 1 оқу ғимараты, кабинет № 701;
    Сабақ өткiзу орны – аудитория №  709
    «Визуалды бағдарламалау технологиясы» пәнінен кредиттер саны – 3;

    1.2 Оқу пәнiнiң қысқаша мазмұны
    Жаңашыл басқарушы жүйелер күннен –  күнге  бiрнеше  ондаған  жергiлiктi
локальды  желiлердi  бiлестiрген  техникалық  жүйелер   ретiнде   қалыптасып
келедi. Сондықтан мұндай  жүйелердi  комплекстi  түрде  ақпараттық-басқарушы
жүйелер ретiнде қарастыруға болады.
    Осы курстың мақсаты алгоритмдік программалау тілі – Delphi-мен  танысу.
Қазіргі   кезде   барлық   алгоритмдік   тілдер   -   объектке   бағытталған
бағдарламалау  әдісін  қолдануда.  Бұл  әдіс  алгоритмдік  тілдің   дамуының
жоғарғы  эволюциялық   сатысы   болып   есептеледі.   Объектке   бағытталған
бағдарламалау әдісі  -  басқа  бағдарламалау  әдістерінің  жетістіктерін  өз
ішіне  ала  отырып,  бағдарламалау  процессінде  абстракттік   құрылымдардан
пайдалана алады.


    1.3 Пәнді оқу мақсаты:
    Студенттерді ақпараттық  технологиялар  облысында  қажетті  техникалық,
алгоритмдік, бағдарламалық  және  технологиялық  шешімдер  таңдауға,  оларды
дұрыс қолдана білуге  теориялық  және  практикалық  жағынан  дайындау  болып
табылады.


    1.4 Пәнді оқудың негізгі міндеттері:
- студенттердің пән бойынша  қажетті білімдерін қалыптастыру;
-  осы  облыста  қолданылатын  техникалық,  алгоритмдік  және  технологиялық
шешімдермен танысу.

    1.5 Оқу нәтижелері:
Пәнді оқығаннан кейін студенттер келесілерді білуі тиіс:

      Delphi  ортасымен  танысып,    бағдарлама   құру   кезінде   шешілетін
      тапсырмаларды;


      OBJECT  PASCAL   тіліндегі  объектілі  –   бағытталған   бағдарламалау
      әдістерін;


      Класс, объект, оқиға ұғымдарын;


      Терезелік қосымшаларды құруды білулері қажет.


      1.6 Курстың пререквизиттері:
      1.6.1 математика
      1.6.2 информатика
      1.6.3 программалау технологиясы
      1.6.4 жүйелік бағдарламалық қамтамасыз ету

      1.7 Курстың постреквизиттері:
      1.7.1 Автоматтандырылған жүйелерді жобалау



      2 ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ САБАҚ ТҮРЛЕРІ БОЙЫНША САҒАТТАРДЫҢ БӨЛІНУІ


                                                                     Кесте 1
|Бөлімнің атауы                                 |Сағаттар саны           |
|Мазмұны                                        |                        |
|                                               |Д  |ПР |СОӨЖ    |СӨЖ   |
|1  DELPHI ортасымен танысу                     |1  |   |3       |      |
|1.1 Негізгі ұғымдар. Бағдарлама құру кезінде   |   |   |        |      |
|шешілетін тапсырмалар                          |   |2  |        |      |
|Практикалық жұмыс № 1 «Delphi  интерфейсінің   |   |   |        |      |
|элементтері»                                   |   |2  |        |4     |
|Практикалық жұмыс № 2 «Негізгі пішіннің жобасы |   |   |4       |      |
|мен модулінің бағдарламалық коды»              |   |   |        |      |
|Практикалық жұмыс № 3 ««Тест» қосымшасын құру» |   |2  |        |      |
|                                               |   |2  |        |      |
|2 OBJECT PASCAL  тіліндегі объектілі –         |1  |   |4       |      |
|бағытталған бағдарламалау                      |   |   |        |4     |
|2.1 Класс және объект туралы түсінік           |   |   |        |      |
|2.2 Инкапсуляция, туындау және полиморфизм     |1  |   |4       |      |
|2.3 Кластың синтаксисі                         |   |   |        |3     |
|2.4 Кластың өрістері                           |1  |   |4       |      |
|2.5 Кластың әдістері                           |   |   |        |3     |
|2.6 Кластың қасиеттері                         |   |   |        |      |
|2.7 Кластың құрылымы. Кластың элементтерінің   |1  |   |        |      |
|көріну аймағы                                  |   |   |4       |      |
|2.8 Кластарға операциялар қолдану. IS және  AS |1  |   |        |      |
|кілттік сөздері                                |   |   |        |4     |
|2.9 Оқиға және меншіктеу                       |   |   |        |      |
|Практикалық жұмыс №4  «Полиморфизм және        |   |4  |        |      |
|көрнекілік  әдістер»                           |   |   |4       |      |
|Практикалық жұмыс №5 "Қасиеттер мен әдістер"   |   |4  |        |      |
|Практикалық жұмыс №6 "Оқиғалар"                |   |2  |        |3     |

|3 Терезелік қосымшаларды құру                  |2  |   |4       |3     |
|3.1 Label, Edit, Memo мәтіндік құрауыштары.    |   |   |        |      |
|Button батырмасы                               |   |   |4       |3     |
|Практикалық жұмыс №7 "Қарапайым                |   |2  |        |      |
|Windows-қосымшасын құру"                       |2  |   |        |2     |
|3.2 Пернетақта арқылы берілген хабарламаны     |   |   |        |      |
|өңдеу                                          |2  |   |4       |2     |
|3.3 Тышқан арқылы берілген хабарламаны өңдеу   |   |2  |        |      |
|Практикалық жұмыс  №8 “TForm объектісі”        |   |   |        |2     |
|3.4 Басқару элементтерінің  тасуын қамтамасыз  |1  |   |        |      |
|ететін сипаттамалар (Drag & Drop тетігі)       |   |2  |        |2     |
|Практикалық жұмыс №9 "Экрандық объектілерді    |   |   |4       |2     |
|сүйреу"                                        |   |   |        |      |
|3.5 Диалог терезелері. Dialogs  парағындағы    |1  |   |        |2     |
|Delphi құрауыштары  (Open Dialog, Save Dialog, |   |   |        |      |
|Font Dialog және т.б.)                         |   |   |        |      |
|Практикалық жұмыс  №10 «Мәтіндік  редактор»    |   |2  |        |4     |
|3.6 Delphi  - дің кескінді  құруға             |   |   |        |      |
|тағайындалған кластары мен құрауыштары. Timer –|1  |   |2       |      |
|таймер құрауышы.                               |   |   |        |      |
|Практикалық жұмыс №11 «Бейнелерді құру»        |   |   |        |2     |
|                                               |   |4  |        |      |
|Барлығы:                                       |15 |30 |45      |45    |

      3 ПӘНДI МЕҢГЕРУГЕ АРНАЛҒАН ӘДIСТЕМЕЛIК НҰСҚАУЛАР


    «Визуалды  бағдарламалау  технологиясы»  курсын  көрсетiлген  бағдарлама
бойынша меңгеру қажет. Негiзгi  ұғымдар  мен  анықтамаларды,  программаларды
меңгеру қажет.

    Студенттiң өздiк жұмысы  пәннiң  аудиториялық  сабақтарын   толықтыратын
маңызды және жауапты бөлiмi. Өздiк жұмысқа  жекелеген   теориялық  бөлiмдер,
жеке бағдарламалар құру т.б. жатады.  СӨЖ-н  бақылау  ауызша   және  жазбаша
бақылау,  коллоквиумдар,  тестілік  тапсырмалар,  лабораториялық   жұмыстар,
рефератттар түрiнде алынады.

    Реферат  титулды  парақтан,  мазмұннан,  кiрiспеден,  негiзгi  бөлiктен,
қортындыдан, қолданылған әдебиеттер тiзiмiнен тұрады.

    Өздiк жұмыстар  мен  рефераттарды  толтыру  универститеттiң  стандартына
сәйкес келуi тиiс. Аралық бақылауда  өтiлген тақырыптар бойынша ауызша  және
жазбаша бақылау жұмыстары, тестiк сұрақтар берiледi.







4  Курс форматы


      Курсты оқу үшін келесі талаптар қойылады:
         – дәріске, СТС және СОӨЖ міндетті  түрде  қатысу.  Егер  қандай  да
           себептермен студент сабақты  босатқан  болса,  сол  күні  сабақта
           өтілген материалға өзі жауапты болады.
         – Сабақ үстінде ұялы телефонды өшіріп қою қажет.
         – Сабақты жүйелі түрде бұзып, тәртіп  бұзған  студент  аудиториядан
           шығарылады, немесе барлық  курс  үшін  "қанағаттанарлықсыз"  баға
           қойылады.
         – СТС және үй тапсырмаларын орындау міндетті
         – Бақылау  жұмыстары  міндетті  түрде  орындалып,  аталған  уақытта
           тапсырылуы қажет. Кешіктіріліп өткізілген жұмыс  автоматты  түрде
           төмен бағамен бағаланады.
         –  Көшіру  орын  алғанда  студент  аудиториядан  шығарылады  немесе
           "қанағатанарлықсыз" баға қойылады.
      Межелік бақылауға сабаққа қатысуы, ағымдағы және үй жұмыстары, тақта
алдында жауап беруі, орынында жауап беруі және бақылау жұмыстарын уақытында
тапсыруы кіреді.
      Қортынды бақылау барлық бақылауды қамтиды: Емтихан бағасы межелік
бақылау (40%) және аралық аттестация қортындысын (емтихан – 60%) қамтиды да
 100% құрайды.
        ОБСӨЖ тақырыптары бойынша бақылау жұмыстары орындалады.



      5 КУРС САЯСАТЫ


      Оқытушы берген барлық тапсырмаларды студент айтылған уақытта  орындауы
тиіс. Өз уақытында орындалмаған тапсрымаларға төмен ұпай қойылады.
      Межелік  аттестациялау  қортындылары  студенттің  сабаққа   қатысуына,
практикалық  және  өздік  жұмыстарды  тапсыру  нәтижелеріне,  сонымен  қатар
межелік бақылау  бағаларына  байланысты шығарылады. Сабақ  уақытында  тәртіп
бұзған студент аудиториядан шығару арқылы  жазаланады  немесе  курс  бойынша
«қанағаттандырарлықсыз» баға қойылады.
      Көшіру және плагиат: Кез-келген түрдегі көшіру немесе  плагиат  (дайын
тапсырмаларды қолдану, көшіру  және  студенттерден  не  болмаса  ИНТЕРНЕТТЕН
көшіріп алу) аттестацияны  төмендетумен  және  «қанағаттандырарлықсыз»  баға
қоюмен аяқталады.
      Қорытынды емтихан барлық  өткен  материалдарды  қамтып,  ауызша  түрде
өткізіледі. Емтихан кезінде көшіруге қатаң тиым салынады.



6 Баға қою саясаты


      Әрбір студент пән бойынша жеткілікті рейтинг алуы  үшін  белгілі  балл
санын жинауы тиіс. Баллдардың максималды саны:
1-рейтинг нәтижесі бойынша 1-7 апталарда – 300 балл,
2-рейтинг нәтижесі бойынша  8-15 апталарда – 300 балл.
      Курстық жұмыс жеке бағаланады.
      Пән бойынша баллдардың бөлінуі төменде 2-кестеде берілген.
Бақылау  мерзімдері  7-аптаның  соңы   және   15-аптаның   соңы.   Уақытында
өткізілмеген  тапсырма  мен  тестілік  тапсырмаларды   15-аптада   тапсыруға
болады, бірақ егер студент себепсіз  уақытында  орындамаса,  оларға  айыппұл
салынып, баллдың 60% ғана қойылады.

                                                                     Кесте 2
|Апта  |Бақылау түрі                         |Ұпайлардың барлығы |Ескерту    |
|      |1-аптадан 7-аптаға дейінгі           |30                 |           |
|      |аудиториялық сабақтарға қатысуы      |                   |           |
|1     |Дәріс                                |                   |           |
|2     |Дәріс                                |                   |           |
|3     |Дәріс/Прак.                          |20                 |           |
|4     |Дәріс/Прак/СОӨЖ/СӨЖ                  |20 10  15          |           |
|5     |Дәріс/Прак/СОӨЖ/СӨЖ                  |20 10  15          |           |
|6     |Дәріс/Прак/СОӨЖ/СӨЖ                  |20 10  15          |           |
|7     |Дәріс/Прак/СОӨЖ/СӨЖ/МежБақ.          |20 10  15  70      |           |
|1-аптадан 7-аптаға дейінгі оқу             |300                |           |
|нәтижелерінің ұпайлар саны:                |                   |           |
|      |8-аптадан 15-аптаға дейінгі          |30                 |           |
|      |аудиториялық сабақтарға қатысуы      |                   |           |
|8     |Дәріс/Прак/СОӨЖ/СӨЖ                  |20 10  15          |           |
|9     |Дәріс/Прак/СОӨЖ/СӨЖ                  |20 10  15          |           |
|10    |Дәріс/Прак/СОӨЖ/СӨЖ                  |20 10  15          |           |
|11    |Дәріс/Прак/СОӨЖ/СӨЖ                  |10 10  15          |           |
|12    |Дәріс/Прак                           |10                 |           |
|13    |Дәріс/Прак                           |10                 |           |
|14    |Дәріс/Прак/СОӨЖ                      |10  5              |           |
|15    |Дәріс/МежБақ.                        |65                 |           |
|8-аптадан 15-аптаға дейінгі оқу            |300                |           |
|нәтижелерінің ұпайлар саны:                |                   |           |
|Емтихандық ұпайлар саны                    |400                |           |
|Академиялық мерзім бойынша ұпайлар саны    |1000               |           |



      8 ӘДЕБИЕТТЕР
      8.1 Негізгі әдебиеттер тізімі

      Бекбаева  Р.С.  Delphi  ортасында  бағдарламалау.  Әдістемелік  құрал.
       Шәкәрім атындағы СМУ, 2009

    1. Кандзюба С.П.  Delphi  6\7.  Базы  данных  и  приложения.  Лекции  и
       упражнения. Спб.: ООО «ДиаСофтЮП», 2002. –576с.
    2. Архангельский А.Я. Object Pascal в Delphi. -М., 2002г.
    3. Гофман В.Э., Хомоненко А.Д. Delphi 5. –СПб.: БХВ –  Санкт-Петербург,
       1999. – 800 с.:ил.
    4. Дарахвелидзе П.Г., Марков  Е.П.,  Котенок  О.А.  Программирование  в
       Delphi 5. –СПб.: БХВ-Питербург, 2001.
    5. Епанешников А.М., Епанешников В.А. Delphi 5. Язык Object Pascal. –М:
       «Диалог –МИФИ» 2000
    6. Епанешников А.М., Епанешников В.А. Программирование в среде  Delphi:
       Часть 3. Проектирование программ. –М: «Диалог –МИФИ» 1998
    7. Культин Н. Delphi 6. Программирование на языке Object Pascal.

      8.2 Қосымша әдебиеттер тізімі

   1.   Дарахвелидзе   П.Г.,   Марков    Е.П.    Delphi-среда    визуального
      программирования. Спб.: BHV - Санкт-Петербург, 1996г.
   2. Архангельский А.Я. Приемы программирования в Delphi. –М.: ООО  «Бином-
      Пресс», 2003 г. –784 с.
   3. Джон Матчо, Дэвид Р. Фолкнер. Delphi на примерах. –М.: БИНОМ, 1995г.
   4. Орлик С.В. Секреты  на  примерах:  –М.:  Восточная  книжная  компания,
      1996г.
   5. Конопка Рэй Создание оригинальных  компонент  в  среде  Delphi.  Киев:
      DiaSoft Ltd, 1996г. -512с.
   6. Епанешников А.М., Епанешников В.А. Программирование  в  среде  Delphi:
      Часть 4. Работа с базами данных. Организация справочной  системы.  –М:
      «Диалог –МИФИ» 1998
   7. Пономарев В.А. COM и ActiveX в Delphi. –СПб.: БХВ-Питербург, 2001.
   8. Елманов Н.З., Трепалин С.В. Delphi 4. Технология  COM,  OLE,  ActiveX,
      Automation, MIDAS, Microsoft  Transaction  Server.  –М.:  Диалог-МИФИ,
      1999 –320с.
   9. Федоров А., Елманов  Н.  ADO  в  Delphi.  Пер.  с  англ.  –СПб.:  БХВ-
      Питербург, 2002.

Пәндер