Файл қосу

Былғары шикізаты дәріс



|ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ                                                      |
|БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ                                                |
|СЕМЕЙ қаласының  ШӘКӘРІМ атындағы                                           |
|МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ                                                    |
|СМЖ 3-деңгейдегі құжат        |ПОӘК                    |                    |
|                              |                        |                    |
|                              |                        |ПОӘК                |
|                              |                        |042-18-7.1.62/01-201|
|                              |                        |4                   |
|ПОӘК                          |                        |                    |
|Оқытушыға арналған «Былғары   |№1 басылым              |                    |
|шикізаты және жартылай        |«11» қыркүйек 2014ж.    |                    |
|фабрикаттардың жіктелуі және  |                        |                    |
|түрлері»  пәннің  бағдарламасы|                        |                    |








   5В072600– «Жеңіл өнеркәсіп бұйымдарының технологиясы және құрастырылуы»
                            мамандығына арналған

«Былғары шикізаты және жартылай фабрикаттардың жіктелуі және түрлері»

                       ПӘНІНІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ








                             ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН
                             ПӘННІҢ БАҒДАРЛАМАСЫ
















                                    Семей
                                    2014
                                  Алғы сөз


    1 ӘЗІРЛЕНДІ
    Құрастырған    Семей    қаласының    Шәкәрім    атындағы    мемлекеттік
университетінің  «Тамақ   өнімдері   және   жеңіл   өнеркәсіп   бұйымдарының
технологиясы»  кафедрасының  оқытушысы   Бауыржанова   Айгуль   Заманбековна
___________


    27 тамыз 2014 ж.


    2 ТАЛҚЫЛАНДЫ
    2.1  «Тамақ өнімдері және жеңіл  өнеркәсіп  бұйымдарының  технологиясы»
кафедрасының мәжілісінде


    №1 хаттама 3 қыркүйек 2014 ж.


    Кафедра меңгерушісі ____________   Б.К. Асенова


    2.2   Инженерлік-технологиялық   факультеттің   оқу-әдістемелік    бюро
мәжілісінде


    №1 хаттама 5 қыркүйек 2014ж.


    Төрайымы ______________  С.С.Төлеубекова


    3 БЕКІТІЛДІ
    Университеттің Оқу-әдістемелік кеңесінің мәжілісінде қолдау  алды  және
басып шығаруға ұсынылды


    №1 хаттама 11 қыркүйек 2014ж.


    ОӘК төрайымы ____________ Г. К.Искакова


    4 АЛҒАШҚЫ РЕТ ЕНГІЗІЛДІ














    |    |Мазмұны                                                           |    |
|    |                                                                  |    |
|    |1   Қолданылу аясы                                                |4   |
|    |2  Нормативтік сілтемелер                                         |4   |
|    |3  Жалпы ережелер                                                 |4   |
|    |4  Оқу пәнінің (модуль бойынша) мазмұны                           |5   |
|    |5  Білім алушылардың өздік жұмыстарына арналған тақырыптар тізімі |7   |
|    |6  Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз ету картасы           |9   |
|    |7  Әдебиеттер                                                     |9   |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |





















































      1 ҚОЛДАНЫЛУ АЯСЫ

      «Былғары шикізаты және жартылай фабрикаттардың жіктелуі және  түрлері»
пәнінің  оқу-әдістемелік  кешенінің  құрамына  кіретін  оқытушыға   арналған
пәннің бағдарламасы  5В072600– «Жеңіл  өнеркәсіп  бұйымдарының  технологиясы
және құрастырылуы» мамандығының білім алушыларына арналған.


      2 НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР

      Бұл  оқытушыларға арналған пәннің бағдарламасы «Былғары шикізаты  және
жартылай  фабрикаттардың  жіктелуі  және  түрлері»  пәні  бойынша  келесідей
құжаттардың  талаптары  мен  ұсыныстарына  сәйкес  оқу  үрдісін  ұйымдастыру
тәртібін орнатады:
      - Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты ҚР МЕСТ  23  тамыз
2013ж. №1080;
       -  5В072600–  «Жеңіл   өнеркәсіп   бұйымдарының   технологиясы   және
құрастырылуы» мамандығының типтік оқу бағдарламасы
      - СТУ  042-ГУ-4-2014  Университет  стандарты  "Пәннің  оқу-әдістемелік
кешенін әзірлеу және безендіруге қойылатын жалпы талаптар";
      -  ДП  042-1.01-2014  Құжатталған  процедура  "Пәннің  оқу-әдістемелік
кешенінің мазмұны және құрылымы".


      3 ЖАЛПЫ МӘЛІМЕТТЕР

      3.1 Пәннің  қысқаша мазмұны:
      Былғары шикізаты.  Құрылысы  және  қасиеті.  Топографиялық  бөліктері.
Былғары  шикізатының  сапасына  табиғи  факторлар,  күту   жағдайлары   және
жануарды  қоректендірудің  әсері.  Былғары  шикізатының  сапасына  жануардың
тұқымының  әсері.  Былғары  шикізатының  сапасына  жануардың  жынысы,  жасы,
климаттың әсері.


      3.2 Пәнді оқытудың мақсаты:
      Былғары және үлбір өндірісінің шикізаттары туралы толық мәлімет  беру.
Шикізаттардың жіктелуі, олардың сапасына әсер ететін факторларды  қарастыру.
Былғары жартылай фабрикаттарына сипаттама беру.


      3.3 Пәнді оқытудың негізгі міндеттері:
      Былғары және үлбір өндірісінің  технологиясын  жетік  білу  мақсатында
және технологиялық үрдістердің дұрыс жүруі,  сапалы  былғары  өнімдерін  алу
үшін қажетті  шикізаттардың  түрлерін,  олардың  қасиеттері  мен  құрылысын,
топографиялық құрылымын толық меңгерту болып табылады.
      3.4 Оқудың нәтижесі:
      Пәнді оқудың нәтижесінде білім алушы міндетті:
    – былғары шикізаттарының түрлерін  және  олардың  классификациясын  білу
      керек;
    – былғары шикізаттарының  құрылысы,  химиялық  құрамы,  терінің  негізгі
      топографиялық аймақтары және қасиеттері туралы білімді игеру керек;
    – былғары шикізатының сапасына табиғи факторлардың, жануарды  күту  және
      қоректендіру жағдайларының әсер етуін меңгеру керек;
    – былғары шикізатын алғашқы өңдеу және консервілеу  әдістерінің  негізін
      түсіну керек;
    –   былғары   шикізатының   сапалық    экспертизасын,    яғни    сапалық
      көрсеткіштерін анықтай алу керек.


      3.5 Курс пререквизиттері:
      Былғары және үлбір өндірісі мамандығына кіріспе

      3.6 Курс постреквизиттері:
      Былғары және үлбір өндірісінің химиясы және технологиясы, Илегіш  және
майлағыш заттардың  жалпы  химиялық  технологиясы,  Химиялық  материалдардың
былғарылық-технологиялық қасиеттері


      3.7 Жұмыс оқу бағдарламасынан үзінді

                                                                    1- кесте
|Курс                                                         |Семестр        |
|1                                                            |2              |
|Дәрістік сабақтар                                                           |
|1 Модуль. Былғары шикізаты                                   |               |
|1 дәріс. Кіріспе                                             |1              |
|2,3 дәріс. Былғары шикізатының құрылысы                      |2              |
|4 дәріс. Терінің топографиялық аймақтары                     |1              |
|5,6 дәріс. Терінің химиялық құрамы                           |2              |
|7 дәріс. Терінің қасиеттері                                  |1              |
|8,9,10,11 дәріс. Былғары шикізатының сипаттамасы және        |4              |
|жіктелуі                                                     |               |
|2 Модуль Былғары шикізатының сапасына табиғи факторлардың,   |               |
|жануарды күту және қоректендіру жағдайларының әсері.         |               |
|12,13 дәріс. Былғары шикізатының сапасына жануардың тұқымының|2              |
|әсер етуі                                                    |               |
|14,15 дәріс. Былғары шикізатының сапасына жануардың жынысы,  |2              |
|жасы, климат, оларды күту және  қоректендіру жағдайлары      |               |
|3 Модуль. Былғары шикізатын алғашқы өңдеу және консервілеу   |               |
|16,17 дәріс. Былғары шикізатын алғашқы өңдеу                 |2              |
|18,19,20,21 дәріс. Былғары шикізатын консервілеу             |4              |
|22,23 дәріс. Былғары шикізатының сапалық экспертизасы        |2              |
|24,25,26,27 дәріс. Ветеринарлық-санитарлық бақылау, былғары  |4              |
|шикізатын қабылдау және сорттау                              |               |
|28,29 дәріс. Былғары шикізатын таңбалау, буып-түю және сақтау|2              |
|30 дәріс. Білімді тексеру. Қорытынды сабақ.                  |1              |
|Практикалық сабақтар                                         |               |
|1 практикалық сабақ. Былғары шикізаты                        |1              |
|2,3 практикалық сабақ. Терінің құрылысы. Жүнді жабын.        |2              |
|Эпидермис. Дерма. Теріасты клетчаткасы.                      |               |
|4 практикалық сабақ. Терінің топографиялық аймақтары.        |1              |
|5,6 практикалық сабақ. Жүнді жабынның химиялық құрамы.       |2              |
|Терінің химиялық құрамы. Минералды заттар. Майлағыш заттар.  |               |
|Су. Ақуыздар. Коллаген.                                      |               |
|7 практикалық сабақ. Терінің қасиеттері. Қалыңдығы. Ауданы.  |1              |
|Салмағы. Тығыздығы.                                          |               |
|8,9,10,11 практикалық сабақ. Былғары шикізатының негізгі     |4              |
|түрлері. Ұсақ былғары шикізаттары. Ірі былғары шикізаттары.  |               |
|Ірі қара мал терілерінің түрлері. Ірі қара мал терілерінің   |               |
|ұсақ тобы. Ірі қара мал терілерінің ірі тобы. Ауыр салмақты  |               |
|былғары шикізатының түрлері. Жылқы терісінің түрлері. Шошқа  |               |
|терісі. Қой терісі. Ешкі терісі                              |               |
|12,13 практикалық сабақ. Жануар тұқымының былғары шикізатының|2              |
|сапасына әсері                                               |               |
|14,15 практикалық сабақ. Жануар жынысының былғары шикізатының|2              |
|сапасына әсері. Жануар жасының былғары шикізатының сапасына  |               |
|әсері. Климаттың былғары шикізатының сапасына әсері. Жануарды|               |
|бағу жағдайының былғары шикізатының сапасына әсері. Жануарды |               |
|азықтандырудың былғары шикізатының сапасына әсері            |               |
|16,17 практикалық сабақ. Малды сою. Малдың терісін сыпыру.   |2              |
|Теріні алғашқы өңдеу. Артық жерлерін кесу. Жуу. Шелдеу.      |               |
|Контурлау. Автолиз және шіру. Сойылғаннан, сыпырылғаннан     |               |
|кейінгі терінің жағдайы                                      |               |
|18,19,20,21 практикалық сабақ. Былғары және үлбір            |4              |
|шикізаттарын консервілеу әдістері.                           |               |
|22,23 практикалық сабақ. Былғары шикізатының сапалық         |2              |
|экспертизасы                                                 |               |
|24,25,26,27 практикалық сабақ. Ветеринарлық-санитарлық       |4              |
|бақылау, былғары шикізатын қабылдау және сорттау             |               |
|28,29 практикалық сабақ. Былғары шикізатын таңбалау, буып-түю|2              |
|және сақтау                                                  |               |
|30 практикалық сабақ. Өздік жұмысы                           |1              |




    5 БІЛІМ АЛУШЫЛАРДЫҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫНА АРНАЛҒАН ТАҚЫРЫПТАР ТІЗІМІ


    5.1 Терінің қасиеті. Қалыңдығы
    5.2 Терінің қасиеті. Ауданы
    5.3 Терінің салмағы
    5.4 Терінің тығыздығы
    5.5 Терінің химиялық құрамы. Минералды заттар.
    5.6 Терінің химиялық құрамы. Майлағыш заттар.
    5.7 Терінің химиялық құрамы. Су.
    5.8 Терінің химиялық құрамы. Ақуыздар.
    5.9  Терінің химиялық құрамы. Коллаген.
    5.10  Былғары шикізатының негізгі түрлері
    5.11 Ұсақ былғары шикізаттары
    5.12 Ірі былғары шикізаттары
    5.13 Ірі қара мал терілерінің түрлері
    5.14 Ірі қара мал терілерінің ұсақ тобы
    5.15 Ірі қара мал терілерінің ірі тобы
    5.16 Ауыр салмақты былғары шикізатының түрлері
    5.17 Жылқы терісінің түрлері
    5.18 Шошқа терісі
    5.19 Қой терісі
    5.20 Ешкі терісі
    5.21 Жануар тұқымының былғары шикізатының сапасына әсері
    5.22 Жануар жынысының былғары шикізатының сапасына әсері
    5.23 Жануар жасының былғары шикізатының сапасына әсері
    5.24 Климаттың былғары шикізатының сапасына әсері
    5.25 Жануарды бағу жағдайының былғары шикізатының сапасына әсері
    5.26 Жануарды азықтандырудың былғары шикізатының сапасына әсері
    5.27 Малды сою
    5.28 Малдың терісін сыпыру
    5.29 Теріні алғашқы өңдеу. Артық жерлерін кесу.
    5.30 Теріні алғашқы өңдеу. Жуу.
    5.31 Теріні алғашқы өңдеу. Шелдеу.
    5.32 Теріні алғашқы өңдеу. Контурлау.
    5.33 Автолиз және шіру.
    5.34 Сойылғаннан, сыпырылғаннан кейінгі терінің жағдайы
    5.35 Консервілеудің  әдістері (механикалық, биологиялық,  химиялық,
физикалық)
    5.36 Консервілеуге әсер ететін факторлар
    5.37 Былғары және үлбір шикізаттарын консервілеу әдістері. Ылғалды
тұздау.
    5.38 Былғары және үлбір шикізаттарын консервілеу әдістері. Тұзсыз -
құрғақ кептіру.
    5.39 Былғары және үлбір шикізаттарын консервілеу әдістері. Ас тұзы
ерітіндісімен (тұздықпен) өңдеу
    5.40 Былғары және үлбір шикізаттарын консервілеу әдістері. Құрғатып
тұздау.
    5.41 Былғары және үлбір шикізаттарын консервілеу әдістері. Пикелдік
өңдеу (қышқылдық-тұздық әдіс).
    5.42 Былғары және үлбір шикізаттарын консервілеу әдістері. Мұздату.
    5.43 Былғары және үлбір шикізаттарын консервілеу әдістері. Сульфиттік-
тұздық әдіс.
    5.44 Консервілеу принциптері.
    5.45 Консервіленген теріні сақтау.
    5.46 Тері сапасының көрсеткіштері.
    5.47 Ветеринарлық-санитарлық бақылау, былғары шикізатын қабылдау және
сорттау
    5.48 Былғары шикізатын таңбалау.
    5.49 Былғары шикізатын буып-түю.
    5.50 Былғары шикізатын сақтау

      6 ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТТЕРМЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ КАРТАСЫ
                                                                     3-кесте
|Оқулық,оқу-әдістемелік құралдардың  |Дана саны  |Білім      |Қамтамасыз ету |
|атауы                               |           |алушылар   |пайызы         |
|                                    |           |саны       |               |
|1                                   |2          |3          |4              |
|Әсенова Б.Қ. Былғары және мех       |23         |23         |100            |
|технологиясы: оқу құралы /          |           |           |               |
|А.Н.Нұрымхан, А.Н.Нұрғазезова.-     |           |           |               |
|Семей, 2008.                        |           |           |               |
|Мәдиев Ө.Қ. Былғары және тері       |23         |23         |100            |
|технологиясы: оқулық / Айтөленова   |           |           |               |
|Қ.Т. - Алматы, 2010.                |           |           |               |
|Линь В.В. Обработка кожи и меха. -  |25         |23         |100            |
|Москва: Аделант, 2006.              |           |           |               |
|Шепелев А.Ф. Товароведение и        |25         |23         |100            |
|экспертиза пушно-меховых и          |           |           |               |
|кожевенно- обувных товаров. -       |           |           |               |
|Ростов-на-Дону: Феникс, 2002.       |           |           |               |
|Страхов И.П. Химия технология кожи и|25         |23         |100            |
|меха: учебник для вузов. - М.,      |           |           |               |
|Легпромбытиздат, 2003.              |           |           |               |
|Павлов С.А. Химия и физика          |25         |23         |100            |
|высокомолекулярных соединений в     |           |           |               |
|производстве искусственной кожи,    |           |           |               |
|кожи и меха. Изд.2-е, пер и доп.    |           |           |               |
|Учебник для студентов вузов легкой  |           |           |               |
|промышленности / Шестакова И.С,     |           |           |               |
|Касьянова А.А.  - М., "Легкая       |           |           |               |
|индустрия", 2009.                   |           |           |               |




      7 ӘДЕБИЕТТЕР

      7.1 Негізгі әдебиеттер
      7.1.1 Әсенова  Б.Қ.  Былғары  және  мех  технологиясы:  оқу  құралы  /
А.Н.Нұрымхан, А.Н.Нұрғазезова.- Семей, 2008.
      7.1.2 Мәдиев Ө.Қ. Былғары және тері технологиясы: оқулық /  Айтөленова
Қ.Т. - Алматы, 2010.
7.1.3 Линь В.В. Обработка кожи и меха. - Москва: Аделант, 2006.
       7.1.4  Шепелев  А.Ф.  Товароведение  и  экспертиза  пушно-меховых   и
кожевенно- обувных товаров. - Ростов-на-Дону: Феникс, 2002.
       7.1.5  Беседин  А.Н.  Товароведение  и  экспертиза  меховых  товаров.
Москва, 2007;
      7.2 Қосымша әдебиеттер
      7.2.1 Ғайдар Л.П. Технология кожи: учебник для студентов вузов  легкой
промышленности. - М., "Легкая иидустрия", 2010.
      7.2.2 Н.В.Булгаков. Меховое  производство.  -  Екатеринбург:  Каменный
пояс, 2007.
      7.2.3 Данилкович А.Г., Чурсин В.И. Практикум  по  химии  и  технологии
кожи и меха.Учебное пособие для вузов - М.: ЦНИИКП, 2002.
      7.2.4 Павлов С.А.  Химия  и  физика  высокомолекулярных  соединений  в
производстве искусственной кожи, кожи и меха. Изд.2-е, пер  и  доп.  Учебник
для студентов вузов легкой промышленности / Шестакова  И.С,  Касьянова  А.А.
- М., "Легкая индустрия", 2009.
      7.2.5 Страхов И.П. Химия технология кожи и меха: учебник для вузов.  -
М., Легпромбытиздат, 2003.
      7.2.6 Мәдиев Ө.Қ., Айтөленова  Қ.Т.  Былғары  және  мех  технологиясы.
Орысша-қазақша сөздік. Алматы: Білім, 1996.



Пәндер