Файл қосу

Тензо тербелістер




|ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ                           |
|СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ  МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ                    |
|3-деңгейлі СМЖ құжаты       |ПОӘК              |                               |
|                            |                  |                               |
|                            |                  |ПОӘК 042-042-18-8.1.67/02-2013 |
|ПОӘК                        |                  |                               |
|«Машина жасаудағы тензо және|№1басылым         |                               |
|тербеліс өлшеуіштері»       |18.09.2013ж.      |                               |
|магистрант үшін             |                  |                               |
|пәннің бағдарламасы         |                  |                               |









               6М071200 – «Машина жасау» мамандығына арналған
         «Машина жасаудағы тензо және  тербеліс өлшеуіштері» пәнінен

                       ПӘННІҢ ОҚУ- ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ



                      МАГИСТРАНТ ҮШІН ПӘННІҢ ЖҰМЫС ОҚУ
                                 БАҒДАРЛАМАСЫ













                                 Семей 2013


      1. ӘЗІРЛЕГЕН
       Әзірлеген___________  «  02»   қыркүйек  2013  ж.   Темиртасов   Омар
Темиртасович,  «Машина  жасау  технологиясы  және   механика»   кафедрасының
профессоры.


      2. ҚАРАСТЫРЫЛДЫ
       2.1. Семей қаласының  Шәкәрім  атындағы  мемлекеттік  университетінің
      «Машина жасау технологиясы және  механика» кафедрасының отырысында

      « 09 »     09                2013 жылғы  № 1  хаттама

      Кафедра меңгерушісі                Токаев С.Д.

        2.    Инженерлік-технологиялық    факультетінің     оқу-әдістемелік
           бюросының  мәжілісінде


       « 12 »          09          2013 жылғы  № 1       хаттама

      Төрайымы                          Толеубекова С.С.



      3. БЕКІТІЛГЕН
            Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында  мақұлданып,
      баспаға ұсынылды
       « 18 »    09                2013 жылғы  №   1 хаттама

       Оқу-әдістемелік  кеңесінің  төрайымы                  Искакова   Г.К.



      4. БІРІНШІ РЕТ ЕНГІЗІЛДІ











                                   Мазмұны



    |1  |Жалпы мағлұматтар                                             |   |
|2  |Пәннің мазмұны және сабақтардың сағат бойынша бөлінуі         |   |
|3  |Пәнді оқып үйрену бойынша әдістемелік нұсқаулар               |   |
|4  |Курс форматы                                                  |   |
|5  |Курс саясаты                                                  |   |
|6  |Баға қою саясаты                                              |   |
|7  |Қолданылатын әдебиеттер                                       |   |
|   |                                                              |   |
|   |                                                              |   |


























































1  ЖАЛПЫ МАҒЛҰМАТТАР
    • Темиртасов Омар Темиртасович, профессор
    • Ақпараттық байланыс – № 10 оқу корпусы, № 13  кабинет,  «Машина  жасау
      технологиясы және  механика» кафедрасы
    • Сабақ өткізу орны – сабақ кестесі бойынша қойылған аудиториялар
    • Пәннің атауы – «Машина жасау технологиясының негіздері»
    • Кредиттер саны – 3.




      1. 2 Пән мазмұнының   қысқаша сипаттамасы
      «Машина жасаудағы тензо жәнетербеліс өлшеуіштері» пәні арнайы білімдер
жүйесіне кіреді. «Машина жасаудағы тензо жәнетербеліс өлшеуіштері» пәнін
оқытуда магистрант келесі пәндерді білу тиіс: Материалтану, Кесумен
өңдеу,Теориялық механика, Машина бөлшектері, Машина жасаудағы
тех.үрдістерді автоматтау, материалдар кедергісі, машина жасау
технологиясы.
      Осы пәнде машинаның механизмі, агрегаты,  және техникалық құрылғының
тензо жәнетербеліс өлшеуіштері қарастырылған.
      Машиналардың түйіндерінің өзгертілген күйін  экспериментальді анықтау
үшін  негізгі құрылғылар мен құралдарға, негізгі әдістер мен өлшеу
құралдарына мінездеме берілген.


      1.3 Курстың мақсаты
      Мақсаты- магистрантың қазіргі заманға сай теориялық білімдері мен
өлшеу принциптерін  құру.


      1.4  Пәнді оқытудың негізгі мақсаты
      Пәнді оқу кезінде  магистрант – тензо және тербеліс өлшеуіштерінің
әдістерін, арнайы жұмыс режимінде немесе элементтердің, бөлшектердің
шиеленісті өзгерген күйінде  сапалы бағалауды меңгеру.


      1.5 Пәнді оқу  нәтижесінде магистрант білу керек:
      - бөлшектер,  түйіндер мен машиналардың көтеруші құрылымдарын  есептік
сұлбаларды ықшамдау және тексеру, жұмыс істеу ережесін   анықтау;
      - нақты сыртқы жүктемелер,  олардың пайда болунының статистикалық
немесе функционалдық заңдалықтарын орнатуға икемі болуы;
      -  сыртқы ортаның әр түрлі шарттарының зерттеуінің объектісіне әсерін
бағалау;
      - беріктікке және сенімділікке машина бөлшектері мен түйіндерін
жасауда  технологиялық операцияның әсері туралы білу;
      - түйіндердің сенімділігінің  сандық көрсеткіштерін және машина
бөлшектері әдеттегідей қолданғанда арнайы жұмыс тәртіптерін анықтау
тәжірибе дағдыларын алу


      1.6 Пәннің  перереквизиті:
      1.6.1. материалтану;
      1.6.2. кесумен өңдеу;
      1.6.3. теориялық механика;
      1.6.4. машина бөлшектері;
      1.6.5. машина жасаудағы ТПА;
      1.6.6. материалдар кедергісі;
      1.6.7. машина жасау технологиясы.


      1.7  Курстың постреквизиті
      1.7.1. есептеудің инженерлік тәсілі;
      1.7.2. машина жасаудағы АЖЖ;
      1.7.3. иілгіш өндірістік модульдер;
      1.7.4. тәжірибені жоспарлау әдістері.


      2.  ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ САБАҚ ТҮРІ БОЙЫНША САҒАТТЫҢ  БӨЛІНУІ
|№     |Тақырып атауы                                  |Сағаттар |Әдебиеттер       |
|      |                                               |саны     |                 |
|1     |2                                              |3        |4                |
|Модуль 1. Тензо тербелістер                                                      |
|      |Тақырып 1. Тензо тербеліс өлшеуіштеріның      |1        |7.1.1  7-18 бет |
|      |мақсаты. Тензометрияның әдістері мен          |         |                |
|      |тәсілдері.                                    |         |                |
|      |Тензо тербеліс өлшеуіштерінің мақсаты.        |         |                |
|      |Тензометрияның әдістері мен тәсілдері.        |         |                |
|      |Тақырып 2. Тензометрияның мақсаты             |1        |7.1.1  18-30 бет|
|      |Зерттеу объектісін жүктеуінің әр түрлі        |         |                |
|      |сипаттарында тензометрлеу. Зерттеу            |         |                |
|      |объектісінің материалдың серпімді және        |         |                |
|      |созылмалы деформацияланғанда тензометрлеу. Бір|         |                |
|      |өсті және тығыз шиеленісті күйінде            |         |                |
|      |тензометрлеу. Ішкі және сыртқы шиеленістерді  |         |                |
|      |өлшеу. Металл емес материал объектілерден     |         |                |
|      |өлшеу. Ерекше жағдайладра тензометрлеу.       |         |                |
|Модуль 2. Электротензотербелістер                                               |
|      |Тақырып 3.  Электротензометрия құралдары      |         |7.1.1  30-35 бет|
|      |Өлшемдер. Өлшегіш түрлендірулер. Өлшегіш      |         |                |
|      |құралдар.                                     |         |                |
|      |Тақырып 4. Электротензометрия құралдарының    |         |7.1.1  35-55 бет|
|      |мінездемесі мен қателіктері.                  |         |                |
|      |Сезгіштік және тірлендіру коэффициенті.       |         |                |
|      |Статикалық мінездеме. Электротензометрия      |         |                |
|      |құралдарының статикалық қателіктері.          |         |                |
|      |Тақырып 5. Тензометрия құралдарының           |         |7.1.1  52-55 бет|
|      |параметрлері                                  |         |                |
|      |Номиналды кедергілердің диапазоны.            |         |                |
|      |Тензорезисторларды қосудың түрлері.           |         |                |
|Модуль 3. Тензотербелістер. Тензо тербелістер түрі                              |
|      |Тақырып 6. Тензорезисторлардың қасиеттері және|         |7.1.1  55-63 бет|
|      |жұмыстың физикалық негізі.                    |         |                |
|      |Тензорезисторлар арқылы күйлерді өлшеу.       |         |                |
|      |Тензорезистордың сезімталдығы.                |         |                |
|      |Тензорезисторлардың механикалық гистерезисі.  |         |                |
|      |Тақырып 7. Сым тензоресторлар.                |         |7.1.1  63- 75   |
|      |Сым тензорезисторлар. Тұзақсыз                |         |бет             |
|      |тензорезисторлар.                             |         |                |
|      |Тақырып 8. Фольгадан жасалған тензорезисторлар|         |7.1.1  75-81 бет|
|      |                                              |         |                |
|      |Фольгадан жасалған тензорезисторлар.          |         |                |
|      |Жартылай өткізгіш тензорезисторлар.           |         |7.1.1  81-83 бет|
|      |Жартылай өткізгіш тензорезисторлар.           |         |                |
|      |Тензорезисторлардың арнайы түрлері            |         |7.1.1  83-91 бет|
|      |10 мың еод-тан артық деформацияларды өлшейтін |         |                |
|      |тензорезисторлар. Динамикалық деформацияларды |         |                |
|      |өлшейтін тензорезисторлар. Климаттық          |         |                |
|      |температура диапазонын өлшейтін               |         |                |
|      |тензорезисторлар. Металл емес материалдарды   |         |                |
|      |объектілерінің деформациясын өлшейтін         |         |                |
|      |тензорезисторлар                              |         |                |
|      |Тақырып 11. Тензорезисторлардың мінездемесін  |         |7.1.1  91-99 бет|
|      |анықтау тәсілдері                             |         |                |
|      |Тензосезгіштікті анықтау. Сұламалықты анықтау.|         |                |
|      |                                              |         |                |
|      |Механикалық гистерезисті анықтау. ТКС         |         |                |
|      |тензорезисторларды анықтау. Тензорезисторларды|         |                |
|      |бөліктеп және сынау үшін өнеркәсіптік         |         |                |
|      |қондырғылар.                                  |         |                |
|Модуль 4 Тензетербелістерді құрастыру                                           |
|      |Тақырып 12. Тензорезисторларды қүрастыру.     |         |7.1.1  99-112   |
|      |Механикалық өлшемді түрлендіретін             |         |бет             |
|      |тензорезисторлар.  Майысқақ қасиеттердің      |         |                |
|      |қанаушылықтың ұзақтылығына байланыстылығы.    |         |                |
|      |Сезімтал элементтің майысқақ қасиетттерге     |         |                |
|      |байланыстылығы.                               |         |                |
|Модуль 5 Орынауыстыру түрлендіргіші                                             |
|      |Тақарып 13.  Орын ауыстыру түрлендіргіштер.   |         |7.1.1  112-125  |
|      |Орын ауыстыру түрлендіргіштердің құрылымы     |         |бет             |
|      |Тақырып 14. Күш пен  моментті  өлшеу          |         |7.1.1  125-143  |
|      |әдістері.                                     |         |бет             |
|      |Тақырып 15. Үдеу, дірілдеу және жылдамдықтың  |         |7.1.1  151-159  |
|      |өлшемдері.                                    |         |бет             |
|      |Виброметрлердің құрылымы.                     |         |                |
|      |Өлшеу жылдамдығының құрылымы.                 |         |                |


      3 ПӘНДІ ОҚУДАҒЫ ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР
      Лабораториялық және дәріс сабақтарына қатысу міндетті түрде,  барлық
берілген МӨЖ-ді уақытында өткізу керек. Уақытында өткізілмеген  жұмысқа
ұпай  аз беріледі. Курстың жартысы өз бетінше оқылады. Сондықтан
қолданылатын әдебиет тізімімен  таныс болу керек. Оқытылатын тақырыптары
бойынша сұрақтартарды өз бетінше,  түсініксіз болған жағдайда оқытушымен
бірге қарастырылады.
      Курсты оқу кезінде  кітаптармен жеңіл жұмыс жасауға көмекші  ОӘК
қолдана отырып,  негізгі  тақырыпқа,  тарауға  аса көңіл бөлген жөн.
      Ең маңыздысы қажетті оқулықты таңдай білу. Бір уақытта бірнеше  оқулық
қолданбаған жөн.  Ұсынылған әдебиет тізімінен бір оқулық негізгісі болу
керек. Егерде негізгі оқулықта қажетті материал аз болып  немесе табылмаған
 жағдайда  басқа оқулықтар қолданылады.
      Пән жоспарын қолдана отырып, курсты тақырып бойынша оқыған жөн.
Оқулықты пайдаланғанда есептері мен тапсырмаларын өз бетінше орындап анадиз
жасап отыру керек. Әр тақырыптан, тараудан  кейінгі сұрақтарға жауап беру
арқылы өзінді тексеру.
      Тәжірибелік тапсырмаларды шешуде теориялық біліміңізді дұрыс қолданған
жағдайға ғана материалды толық меңгерді деп есептеуге болады.


      4 ПӘННІҢ ФОРМАТЫ
      Аудиториялық сабақтар дәріс  түрінде жүргізіледі. Дәрістен соң
магистранпен диалог жүргізілуіне  уақыт бөлінеді. Әр дәріс сабағының
басында  дәріс жоспары, тақырыбы айтылады. Өз бетінше оқуға сұрақтар
беріледі.
      Лабораториялық сабақтар магистрантар  құрылғылардың жұмыс істеу
принциптері мен құрылымын меңгеру  үшін бағытталған.  Қарапайым құралдармен
құрылғылармен  дағдылану үшін.  Бұл сабақтарда  магистранттың  кәсіби
біліктілігін дамытатын әр түрлі жағдайды   қарастыра отырып, өз ойын
сауатты жеткізе білу керек.
      Пәнді оқуда магистрантқа қойылатын талаптар:
         • Сабаққа қатысу міндетті түрде. Егерде  белгілі бір себептермен
           сабаққа қатыса алмаған жағдайда, бүкіл өткен сабақтардағы
           материалдардарға жауапты болады.
         • МӨЖ –ді міндеті түрде орындау.
         • МӨЖ уақытында өткізілуі тиіс, соңынан өткізілген жұмыстар төмен
           бағаланады.
      Рубежді аттестация магистранттың сабаққа қатысу, өздік жұмысын
уақытында тапсыру, сабақ уақытында жазбаша немесе ауызша жауап беру,
рубежді бақылау, осыларды есепке ала отырып қойылады.
      Түйінді тексеріс (емтихан) ауызша түрде алынады. Әрбір емтихан билеті
3 сұрақтан тұрады. Емтихан билеттері жұмыс жоспарына сәйкес құрылған.
Емтиханға дайындалу үшін ПОӘК –де  өнегелі сұрақтар келтірілген.


      5 ПӘННІҢ  САЯСАТЫ
      Пәнді оқу барысында  сағат  бөлінген  жұмыс жоспарына сәйкес
магистранттың өздік жұмысына аса зор көңіл бөлінеді. Өздік жұмысы
мыналардан тұрады:
      - дәріс және практика сабақтарында оқыған қосымша материал;
      - лектордын көмегінсіз, кыиндык туғызбайтын  теориялық матенриалды өз
бетінше оқу;
      - компьютерлік технологияны пайдаланып,  творчествалық  тапсырманы
(реферат, практикалық тапсырмалар) орындау;
      - тесттерді орындау;
      - практикалық сабаққа дайындық.
      «Машина жасаудағы тензо және тербеліс өлшеуіштері» пәнінен
магистранттың білімін тексеру мынадай түрде:
      - ағымдағы бақылау  (практикалық сабақта күнделікті жүргізіледі);
      - аралық бақылау (8 және 15 аптада)
      - қорытынды бақылау – академиялық кезеңде 1 рет жүргізіледі.
        (емтихан)
      Ағымды бақылау  оқу пәнінің  барлық тақырыптары мен аудиториялық және
аудиториядан тыс  жүргізіледі.
      Ағымды бақылау түрлері:
      - ауызша;
      - жазбаша;
      - аралас;
      - қорғау және үй тапсырмасын көрсету;
      - дискуссия, тренинг, дөңгелек үстелдер, кейс –стадиялар.
      - ӨБЖ-ты орындау және  т.б.
      Аудиториялық сабақ кезінде  уялы телефондар өшірулі болу керек.
Курстастар мен оқытушыларға ашық, жарқын , шыдамды болуыңыз керек.
      Қорытынды бақылау (емтихан)  ауызша емтихан түрінде жүргізіледі. Әр
емтихан билеті 3 сұрақтан тұрады. Емтихан билеттері жұмыс жоспарына сәйкес
жасалынған. Емтиханға дайындалу үшін ПОӘК – да шамамен келетін  сұрақтар
келтірілген.


      6 БАҒА ҚОЮ САЯСАТЫ
      Пән бойынша улгерімді бқылау келесі ретте жүргізіледі:
      -ағымды бақылау «Машина жасаудағы тензо және тербеліс өлшеуіштері»
пәнінің оқу процесінің күнтізбелік кестесіне сәйкес жүргізіледі;
      -аралық бақылау (7-15 апта);
      -қорытынды бақылау (академиялық кезеңнің соңында бір рет емтихан
түрінде жүргізіледі)
      Ұпайларды апталар мен бақылау түрлері бойынша бөлу кестеде
келтірілген.
      Кестеде бақылау түрі мен апта бойынша баллдар бөлінген.
      «Машина жасаудағы тензо және тербеліс өлшеуіштері» пәнінен ұпайларды
бөлу
                                                                     Кесте 2
|Апталар  |Бақылау түрі                                  |Барлық   |Ескерту      |
|         |                                              |ұпай     |             |
|1        |2                                             |3        |4            |
|1-7      |Дәріс, практикалық сабақтарға қатысу          |30       |             |
|1        |Практикалық сабақтар                          |0        |             |
|2        |Дәріс, практика сабақтарындағы тапсырмаларды  |15       |             |
|         |орындау                                       |         |             |
|3        |Дәріс, практика сабақтарындағы тапсырмаларды  |15       |             |
|         |орындау                                       |         |             |
|4        |Дәріс, практика сабақтарындағы тапсырмаларды  |15       |             |
|         |орындау  МӨЖ орындау                          |20       |             |
|         |Бақылау жұмысын орындау (ОСЭЖ)                |20       |             |
|5        |Дәріс, практика сабақтарындағы тапсырмаларды  |15       |             |
|         |орындау                                       |         |             |
|6        |Дәріс, практика сабақтарындағы тапсырмаларды  |15       |             |
|         |орындау  МӨЖ орындау                          |20       |             |
|         |Бақылау жұмысын орындау (ОСЭЖ)                |20       |             |
|7        |Дәріс, практика сабақтарындағы тапсырмаларды  |15       |             |
|         |орындау  МӨЖ орындау                          |35       |             |
|         |Аралық бақылау  1                             |65       |             |
|         |1-7 апталар бойынша  барлық ұпай саны         |300      |             |
|8-15     |Дәріс, практикалық сабақтарға қатысу          |30       |             |
|8        |Дәріс, практика сабақтарындағы тапсырмаларды  |12       |             |
|         |орындау                                       |         |             |
|9        |Дәріс, практика сабақтарындағы тапсырмаларды  |12       |             |
|         |орындау                                       |         |             |
|10       |Дәріс, практика сабақтарындағы тапсырмаларды  |12       |             |
|         |орындау                                       |         |             |
|11       |Дәріс, практика сабақтарындағы тапсырмаларды  |12       |             |
|         |орындау  МӨЖ орындау                          |20       |             |
|         |Бақылау жұмысын орындау (ОСЭЖ)                |20       |             |
|12       |Дәріс, практика сабақтарындағы тапсырмаларды  |12       |             |
|         |орындау                                       |         |             |
|13       |Дәріс, практика сабақтарындағы тапсырмаларды  |12       |             |
|         |орындау                                       |         |             |
|14       |Дәріс, практика сабақтарындағы тапсырмаларды  |12       |             |
|         |орындау  МӨЖ орындау                          |20       |             |
|         |Бақылау жұмысын орындау (ОСЭЖ)                |20       |             |
|15       |Дәріс, практика сабақтарындағы тапсырмаларды  |11       |             |
|         |орындау  МӨЖ орындау                          |35       |             |
|         |Аралық бақылау  2                             |60       |             |
|         |8-15 апталар бойынша  барлық ұпай саны        |300      |             |
|         |Емтиханның ұпай саны                          |400      |             |
|         |Академиялық уақыт бойынша барлығы             |1000     |             |


      7. ӘДЕБИЕТТЕР


      7.1.1 Тензометрия в машиностроении. Справочное пособие. Под  редакцией
к.т.н. Р.А. Макарова. М., «Машиностроение», 1975., 288 с.  С  илН.Г.  Чумак.
Материалы и технология машиностроения. М.: Машиностроение, 1985..
      7.1.2 Маслов Г.С. Расчеты колебаний валов:  Справочник,  -  2-е  изд.,
перераб. и доп. –  М.:  Машиностроение,  1980.  –  151  с.,  ил.  –  (Биб-ка
конструктора)
      7.2 Дополнительная литература
      7.2.1 Бендат Дж., Пирсол А. Измерение и  анализ  случайных  процессов.
Пер. с англ. М., Мир, 1974. 464 с.
      7.2.2 Раевский Н.П. Датчики механических  параметров  машин.  Изд.  АН
СССР, 1960, 188с
Пәндер